جای خالی فناوری روز بر تار و پود نساجی

به گزارش ایران اکونومیست؛ نقش صنایع در اقتصاد کنونی بر هیچ‌کس پوشیده نیست و در اقتصاد کشور ما نیز با وجود منابع عظیم نفتی و فرآورده‌های تولیدی از آن، هم‌چنان بیش از 20 درصد از سهم ارزش‌افزوده تولید شده به صنعت تعلق دارد. 

در این میان، صنایع تولید منسوجات و پوشاک از اهمیت ویژه‌ای برخورداند، به طوریکه می‌توان اذعان کرد مسیر صنعتی شدن کشورهای پیشرفته از رشد و توسعه صنایع نساجی آن‌ها نشأت گرفته و در واقع تولید منسوجات مختلف راه را برای صنعتی شدن آن‌ها هموار کرده است. 

رئیس هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع نساجی استان آذربایجان شرقی با اشاره به فعالیت 800 واحد نساجی کارخانه ای و یکهزار واحد کارگاهی در این استان، گفت: اشتغال زایی این واحدها 50 هزار نفر است. 

سید حسن پروینی با یادآوری اینکه پایه صنعت فرش هم نساجی است، گفت: با محاسبه اشتغال زایی صنعت فرش، میزان فرصت های شغلی در بخش نساجی آذربایجان شرقی به 250 هزار نفر می رسد . 

وی با اشاره به اینکه 25 واحد نساجی استان تقاضای تسهیلات رونق تولید کرده اند و تا زمان حاضر تسهیلات 5 واحد پرداخت شده است، گفت: 5 درصد سهم دولت در این تسهیلات قطعی نشده است و به نظر می رسد تولیدکننده هایی که با مشکل نقدینگی مواجهند باید با نرخ 23 درصد تسهیلات دریافتی را بازپرداخت کنند. 
پروینی تسهیلات با این نرخ بالا را برای واحدهای صنعتی با سود بالا مناسب دانست و گفت: سود سالانه صنعت سناجی به 20 درصد نمی رسد که بخواهد از تسهیلات 23 درصدی استفاده کند. 

وی با بیان اینکه برای نوسازی و بازسازی واحدهای تولیدی باید تسهیلات خاص با بهره پائین پرداخت شود، خاطرنشان کرد: واحدهایی که دست به نوسازی زده و از فناوری روز دنیا استفاده می کنند در زمان حاضر سرپا هستند و مشکلات کمتری دارند . 

وی با اشاره به فعالیت های انجمن نساجی آذربایجان شرقی برای ورود دانش روز به صنایع استان، گفت: با همکاری دانشگاه هنر و دانشگاه بناب درصدد استفاده از تحقیقات علمی در این صنعت هستیم و به منظور افزایش مهارت نیروی انسانی این واحدها با دانشگاه علمی کاربردی همکاری داریم . 

وی دامپینگ(صادرات کالا به نرخ کمتر از قیمت تمام شده) را در کنار قاچاق عمده مشکل صنعت نساجی دانست و تشریح کرد: شرکت های چینی پوشاک از مد افتاده خود را با زیر قیمت تمام شده تولید به کشور ما صادر می کنند و از این طریق بیشترین ضربه را به تولیدکننده داخلی می زنند. 

وی رشد اقتصادی کشور چین را به خاطر بنج مارکینگ ( الگوبرداری) دانست و گفت: چینی ها علاوه بر تقلید از صنایع پیشرفته دست به سرقت اطلاعات کشورهای توسعه یافته زده و از این طریق از دانش روز در تولیدات خود استفاده می کنند. 

وی با اشاره به اینکه 110 هزار دانشجوی چینی در کشور آمریکا تحصیل می کنند، افزود: چینی ها صنایع بحرانی امریکا را خریداری کرده و با استفاده از بخش تحقیقات و نیروهای پژوهشی این واحدها فناوری روز را به کشور خود منتقل می کنند. 

وی بر تقویت زنجیره آخر تولید داخلی تاکید کرد و گفت: باید از طریق شرکت های برند و موفق فناوری روز را وارد کشور کنیم. 

