ابزارهای نو به کمک تولیدکنندگان می‌آیند

مشکلات نقدینگی

مدیر کالایی کارگزاری پارس نمودگر معتقد است، بسیاری از تولیدکنندگان در داخل کشور با مشکلات نقدینگی و مالی روبه‌رو شده‌اند، در این میان شرکت‌هایی که صادرات‌محور هستند، نسبت به آنهایی که در بازارهای داخلی محصولات خود را به فروش می‌رسانند از مشکلات بیشتری رنج می‌برند، به‌ویژه تولیدکنندگان مواد معدنی، پتروشیمی و فلزات رنگی. 

علی موسوی در گفت‌وگو با صمت با اشاره به اینکه معاملات خارج از بورس کالا و محصولات صادراتی در چند سال اخیر به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی با کاهش شدید روبه‌رو شده است، بیان کرد: برخی از تولیدکنندگان به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی نتوانسته‌اند محصولات خود را به فروش برسانند. از سوی دیگر حجم تولیدات این گروه از شرکت‌ها نیز کاهش یافته و در برخی موارد قطع شده که این موضوع نشات‌گرفته از کاهش صادرات است.

وی در ادامه بیان کرد: شرکت‌های معدنی و پتروشیمی که به طور عمده محصولات صادراتی تولید می‌کنند، از زمانی که کالا را تولید کرده و تا وقتی که کالا را در کشور هدف تحویل می‌دهند، یک فاصله زمانی ایجاد می‌شود.

به عبارت دیگر بین تحویل کالا و دریافت وجوه فاصله به وجود می‌آید که این موضوع موجب می‌شود این گروه از تولیدکنندگان در بخش سرمایه در گردش خود دچار مشکل شوند و از سوی دیگر با توجه به آنکه تامین مالی مناسبی هم ندارند، سطح صادرات آنها هم کاهش یابد. 
موسوی با اشاره به اینکه تولیدکنندگان داخلی که محصولات خود را در بورس کالا به فروش می‌رسانند با مشکلات مالی کمتری روبه‌رو شده‌اند، بیان کرد: در بورس کالا قیمت‌ها براساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و تولیدکنندگان با فروش محصولات، پول خود را نیز در لحظه دریافت می‌کنند. 

وی با اشاره به اینکه دولت باید به وسیله سیاست‌های حمایتی به رفع مشکلات تولیدکنندگان مواد معدنی، پتروشیمی، سیمان و فلزات رنگی کمک کند، بیان کرد: باید دولت در بازار سرمایه شرایطی را فراهم کند تا تامین مالی این گروه از تولیدکنندگان به آسانی انجام شود.

سهولت در تامین نقدینگی

موسوی یکی از راه‌های کمک دولت به تولیدکنندگان را ایجاد فضایی برای سهولت در تامین مالی آنها خواند و اظهار کرد: بسیاری از تولیدکنندگان برای آنکه مشکل کسری سرمایه در گردش خود را جبران کنند، به تامین مالی از طریق بانک‌ها روی می‌آورند که هزینه زیادی برای آنها به همراه دارد، زیرا بانک‌ها شرایط سختی برای اخذ وام دارند و همچنین پس از دریافت وام، باید سودهای زیادی پرداخت کنند.

وی با اشاره به اینکه یکی از راه‌های تامین مالی ورود شرکت‌ها به بورس و اوراق بهادار است، بیان کرد: تامین مالی در بورس اوراق بهادار از طریق افزایش سرمایه یا فروش و صدور اوراق مشارکت تامین مالی می‌کنند اما اکنون بازار سهام وضعیت چندان خوبی ندارد و بحث تامین مالی از طریق اوراق بهادار و افزایش سرمایه هم تا حدودی با محدودیت‌هایی مواجه است. وی گزینه دیگر را تامین مالی از طریق بورس کالا دانست و بیان کرد: دولت با تشویق تولیدکنندگان می‌تواند آنها را ترغیب کند تا محصولات خود را در بورس کالا به فروش برسانند. 

