یکی از فرصت‌های مهمی که در دوران پساتحریم در استان قم ایجاد شده، تولید و صادرات فرش دستباف ابریشمی است.
به گفته کارشناسان، متاسفانه سال‌های گذشته با اعمال تحریم‌ها بسیاری از بازارهای فرش ابریشمی از جمله امریکا، اروپا و ژاپن را از دست داده‌ایم؛ اما سال جاری باتوجه به لغو تحریم‌ها و برنامه‌ریزی صحیح و تولید محصولات کیفی و با حمایت‌های دولت، می‌توان امیدوار بود که فرصت‌های طلایی برای صادرات این استان به‌ویژه در حوزه فرش ایجاد شود.
۲۰۰ میلیون دلار صادرات قم
رییس اتاق بازرگانی استان قم می‌گوید: خوشبختانه استان قم در یک ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزیش صادرات داشته است. عمده‌ترین کالای صادراتی استان فرش ابریشم است، همچنین از دیگر کالاهای صادراتی می‌توان به انواع کفش‌های ماشینی، انواع مواد اولیه پتروشیمی، انواع چسب، پلاستیک و اقلام مختلف فرآورده‌های نفتی اشاره کرد.
ابوالفضل خاکی در گفت‌وگو با صمت می‌افزاید: بعضی اقلام در قم تولید می‌شود ولی از گمرکات سایر استان‌ها صادر می‌شود و در آمار صادراتی استان نیست.
رییس اتاق بازرگانی استان قم تصریح می‌کند: صادرات استان قم در سال گذشته حدود ۲۰۰میلیون دلار بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۱۵۰میلیون دلار بوده حدود ۱۵درصد افزایش داشته است. اقلام دیگر هم ازجمله فرش ابریشمی به طور معمول از استان قم صادر نمی‌شود بلکه از استان‌های دیگر به‌ویژه تهران صادر می‌شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بازارهای منطقه‌ای را برای صادرات در دست داریم، ادامه می‌دهد: عمده‌ترین صادرات استان قم به عراق و پس از آن به افغانستان و کشورهای آسیای‌میانه انجام می‌شود.
رییس اتاق بازرگانی استان قم بیان می‌کند: کالاهای قاچاق از مبادی ورودی کشور وارد می‌شوند، در واقع رسیدن این کالاها به شهرهای مرکزی دیگر کار سختی نیست، چون درنهایت مهم مبادی اصلی است که این کالاها از آن طریق وارد می‌شود. به هر حال در جلساتی که در شورای قاچاق کالا در استان برگزار می‌شود، برای رفع این مشکل که کالای قاچاق در مراکز مختلف و در سطح استان به فروش می‌رسد در حال پیگیری‌هایی هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که چه برنامه‌هایی نیاز است اجرا شود تا استان قم به جایگاه مطلوب صادراتی دست پیدا کند، اظهار می‌کند: مهم‌ترین دغدغه صادرکنندگان ما نه در استان بلکه در کشور، قیمت تمام شده محصول است، رقبای خارجی ما کشور چین و ترکیه هستند بنابراین صادرکنندگان ما باید در کنار این رقبا به بازارهای جهانی کالا صادر کنند.
خاکی تاکید می‌کند: برای اینکه درکنار این رقبای خاجی بتوانیم موفق شویم باید قیمت تمام شده محصول را به حداقل ممکن برسانیم تا قدرت رقابتی ما در این بازارها افزایش پیدا کند. متاسفانه نرخ بالای تسهیلات این امکان را از صادرکنندگان می‌گیرد، امیدوارم تسهیلات با نرخ پایین‌تری در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد تا بتوانند قیمت تمام شده محصولات را به حداقل ممکن برسانند و در این بازارها موفقیت‌های بسیاری داشته باشند.
رییس اتاق بازرگانی استان قم ادامه می‌دهد: مشکلات عدیده‌ای که صادرکنندگان دارند بیشتر در زمینه تسهیلات است، آنها تسهیلاتی با نرخ پایین می‌خواهند که به آنها کمک کند. اگر تسهیلات ایجاد شود و صادرکننده کالا بتواند مواد اولیه مورد نیاز را با تسهیلات خارجی وارد کشور کند، به‌طور حتم صادرات کشور به‌ویژه استان قم افزایش خواهد یافت.
وی خاطرنشان می‌کند: اگر تسهیلات و امکانات در زمینه صادرات فراهم شود، پیش‌بینی می‌شود این استان نسبت به سال گذشته ۲۰درصد افزایش صادرات داشته باشد.
