به گزارش سرویس خبر و گزارش نساجی امروز ، دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران به میزبانی دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان با هدف تحقق دانشگاه کارآفرین، توسعه فناوری و تجاری سازی فناوری و ارتباط صنعت با دانشگاه برگزار شد. محورهای این همایش شامل فناوری نساجی، رنگرزی، چاپ و تکمیل، منسوجات فنی، علوم الیاف، مدیریت نساجی و پوشاک، نانو فناوری و علوم رنگ بود.
در مراسم افتتاحیه این کنفرانس که با حضور مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، مدیران، کارشناسان، اساتید دانشکده‌های نساجی و دانشجویان همراه بود، دکتر حسین خادمی - معاون اداری و مالی دانشگاه صنعتی اصفهان- ضمن خیرمقدم به میهمانان، عنوان داشت: محققین، اساتید، پژوهشگران و دانشجویان مرتبط با رشته مهندسی نساجی از بخش‌ها و دانشگاه‌های مختلف کشور در این کنفرانس دور همدیگر جمع شده‌اند تا به نیازها، مباحث و اولویت‌های این صنعت در کشور بپردازند.
وی سپس به معرفی دانشگاه صنعتی اصفهان پرداخت و گفت: این دانشگاه سال 1353 در 20 کیلومتری شهر اصفهان راه‌اندازی شد و در سال 1356 با پذیرش حدود 800 دانشجو، فعالیت آموزشی خود را شروع کرد. در حال‌حاضر دارای 14 دانشکده، 8 پژوهشکده، 48 مرکز، گروه و هسته علمی-پژوهشی می‌باشد و بیش از 460 عضو هیئت علمی در آن تدریس می‌کنند.
به‌گفته خادمی، سالانه حدود 2 هزار و 800 دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری این دانشگاه پذیرش می‌شوند. بیش از 11 هزار دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند.
معاون اداری و مالی دانشگاه صنعتی اصفهان اضافه کرد: 82 استاد، 132 دانشیار، 225 استادیار و 28 مربی در بخش هیئت علمی مشغول تدریس هستند و 5 هزار و 811 دانشجو در مقطع کارشناسی، 3هزار و 966 در مقطع کارشناسی ارشد و هزار و 393 نفر در مقطع دکتری به تحصیل می‌پردازند.
وی ضمن اشاره به رشد تعداد دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری از سال 1393 تاکنون، تصریح کرد: دانشگاه صنعتی اصفهان دارای دانشکده‌های مهندسی مواد، معدن، صنایع، شیمی، مکانیک، عمران، برق و کامپیوتر، حمل‌ونقل، نساجی، فیزیک، علوم ریاضی، کشاورزی و منابع طبیعی است( دانشکده مهندسی نساجی در سال 1363 راه‌اندازی شد و در 5 رشته به تربیت 498 دانشجو با بهره‌گیری از 21 استاد می‌پردازد، تعداد فارغ‌التحصیلان این دانشکده نیز 1857 نفر است.)
خادمی به معرفی ساختارهای پژوهشی دانشگاه نیز پرداخت که به شرح زیر بود:
*پژوهشکده‌های دارای موافقت قطعی: پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات، پژوهشکده علوم و تکنولوژی زیردریا، پژوهشکده آب و آبفا، پژوهشکده فولاد و پژوهشکده نانوفناوری و مواد پیشرفته
* پژوهشکده‌های دارای موافقت اصولی: پژوهشکده زیست‌فناوری و مهندسی زیستی، پژوهشکده الکترونیک هوانوردی و پژوهشکده صنعت حمل‌ونقل
قطب‌های علمی دانشگاه صنعتی اصفهان نیز عبارتند از : نانوفناوری کاربردی، سنسور و شیمی سبز، فناوری‌های نوین در صنعت فولاد، آلودگی خاک و آب و سلامت انسان، سلامت و کیفیت مواد و فرآورده‌های غذایی(غلات)، زیست فناوری بیماری‌های درختان مهم میوه منطقه مرکزی ایران(گلابی، به، سیب و بادام)
وی ضمن اشاره به وجود 220 گروه پژوهشی مصوب وزارت عتف، 250 هسته پژوهشی مصوب دانشگاه و مرکز محیط زیست و منابع طبیعی و انتشار 10مجله علمی- پژوهشی، روند رو به رشد طرح‌های تحقیقاتی مورد قرارداد باخارج از کشور را چشمگیر دانست.
خادمی، افتخارات و دستاوردهای دانشگاه صنعتی اصفهان را به شرح زیر برشمرد:
*تقدیم 143 شهید در طول هشت سال دفاع مقدس
*حضور در بین 400 دانشگاه برتر دنیا( به همراه یک دانشگاه برتر دیگر ایران) در سال 2014( طبق رتبه‌بندی تایمز)
*حضور در بین یکصد دانشگاه برتر آسیا با کسب رتبه 56 (به همراه دو دانشگاه برتر دیگر ایران) در سال 2014 ( طبق رتبه‌بندی تایمز)
*حضور در میان یکصد دانشگاه برتر جوان(با عمر کمتر از 50 سال) دنیا با کسب رتبه 63 در سال 2015( طبق رتبه‌بندی تایمز)
*رتبه دوم در بین دانشگاه‌های صنعتی کشور در سال 2013( طبق رتبه‌بندی URAP)
*میزبانی مقر مرکز همکاری منطقه‌ای ایران با موسسه بین‌المللی فیزیک نظری عبدالسلام(ICTP)
*جایگاه چهارم در تولید علم کشور طی سه دهه گذشته و ....
* لزوم متحول نمودن برنامه‌های آموزش عالی علوم و فنون نساجی
دکتر محمد ذره‌بینی- رئیس دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان و رئیس دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران در این مراسم گفت: هر ساله در تمامی مراکز علمی و تحقیقاتی دنیا، بزرگان و اندیشمندان صنعت نساجی با برگزاری همایش‌های مرتبط، دستاوردهای خویش در زمینه حل مشکلات، رفع تنگناها و پیشرفت این صنعت که برآورده کننده یکی از نیازهای اصلی بشر می‌باشد را ارائه می‌نمایند.
وی اضافه کرد: دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان در راستای تدوام این حرکت شایسته تلاش می‌کند تا سهم بزرگان و دست‌اندرکاران این مرزو بوم را در حد بضاعت خویش معرفی کند.
ذره‌بینی با بیان این که صنعت نساجی از صنایع اصیل و دیرپای این مرز و بوم بوده و اصفهان آغازگر صنعت نوین نساجی ایران از جایگاه تاریخی انکارناپذیری در این زمینه برخوردار است، افزود: بررسی سیر صنعتی شدن کشور بیانگر جلوگیری از نقش‌آفرینی صنایع نساجی ایران در شکوفایی اقتصادی و پیشرفت صنعتی کشور است.