موسوی با اشاره به اینکه در بورس کالا ابزارهای متنوعی برای تامین مالی وجود دارد، بیان کرد: استفاده از اوراق سلف یکی از راه‌های تامین مالی در بورس کالا است. به این ترتیب تولیدکنندگان از این طریق محصولات خود را در بورس کالا در زمان حال به فروش می‌رسانند و پول آن را دریافت می‌کنند اما در ماه‌های آینده محصول را تحویل می‌دهند که ذوب آهن اصفهان نیز تاکنون این کار را انجام داده است.

وی به لزوم طراحی قوانین و مقررات در بورس کالا اشاره کرد و گفت: تامین مالی در بورس کالا راحـت‌تر انجام می‌شود و شرکت‌ها نیاز دارند تا دولت به آنها کمک کند و شرایطی را در بحث صادرات و قوانین و مقررات طراحی کند تا تامین مالی راحت‌تر انجام شود. از سوی دیگر با حذف قوانین موازی به سهولت ورود و تامین منابع کمک کند.

بازار سرمایه، بهترین گزینه

بازار سرمایه یکی از مهم‌ترین منابع تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی در جهان به‌شمار می‌آید اما در کشور ما کمتر به آن توجه می‌شود. بسیاری از تولیدکنندگان به‌ویژه شرکت‌هایی که فلزات اساسی و مواد معدنی تولید می‌کنند با مشکل کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند.

بازار سرمایه به‌عنوان یکی از بهترین گزینه‌های تامین مالی به‌شمار می‌آید. به‌طور کلی دولت با انتخاب افراد متخصص در بازار سرمایه و استفاده از دانش آنها برای طراحی ابزارهای نوین می‌تواند به بنگاه‌های اقتصادی کمک کند. مدیرعامل کارگزاری پگاه یاوران نوین معتقد است، دولت به‌عنوان سیاست‌گذار کلان، با انتصاب‌هایی که در سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین شورای عالی بورس به عمل می‌آورد، سیاست‌های کلان خود را به بازار سرمایه دیکته می‌کند. 

مهدی میرشامحمد در گفت‌وگو با صمت با اشاره به اینکه شرکت‌های بورسی نهادهای خودانتظام و غیردولتی هستند، بیان کرد: بنگاه‌های فعال در بازار سرمایه به گونه‌ای اداره نمی‌شوند که بتوان گفت زیر نظر دولت کار می‌کنند بلکه آنها سیاست‌های خود را دارند. وی در ادامه بیان کرد: شرکت‌های بورسی زیر نظر هیات‌مدیره به صورت مجزا اداره می‌شوند و سهامداران مستقل دارند که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار اداره می‌شوند. 

میرشامحمد به ابزارهای نوین برای تامین مالی شرکت‌ها در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: به صورت کلی در ۳-‌۲ سال اخیر برای تامین نقدینگی بنگاه‌ها ابزارهای تامین مالی مانند اوراق مشارکت و مرابحه عملی شده است. بیشتر این ابزارهای جدید که در بورس کالا و اوراق بهادار ایجاد شده، عمرشان در دولت تدبیر و امید بوده و به عبارت دیگر در یک سال و نیم اخیر شکل گرفته است. 

وی با اشاره به اینکه تولیدکنندگان صنعتی و معدنی هم از ابزارهای نوین تامین مالی استقبال کرده‌اند، بیان کرد: در حال حاضر تامین مالی از طریق بانک‌ها و بازار پول برای یکسری از تولیدکنندگان مقدور نیست زیرا یا فراهم‌کردن مدارک برای این گروه از تولیدکنندگان مقدور نیست یا هزینه بالایی را به تولیدکنندگان تحمیل می‌کنند. به این ترتیب بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی ترجیح می‌دهند از طریق بورس کالا و با استفاده از ابزارهای نوین تامین مالی، نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند که از آن جمله می‌توان به تامین نقدینگی شرکت فولاد مبارکه و ذوب‌آهن از طریق بورس کالا اشاره کرد. 

مدیرعامل کارگزاری پگاه یاوران نوین در ادامه بیان کرد: با اینکه این اوراق از ابزارهای جدید است اما دستاورد موفقی بوده و بسیاری از تولیدکنندگان شرکت‌های معدنی و فلزی تمایل دارند از این طریق تامین مالی خود را انجام دهند.