دبیر ستاد دانش بنیان و فناوری پیشرفته نساجی در استان آذربایجان شرقی اظهارکرد: ما بیش از سرمایه به فناوری نیاز داریم. 

 
* اداره سنتی، مشکل اصلی صنعت نساجی است 

مدیرعامل یک واحد نساجی نیز اداره سنتی واحدهای صنعتی را یکی از مشکلات اساسی دانست و گفت: دولت با سیاست گذاری مناسب باید مدیریت صنعتی واحدها را هموار کند. 
محمدرضا محمد زاده بزمی با اشاره به مشکلات نیازسنجی بازارهای خارجی، حمایت دولت در این زمینه را ضروری دانست و اظهار کرد: بیشترین مشکل ما نفوذ به بازارهای خارجی است در حالیکه روسیه، ارمنستان و تعدادی از سایر کشورهای منطقه تشنه تولیدات ما هستند. 

وی با بیان اینکه تولید وابسته به فروش است، گفت: تا زمانی که بازار فروش تضمینی نداشته باشیم نمی توانیم میزان تولید خود را حفظ کنیم. 
مدیر این واحد حوله بافی با اشاره به اینکه فروش با بازار داخلی تضمین نمی شود، بر ضرورت افزایش صادرات تاکید کرد و گفت: هر چند مسائل مالیاتی و کمبود نقدینگی از مشکلات این صنعت است اما مشکل اصلی ما بازار است. 

وی با اشاره به اینکه حجم پائین تولید موجب افزایش قیمت تمام شده می شود، گفت: در این شرایط کشورهای دیگر طمع کرده و محصولات خود را به کشور ما صادر می کنند. 
وی خاطرنشان کرد: هزینه تولید اعم از کارگر، مالیات و انرژی در سایر کشورها بیشتر از ماست ولی با توجه به تیراژ بالای تولیداتشان، قیمت تمام شده تولید کاهش می یابد. 

وی تعیین زمان تحویل مشخص برای کالا را ضرورت فعالیت تجاری با کشورهای دیگر دانست و گفت: این در حالی است که در کشور ما به دلیل مشکلات پیش بینی نشده امکان تعیین زمان مشخصی برای تحویل تولید مشکل است. 

وی با اشاره به اینکه 80 درصد از حوله کشور در آذربایجان شرقی تولید می شود، از برنامه ریزی برای تشکیل کنسرسیوم صادراتی در این زیربخش صنعت نساجی خبر داد و گفت: با انسجام بخشی به توان موجود و در صورت حمایت دولت و گشایش گره های موجود، مسائل پیش روی صنعت نساجی قابل حل و آینده این صنعت روشن است. 

وی رقابت با تولیدات خارجی را با تعرفه های سنگین صادرات و تعرفه پائین واردات دشوار دانست و گفت: تا زمانی که اجازه واردات به کالاهای کشورهای همسایه همچون ترکیه با تعرفه پائین داده می شود، شکوفایی تولید داخلی دور از انتظار خواهد بود. 

وی تعامل دولت و بخش خصوصی را لازمه رفع مشکلات دانست و گفت: دولت با سیاست گذاری های درست می تواند چرخ تولید را به حرکت بیندازد. 
وی فراهم کردن بستر همکاری با سایر کشورها را وظیفه دولت دانست و گفت: بسیاری موارد با وجود حضور در نمایشگاه های خارجی به دلیل ناهماهنگی های موجود نتیجه مناسبی حاصل نشده است. 

* چالش فرسودگی ماشین آلات و کمبود نقدینگی بر گلوی صنعت نساجی 

استاد دانشگاه و اقتصاددان برجسته کشور هم فرسوده بودن ماشین آلات و کمبود نقدینگی را مشکل عمده صنایع نساجی دانست و خاطرنشان کرد: فعالیت در عرصه تولید فراورده های نساجی به دلیل خرید نقد و فروش نسیه سرمایه در گردش بالایی نیاز دارد. 

