ماه آینده سفر رئیس‌جمهور ایران به ایتالیا یک‌ساله می‌شود. سفری که با امضای سندهای همکاری به ارزش 20 میلیارد یورو به پایان رسید.
بهمن‌ماه سال 94 بود که رئیس‌جمهور روحانی برای اولین بار پس از برجام و البته پس از یازده سال از سفر رئیس‌جمهور ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا همراه با هیئتی 150 نفری به ایتالیا و فرانسه سفر کرد. در این سفر چهارروزه دولت و بخش خصوصی ایران 14 سند همکاری به ارزش 20 میلیارد یورو با طرف‌های ایتالیایی امضا کردند تا رابطه اقتصادی ایران را با یکی از پیشتازترین کشورهای اروپایی در تجارت با ایران تقویت کنند. مهم‌ترین تفاهم‌نامه‌های امضاشده در این سفر با طرف‌های ایتالیایی مربوط به حمایت مالی شرکت بیمه ساچه بود.
ماه آینده سفر روحانی به ایتالیا یک‌ساله می‌شود اما سؤال اینجاست که در این مدت چه بر روابط تجاری ایران و ایتالیا گذشته است؟ در دومین ماه سال جاری اجلاس اقتصادی ایران و ایتالیا در تهران آغاز به کارکرد که نشستی مهم در بررسی روابط تجاری دو کشور بود. فعالان اقتصادی حاضر در این نشست بیشتر مراودات بانکی را موردبررسی قراردادند و بر ادامه همکاری دو کشور درزمینهٔ های مختلف اقتصادی تأکید کردند.
مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران در این نشست درباره زمینه‌های همکاری ایران و ایتالیا گفت: در دوران پساتحریم و طی سفر ریاست محترم جمهور ایران به ایتالیا و نیز سفر نخست‌وزیر ایتالیا به ایران، همکاری‌های اقتصادی ادامه پیدا کرد و شش قرارداد در زمینه‌های نفت و گاز، خودرو، لوکوموتيو، برق، فولاد، پالايشگاه و فرودگاه باارزش حدوداً 20 میلیارد یورو و 12 سند تفاهم‌نامه همکاری با موضوعات مختلف بین شرکت‌های دو طرف منعقد شد.
خوانساری گفت: این یادداشت‌های همکاری در حوزه‌های بیمه، بانکداری، ایجاد کمیته مشترک انجمن سنگ ایران و ایتالیا، فعالیت‌های فرهنگی و گردشگری، تولید انرژی‌های تجدید پذیر، تولید انواع قطعات موردنیاز صنایع خودروسازی، همکاری میان راه‌آهن ایران و ایتالیا، یادداشت تفاهم همکاری میان شرکت صادرات گاز ایران و شرکت انی ایتالیا، یادداشت تفاهم همکاری میان شرکت فرودگاه‌های ایران و ایتالیا در خصوص توسعه فرودگاه مهرآباد تهران، و یادداشت تفاهم‌نامه همکاری‌های نمایشگاهی بوده است. همچنین شرکت‌های خودروسازی ایران‌خودرو و فیات نیز به‌زودی مذاکرات نهایی خود را برای عقد قرا داد همکاری امضا خواهند کرد.
رئیس اتاق تهران بابیان اینکه حجم مبادلات تجاری دو کشور طی 5 سال اخیر، از 2 میلیارد دلار در هرسال تجاوز نکرده و این در حالی است که تنها در سال 2011 میلادی، دو کشور بیش از 10 میلیارد دلار با یکدیگر دادوستد داشتند ادامه داد: به‌واسطه حضور طولانی‌مدت ایتالیایی‌ها در ایران، ساختار برخی از صنایع ما با تکنولوژی ساخت ایتالیا عجین شده که از آن جمله می‌توان به صنایع نفت و پتروشیمی، فولاد، چرم و نساجی اشاره کرد.
تلاش برای تقویت مناسبات تجاری ایران و ایتالیا از سوی دو کشور در سال جاری ادامه پیدا کرد تا جایی که تا پنجمین ماه سال 95 پس از برجام، 6 وزیر ایتالیایی به ایران سفر کردند و 14 این کشور خواستار همکاری با ایران شدند.