رئیس دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی اصفهان، ضمن اشاره به توجه هرچند دیرهنگام برنامه‌ریزان صنعتی کشور به صنایع نساجی و پوشاک و لحاظ نمودن این صنعت در زمره صنایع مورد توجه در سند راهبردی صنعت کشور، اظهار امیدواری کرد: با اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، این همایش به پشتوانه دستاوردهای کنفرانس‌های قبلی و با کمک و همدلی صنایع نساجی و پوشاک کشور، زمینه‌ساز تأمین نیازهای این صنعت با هدف پاسخ‌گویی به نیازهای تحقیقاتی و تربیت متخصصان و پژوهشگران این عرصه باشد.
ذره‌بینی تصریح کرد: پس فرصت پدید آمده را مغتنم دانسته و با متحول نمودن برنامه‌های آموزش عالی علوم و فنون نساجی و همچنین متحول ساختن همکاری صنایع با مراکز علمی، فاصله میان آموزش‌دهندگان و آموزش‌گیرندگان را همواره کاهش داد و با انتقال مفاهیم جدید، با توجه به میان رشته‌ای شدن فناوری‌های نساجی، این صنعت را با تأمین نیروی انسانی کارآمد و متخصص، نه تنها از نقطه نظر فرآیندی، بلکه از منظر هزینه سرمایه‌گذاری یاری داد.
رئیس دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران افزود: مسلماً تبادل اطلاعات بین اساتید، متخصصان و مدیران صنعت نساجی در اعتلای دانش و به تبع آن اعتلای صنعت نساجی کشور موثر خواهد بود.
وی در پایان ابراز امیدواری نمود این همایش با توجه به لحاظ شدن صنعت نساجی در اولویت‌های صنعتی کشور، گامی نو در راستای بهبود سیستم آموزش عالی و مدیران تلاشگر صنایع نساجی با هدف توسعه دانش‌بنیان صنایع نساجی کشور باشد.
* امیدوار به زمینه‌سازی همکاری مشترک مراکز تحقیقاتی و صنایع نساجی
دکتر اکبر خدامی- دبیر دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران- بیان داشت: امروزه به دلیل تغییر در ماهیت تولید علم و تأثیر بر اقتصاد، کارآفرینی دانشگاهی از رسالت‌های مهم این برهه زمانی دانشگاه‌هاست و برتری پژوهش و تبدیل یافته‌های پژوهشی به محصولات و خدمات دانش بنیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است لذا ایجاب می‌کند دانشگاه‌ها با تمرکز بر نوآوری و توسعه فناوری، دانش‌آموختگانی به جامعه و صنعت عرضه کنند که دانش را در کنار پژوهش‌های کاربردی به خدمت گرفته و با نوآوری ظرفیت‌های نوینی به وجود آورند تا جامعه علمی کشور بتواند به‌طور موثر در جهت تعالی و رفاه جامعه اثربخش شود.
وی به اهمیت و جایگاه ویژه صنایع و زیرساخت‌های آن در شکل‌گیری جریان‌های سیاسی و اقتصادی نیز پرداخت، آن را یکی از کانون‌های پویایی و توسعه پایدار در جهان معاصر برشمرد و گفت: دست‌اندرکاران برگزاری دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران مفتخر خواهند بود در راستای تحقق هدف والای دانشگاه کارآفرین سهمی در برقراری ارتباط بین رشته‌ای، همکاری بین متخصصان، پژوهشگران و دانشجویان داشته و زمینه‌ساز همکاری مشترک مراکز تحقیقاتی و صنایع نساجی را فراهم کرده باشند.
خدامی با بیان اینکه امیدواریم در این کنفرانس بستری مناسب جهت ارائه دستاوردهای علمی تحقیقاتی پژوهشگران ایرانی و تبادل نظر و اطلاعات علمی فراهم آید، گفت: در این کنفرانس با معرفی فعالیت‌های مرتبط با نساجی و شناسایی پتانسیل‌ها و کاربردهای مختلف آن در دیگر شاخه‌های علوم و فناوری، ایجاد انگیزه تحصیل علم در دانشجویان و دانش پژوهان فراهم می‌آید.
وی با اشاره به هفت محور کنفرانس دهم که با هدف پوشش جوانب مختلف علوم نساجی برگزار می‌شود، توضیح داد: تمهیداتی اندیشیده شده تا کیفیت و نوآوری پژوهش‌های انجام شده جنبه غالب در پذیرش مقالات دارد و شرکت‌کنندگان تنها پژوهش‌های برتر خود را ارائه دهند؛ از بین 317 مقاله دریافت شده، تنها 110 مقاله به صورت شفاهی و 158 مقاله به صورت پوستر ارائه می‌شوند که بیشترین تعداد مقالات به نانو فناوری و پس از آن رنگرزی، چاپ و تکمیل، فناوری نساجی، منسوجات فنی و پوشاک، علوم الیاف، مدیریت نساجی و علوم رنگ اختصاص داشت.
دبیر دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران اضافه کرد: با مدنظر قرار دادن ضروریات حال حاضر دانشگاه‌ها و نقش مجامع علمی در تحقق دانشگاه کارآفرین و یافتن شیوه‌های مشترکی که دانشگاه بتواند در توسعه فناوری و تجاری سازی تحقیقات، مؤثر واقع شود؛ تصمیم گرفته شده که علاوه بر نمایشگاه جانبی صنایع نساجی، نشستی صنعتی نیز برگزار شود تا انتظارات صنعتگران از سیستم آموزش عالی کشور مشخص شود از این رو شعار کنفرانس دهم «دانشگاه کارآفرین» است.
*کنفرانس دهم به روایت آمار
سخنران بعدی مراسم افتتاحیه کنفرانس دهم، دکتر حسین توانایی- دبیر علمی دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران- بود. وی عنوان داشت: طبق هماهنگی‌هایی که با سایر دانشجویان و اساتید مهندسی نساجی انجام شد، در این کنفرانس ارزیابی مقالات براساس امتیازدهی به معیارهای گوناگون مانند ارزش موضوع مقاله، نوآوری مقاله، کیفیت نگارش مقاله، استوار بودن نتیجه‌گیری بر پایه داده‌های حاصل از تحقیق، اصالت تحلیل و کمیت و کیفیت کارهای انجام شده تحقق یافت.
توانایی افزود: مقالات این کنفرانس با حداقل دو داوری و حداکثر سه داوری ارزیابی شده‌اند و میانگین نمرات به عنوان امتیاز نهایی برای هر مقاله در نظر گرفته شد؛ باتوجه به مدت زمانی که برای ارائه مقالات به صورت شفاهی در نظر گرفته شده و همچنین امتیاز کسب شده توسط هر مقاله، تعداد 110 مقاله شفاهی پذیرفته شده است.
دبیر علمی دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران گفت: از 110 مقاله پذیرفته شده شفاهی ، 30 مقاله مربوط به نانوفناوری ، 16 مقاله مربوط به رنگرزی، چاپ و تکمیل، 16 مقاله فناوری نساجی، 15 مقاله منسوجات فنی، 14 مقاله علوم الیاف، 9 مقاله مدیریت نساجی و پوشاک و 10 مقاله نیز به علوم رنگ مربوط بوده است.
وی اضافه کرد: در هر گروه یک مقاله با بالاترین امتیاز به عنوان مقاله برتر انتخاب شده که در مراسم اختتامیه این کنفرانس، مقالات برگزیده مشخص و از آنها تقدیر به عمل خواهد آمد.