بیشترین صادرات قم به عراق
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم می‌گوید: استان قم در سال گذشته حدود ۲۰۰میلیون دلار صادرات داشته که این رقم در مقایسه با سال قبل از آن که حدود ۱۵۰میلیون دلار بوده، ۱۵درصد افزایش را نشان می‌دهد.
احمد ذاکری در گفت‌وگو با صمت با بیان اینکه صادرات استان قم در ۹ماهه سال گذشته نسبت به مدت مشابه سال ۹۳ کاهش داشت، می‌افزاید: علت کاهش صادرات استان قم در ۹ماهه سال گذشته را می‌توان تحولات عراق (به‌ویژه اقلیم کردستان عراق) دانست، چون عمده‌ترین صادرات استان به کشور عراق انجام می‌شود. وی بابیان اینکه بیشترین حجم صادرات استان به عراق انجام می‌شود، تصریح می‌کند: دیگر کشورهای هدف صادراتی استان را می‌توان افغانستان، ترکیه، ترکمنستان، امارات، هند و کره‌جنوبی اعلام کرد.
ذاکری در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای پیدا کردن بازارهای جدید انجام شده، اضافه می‌کند: برای آشنایی صادرکنندگان و تاجران با بازارهای جدید، سال گذشته ۶ هیات تجاری به کشورهای عراق، چین، روسیه و ترکیه اعزام کردیم و همچنین ۹ هیات تجاری از کشورهایی مانند عراق، چین، برزیل و مجارستان پذیرش شدند، برگزاری نمایشگاه‌های خارجی و داخلی از دیگر برنامه‌هایی است که برای افزایش بازارهای جدید انجام شده است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم اظهار می‌کند: مهم‌ترین کالاهای صادراتی استان مواد غذایی از جمله غلات، نشاسته، کفش و صندل، چسب، آنزیم‌ها، آلومینیوم، فرش، نمک، گوگرد و کتاب بوده است.
ذاکری بااشاره به اینکه امیدواریم در امسال باتوجه به لغو تحریم‌ها و برنامه‌ریزی صحیح، شاهد افزایش صادرات به کشورهای اروپایی، امریکایی و ژاپن به‌ویژه در حوزه فرش باشیم، بیان می‌کند: با توجه به شرایط ایجاد شده و پساتحریم، خوشبختانه در امسال صددرصد در زمینه صادرات از سوی بازارهای هدف نگاه ویژه‌ای به ایران شده است.
به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم، با توجه به توان استان در زمینه تولید مواد غذایی و کنسرو، پیگیری‌های خوبی در این زمینه با همکاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان انجام شده که اجرای این امر منجر به افزایش صادرات غیرنفتی در استان خواهد شد. وی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که در حال پیگیری برای امسال هستیم موضوع معادن است، اگر ذخایر استان مشخص و صنایع معدنی در استان استقرار پیدا کند در زمینه صادرات مواد معدنی هم می‌توانیم جهش چشمگیری داشته باشیم.
ذاکری ادامه می‌دهد: همچنین حمایت از تولید و بهره‌وری و مصرف کالاهای داخلی ازجمله برنامه‌هایی است که ما در بحث برنامه‌ریزی تولید و صنایع داشته‌ایم و در راستای این سیاست‌ها دستاوردهای بسیار خوبی را به‌دست آورده‌ایم.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم خاطرنشان می‌کند: سعی کرده‌ایم بازارهای هدف خوبی را که از قبل بیشترین حجم صادراتی استان به این کشورها بوده (عراق و افغانستان) بررسی کنیم، همچنین سال گذشته موانع صادراتی استان را شناسایی و رفع کرده‌ایم که یکی از این موانع مشکل حمل‌ونقل بود که برطرف شد.
نکته پایانی
به گفته کارشناسان، یکی از بحث‌های دیگری که در استان قم پیگیری شد این است که هزینه‌های بخش تولید کم شود تا کالاهای تولیدی استان جنبه رقابتی داشته باشند، همچنین یکی از سیاست‌های مهم وزارت صنعت، معدن و تجارت این بوده و هست که توجه ویژه‌ای به واحدهای تولیدی صادرات محور، داشته باشد تا از یک سو صادرات کل کشور و از سوی دیگر صادرات استان قم افزایش پیدا کند که با رونمایی از بسته حمایت از صادرات غیرنفتی این سیاست را تکمیل‌تر کرد.