پس از پیروزی دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواهان در انتخابات اخیر امریکا و موضع‌گیری منفی او درباره برجام، این نگرانی وجود داشت که کشورهای اروپایی پیشگام در تقویت رابطه تجاری با ایران در پساتحریم پا پس بکشند اما در آذرماه امسال، وزیر صنعت ایتالیا از سفر به ایران همراه با وزیر اقتصاد این کشور در اوایل سال 2017 میلادی خبر داد. کارلو کالندا گفت: مسئله تأمین سرمایه‌گذاری که به دلیل ادامه تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه تهران، دسترسی ایران به سیستم مالی بین‌المللی را محدود کرده است، یکی از مهم‌ترین موضوعات موردبحث خواهد بود.
وزیر صنعت ایتالیا در یک نمایشگاه تجاری برای شرکت‌های ایرانی در شهر رم گفت: مسئله اصلی به کار انداختن کامل کانال‌های مالی است تا همه پروژه‌های خوب به واقعیت بپیوندند. کالندا اعلام کرد هنوز زود است درباره تغییر وضعیت در دوران ریاست‌جمهور ترامپ صحبت کنیم اما بر این باورم که به نفع کشورهای حاضر در توافق هسته‌ای است که این توافق اجراشده و ادامه پیدا کند.
با وجود تمام تلاش ها اما به گفته پور فلاح رئیس اتاق ایران و ایتالیا در حال حاضر مهم‌ترین مانع گسترش روابط تجاری ایران و ایتالیا مشکلات بانکی است. احمدپورفلاح رئیس اتاق ایران و ایتالیا در گفت‌وگو با سایت خبری اتاق تهران دراین‌باره گفت: بعد از هیجانات اولیه پس از برجام به چند قرارداد کوچک و متوسط در بخش خصوصی با طرف‌های ایتالیایی رسیدیم که بعضی از دیگر تفاهم‌نامه‌ها هم بر اساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال اجرایی شدن است.
پور فلاح گفت: ایتالیا از کشورهای پیشرو در برقراری ارتباط اقتصادی با ایران است. مسئله سوئیفت و امکان تبادل پول و گشایش ال سی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده توسعه روابط اقتصادی ما و ایتالیاست اما بااین‌وجود، چند بانک درجه 3 و درجه 2 ایتالیایی بدون ادامه نگرانی‌هایی که بسیاری از بانک‌های بزرگ دارند همکاری با ایران را شروع کردند و این همکاری تا امروز ادامه دارد هرچند سرعت آن پایین است و در حد انتظاری که دولت و بخش خصوصی از شرایط پس از برجام داشتند نیست.
رئیس اتاق ایران و ایتالیا با ابزار امیدواری درباره بهبود رابطه اقتصادی ایران ایتالیا گفت: وضعیت فعلی ما نسبت به سه سال پیش امیدوارکننده است. سه سال پیش تصور اینکه بتوانیم در همین سطح با بانک‌های جهان ارتباط بگیریم را نداشتیم و با توجه به دیوار آهنی که دور ما کشیده شده بود، هیچ ارتباطی ممکن نبود.
پور فلاح ادامه داد: ایتالیایی‌ها در روزگار نه‌چندان دور شریک اول ایران در اروپا بودند و امروز هم دومین شریک تجاری ما هستند. این کشور تنها کشور اروپایی است که تراز تجاری ما با آن مثبت است یعنی بیشتر متقاضی محصولات ما هستند تا فروشنده محصولاتشان به ما. تجار ایتالیایی کماکان با اشتیاق تقویت روابط اقتصادی با ایران را دنبال می‌کنند. 20 روز پیش هیئتی تجاری از ایتالیا به تهران وارد شد و هم‌زمان غرفه ایران در رم افتتاح شد. در حال حاضر با توجه به سرد شدن هوا و آغاز تعطیلات سال نوی میلادی رفت‌وآمد هیئت‌های تجاری ایران و ایتالیا متوقف‌شده است که با شروع ماه مارس و آوریل این رفت‌وآمدها از سر گرفته می‌شود.