* صنعت نساجي را به سمت سرمايه‌گذاري با ماشين‌آلات نو سوق دهيم
گلنار نصراللهي- مديركل دفتر صنايع نساجي و پوشاك وزارت صنعت، معدن و تجارت- به‌عنوان سخنران بعدی به جایگاه دعوت شد. وی بیان داشت: صنایع نساجی و پوشاک، بخش عمده‌ای از تولیدات صنعتی، اشتغال و صادرات کشورهای در حال توسعه داشته و اهمیت ویژه‌ای در توسعه و استراتژی‌های توسعه‌ای این کشور دارد.
به‌گفته نصراللهی، صنایع نساجی و پوشاک ایران( با احتساب فرش دستباف) با 2/1 میلیارد دلار سهم 15/0 درصد در صادرات نساجی و پوشاک جهان داراست؛ همچنین ارزش بازار مصرف پوشاک جهان 1200 میلیارد دلار بوده که طبق پیش‌بینی‌ها، در سال 2025 از مرز 2000 میلیارد دلار خواهد گذشت.
وی با اعلام این مطلب که ارزش بازار مصرف پوشاک و کفش کشور در سال 1393، 33000 میلیارد تومان برآورد و سهم پوشاک و کفش از کل هزینه ناخالص خانوار 6/4 درصد است، به بیان آمارهای از صنعت نساجی و پوشاک ایران پرداخت که شامل موارد زیر بود:
*تعداد کل واحدهای صنایع نساجی و پوشاک: 9هزار و 818 واحد (11 درصد نسبت به کل صنعت)
*تعداد کل کارگران شاغل مستقیم: 288 هزار نفر (12 درصد نسبت به کل صنعت)
*میزان کل سرمایه‌گذاری ریالی: 90777 میلیارد ریال (5 درصد نسبت به کل صنعت)
*ارزش افزوده صنایع نساجی و پوشاک (کارگاه‌های صنعتی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر در سال1393) : 31000 میلیارد ریال (کل فعالیت‌های صنعتی 117000 میلیارد ریال)
*ارزش ستانده‌های صنایع نساجی و پوشاک در سال 1392( کارگاه‌های صنعتی دارای 10 نفر کارکن و بیشتر: 95000 میلیارد ریال (2 درصد نسبت به کل صنعت)
*ارزش صادرات صنایع نساجی، پوشاک، چرم و کفش سال 1394: 217/1 میلیارد دلار( بااحتساب فرش دستباف)
* ارزش صادرات صنایع نساجی، پوشاک، چرم و کفش سال 1394: 913 میلیارد دلار( بدون احتساب فرش دستباف)
*ارزش واردات صنایع نساجی، پوشاک، چرم و کفش سال 1394: 06/1 میلیارد دلار
وی رتبه ایران در صادرات نساجی و پوشاک جهان را 55 ، در صادرات نساجی(پارچه، فرش، موکت، منسوجات نبافته و امثالهم) را 33 و در صادرات پوشاک را پوشاک 87 برشمرد و به بیان توانمندی و ظرفیت تولید محصولات مختلف این صنعت در سال 1394 پرداخت که به این شرح بود:
ردیف نوع تولیدات ظرفیت اسمی تولید واحد سنجش
1 انواع الیاف پلی‌استر، اکرلیک و پلی‌پروپیلن 750 380 هزارتن
2 انواع نخ نخ سیستم پنبه‌ای، فیلامنت، ابریشم، نخ فرش، نخ پتو و ... 970 635 هزارتن
3 انواع پارچه پارچه سیستم پنبه‌ای، سیستم پشمی فاستونی و پارچه حلقوی 4/1 1 میلیاردمتر مربع
4 انواع پتو مینک، نمدی و راشل 13 15/10 میلیون تخته
5 انواع فرش‌ماشینی انواع فرش ماشینی اکرلیک و پلی‌استر 124 105 میلیون متر مربع
6 انواع موکت موکت نمدی، موکت تافتینگ و چمن مصنوعی 195 100 میلیون متر مربع
7 انواع پوشاک انواع پوشاک 460 300 هزارتن
80 درصد صنفی/20درصد صنعتی
8 انواع چرم چرم سنگین 90 46 میلیون فوت مربع
9 انواع کفش کفش چرمی، پلاستیکی و ورزشی 300 301 میلیون جفت
وی تعداد تعرفه‌های صنایع نساجی و پوشاک در كتاب تعرفه‌هاي كشور را هزار ردیف (مشتمل بر الیاف، نخ، پارچه، پوشاک، پوست، چرم، کفش، کفپوش و پتو) دانست و گفت: در این صنعت با توجه به زنجیره طولانی تولید که از بخش کشاورزی و پتروشیمی آغاز و به کالای نهایی ختم می‌شود، حقوق ورودی کالاهای مختلف با رویکرد حمایت منطقی و هدفمند از کلیه بخش‌ها و با عنایت به جایگاه و تأثیر هر کالا در جلقه‌های پیشین و پسین زنجیره تولید آن، تنظیم و تعیین گردیده است.
به‌گفته نصراللهی، میانگین حقوق ورودی کالاهای نساجی در سال گذشته 40 درصد و در سال‌جاری 34 درصد می‌باشد؛ ضمن اینکه حقوق ورودي الياف در سال گذشته در رديف‌هاي 4 و 7 بود و امسال به رديف‌هاي 5 و 10 افزايش يافت.
شرح حقوق ورودی سال گذشته حقوق ورودی سال‌جاری
الیاف 4 و 7 درصد 5و 10 درصد
نخ 20 و 15 درصد 20 و 15 درصد
پارچه 32 درصد 32 درصد
پوشاک 75 درصد و برای ترکیه 45 درصد 55درصد و برای ترکیه 33درصد
پوست 4 درصد 5 درصد
چرم 32-26 درصد 32-26 درصد
کفش 75 درصد 55 درصد
کفپوش 40 درصد 40 درصد
پتو 75 درصد 55 درصد
نصراللهي، بيشترين ميزان سرمايه‌گذاري ارزي در صنعت نساجي كشور را مربوط به سال‌هاي 80 تا 85 اعلام و تصريح كرد: اين سرمايه‌گذاري در اين برهه زماني به 350 تا 400 ميليون دلار رسيد كه بيشتر مربوط به سال‌های نوسازي و بازسازي صنعت نساجي بود اگرچه در سال‌هاي بعد به‌دلایل مختلف تمركز چنداني روي اين صنعت انجام نشد، تحريم‌ها نيز گريبانگير آن را گرفت و به آن نقطه اوج سرمايه‌گذاري ديگر نرسيديم اما مي‌كوشيم كه با افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، صنعت نساجي را با همکاری بخش خصوصی به سمت سرمايه‌گذاري با ماشين‌آلات نو سوق دهيم.
وي همچنين با بيان اينكه ارزش صادرات نساجي ايران از سال 80 تاكنون نوسان داشته است، گفت: با افزايش صادرات در سال‌هاي بعد از نوسازي مواجه شديم به‌طوري‌كه در سال 91 با يك ميليارد دلار صادرات به اوج خود رسيد.
