تبعات کاهش تعرفه پارچه و پوشاک

چکیده مصاحبه پژوهشی:

- کاهش ۲۰ درصدی تعرفه واردات پوشاک از ۷۵ درصد به ۵۵ درصد به صورت همزمان با کاهش هشت درصدی تعرفه واردات پارچه از ۴۰ درصد به ۳۲ درصد

- تعرفه واردات پوشاک در اسفندماه سال ۱۳۹۳، ۲۰۰ درصد بود که پس از آن به ترتیب در فروردین‌ماه ۱۳۹۴ به ۱۵۰ درصد، شهریورماه ۱۳۹۵ به ۷۵ درصد و در مرحله‌ آخر که اخیراً در آذر 95 در ارتباط با آن تصمیم‌گیری شده به ۵۵ درصد کاهش یافته است.

- این تعرفه با پیشنهاد وزارت صنعت پایین کشیده و مهم ترین هدف وزارت صنعت برای این تصمیم، مبارزه با قاچاق بوده است.

در روزهای اخیر محافل خبری، صحبت از سخنان محمدرضا نعمت‌زاده در هفتمین اجلاسیه دوره ششمسراسری نمایندگان اتاق اصناف ایران مبنی بر"کاهش ۲۰ درصدی تعرفه واردات پوشاک از ۷۵ درصد به ۵۵ درصد به صورت همزمان با کاهش 8 درصدی تعرفه واردات پارچه از ۴۰ درصد به ۳۲ درصد سخن به میان آوردند تا بدین منظور حمایت از بخش تولید، کاهش قیمت پوشاک و نیز جلوگیری از قاچاق را مدنظر خود قرار دهند که در این راستا واکنش ­های موافقان و مخالفان بسیاری را برانگیخت،‌ به گونه ­ای که برخی آن را مفید برای مقابله با قاچاق دانستند، اما برخی هم آن را غیر مفید و حتی به ضرر تولیدکننده بیان کردند.

به همین سبب،‌ تلاش کردیم تا در ذیل با ابتدا در مصاحبه با آقای رضائیان،‌ عضو هیئت پوشاک و سپس بررسی نظرات مخالفان و موافقان این مسئله درکنار هم،‌ این موضوع را به صورت کارشناسی ­تر مورد توجه و بازبینی قرار دهیم.

آمار کاهش تعرفه واردات پوشاک از سال ­های 93 تا 95

تعرفه واردات پوشاک در اسفندماه سال ۱۳۹۳، ۲۰۰ درصد بود که پس از آن به ترتیب در فروردین‌ماه ۱۳۹۴ به ۱۵۰ درصد، شهریورماه ۱۳۹۵ به ۷۵ درصد و در مرحله‌ آخر که اخیراً در آذر 95 در ارتباط با آن تصمیم‌گیری شده به ۵۵ درصد کاهش یافته است.

آمار واردات کل کشور و صنایع نساجی و پوشاک طی پنج ماه نخست 95

براساس اعلام دفتر مطالعات آماری و راهبردی انجمن صنایع نساجی مطابق با آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران طی پنج ماه نخست سال 1395، کل واردات نساجی کشور بدون احتساب رنگ و ماشین آلات، در این مدت به رقم 583/ 2 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 30 درصد رشد داشته است.

در پنج ماه نخست سال جاری، واردات انواع پارچه بالغ بر176/ 1 میلیون دلار بوده که در مقایسه با واردات سایر محصولات نساجی در رتبه نخست قرار گرفته است. واردات پارچه نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب رشد 60 درصدی داشته است.

آمار واردات محصولات نساجی از جمله پوشاک در سال 4102

عباس نخعی، مدیر کل مبارزه با قاچاق کالاهای هدف به آمار واردات بی‌رویه محصولات نساجی از جمله پوشاک اشاره کرد و گفت: همچنین طبق آمار یک میلیارد دلار محصولات نساجی از جمله پوشاک از چین در سال 2014 وارد ایران شده که 313 میلیون دلار آن از طریق گمرکات رسمی وارد شده و باز مابقی این رقم یعنی چیزی حدود 687 میلیون دلار ممکن است از مناطق آزاد کالای همراه مسافر و یا مبادی قاچاق وارد کشور شده باشد.

وی همچنین درمورد راهکارهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا ارز برای پیشگیری از قاچاق پوشاک به عنوان یکی از چند کالای اصلی قاچاق‌پذیر گفت: می‌دانیم که در حوزه پوشاک 530 تا 550 هزار نفر فعالیت می‌کنند و اگر واردات پوشاک از مبادی قاچاق کنترل نشود نتیجه آن جز تعطیلی واحدها و بیکاری نخواهد بود.

برآورد حجم قاچاق صرفاً پوشاک در کشور 1 .5 میلیارد دلار می باشد که عمدتاً از طریق مناطق آزاد، معافیت های مرزنشینی و ملوانی، کم اظهاری و تخلف در گمرکات کشور و کالاهای همراه مسافر صورت می گیرد.

ارزش انواع کالای پوشاک صادراتی کشورهای جهان به مقصد ایران سالیانه حدود 700 میلیون دلار می باشد، بطوریکه ٪95 آن از سه کشور: چین ( ٪ 70) عمدتاً، امارات متحده عربی ( ٪  18) و ترکیه (٪ 7) می باشد؛ درحالیکه واردات پوشاک از گمرکات کشور در سال گذشته 14 میلیون دلار را نشان می دهد.

کلام آخر

نساجی و پوشاک ایران در چند سال اخیر دستخوش فراز و نشیب‌هایی شد که هرچند همواره برخی از این مباحث مطرح بوده اما مواردی چون کاهش تعرفه پوشاک و پارچه، حاشیه‌های نمایشگاه پوشاک و ... بیش از سایر موضوعات سایه بر سر اتفاقات این حوزه انداخت.

از جمله موضوعاتی که در سالیان گذشته صنعت نساجی و پوشاک ایران با آن دست و پنجه نرم کرده است، میزان واردات از طریق رسمی یا به صورت غیرقانونی است که متاسفانه تولیدکنندگان داخل کشور پس از گذشت این همه سال، بازهم از آمار بالای قاچاق در این محصولات نالانند.

در این راستا شاید یکی از دلایل بالا بودن میزان قاچاق در پوشاک و پارچه را بتوان تعرفه‌های غیرمنطقی در این حوزه دانست، هرچند که تولیدکنندگان معتقدند که نباید تعرفه واردات کاهش یابد، اما خواه ناخواه بالا بودن تعرفه واردات از دیگر جهات به صنعت داخلی ضربه می‌زند.

لذا به نظر می­ رسد که در خصوص کاهش تعرفه پارچه و پوشاک باید نظرات دقیق ­تر و کارشناسی ­تر با تولیدکنندگان این صنف و مسئولان وزارت صنعت انجام داد تا بتوان به نتایج منطقی­ تر و اصولی­ تر و نقاط ضعف و قوت بیشتر این مسئله دست یافت.