از ۱۳ شهریور نمایشگاه بین‌المللی انواع کفپوش، موکت، فرش ماشینی و صنایع وابسته برای هشتمین سال متوالی و به عنوان یکی از زیباترین رویدادهای کشور، در سایت بین‌المللی تهران کلید خورد و تا ۱۶ شهریور (امروز)میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.
واقعیت این است که تماشای دنیای رنگارنگ فرش‌ها همیشه لذت‌بخش است و همین موضوع عاملی می‌شود برای پربازدید بودن نمایشگاه‌های فرش در سراسر جهان. به‌طور تقریبی همه کشورها یک رویداد نمایشگاهی در این زمینه دارند؛ به‌ویژه اروپایی‌ها که در سال‌های اخیر در تلاش هستند صنعت فرش ماشینی را از چنگ ایرانیان درآورده و حتی بازارهای ما را نیز در اختیار بگیرند.
در دو سال اخیر این رویداد از لحاظ کیفیت و کمیت مورد توجه ما بود و حتی در سال ۹۳ آن را به عنوان زیباترین رویداد نمایشگاهی سال معرفی کردیم. اما یکی از موضوعاتی که درباره نمایشگاه فرش ماشینی و به طور خاص صنعت فرش ماشینی مورد توجه قرار می‌گیرد، وضعیت تولیدکنندگان داخلی و شرایط نه‌چندان مطلوب آنهاست. این موضوع از زمانی برای ما اهمیت بیشتری پیدا کرد که متوجه شدیم متاسفانه انبارهای مربوط به تولیدکنندگان داخلی امروز از فرش‌های رنگارنگ ماشینی پر است اما مردم تمایل به خرید فرش‌های خارجی دارند.
عظیم دستفال، مدیر برگزاری نمایشگاه فرش‌های ماشینی، ضمن توضیح درباره ابعاد این رویداد از راهکارهای خروج از رکود تولیدکنندگان داخلی گفت. با صمت همراه باشید:
در نمایشگاه امسال چند شرکت داخلی و خارجی حضور دارند و اساسا رویداد هشتم را در چه شرایط و با چه ویژگی‌هایی کلید زدید؟
در سال‌های اخیر این رویداد به دلیل بهره‌گیری از جذابیت‌های بصری همواره با استقبال عمومی بسیار خوبی مواجه بوده است. در این نمایشگاه انواع فرش‌های ماشینی، صنایع و تجهیزات وابسته، نخ، انواع پارکت، دستگاه‌های خط تولید، انواع کفپوش، موکت، قطعات و ماشین‌آلات وابسته، مواد اولیه و همچنین نوآوری در عرصه تولید و خدمات این حوزه ازجمله فرش‌های ضدلک، ضدآب، ضدمیکروب و انواع فرش‌های باعرض بلند به نمایش گذاشته می‌شود.
امسال ۳۰ هزار مترمربع از فضای نمایشگاه بین‌المللی زیرپوشش این نمایشگاه است که نسبت به رویداد سال قبل از نظر کمی و کیفی به طور تقریبی در یک شرایط قرار دارد.در واقع شرکت‌های داخلی و خارجی، مانند سال گذشته و با همان شرایط حضور دارند. اما سعی کردند محصولات خود را روزآمد کرده و با ایده‌ها و طرح‌های جدید در نمایشگاه به رقابت بپردازند.
به طور کلی این رویداد با چه اهدافی برگزار می‌شود؟
سعی ما این است که در مرحله نخست نگاهی به افزایش بازدهی تولید کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی داشته باشیم و فرصت راهیابی به بازارهای صادراتی جهان را برای تولیدکنندگان داخلی فراهم کنیم. متاسفانه در شرایط فعلی انبارهای تولیدکنندگان داخلی ما از فرش، موکت، قالی و قالیچه پر است و این واحدها رکود را به معنای واقعی تجربه می‌کنند، بنابراین ما در تلاش هستیم ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل کشور در زمینه تولید، بازرگانی و خدمات مرتبط را به نمایش بگذاریم.
به نظر می‌رسد بازار فرش ماشینی به طور تقریبی از مشت تولیدکنندگان داخلی خارج شده و در اختیار خارجی‌هاست. اینطور نیست؟
بله، متاسفانه شواهد امر نشان می‌دهد که بازار پر از اجناس خارجی است. دو سال است که می‌گویند جلوی واردات این محصول را گرفته‌اند. درباره قاچاق هم آمار محسوسی وجود ندارد و می‌گویند به هیچ عنوان فرش به کشور قاچاق نمی‌شود.
اگر جلوی واردات گرفته شده و قاچاق هم نداریم، پس این همه فرش خارجی از کشورهای مختلف چطور در بازار ما وجود دارد؟اشکال کار کجاست؟ در این زمینه نمایشگاه شما چه نقشی باید ایفا کند؟ اصلا دولت در این مسئله چه نقشی دارد؟
ما تمام تلاش‌مان را به کار گرفتیم که نمایشگاه در اختیار تولیدکنندگان داخلی باشد و آنها بتوانند هر قدر که خواستند فضا در اختیار بگیرند. از طرفی حضور خارجی‌ها را هم محدودتر کردیم. همانطور که گفتم امسال تعداد اندکی شرکت‌های خارجی در نمایشگاه حضور دارند، حتی یک شرکت انگلیسی هم قرار بود در رویداد ما حضور داشته باشد که این حضور را منتفی کردیم. اما قرار نیست این راه‌حل‌ها دردی را دوا کنند.