به گفته مديركل دفتر نساجي وزارت صنعت، ارزش دلاري صادرات صنايع نساجي و پوشاك كشور در سال گذشته به‌دليل كاهش ارزش جهاني الياف و كالاهاي نساجي حدود 8 درصد كاهش يافت.
نصراللهی، بيشترین بازار صادراتي ايران را به ترتیب عراق، افغانستان، پاكستان، تركيه، تركمنستان، ايتاليا و آذربايجان اعلام و اظهار كرد: عمده واردات ما نيز از چين، تركيه، هند، امارات متحده عربي، كره جنوبی، تايوان و ازبکستان صورت می‌گیرد.
این مقام مسئول، ميزان واردات از تركيه را حدود 20 درصد از كل واردات نساجي و پوشاك به كشور اعلام كرد و افزود: بحث تعرفه‌هاي ترجيحي تركيه در واردات غیر رسمی ما تأثيرگذار نبوده است.
مديركل دفتر نساجي وزارت صنعت توضيح داد: ميزان صادرات صنايع نساجي و پوشاك از تركيه به ايران در سال 2014 حدود 352 ميليون دلار بود كه فقط 192 ميليون دلار آن از گمرك ايران به‌صورت رسمي وارد شد.
نصراللهي ادامه داد: اين اعداد نشان مي دهد كه به اندازه واردات رسمي، ما واردات غيررسمي و قاچاق از تركيه داشتيم كه شامل تعرفه‌هاي ترجيحي نمي‌شوند.
این مقام مسئول، عمده واردات از ترکیه، مواد اولیه و کالاهای حد واسط عنوان کرد و گفت: تمام این موارد شامل تعرفه ترجیحی نمی‌شوند و تعرفه‌های ترجیحی ردیف‌هایی از پوشاک و فرش ماشینی را در بر می‌گیرد.
وضعیت کالاهای نساجی مشمول تعرفه ترجیحی با ترکیه
شرح واردات ایران از ترکیه 1394 براساس آمار گمرک ج.ا.ا واردات ایران از ترکیه 1393 براساس آمار گمرک ج.ا.ا صادرات ترکیه به ایران 2014 براساس آمار یونیدو
ارزش(میلیون‌دلار) ارزش(میلیون‌دلار) ارزش(میلیون‌دلار)
کل صنایع نساجی و پوشاک 192 158 352
کل تعرفه‌های ترجیحی ایران و ترکیه 3/33 7/12
سهم (درصد) 17 8
وي ضمن اشاره به این مطلب که آنچه براي صنعت نساجي كشور مشكل ایجاد مي‌كند «قاچاق» است نه «بخش تعرفه‌هاي ترجيحي» اذعان داشت: اين اعداد به هیچ‌عنوان به‌معنای حمايت ما از تعرفه‌هاي ترجيحي ترکیه یا هر کشور دیگری نيست و صنعتگران نساجی كشور بايد بدانند كه نساجی با مشكلي در اين زمينه روبرو نيست و فقط برخي سروصداهاهی ایجاد شده از نظر رواني روي اين صنعت تاثير گذاشته است.
وضعیت کالاهای نساجی مشمول تعرفه ترجیحی با کشور ترکیه
ردیف شرح واردات سالیانه از گمرک ج.ا.ا. 1393 واردات سالیانه از گمرک ج.ا.ا. 1394 درصد تغییر
وزن(تن) ارزش(هزاردلار) وزن(تن) ارزش(هزاردلار) وزنی ارزی
1 نخ اکرلیک چندلا و ... 823/1 158/7 403/8 407/25 361 255
2 پارچه(پلی‌استر و ویسکوز) 901 727/4 802 711/6 11- 42
3 پوشاک و اشیا نسجی 170 689 273 032/1 61 50
4 فرش و سایر کف‌پوش‌ها 23 89 32 144 39 62
5 مجموع 917/3 663/12 510/9 294/33 226 163
این مقام مسئول خاطرنشان كرد: در بخش نخ اكرليك براي حمايت از توليدكنندگان داخلي و واحدهاي ريسندگي، جلوي تخصيص ارز مبادله‌اي براي واردات آن را گرفتيم و پيش‌بيني مي‌‌شود كه با روند كاهشي واردات آن به نفع تولیدات داخلی مواجه شويم.
عمده اقلام نساجی صادراتی ایران به ترکیه1394
ردیف شرح شماره تعرفه صادرات سالیانه از گمرک ج.ا.ا متوسط قیمت
وزن(تن) ارزش(هزار دلار) دلار/ کیلو گرم
1 پوست و چرم 41 و 42 888/1 547/9 5
2 الیاف پلی‌استر 55032000 789/3 949/5 2
3 پارچه‌های فصل58(تورباف‌ها و سایر) 58 587 268/5 9
4 نخ تکسچره پلی‌استر 54023200 615/1 099/3 2
5 دسته الیاف پلی‌استر 55012000 058/1 675/1 2
6 کفپوش ماشینی 57(ردیف‌های مرتبط) 80 588/1 20
7 اشیاء دوخته شده فصل 63 63 467 225/1 3
8 منسوج نبافته اسپان لیس 56031210 163 897 6
9 پوشاک 61 و 62 17 361 21
10 سایر ... 336/3 391/8 3
مجموع 000/13 000/38
مديركل دفتر صنايع نساجي وزارت صنعت با اشاره به اقدام‌هاي دولت يازدهم براي حمايت از اين صنعت گفت: حمايت تعرفه‌اي از نخ يكي از اين اقدام‌ها بود به‌طوري‌كه حقوق ورودي انواع نخ به طبقات بالاتر افزايش يافت. همچنین از سایر اقدامات حمایتی دولت می‌توان به مواردی مانند حمايت تعرفه‌اي از انواع پارچه، حذف ارز مبادله‌اي براي واردات، مديريت واردات بي‌رويه قاچاق، ثبت برند و اصلاح قيمت‌هاي وارداتي اشاره کرد که براین اساس واردات نخ و پارچه به كشور طی دو سال اخیر هر سال با 25 درصد كاهش روبرو بوده است.
وی سپس به بیان مشکلات صنایع نساجی و پوشاک و راهکاری پیشنهادی جهت رفع آنها در قالب یک جدول به شرح زیر پرداخت:
مشکلات راهکارهای پیشنهادی
واردات بی‌رویه کالاهای قاچاق بالا بردن ریسک قاچاق و تشدید مبارزه با کالاهای قاچاق در سطح عرضه
واردات غیرقانونی و قاچاق از مناطق آزاد نظارت گمرک بر واردات از مناطق آزاد همچون سرزمین اصلی
عدم امکان کسب بازارهای داخلی در زمینه نساجی و پوشاک تأمین مالی با نرخ سود پایین و مدت بازپرداخت مناسب
هزینه بالای شبکه توزیع ایجاد شهرک‌های پوشاک در شهرها و شهرستان‌ها نسبت به جمعیت( پیشنهاد مشخص: به ازای هر 500 هزار نفر یک شهرک پوشاک و فروشگاه‌های زنجیره‌ای ایجاد گردد.
