نبض ۹۰درصد صنایع نساجی البرز می‌زند

واحدهایی که ۱۰درصد آنها تعطیل یا غیرفعال بوده و ۹۰درصد آنها با توانمندی ۳۰ تا ۴۰درصدی درحال فعالیت هستند. 

صنایع نساجی البرز برای بیش از ۳هزار نفر به صورت مستقیم و حدود ۱۲هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم اشتغال ایجاد کرده‌اند اما به‌دلیل نبود صادرات مستقیم از این استان، زحمات آنها هیچ‌گونه ارزآوری را شامل نشده و فقط بازارهای داخلی را دربر می‌گیرند.

گفتنی است، این صنعت با مشکلات کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، وجود کالاهای مشابه قاچاق و نمونه‌های چینی و نبود امکان رقابت با این محصولات مشابه در بازارهای داخلی و کمبود فناوری نساجی در استان روبه‌رو است. 

معاون صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت البرز در گفت‌وگو با صمت با اشاره به آمار واحدهای فعال، نیمه‌تعطیل و تعطیل این استان که بیانگر تعطیلی ۱۰درصد این واحدهاست، می‌گوید: سایر واحدها که حدود ۹۰درصد واحدهای تولیدی صنایع نساجی را دربر می‌گیرد فعال یا در حالت نیمه‌فعال به سر می‌برند. 

مجید امامی‌پور با اشاره به اینکه سیاست کلی توسعه صنایع در وزارت صنعت، معدن و تجارت وجود دارد که شامل صنایع نساجی البرز نیز می‌شود، ابراز کرد: با برنامه‌ریزی‌های مختلفی که برای جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی انجام شده توسعه صنایع استان به ویژه صنایع نساجی به شکل جدی در دست اقدام است.

وی به اشتغالزایی بیش از ۳هزار نفر در صنایع نساجی استان اشاره کرد و گفت: این صنعت برای حدود ۱۲هزار نفر نیز به صورت غیرمستقیم اشتغال ایجاد کرده این در حالی است که در زمینه محصولات تولیدی صنایع نساجی به‌صورت مستقیم صادراتی انجام نمی‌شود و محصولات تولیدی این صنایع به وسیله شرکت‌های خارجی ازجمله ترکیه خریداری شده و با نام همان کشورها در بازارهای داخلی یا کشورهای هدفی که آنها درنظر می‌گیرند به فروش می‌رسد و همین امر باعث شده ارزآوری مناسبی نصیب استان نشود. 

متاسفانه تصور برخی از مردم بر این مبنا که جنس خارجی کیفیت بهتری نسبت به نمونه داخلی دارد باعث شده محصول داخلی با وجود کیفیت مطلوبی که به نسبت کالای مشابه دارد با اقبال کمتری روبه‌رو شود. این درحالی است که بیشتر محصولات خارجی موجود در بازارهای داخلی، تولید کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی داخلی بوده و فقط برچسب یا نشان آن خارجی است که این امر علاوه‌بر ضربه زدن به بازار و تولید داخلی، دلسردی تولیدکنندگان را به همراه خواهد داشت. 

امامی‌پور کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش را یکی از دلایل رکود و مشکل در این صنعت عنوان کرد و افزود: وجود کالاهای مشابه قاچاق و نمونه‌های چینی و نبود امکان رقابت با این محصولات در بازارهای داخلی و پایین بودن فناوری نساجی در استان از دیگر مشکلاتی است که این صنعت با آن دست و پنجه نرم می‌کند. با این حال پایین آوردن سود تسهیلات از سوی بانک‌ها کمک فراوانی به صنعت نساجی برای تولید می‌کند.

با وجود این پرداخت تسهیلات و پایین آوردن بهره آن از سوی بانک‌ها می‌تواند به تامین نقدینگی و دراختیار گذاشتن سرمایه ثابت صنعت نساجی البرز برای تولید کمک فراوانی کند و در کنار روند روزآمدی تجهیزات و فناوری، می‌توان تولید محصول باکیفیت و رقابت‌پذیر را در این واحدها سرعت بخشید.

تنوع‌سازی و تولید محصول با توجه به سلیقه بازار

استانداردهای استقرار و بهره‌برداری از واحدهای تولیدی نساجی در البرز از قابلیت‌های بسیاری برخوردار است. توانمندی‌هایی که رییس خانه صنعت و معدن این استان به آن اشاره کرد و افزود: نساجی ازجمله صنایعی است که نیازمند گردش مالی ویژه‌ای برای پویایی در تولید و صادرات محصول است. نقدینگی که به‌دلیل نقدی نبودن و مدت‌دار بودن دریافتی واحدهای تولیدی نساجی باعث کاهش سرمایه در گردش آنها برای تولید بیشتر و در ادامه رقابت‌پذیر محصول در بازارهای هدف شده که باید با همکاری و همراهی بانک‌ها برای ارائه تسهیلات مورد نظر این صنعت مهم را یاری کرد. 

