روند تجارت ایران با شرکای تجاری‌اش حاکی از این است که کالاهایی بر پایه نفتی همچنان پیشتاز در صادرات هستند.
سبد صادراتی کشور براساس تقسیم‌بندی سازمان توسعه تجارت در 6 بخش «میعانات گازی، پتروشیمی و گاز طبیعی، صنعت، فرش و صنایع‌دستی، کشاورزی و معدن» گویای این است که صادرات 10 قلم کالای عمده غیرنفتی، در 10 ماه منتهی به دی 95، به ارزش 14 میلیارد و 944 میلیون دلار، با رشد 19 درصدی روبه‌رو بوده است.
در این بین، سه قلم عمده صادراتی شامل «میعانات گازی، گاز طبیعی مایع شده، سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به‌جز بنزین» هستند. روند تجارت ایران با شرکای تجاری‌اش حاکی از این است که کالاهایی بر پایه نفتی همچنان پیشتاز در صادرات هستند.
از سوی دیگر، ارزش 10 قلم عمده وارداتی در همین مدت، معادل 5 میلیارد و 906 میلیون دلار ثبت شده که رشد 2 درصدی را تجربه کرده‌اند. «ذرات دامی، لوبیای سبز و قطعات منفصله جهت اتومبیل سواری» سه محصول پیشتاز در واردات کشور عنوان شده که رشد را تجربه کرده‌اند. در مقابل اقلامی چون «گندم، موز و برنج» با افت شدید مواجه شدند. در عین حال، تحلیل آمارها به ما می‌گوید که بیشترین میزان واردات؛ مربوط به بخش کشاورزی است.
صادرات در 6 بخش
ریز نمرات تجارت خارجی کشور در 10 ماه منتهی به دی 1395، حاکی از این است که صادرات غیرنفتی ایران به ارزش ۳۵ میلیارد و ۲۷۰ میلیون دلار رسیده که با رشد بیش از 8 درصد مواجه بوده است. این در حالی است که مطابق آمارها، واردکنندگان توانسته‌اند در همین مدت، معادل 34 میلیارد و ۹۸۲ میلیون دلار کالا وارد کشور کنند.
از سوی دیگر، مطابق آمارها، 10 بازار عمده هدف ایران در مدت مذکور، به ترتیب «چین، امارات، عراق، ترکیه، کره‌جنوبی، هند، افغانستان، ژاپن، پاکستان و عمان»، گزارش شده است. به گزارش دنیای اقتصاد، از سوی دیگر، مطابق آمار سازمان توسعه تجارت، 10 مبادی عمده وارد‌کننده کالا به ایران را به ترتیب کشورهای «چین، امارات متحده عربی، کره‌جنوبی، ترکیه، آلمان، هند، فدراسیون روسیه، سوئیس، برزیل و ایتالیا» شکل می‌دهند.
از سوی دیگر، مطابق آمارها، اقلام عمده صادراتی در همین مدت، «محصولات پتروشیمی و گاز طبیعی» از نظر ارزشی معادل 12 میلیارد و 832 میلیون دلار ثبت شده که رشدی را تجربه نکرده است. حجم صادرات «میعانات گازی» در مدت مذکور، از نظر ارزشی معادل 6 میلیارد و 26 میلیون دلار گزارش شده که از نظر ارزشی با رشدی نزدیک به 60 درصد مواجه بوده است.
سهم صادراتی «صنعت» نیز در مدت مذکور، معادل 11 میلیارد و 744 میلیون دلار گزارش شده که هم از نظر ارزشی و هم وزنی با رشد اندکی مواجه بوده است.
میزان صادرات «فرش و صنایع‌دستی» در همین مدت، معادل 303میلیون دلار ثبت شده که از نظر وزنی با افت 17درصدی و از نظر ارزشی با رشد 14 درصدی مواجه بوده است. میزان صادرات در بخش «کشاورزی» نیز 3 میلیاردو 269 میلیون دلار گزارش شده که از نظر وزنی با رشد 27 درصدی مواجه بوده اما از نظر ارزشی رشد یک درصدی را تجربه کرده است. مطابق آمارها، حجم صادرات در «معدن»، یک میلیارد و 96 میلیون دلار گزارش شده که هم از نظر ارزشی و هم وزنی رشد بالایی را تجربه کرده است.
10 قلم عمده صادراتی
از سوی دیگر براساس آمار سازمان توسعه تجارت، 10 قلم عمده صادراتی ایران، در 10 ماه منتهی به دی 1395به این شرح است؛ «میعانات گازی» با ارزش صادراتی معادل 6 میلیارد و 26 میلیون دلار نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد 59 درصدی را تجربه کرده است.