کاهش حاشیه سود و توان رقابت‌پذیری که منجر به عدم تمایل به سرمایه‌گذاری شده است اصلاح نظام اخذ مالیات بر ارزش افزوده( پیشنهاد مشخص: اخذ مالیات بر ارزش افزوده صرفاً از مصرف‌کننده نهایی)
اصلاح نظام بیمه تأمین اجتماعی(پیشنهاد مشخص: اخذ بیمه سهم کارفرما 50 درصد و دولت 50 درصد)
کاهش سهم بیمه‌شده ( کارگر)- (پیشنهاد مشخص: در یک دوره سه ساله ،30 درصد از سهم بیمه شده را دولت در ازای افزایش پایه سنواتی تقبل نماید)
کمک به واحدهای نساجی از محل واردات (پیشنهاد مشخص: ایجاد صندوقی از درامدهای دولت از واردات کالاهای نساجی و مصرف آن جهت حمایت از واحدهای تولیدی نساجی)
عدم تولید مواد اولیه متنوع و طراحی مد توسعه زنجیره تأمین مواد اولیه متنوع و مرغوب و ایجاد مدارس مد و طراحی در کشور
عرضه برندهای خارجی رسمی و غیر رسمی الزام ثبت برندهای خارجی و رهگیری کالا
نصراللهی سپس به بیان اقدامات و حمایت‌‌های تعرفه‌ای و قیمت‌های گمرکی دولت پرداخت که عبارتند از:
*حمایت تعرفه‌ای از نخ: به‌منظور معادل نمودن و مدیریت واردات کالاهای نساجی که دارای تولید مشابه در داخل هستند( حمایت از تولید داخل) حقوق ورودی انواع نخ‌ها از طبقات تعرفه‌ای 8، 10 و 12 به طبقات تعرفه‌ای 15 و 20 انتقال یافت.
*حمایت تعرفه‌ای از پارچه: در ارتباط با انواع پارچه جهت حمایت از تولید داخل و متعادل نمودن روند واردات، جلوگیری از کم‌اظهاری و همچنین جلوگیری از جابجایی برخی از ردیف تعرفه‌های پارچه در ردیف تعرفه‌های غیرمرتبط و هرگونه سوء‌استفاده‌های احتمالی ممکن، حقوق ورودی انواع پارچه منجمله پارچه چادر مشکی به طبقه تعرفه‌ای 32 درصد همسازی‌سازی شد.
*حدف ارز مبادله‌ای برای واردات: در راستای مدیریت واردات کالاهای نساجی، ارز تخصیص یافته به برخی محصولات از جمله نخ، پارچه و پوشاک از ارز مبادله‌ای به ارز متقاضی تغییر یافته است.
*اصلاح قیمت‌های وارداتی: قیمت پایه وارداتی انواع پارچه براساس همکاری با گمرک ج.ا.ا و با هماهنگی انجمن صنایع نساجی ایران برای سال‌جاری، اصلاح و معادل ریالی حقوق گمرکی برای انواع پارچه و نخ حذف شد.
*ابلاغ بخشنامه جلوگیری از عرضه پتو و پوشاک قاچاق و حذف کالاهای نساجی(پوشاک، پتو و چادرمشکی) از فهرست کالاهای همراه ملوانان و مرزنشینان
*ثبت برند واردات تجاری (پوشاک) و الزام ثبت نمایندگی رسمی صاحبان برند که بخشنامه مربوط توسط قائم مقام وزیر در امور تجارت و معاون اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت به تمام اتحادیه‌های صنفی، اتاق اصناف و عرضه‌کنندگان پوشاک در سراسر کشور ابلاغ شده و در حال انجام است.
اقدامات راهبردی:
*در راستای اهداف اقتصاد مقاومتی و برنامه‌های توسعه‌ای کشور، برنامه جامع راهبردی صنعت پوشاک با توجه به پتانسیل و مزیت‌های نسبی و رقابتی این صنعت و همچنین قدرت ارزآوری و اشتغالزایی بالای آن برای اولین بار در کشور با همکاری تشکل‌ها و دانشگاهیان نهایی شد. شامل 5 هدف کلان که هر یک دارای اهداف خرد و 25 برنامه عملیاتی اجرایی می‌باشد.
*تشکیل کارگروه پوشاک از خبرگان و صاحب‌نظران این صنعت و دانشگاهیان به‌منظور پیشبرد اهداف برنامه راهبردی پوشاک که از شهریورماه سال گذشته تاکنون 15 جلسه اصلی و 9 جلسه فرعی برگزار شده و مصوبات مهمی نیز داشته است. در همین ارتباط با هماهنگی بخش خصوصی و انجمن صنایع پوشاک ایران، محل ایجاد اولین شهرک تخصصی پوشاک مشخص و اقدامات اجرایی لازم در این زمینه شروع شده است.
*در راستای زیربرنامه‌های توسعه تولید و افزایش صادرات و با توجه به پتانسیل و ظرفیت‌های صنایع نساجی و پوشاک و رتبه جهانی آن، همزمان سند استراتژی صنعت نساجی نیز با همکاری تشکل‌ها و دانشگاهیان شامل 10 راهبرد کلان توسعه صنعت نساجی و صادرات محور در حال اتمام است و در برنامه راهبردی صنعت، معدن و تجارت کشور گنجانده شده است.
*تهیه و بالاغ فهرست توانمندی‌های داخلی صنایع نساجی و پوشاک به‌منظور ممنوعیت واردات آنها از سوی دستگاه‌ها وسازمان‌های دولتی
*قرارداد همکاری بخش خصوصی با سرمایه‌گذاران ایتالیایی جهت سرمایه‌گذاری مشترک در زمینه تولیدات چرم و کفش
به‌گفته وی، ايجاد واحد توليدي پارچه چادر مشكي در شهركرد و پيشنهاد تشكيل صندوقي براي جمع‌آوري حقوق ورودي از صنايع نساجي براي توسعه صنعت نساجي را از ديگر اقدام‌ها برشمرد و گفت: هدف‌گذاري سال‌جاری ما با همفکری انجمن‌ها و شرکت‌های بخش‌خصوصی، افزايش 20 تا 25 درصدي صادرات است. به‌طور مرتب با شرکت‌های تولیدی و صادرکننده نساجی در ارتباط هستیم و تلاش می‌کنیم مشکلات آنان را رفع نماییم.
ایجاد واحدهای صنعتی در بخش پوشاک نکته دیگری بود که مورد اشاره مديركل دفتر صنايع نساجي وزارت صنعت قرار گرفت.
وی اشاره به این مطلب که در برخی رسانه‌ها و محافل صحبت از تعطیلی واحدهای نساجی منعکس می‌شود؛ اذعان داشت: نباید نگرانی از بابت تعطیلی دو یا سه واحد نساجی احساس کنیم، البته واحدهای نساجی دارای مسأله و مشکل هستند و زمانی که یک صنعت، بزرگ باشد، مسائل و مشکلاتش نیز بزرگ است و انعکاس آن در رسانه‌ها بسیار بزرگ‌تر است اما نکته مهم اینکه بتوانیم با راهنمایی‌های بخش خصوصی، راهکارهای منطقی برای این موضوعات پیدا کنیم.