حمید دیهیم با بیان اینکه با نرخ بالای تسهیلات بانکی نمی توان تولید کرد، تنزیل مجدد ( نرخی که با آن بانک مرکزی اوراق بهادار بانک های تجاری را تنزیل می کند) را تنها راهکار کمک به تولید دانست . 
وی که مدیریت یکی از واحدهی تولیدی نساجی کشور در شهرستان سراب را هم بر عهده دارد، خاطرنشان کرد: بانک های مرکزی در کشورهای دیگر اسناد را تنزیل کرده و به روش خرید دین تسهیلات کم بهره می دهند. 

دیهیم با بیان اینکه 50 درصد هزینه تولید در کشور ما بهره پول است، گفت: مشکل صنعت نساجی و سایر صنایع بالا بودن نرخ بهره است که با تنزیل مجدد حل می شود. 
وی با اشاره به اینکه در روش تنزیل مجدد بانک مرکزی از حساب سپرده قانونی پول می دهد، گفت: در این روش بار یارانه ای به دولت تحمیل نمی شود. 
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه نرخ تنزیل مجدد تنها برای خرید مواد اولیه باید استفاده شود، اظهار کرد: تا زمانی که تسهیلات بانکی برای اهداف مشخص نباشد از مسیر خود منحرف می شود. 

وی با بیان اینکه بیشتر واحدهای صنعتی در کشور ما قادر به بازپرداخت تسهیلات بانکی نیستند، گفت: به این ترتیب بانک طلب کارتر و تولید بدهکارتر می شود. 
دیهیم در کنار کاهش نرخ بانکی توجه به فناوری روز را ضرورت واحدهای تولیدی دانست و گفت: با تجهیز واحدهای تولیدی به ماشین آلات جدید هزینه تولید هم کاهش می یابد. 

رئیس انجمن اقتصاددانان کشور در شرایط کنونی رویکرد دولت برای پرداخت تسهیلات رونق تولید را مثبت ارزیابی کرد و گفت: به ویژه واحدهایی که از فناوری بالایی بهره مندند به این طریق می توانند به فعالیت خود ادامه داده و در کنار حفظ اشتغال از طریق صادرات به بهبود اقتصاد داخلی کمک کنند. 

 
* صنعت نساجی مزیت نسبی آذربایجان شرقی است 

قائم مقام سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی هم با تاکید بر ضرورت بهره مندی بخش تولید از تسهیلات کم بهره، خاطرنشان کرد: در گذشته واحدهای تولیدی برای تامین نقدینگی و سرمایه در گردش مجبور به استفاده از تسهیلات بانکی با نرخ 28 تا 32 درصد بودند اما با رویکرد حمایتی دولت یازدهم امکان استفاده تولیدکننده ها از تسهیلات 18 درصدی فراهم شده است. 

غلامعلی راستی با اذعان به اینکه بازپرداخت تسهیلات با نرخ 18 درصدی هم برای فعالان تولیدی دشوار است، گفت: در صورت بهبود وضعیت اقتصادی، افزایش نرخ رشد داخلی و کاهش تورم انتظار می رود نرخ تسهیلات بانکی هم کاهش یابد . 
وی با اشاره به مزیت نسبی استان آذربایجان شرقی در صنعت نساجی به ویژه تولید حوله، گفت: تولیدکننده های استان با انسجام بخشی به تولید و برندسازی می توانند نقش بیشتری در بازار داخلی و خارجی ایفا کنند. 
راستی با اشاره به حمایت دولت از دانش بنیان شدن واحدهای تولیدی، گفت: در این صورت ارزش افزوده تولید ارتقا یافته و بازپرداخت تسهیلات بانکی هم تسهیل می شود. 
به هر حال در کنار حمایت های دولت از جمله پرداخت تسهیلات کم بهره، کاهش تعرفه صادرات و جلوگیری از دامپینگ و قاچاق به نظر می رسد رونق در صنعت نساجی همانند سایر صنایع نیازمند حمایت مصرف کننده از تولید داخلی است و تولیدکننده ها با افزایش کیفیت و تنوع در تولیدات خود می توانند این مسیر را هموار کنند.