برای احیای صنعت نخ و ابریشم کشور نیاز به ۱۵۰۰ تن در سال نخ ابریشم در سال داریم هرچند قبل از انقلاب ۸۵۰ تن نخ ابریشم تولید میکردیم و پیشینه تاریخی ایران در تولید نخ ابریشم بر همگان ثابت شده اما امروز این تولید به ۸۵ تن رسیده است.
حال با چنین وضعیتی فعالان این حوزه به فکر چاره افتادند و قرار است تا پایان سال جاری تولید نخ ابریشم به ۱۵۰ تن در سال برسد، براساس آمار مشخص شده که قیمت تمام شده هر کیلو نخ تولیدی در کشور ۶۶هزار تومان خواهد شد در صورتی که قیمت وارداتی هر کیلو نخ ابریشم با همان کیفیت ۱۵۰هزار تومان است.
تولید ۱۵۰ تنی تا پایان سال
صنعت نخ و ابریشم در دو حوزه بافت فرش دستباف و تولید پارچه خلاصه میشود؛ پارچههای تولیدی با نخ ابریشم اغلب از نوع پارچههای زربافت هستند که برخی کشورها از این نوع نخ برای انواع کراوات استفاده میکنند.
محمدکاظم عمید، معاون فنی انجمن صنایع نساجی ایران ضمن تایید این موضوع با اشاره به اینکه در حال حاضر میزان نیاز کشور به نخهای ابریشمی برای تولید فرشهای ابریشمی هزار تن و برای پارچههای ابریشمی ۵۰۰ تن است به صمت گفت: به عبارتی برای رفع نیاز کشور به ابریشم باید ۱۵۰۰ تن نخ ابریشم در سال تولید کنیم.
معاون فنی انجمن صنایع نساجی ایران به وضعیت نامطلوب صنایع نخ و ابریشم کشور اشاره کرد و افزود: قبل از انقلاب تولید نخ ابریشم به ۸۵۰ تن میرسید که این مقدار بهوسیله کارخانههای بزرگ که مهمترین آنها شرکت ابریشم گیلان بود، تولید میشد اما رقم ۸۵۰ تن نخ ابریشم تا سال ۸۹ به ۸۵ تن و درواقع به ۰/۱ سالهای قبل از انقلاب رسید.
عمید با اعلام اینکه براساس پیشبینیها قرار است تا پایان سال ۹۵ تن تولید نخ ابریشم به ۱۵۰ تن برسد، تصریح کرد: رسیدن به تولید ۱۵۰ تن به طور تقریبی ۰/۱ نیاز کشور به نخ ابریشم را تامین خواهد کرد. برای اجرای این طرح حدود ۲۸هزار جعبه تخم نوغان از سوی تعاونیها بین کشاورزان توزیع خواهد شد که طبق برآورد با ۲۸هزار جعبه تخم نوغان ۹۰۰ تن پیله تر ابریشم تولید میشود. به عبارتی از هر یک جعبه تخم نوغان ۳۲ کیلوگرم پیله ابریشم تر تولید خواهد شد و از هر ۶ کیلو پیله تر یک کیلو نخ ابریشم بهدست میآید.
وی قیمت هر کیلو پیله تر را برای کشاورزان ۱۱هزار و ۱۵۰ تومان اعلام کرد و افزود: هماکنون واردات نخ ابریشم حدود ۳۵ دلار است و با توجه به اینکه از هر کیلو پیلهتر یک کیلو نخ ابریشم تولید میشود از اینرو قیمت هر کیلو نخ تولیدی در کشور ۶۶هزار تومان خواهد بود؛ این در حالی است که قیمت هر کیلو نخ ابریشم وارداتی ۱۵۰هزار تومان است. تولید نخ ابریشم در کشور میتواند به میزان زیادی از خروج ارز جلوگیری کند و تولید پیله ابریشم و نخکشی میتواند از نظر اقتصادی برای کشاورزان درآمد خوبی داشته باشد که تنها با حمایت دولت از کشاورزان تولید نخ ابریشم محقق خواهد شد.