نصراللهی تأکید کرد: بعضی از کارخانه‌های نساجی (مانند نساجی مازندران)، پيشاني صنعت نساجي كشور نیستند زیرا بسياري از اين قبیل واحدها داراي مشكلات داخلي و مديريتي هستند و نحوه واگذاري آنها به‌درستي انجام نشده است؛ بنابراین بعید به‌نظر می‌رسد در طول زمان بتوانند به وضعیت مطلوب و موردانتظار، برسند.
نصراللهی تصریح کرد: نساجی علی‌رغم تمام مسائل و مشکلات صنعتی است که در مقایسه با سایر صنایع، شاخص‌های آن روند رو به رشد طی می‌کند و با اندک حمایت بیشتر می‌تواند مراحل بهتری را در رشد اقتصادی کشور طی نماید.
وي در پایان اعلام کرد: با تقاضاي مطلوبي از سوي بخش خصوصي براي سرمايه‌گذاري در صنعت نساجي مواجهيم اما كمبودهايي در بخش تسهيلات وجود دارند كه وزير صنعت قول مساعد برای پیگیری آنها داده است.
*خلاقانه عمل کنیم
در ادامه مراسم دکتر محمد كريمي- دبير انجمن علوم و فناوري مهندسي نساجي ايران- به معرفی بیشتر انجمن مذکور و فعالیت‌های آن پرداخت و ضمن یادآوری این مطلب که انجمن سال 1389 راه‌اندازی شده؛ گفت: لازم است درباره ارتباط صنعت با دانشگاه با خلاقيت و نوآوري عمل كنيم و درباره آينده شغلي دانش‌آموختگان تحصيلات تكميلي رشته‌هاي مرتبط با نساجي، برنامه‌ريزي‌هایی صورت گیرد.
وی با بیان این مطلب که در مجمع سالیانه انجمن، گزارشی از عملکرد سال گذشته و برنامه‌های آینده در اختیار اعضا قرار می‌گیرد، خاطرنشان ساخت: سال 1389 اولین دوره انتخابات (به‌ریاست آقای دکتر امیرشاهی) ، سال1392 دومین دوره انتخابات(به ریاست آقای دکتر حقیقت کیش) برگزار شد و شش‌ماهه دوم سال1395 شاهد برپایی سومین دوره انتخابات هیئت مدیره انجمن علوم و فناوري مهندسي نساجي ايران خواهیم بود؛ در حال‌حاضر دارای 203 عضو حقیقی و 10 عضو حقوقی(شرکت، موسسه و کارخانه) می‌باشد.
به‌گفته کریمی، محور فعالیت‌های انجمن مواردی مانند تهیه الگوی واحد برای برگزاری کنفرانس‌های نساجی کشور، سیاستگذاری علمی و پژوهشی رشته نساجی، برگزاری دوره‌های آموزشی، واژه‌گزینی و واژه‌سازی(ارتباط با فرهنگستان ادب و زبان فارسی) و انتشار کتاب و مجله (Journal of Textiles and Polymers) را در می‌گیرد.
دبير انجمن علوم و فناوري مهندسي نساجي ايران سپس به شکل‌گیری اولین دانشگاه‌ها در دنیا پرداخت و گفت: اولین دانشگاه دنیا در شهر بولونیای ایتالیا در سال 1088 میلادی تأسیس شد و 300 سال بعد با وقوع رنسانس، انقلاب‌های فکری، هنری و صنعتی شکل گرفتند.
وی ضمن تأکید بر موضوع تحصیلات تکمیلی و رشد چشمگیر آن طی 10 سال اخیر گفت: آینده شغلی فارغ‌التحصیلان مقطع دکترا یکی از دغدغه‌های مهم هر کشوری بوده است. در واقع وجه دوم ارتباط صنعت و دانشگاه در این موضوع نهفته است که باید بتوانیم در این بخش نیز همکاری مستمر داشته باشیم تا خلاقیت و نوآوری در کسب و کار را به وجود آوریم.
کریمی تصریح کرد: با مرور تمام مجلات منتشر شده در حوزه نساجی دنیا به این نتیجه رسیدم که توانمندی بسیار بالایی در منطقه ما از لحاظ فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی نساجی وجود دارد پس با توجه به انتشار مجله Journal of Textiles and Polymers به زبان انگلیسی می‌توانیم فراتر از مرزهای کشور پیش رویم و دستاوردهای خود را در اختیار محققین منطقه قرار دهیم.
سردبير Journal of Textiles and Polymers افزود: تلاش‌هایی شده تا نویسندگان مقالات این مجله، امتیازی معادل ISI دریافت نمایند. همچنین برقراری ارتباط عمیق‌تر با سایر کشورهای مطرح در صنعت نساجی یکی دیگر از برنامه‌های این مجله به شمار می‌آید درحال حاضر نیز موفق به جلب همکاری 4 دانشگاه بین‌المللی(دانشگاه‌های منچستر، بولتون، کارولینای شمالی و کالیفرنیا شده‌ایم.
به‌گفته وی، اقدام بعدیIndex شدن مجله است که برای تحقق این هدف باید مواردی مانند کیفیت مقالات، تعداد مقالات، ساختار زبانی مقالات و ... رعایت شوند.
*آموزش و پژوهش مهندسی نساجی در کشور
با اتمام سخنرانی‌های افتتاحیه، میهمانان جهت استراحت و پذیرایی به سالن‌ها دعوت شدند. سپس دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران با سخنرانی دکتر محمد حقیقت کیش- عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و رئیس هیئت مدیره انجمن علوم و فناوري مهندسي نساجي ايران- ادامه پیدا کرد. وی ضمن اشاره به پیشینه درخشان اصفهان در صنعت نساجی و توانمندی این استان در تولید محصولات مختلف نساجی، پیشنهاد راه‌اندازی یک مرکز قدرتمند علمی نساجی را مطرح نمود.
دکتر حقیقت‌کیش بیان داشت: در حال‌حاضر برنامه‌های آموزشی و پژوهشی در دانشگاه‌های کشور بر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری استوار است. تعداد کل دانشجویان مقطع دکتری (دانشگاه‌های دولتی) 182 نفر، مقطع کارشناسی ارشد 398 نفر و کارشناسی 1360 نفر می‌باشد، این رقم تقسیم بر تعداد سال‌های تحصیل به ترتیب اعداد 45 ، 199 و 340 را نشان می‌دهد که باید به نحوی برای 45 محقق با مرتبه دکتری در سال محل کار فراهم شود.
این استاد دانشگاه یادآور شد: هدف از دوره کارشناسی، تربیت نیروی متخصص با داشتن قابلیت‌های علمی و فنی موردنیاز در زمینه تولید انواع نخ، پارچه، پوشاک، منسوجات، مهندسی ماشین‌آلات تولیدی و همچنین تولید الیاف و مواد شیمیایی مرتبط می‌باشد. تعداد کل واحدهای درسی این مقطع 142 واحد هستند که شامل: دروس عمومی(20 واحد)، دروس پایه(27 واحد)، دروس تخصصی(61 واحد)، دروسی تخصصی اختیاری (29 واحد) و دروس پروژه و کارآموزی(5 واحد) است.