رقابت‌پذیری محصول و به‌دست آوردن بازارهای هدف در صنعت نساجی با توجه به رقبای تولیدی که هم‌اکنون در سطح داخلی و بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای وجود دارد بسیار مهم و ضروری است.

احمد زارعی با اشاره به این موضوع ادامه داد: با توجه به در دستور کار قرار گرفتن مبارزه با ورود بی‌رویه محصولات نساجی از راه‌های قانونی و قاچاق از سوی دولت، می‌توان علاوه‌بر رونق گرفتن خط تولید واحدهای نساجی استان و کشور و افزایش کیفیت محصول تولیدی برای رقابت با محصولات مشابه، امید فراوانی به تولید بیشتر دراین واحدها داشت. 

تنوع‌سازی و تولید محصول با توجه به سلیقه بازار ازجمله ابرازی است که در بازاریابی و بازارسازی محصولات نساجی نقش اساسی را برعهده دارد و می‌تواند در به‌دست آوردن بازاراهای هدف نقش بسزایی داشته باشد.

زارعی در این باره گفت: در سال‌های گذشته متاسفانه واحدهای نساجی استان در این زمینه‌ها گام‌های موثری برنداشته‌اند و همین امر باعث شده تولیدات آنها رقابت‌پذیری چندانی نداشته باشد. البته در چند سال اخیر تلاش‌های فراوانی برای ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه (آرانددی) و تولید محصول رقابت‌پذیر در بازارهای هدف از سوی صاحبان صنایع استان انجام شده که در صورت تحقق می‌تواند در آینده‌ای نزدیک کمک فراوانی به توسعه بازار صنعت نساجی استان کند.

ضرورت ایجاد نظام صنعتی در صنایع نساجی

براساس سند راهبردی صنایع نساجی و پوشاک که به‌تازگی به تصویب رسیده، مقرر شده ایران در افق ۱۴۰۴ به جایگاه سوم صنعت نساجی در منطقه و رتبه پنجاهم جهان (با تکیه بر رقابت‌پذیری، نوسازی و سرمایه‌گذاری همراه با توسعه فناوری و ارتقای بهره‌وری عوامل تولید) برسد.

رییس هیات‌مدیره یکی از شرکت‌های تولید کننده‌نساجی با بیان این مطلب اظهار کرد: کشور هم‌اکنون ۱۰سال از سند چشم‌انداز ۲۰ساله (افق۱۴۰۴) عقب مانده، تحقق برنامه‌های تعریف‌شده امری بدیهی و امکان‌پذیر است حتی اگر براساس زمانبندی، این برنامه محقق نشود شروع آن بهتر از توقفی است که تاکنون داشته‌ایم. 

عواملی که در محقق شدن برنامه‌ها براساس زمانبندی موثر و کارساز است و به‌عنوان مبانی اصولی و پایه به شمار می‌رود و اجرای برنامه را ثبات می‌بخشد، نحوه کارکرد عناصر تشکیل‌دهنده آن برنامه با هم است که باید از یک قاعده و نظم پیروی کنند و علاوه‌بر داشتن نظم، پشتوانه قانونی نیز داشته باشند.

غلامرضا بهبهانی افزود: به استناد قانون ایجاد نظام صنعتی در ماده ۱۵۳ که قانونگذار آن را در برنامه پنجم توسعه کشور دیده و با توجه به پیشینه نساجی که بعد از نفت قدیمی‌ترین صنعت کشور به‌شمار می‌رود و براساس سند راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت کشور که به تازگی تصویب و ابلاغ شده، نساجی به عنوان یکی از ۷ صنعت استراتژیک تعریف شده که در صورت ایجاد نظام صنعتی در صنایع نساجی و پوشاک علاوه‌بر ارتقای این صنعت به مقام نخست صنایع استراتژیک کشور، می‌توان آن را الگوی سایر صنایع مطرح کرد. 

برای تحقق این امر در البرز انجمن تخصصی صنایع همگن نساجی در پیگیری پیرامون مسائل، مشکلات و معضلات مشترک فرااستانی در سال ۹۳ و انعکاس آن به تمام انجمن‌های کشوری، موضوع پیگیری‌های مشترک فرااستانی در قالب تشکیلات ملی پیشنهاد شد که با توجه به اعلام موافقت انجمن تخصصی صنایع همگن نساجی آذربایجان‌شرقی به‌عنوان نخستین انجمن و قدیمی‌ترین انجمن صنایع همگن کشوری منتهی به برگزاری نشست مشترک، تنظیم تفاهمنامه همکاری و صدور بیانیه مشترک شد.