«گاز طبیعی مایع شده» از دیگر اقلام صادراتی است که در مدت مذکور، توانسته معادل یک میلیارد و 952 میلیون دلار، از سبد صادراتی کشور را به خود اختصاص دهد که در عین حال با افت 9 درصدی مواجه بوده است. «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین»، نیز یک میلیارد و 345 میلیون دلار از حجم صادرات کشور را به خود اختصاص داده، که با رشد 201 درصدی روبه‌رو بوده است. از دیگر اقلام عمده صادراتی، «سایر گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی مایع شده» به ارزش یک میلیارد و 68 میلیون دلار گزارش شده که افت 24 درصدی را تجربه کرده است.
«پرویان مایع شده» نیز در همین مدت توانسته 990 میلیون دلار از صادرات را به خود اختصاص دهد که با افت 14 درصدی مواجه بوده است. از دیگر اقلام صادراتی «پسته‌ها با پوست تازه یا خشک» است که در همین مدت، 820 میلیون دلار از حجم تجارت کشور را به خود اختصاص داده که با رشد 38 درصدی مواجه بوده است. «پلی‌اتیلن گرید فیلم باچگالی کمتر از94 درصد به جز نوع پودری» نیز توانسته معادل 796 میلیون دلار از صادرات کشور را به نام خود ثبت کند که در عین حال افت 9 درصدی داشته است.
هشتمین قلم عمده در سبد صادراتی ایران، «متانول» است که حجم صادرات آن معادل 720 میلیون دلار بوده که افت 6 درصدی برای آن ثبت شده است. «بوتان مایع شده در ظروف یک هزار سانتی متر مکعب و بیشتر»، نهمین قلم صادراتی کشور است که میزان صادرات آن در همین مدت، معادل 617 میلیون دلار با افت 15 درصدی گزارش شده است. «اوره حتی به‌صورت محلول در آب» نیز در همین مدت، توانسته معادل 610 میلیون دلار از صادرات کشور را به نام خود ثبت کند، اما در عین حال با افت 12 درصدی روبه‌رو بوده است.
10 قلم عمده وارداتی
از سوی دیگر، مطابق آمارها، ارزش 10 قلم عمده وارداتی کشور، در 10 ماه منتهی به دی 1395، معادل 5 میلیارد و 906 میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با رشد 2 درصدی مواجه بوده است. 10 قلم عمده وارداتی کشور به شرح زیر است؛ «ذرت دامی » با یک میلیارد و 161 میلیون دلار و با رشد یک درصدی، در صدر سبد وارداتی کشور قرار دارد.
«لوبیای سویا به‌جز دانه حتی به‌صورت خرد شده» دیگر اقلام عمده وارداتی است که در همین مدت، معادل 774 میلیون دلار با رشد 25 درصدی، سهم بیش از 2 درصد از واردات را به خود اختصاص داده است. «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری ردیف 8703، بنزینی با حجم سیلندر cc2000 با ساخت داخل 14درصد»، سومین قلم وارداتی است که معادل 666 میلیون دلار از حجم واردات ایران را به نام خود ثبت کرده که رشد 22 درصدی را نیز تجربه کرده است.
از دیگر اقلام عمده وارداتی به کشور، «سایر وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر 1500 سی‌سی تا 2 هزار سی‌سی به‌جز آمبولانس و هیبریدی» به ارزش 626میلیون دلار با رشد 74 درصدی، سهمی نزدیک به 2 درصد از واردات کشور را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، «سایر وسایل نقلیه، دارای موتور پیستونی درونسوز تناوبی جرقه‌ای - احتراقی با حجم سیلندر 2000 سی‌سی» پنجمین قلم کالای وارد شده به کشور است که میزان واردات آن 536 میلیون دلار با رشد 46 درصدی گزارش شده است.
در همین مدت، میزان واردات 5 قلم کالایی با افت روبه‌رو بوده است. «برنج» به ارزش 535 میلیون دلار با 8 درصد افت، «کنجاله و سایر آخال‌های جامد»به ارزش 474 میلیون دلار با 12درصد افت، «ماژول نمایشگر متشکل از صفحه ال سی دی یا‌ای دی پلاسما» معادل410 میلیون دلار با 16 درصد افت، «موز» به ارزش 380 میلیون دلار با 14درصد افت و در نهایت محصولی چون «گندم به‌صورت دانه به‌جز گندم دامی» به ارزش 344 میلیون دلار با 51 درصد افت واردات مواجه بوده‌اند.