دکتر حقیقت‌کیش در ادامه به مقطع کارشناسی ارشد اشاره کرد که دارای هفت گرایش(الیاف، پوشاک، ساختارهای نانولیفی، شیمی نساجی و رنگ، فناوری نساجی، مدیریت نساجی و منسوجات صنعتی) می‌باشد.
به‌گفته عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، فارغ‌التحصیلان این مقطع می‌توانند در مراکز، سازمان‌ها، کارخانه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی مشغول کار شوند و با دانشی که در طی دوره آموخته‌اند، در قسمت‌های توسعه و تحقیق صنایع نساجی فعالیت نمایند؛ همچنین برای بهبود کیفیت محصولات داخلی، هماهنگ نمودن صنعت نساجی کشور با آخرین تحولات و پیشرفت‌های جهانی تلاش کنند.
وی اضافه ضمن اعلام این مطلب که دانشجو برای طی نمودن هر گرایش باید حداقل 32 واحد درسی و تحقیقاتی را با موفقیت بگذراند، گفت: تعداد کل واحدها برای هر دوره 32 واحد، دروس الزامی (9 تا 12 واحد) ، دروس اختیاری (12تا 15 واحد) ، سمینار(2 واحد) و پروژه (4 واحد) است.
بخش سوم سخنرانی دکتر حقیقت‌کیش به معرفی مقطع دکتری اختصاص داشت. این دوره بالاترین مقطع تحصیلی دانشگاهی است که مجموعه‌ای هماهنگ از فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی در گرایش‌های مختلف علوم و فناوری نساجی را در بر می‌گیرد. هدف این دوره، تربیت افرادی است که با تدوین رساله‌ای علمی و با نوآوری در زمینه‌های مختلف دانش و فناوری در رفع نیازهای کشور و گسترش مرزهای دانش موثر باشند.
وی گفت: دروس مقطع دکتری، 18 واحد است که 9 واحد آن دروس تخصصی نساجی و 9 واحد گرایش‌های برق، مکانیک، مدیریت، صنایع، بیوتکنولوژی و ... می‌باشد. نکته مهم اینکه در 18 واحد دروس تحصیلات تکمیلی، دروسی تحت عنوان« اختیاری» وجود ندارد و گذراندن 18 واحد درسی از دروس دوره‌های تحصیلات تکمیلی( علاوه بر واحدهای قبلی گذرانده شده در مقطع کارشناسی ارشد) اجباری است .
عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، طول دوره آموزشی مقطع دکتری را حداقل یک‌سال و حداکثر دو سال اعلام کرد و گفت: دانشجویانی که حداقل 15 واحد از دروس آموزشی خود را با موفقیت بگذارنند، می‌توانند در «آزمون جامع» شرکت کنند که با قبولی در این آزمون، توانایی خود را در به کار بستن آموخته‌هایشان با توجیه مسائل علمی نشان می‌دهد.
به‌گفته دکتر حقیقت‌کیش، دانشجوی مقطع دکتری موظف است حداکثر یک‌نیم سال بعد از قبولی در آزمون جامع، پیشنهاد رساله خود را تهیه نماید و پس از تدوین رساله و تأیید استاد راهنما و به شرط کفایت دستاوردهای علمی، رساله براساس شرایط مورد تأیید شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه به‌صورت مقاله در نشریات معتبر بین‌المللی به چاپ برساند.
بخش دیگر سخنرانی رئیس هیئت مدیره انجمن علوم و فناوري مهندسي نساجي ايران به پژوهش‌های نساجی در کشور اختصاص داشت که به دو بخش «پژوهش‌های دانشگاهی» و «پژوهش‌های صنعتی» تقسیم‌بندی می‌شوند.
وی گفت: آمارهای مربوط به تعداد مقالات ارائه شده در تمام دوره‌های برگزاری کنفرانس ملی مهندسی نساجی به همراه اعداد و ارقام سازمان‌های آمارگیر، نشان می‌دهد رشد تولید مقاله نساجی در سال‌های گذشته بسیار چشمگیر بوده است؛ پس در وضعیت خوبی به سر می‌بریم که امیدوارم ادامه پیدا کند.
دکتر حقیقت‌کیش، رشد جمعیت، رشد تولید و افزایش انواع کاربردهای منسوجات را از عوامل موثر در توسعه صنعت نساجی به شمار آورد و گفت: تقاضا برای الیاف مصنوعی در جهان از سال 2010 تا 2030 رشد بسیاری را تجربه می‌کند اما این رشد در مورد الیاف طبیعی وجود ندارد.
وی ابراز داشت: تولید مقاله نساجی در جهان نیز با سیر صعودی به پیش می‌رود پس سرعت تولید علم نیز افزایش پیدا کرده است.
بخش دیگر سخنرانی این استاد دانشگاه در مورد به پوشاک و پارچه هوشمند بود؛ منسوجی که تغییر شرایط را حس کند و عکس‌العمل نشان دهد، ضدآب، ضد باد، ضد رطوبت و تسهیل‌کننده انجام فعالیت‌های روزانه باشد. در نهایت نیز باید به‌دنبال کاهش وزن پوشاک، مصرف کمتر انرژی، کوچک (و حتی مینیاتوری) کردن خطوط تولید، تولید بدون تخریب محیط زیست و کاهش آلودگی‌ها باشیم.
رئیس هیئت مدیره انجمن علوم و فناوري مهندسي نساجي ايران در پایان تنها راه نجات صنایع نساجی از مسائل و مشکلات فعلی را گسترش دامنه فعالیت در سایر حوزه‌ها مانند راه و جاده‌سازی، ساختمان‌سازی، هوافضا، کشاورزی و ... دانست.
*گذشته، حال و آینده صنعت نساجی ایران
مهندس محمد مروج -رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران- یکی از سخنرانان فعال در صنعت دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی بود. وی ضمن اشاره به حمله مغولان و توقف صنایع نساجی در ایران، گفت: در دوران صفویه این صنعت با رونق و رشد بسیاری همراه شد.