عمید با بیان اینکه ۹۵درصد نخ ابریشم کشور برای تولید فرش به کار میرود، تصریح کرد: قبل از انقلاب فرشهای ایرانی در استانهای قم، تبریز، کاشان و اصفهان از گلهای ابریشم بوده و تمام تار و پود آنها از ابریشم داخلی استفاده میشد و هیچ نیازی به واردات کشورهای دیگر نداشتیم اما امروزه متاسفانه تولید نخ ابریشم در کشور به مقدار قابل توجهی پایین آمده است. با اقدامات خوبی که در این حوزه انجام شده میزان خرید پیلهتر از سوی کشاورزان حدود ۴۲ تن افزایش یافته و علاوه بر این کشت درختهای توت در حال افزایش است و با در نظر گرفتن یارانه پرداختی به کشاورزان میتوان مناطقی مانند شهرهای شمالی و خراسان رضوی را که منشا نخ ابریشم بودهاند احیا کرد.
معاون فنی انجمن صنایع نساجی ایران با اشاره به اینکه متاسفانه فرشهایی که امروزه تولید میشود از الیاف مشابه نخ ابریشم است، اظهار کرد: با توجه به اینکه قیمت نخ ابریشم نسبت به الیاف مصنوعی گران است به گونهای که قیمت نخ ویسکوز ریون (Viscose Rayon) کیلویی ۲/۵ دلار و پلی استر ۱/۵ دلار است در صورتی که قیمت یک کیلو نخ ابریشم ۳۵ دلار است و از آنجایی که یکی از خواستههای تولیدکنندگان رسیدن به سود بیشتر است بنابراین استفاده از الیاف مصنوعی بهویژه پلیاستر را به نخ ابریشم ترجیح میدهند.
او با ابراز تاسف از اینکه مقدار قابل توجهی از پنبه کشور از دیگر کشورها صادر میشود، افزود: در حال حاضر قیمت پنبه با توجه به واردات بیرویه بالاست و تولیدکنندگان رغبتی به استفاده از پنبه ندارند و پلیاستر را جایگزین آن میکنند. با وجود اینکه از پنبه بهعنوان طلای سفید یاد میشود اما تولید پنبه کشور نسبت به قبل از انقلاب یکپنجم شده است. علاوه بر این به جای استفاده از پشم در کت و شلوارهای مردانه تولید کت و شلوارهای فاستونی رایج شده این در حالی است که برای تولید کت و شلوار مردانه باید از ۴۵درصد پشم و ۵۵درصد پلیاستر استفاده شود اما به دلیل وارداتی بودن پشم و قیمت بالای آن استفاده ۴۵درصدی پشم به ۱۰درصد رسیده است.
به گفته عمید، الیاف طبیعی در دستهبندیهای مختلف جای میگیرند که ابریشم از کرم ابریشم جزو الیاف حیوانی و پنبه جزو الیاف گیاهی به شمار میرود.
تولید ۸۰درصد پوشاک کشور
اسماعیل نادری و رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خمینی شهر با اشاره به اینکه ۴۰۰ واحد تولیدی پوشاک، نخ و ابریشم در خمینیشهر وجود دارد به گفت: نیمی از این واحدهای تولیدی نیمه فعال هستند و ۴۰درصد آنها تعطیل شدند. عوامل متعددی مانع از رشد این واحدهای تولیدی شد که از مهمترین آنها میتوان به تحریمها و بروز نبودن دستگاههای این واحدهای تولیدی اشاره کرد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خمینیشهر ورود پارچههای پاکستانی و چینی را یکی از عوامل شکست صنعت نخ و ابریشم استان دانست و افزود: با توجه به اینکه شرایط رشد این صنعت در استان وجود دارد از اینرو وزارت صنعت، معدن و تجارت برنامههای خود را برای فعالسازی این واحدهای تولیدی با در نظر گرفتن تسهیلات شروع کرده و بسیاری از واحدهای تولیدی برای دریافت تسهیلات در سایت «بهینیاب» وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبتنام کردهاند.
به گفته نادری، موضوعی که امروزه بین تولیدکنندگان رواج پیدا کرده این است که بهترین پنبه، پنبه قزاقستان است و پنبه ایرانی خریدار ندارد؛ این در حالی است که اگر بتوانیم تولید پنبه کشور را ارتقا دهیم و از واردات آن جلوگیری کنیم کیفیت پنبه ایرانی به مراتب بهتر از نوع خارجی آن خواهد بود. همانطور که میزان واردات پوشاک کشور نسبت به پارچه کم شده و ۸۰درصد پوشاک کشور در داخل تولید میشود به همین دلیل باید با برنامهریزیهای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت به تولید پارچههای ایرانی و نخهای ابریشمی توجه بیشتری کرد.