نمایشگاهی که سالی یک بار برگزار می‌شود، چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد؟نقش اصلی را دولت ایفا می‌کند؛ با تبلیغات درست، با ایجاد مشوق‌های تولید و صادرات برای تولیدکنندگان و کنترل دقیق بازار برای جلوگیری از ورود اجناس خارجی. ما نمی‌گوییم جنس خارجی اصلا نباشد! اتفاقا برای رقابت‌پذیری و تنوع بازار حضور خارجی‌ها هم لازم است، اما نه حضوری که منجر به گوشه‌نشینی داخلی‌ها شود! دولت باید فکری برای این موضوع بکند. اشتغال، سرمایه، فکر و ایده ایرانی در زمینه فرش ماشینی در خطر است.
تمامی ماشین‌آلات موجود در کارخانه‌ها و کارگاه‌های مختلف هم که خارجی هستند!
بله. البته از این بابت نباید نگران باشیم. باتوجه به شرایط جدید روابط ایران با کشورهای اروپایی، این کشورها جدیدترین و مدرن‌ترین ماشین‌آلات خود را به ایران می‌آورند. این نوع ماشین‌های فرشبافی باکیفیت‌ترین و بهترین نشان(برند)ی است که ما نیاز داریم و می‌توانند در ارتقای سطح کیفی فرش‌های ما موثر باشند. اما به نظر من آنچه بیشتر از بحث فنی اهمیت دارد، اصالت طرح‌های ایرانی است که در تمام دنیا شناخته شده است.
اگرچه ما درزمینه ماشین‌آلات حرفی برای گفتن نداریم اما اگر ایده‌های تازه‌ای داشته باشیم و بتوانیم دوباره ذوق و هنر ایرانی را زنده کنیم، فرش ماشینی ایران می‌تواند جایگاه از دست رفته خود را دوباره به‌دست
بیاورد.
اصلا علت اینکه کشوری مانند آلمان با سطح وسیعی از سرمایه‌گذاری در حوزه فرش ماشینی در نمایشگاه فرش ماشینی ایران شرکت می‌کند، بازدید از همین طرح‌ها و درواقع ایده گرفتن از هنر ایرانی است.
نمایشگاه فرش ماشینی چندان کارگاه محور نیست. به نظرم باید این ضعف برطرف شود. به هر حال تمرکز بر تولید طرح‌های جدید و ایده‌های تازه هم می‌تواند راهگشا باشد. آیا امسال برنامه‌های جانبی هم برای این نمایشگاه در نظر گرفته شده است؟
بله. امسال سعی کردیم تمرکز بیشتری روی جذابیت ظاهری و زیبایی بصری نمایشگاه بگذاریم. فکر می‌کنم تا امروز هیچ نمایشگاهی به زیبایی و قشنگی نمایشگاه فرش‌های ماشینی نبوده است. اگر در میان غرفه‌های این نمایشگاه قدم بزنید، متوجه طراحی متفاوت هر غرفه با غرفه‌های دیگر خواهید شد. البته برنامه‌های دیگری نیز داریم.
برگزاری نشست هم‌اندیشی روسای اتحادیه‌ها، برگزاری کارگاه آموزشی طراحی فرش ماشینی و حضور دو هیات تجاری و بازرگانی خارجی از برنامه‌های جانبی هشتمین نمایشگاه کفپوش، موکت و فرش ماشینی و صنایع وابسته هستند.
و اما سوالی که ارتباط چندانی به نمایشگاه فرش ماشینی ندارد. به تازگی سازمان توسعه تجارت با تغییراتی همراه بوده و ریاست این سازمان به مجتبی خسرو تاج سپرده شد، فکر می‌کنید، چه نکاتی برای بهتر شدن شرایط برگزارکنندگان و نحوه تعامل آنها با سازمان توسعه تجارت باید مد نظر و توجه قرار گیرد؟
یکی از مشکلاتی که همواره در سال‌های اخیر گریبانگیر مجریان برگزاری بوده، بحث زمان صدور مجوزهاست. به طور معمول مجریان به‌ویژه در بخش خصوصی از زمان صدور مجوز نمایشگاه‌شان بی‌اطلاع هستند و همین بی‌اطلاعی باعث می‌شود در دعوت از شرکت‌های مختلف داخلی و خارجی با مشکل مواجه شوند. اگر سازوکار جدیدی تعریف شود و زمانبندی مشخصی در این زمینه وجود داشته باشد، شرایط کار برای ما بسیار بهتر و راحت‌تر خواهد شد.
البته تا جایی که من می‌دانم درحال‌حاضر به طور تقریبی همه رویدادها موفق به دریافت مجوزهای بلند مدت شده‌اند که این اتفاق بسیار خوبی است و به‌طور قطع به رشد صنعت نمایشگاهی کمک می‌کند. امیدوارم این شرایط پایدار بماند و تغییر نکند.