وی سپس به بیان گفته‌ها و نقطه‌نظرات ایران‌شناسان، مورخان، جغرافی‌دانان و جهانگردان خارجی در مورد صنایع نساجی و پوشاک ایران پرداخت. به‌نوشته آرتور کریستین سن (ایران‌شناس دانمارکی) ایرانیان چه پیش از اسلام و چه پس از آن در تولید منسوجات ابریشمی و نیز پرورش کرم ابریشم و تهیه ابریشم خام شهرت جهانگیری به دست آورده است. مولف کتاب جاده ابریشم متذکر می‌شود که نخستین مقام را در داد و ستد ایران و بیزانس، ابریشم احراز کرده بود و سبب نامگذاری راهی که از خشکی به چین می‌رفت، اهمیت ترازیتی تجارت ابریشم بود. علت غایی بسیاری از جنگ‌های ایران و روم شرقی در عصر ساسانیان را نیز باید در مسأله ابریشم جست‌وجو کرد (کتاب ایران و ترکان در روزگار ساسانیان، نوشته دکتر عنایت‌الله رضا)
مهندس مروج گفت: پیگو لوسکایا در کتاب تاریخ ایران باستان نوشته« معروف‌ترین شهرهای بازرگانی ایران، هرات، توس، بلخ، کابل و گرگان است، بازارهای ایران و کاروانسراهای جنب آنها به‌صورت مراکز صدور کالاهای معتبری درآمده‌اند که قرن‌ها به دورترین مناطق جهان قرون وسطی فرستاده می‌شد. از این بازارها بود که پارچه‌های زربفت نیشابور، اصفهان و شوشتر و منسوجات ابریشمی با نقوش زر و سیم ری، اصفهان و شیراز و فسا و بسیاری از شهرهای خوزستان فارس و خراسان و انواع دیگر پارچه‌های ابریشمی چون اطلس، دمشقینه و... بافت شهرهای خوزستان،فارسف خراسان، سیستان، گرگان، طبرستان، یزد، شیراز، اصفهان، ری و نیشابور بار شتران و قاطران می‌شدند و به بازارهای ممالک دیگر می‌رفتند. بسیاری از این پارچه‌ها در کارگاه‌های کوچکی در بازارها تهیه می‌شدند.
در سده چهارم هجری دیباهای شوشتر، پارچه‌های سوزن‌کاری شده سوسنگرد قدیم، پارچه‌های کتانی گناوه و شیمیز و توس و کازرون و زردوزی‌ها و قلاب‌دوزی‌های فسا، پارچه‌های بم، پارچه‌های لایی دار زرند و کرمان که به مصر و مغرب آفریقا فرستاده می‌شد. پارچه‌های کتانی که در بند قفقاز توجه ابن حوقل- سیاح معروف جهان اسلام- را به خود جلب کرده بودند. در مرکز ارمنستان پارچه‌های تهیه می‌شد که آنها را با استفاده از کرمی نظیر کرم ابریشم با رنگ قرمز رنگ می‌زدند و ....»
مهندس مروج بیان داشت: متأسفانه کل تولید ناخالص ملی ما (با احتساب فعالیت‌های خانگی) از میزان فروش یکی از برندهای مطرح صوتی تصویری کره‌جنوبی کمتر است؛ همچنین ارزش بورس کشور در بالاترین سطح خود ( حدود 120 میلیارد دلار) معادل ارزش یک برند قهوه در دنیا می‌باشد! ترکیه در سال 2014، موفق به صادرات 5/18 میلیارد دلار پوشاک و 4/8 میلیارد دلار سایر کالاهای نساجی (پرده، موکت، فرش ماشینی و ...) شد.
این پیشکسوت نساجی افزود: میزان صادرات پوشاک ویتنام در سال 2014 حدود 9 میلیارد دلار و بنگلادش 30 میلیارد دلار بود در حالی‌که مجموع صادرات صنایع نساجی ایران آن هم با احتساب فرش دستباف، حدود یک میلیارد دلار است! و بدون در نظرگرفتن فرش دستباف، به رقم حدود 600 میلیون دلار خواهیم رسید که 50 درصد آن کف‌پوش‌ها هستند.
به‌گفته وی، واقعیت این است که میزان تولید فعلی کارخانه‌های نساجی در بهترین شرایط بیش از 800 میلیون متر نیست پس راه‌اندازی واحدهای جدید و جذب نیروهای تازه‌نفس می‌تواند یک امید باشد اما «امید، راهبرد نیست» و برای پیشبرد صنعت نساجی نیازمند راهبرد اساسی و اجرایی هستیم.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران اذعان داشت: بازار صنایع نساجی و پوشاک با حجم نزدیک به 250 هزار میلیارد ریال معادل با 20 میلیارد دلار (2/1 درصد از کل جهان) مهم‌ترین بازار منطقه خاورمیانه محسوب می‌شود. وجود طیف جمعیتی مصرف‌کنندگان پوشاک (49 تا 15 ساله) با بیش از 45 میلیون نفر(70 درصد از کل جمعیت) و همچنین مصرف منسوجات خانگی (از قبیل کف‌پوش‌ها) از دلایل اهمیت این بازار به شمار می‌رود.
مهندس مروج، مهم‌ترین مشکل صنایع نساجی کشور را قاچاق دانست و افزود: هر زمان که صادرات ترکیه (به‌دلایل مختلف) به کشورهای دیگر کاهش می‌یابد و یا متوقف می‌شود، با حجم فزاینده واردات منسوجات این کشور به ایران روبرو می‌شویم!
وی در مورد روند سرمایه‌گذاری در کل صنایع کشور و همچنین نساجی گفت: به‌طور کلی سهم شاخص‌های سرمایه‌گذاری صنایع نساجی در مقایسه با رشد کل صنعت روند نزولی طی کرده است؛ هر چند در نیمه دوم دهه هشتاد، سهم صنایع نساجی از کل صنعت، کم و بیش ثابت مانده است.
به‌گفته این تولیدکننده، بالا بودن نرخ سود بانکی، واردات بی‌رویه، مشکلات مربوط به مالیات و ... از دلایل مهم کاهش سرمایه‌گذاری در نساجی محسوب می‌شوند.
بخش دیگر سخنرانی مهندس مروج به ارقام مربوط به ایجاد اشتغال در بخش‌های مختلف صنعتی اختصاص داشت. وی در این زمینه گفت: با سرمایه‌گذاری حدود 30 تا 32 میلیون تومانی می‌توان در صنعت نساجی یک شغل ایجاد کرد این عدد برای متوسط صنایع کشور چهاربرابر و در صنعت خودروسازی حدود هشت برابر است.
وی ضمن یادآوری این مطلب که در صنعت نساجی، می‌توان با سرمایه‌گذاری کمتر، اشتغال بیشتر به‌وجود آورد؛ گفت: نگاهی به روند رشد صنایع نساجی پس از انقلاب نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در این صنعت به سمت رشته‌هایی رفته که نرخ حقوق و دستمزد در آن کمتر است مانند الیاف‌سازی، تولید موکت و فرش ماشینی؛ این در حالی است که در بخش‌هایی مانند رنگرزی و چاپ به ندرت شاهد سرمایه‌گذاری‌های عمده هستیم.
مهندس مروج اذعان داشت: تا زمانی که مشکلات مربوط به قانون کار حل نشوند، احتمال سرمایه‌گذاری در پوشاک و صنایع کارگربر بسیار کم خواهد بود.
به‌اعتقاد رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران، پیش‌بینی می‌شد که فروردین امسال بین 20 تا 25 درصد ریزش کارگری داشته باشیم اما متأسفانه رقم واقعی ریزش کارگری بیشتر از میزان پیش‌بینی‌هاست.
آخرین سخنران مراسم افتتاحیه دهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی ایران، دکتر غلامعلی رئیسی - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌های دانشگاه صنعتی اصفهان- بود که مطالبی در مورد چالش‌های مدیریتی صنایع بیان داشت.
گزارش تصویری