البرز دارای ظرفیتی بزرگ برای ایجاد شهرک تخصصی صنایع نساجی

البرز با داشتن پیشینه طولانی در صنعت نساجی و وجود زیرساخت‌های لازم می‌تواند نقش موثر و مفیدی در تحقق اهداف پیش‌بینی‌شده در سند راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت کشور در حوزه نساجی و پوشاک داشته باشد.

رییس انجمن تخصصی صنایع همگن نساجی البرز با بیان این مطلب اظهار کرد: بر اساس آمار سازمان صنعت، معدن و تجارت البرز علاوه بر ده‌ها واحد صنفی کوچک و بزرگ تولیدی پوشاک که در شهرها و محدوده‌های شهری استان فعال هستند و قابلیت تبدیل به واحد صنعتی را دارند، هم‌اکنون بیش از ۱۹۶ واحد صنعتی در حوزه صنایع نساجی و پوشاک از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند. 

با درنظر گرفتن زیرساخت‌های موجود، نقاط قوت و قابلیت‌های این استان و برنامه پیشنهادی انجمن تخصصی صنایع همگن نساجی البرز که در راستای سند راهبردی صنایع نساجی و پوشاک کشور است، می‌توان صنعت نساجی و پوشاک استان را دوباره به دوران طلایی آن بازگرداند.

یدالله مالمیر با اشاره به این موضوع ادامه داد: بر این اساس، به منظور تسریع و تسهیل امور صاحبان صنایع گروه نساجی در استان و با هدف بهبود محیط کسب و کار و فراهم شدن شرایط لازم برای تولید و تجارت با قدرت رقابت و افزایش توان صادراتی صنایع نساجی در عرصه تولید منسوجات و پوشاک، این انجمن مصمم است در راستای سند راهبردی صنعت، معدن و تجارت کشور و از طریق شرکت تعاونی تامین نیاز تولیدکنندگان صنایع نساجی استان با مشارکت بخش خصوصی و حمایت بخش دولتی، موضوع ساماندهی و احیای صنعت نساجی و پوشاک در البرز را آغاز کند. 

نایب‌رییس خانه صنعت، معدن و تجارت البرز افزود: تجمیع و ساماندهی واحدهای گروه نساجی و پوشاک که خارج از شهرک‌های صنعتی استان استقرار دارند، می‌تواند فرآیند تولید و تجارت را در این عرصه بهبود بخشیده و با کاهش هزینه‌های تولید، امکان رقابت‌پذیری، افزایش کیفیت، توسعه صادرات و همچنین شرایط لازم برای احداث واحدهای جدید به منظور ایجاد فرصت‌های جدید شغلی فراهم کند که این امر علاوه بر افزایش تولید، رونق اقتصادی مناسبی را برای استان به همراه خواهد داشت. 

سند راهبردی صنایع نساجی و پوشاک ایران، نساجی را یک صنعت استراتژیک اعلام کرده و مقرر شده با جذب و هدایت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی (داخلی و خارجی) و با توسعه این صنعت، به میزان ۲۰۰هزار نفر دیگر تا سال ۱۴۰۴ در صنعت نساجی و پوشاک کشور اشتغال ایجاد شود.

مالمیر با تاکید بر این موضوع تصریح کرد: انجمن تخصصی صنایع همگن نساجی البرز درنظر دارد با پیشنهاد ایجاد بزرگترین شهرک تخصصی صنایع نساجی و پوشاک کشور (تولیدی، پژوهشی، آموزشی پژوهشی، نمایشگاهی و صادراتی) که به تایید مقامات اقتصادی استان نیز رسیده علاوه‌بر احیای صنعت نساجی این استان، با جذب و هدایت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اقدام به ایجاد ۳۰۰ واحد تولیدی صنعتی جدید در صنایع نساجی و پوشاک با ظرفیت ۱۰هزار نفر اشتغال کند. 

این در حالی است که در بخشی از زمین‌های درنظر گرفته شده برای اجرای این طرح در گذشته نه‌چندان دور صنایع نساجی فعال وجود داشته و برای بیش از ۴هزار نفر فرصت شغلی ایجاد کرده بودند که بیشتر آنها هم‌اکنون تعطیل است و با توجه به قابل بهره‌برداری بودن زیرساخت‌های آن قابلیت احیا دارند که برنامه‌ریزی لازم در این زمینه در دستور کار قرار گرفته است.