روزنامه آلمانی «دی ولت» نوشت: هیچ یک از بانکهای تجاری بزرگ در آلمان جرأت وارد شدن به عرصه تجارت با ایران را ندارند؛ آنها نمیخواهند چشمانداز روابط احتمالی خود را در آمریکا به خطر اندازند.
روزنامه آلمانی «دی ولت» (Die Welt) در یکی از جدیدترین گزارشهای خود درباره ایران، نوشت: «یک سال پس از پایان تحریمهای غرب، هنوز هم صادرات به ایران به میزان پیشبینی شده و مورد انتظار خود نرسیدهاند. اقتصاد آلمان سرخورده شده، بهخصوص که خطر بروز مشکلات و ناملایمات دیگر نیز وجود دارد».
این گزارش که با عنوان «ایران؟ در آنجا خبری از رونق نیست» منتشر شده است، با بیان اینکه سفارت آلمان و اتاق بازرگانی این کشور در تهران در ماههای اخیر بهشدت مشغول بودهاند، به دیدار ماهانه سیاستمداران ارشد آلمان به همراه هیئتهای تجاری بزرگ در تهران با طرفهای ایرانی اشاره میکند که هدف این ملاقاتها، بدست آوردن تصویری از آنچه که در آینده برای شرکتهای تجاری آلمانی در زمینه صادرات به ایران امکان پذیر خواهد بود، عنوان میشود. نتیجه به دست آمده از این سفرها روشن بود: ایران بازاری بسیار بزرگ که آیندهای روشن دارد و آلمان نیز تأمین کننده مطلوب و محبوب کالاهای مورد نیاز آنها است.
این روزنامه سپس برای تایید نتیجه سفرها به صحبتهای دوین، وزیر ایالت نوردراین – وستفالن استناد میکند: «در تهران از ما استقبال گرم و گستردهای صورت گرفت. ایران در آستانه گشایش و رونق است و هر دو طرف مایل به ادامه روابط خوب و پرسابقه خود هستند».
این گزارش در ادامه توضیح میدهد که به نظر میرسد علل زیادی برای خوشبینی وجود دارد، اما پس از گذشت چند ماه، در حال حاضر سرخوردگی شدیدی حاکم شده است: «رونق مورد انتظار با وجود سپری شدن یک سال پس از پایان تحریمهای غرب هنوز هم قابل مشاهده نیست. کاملاً برعکس: کسب و کار رو به رشد شرکتهای آلمانی با ایران حتی بار دیگر در خطر خفه شدن در نطفه قرار دارند».
میزان صادرات کمتر از حد انتظار افزایش داشته است
«دی ولت» سپس مینویسد: «اگرچه صادرات به ایران در سال ٢٠١٦ به میزان ٣٠ درصد افزایش یافت، اما بر اساس پیشبینیها، نرخ رشد چند صد درصدی انتظار میرفت. بنا بر این حجم صادرات – که بر اساس آمار رسمی ٢,٦ میلیارد یورو است – که بسیار ناچیز است». این در حالی است که گرگور وولف، رئیس بخش تجارت خارجی در فدراسیون عمده فروشی، تجارت خارجی و خدمات آلمان (BGA) میگوید: «اقتصاد صادراتی در واقع به راه افتاده است. اما اقتصاد آلمان به میزان بسیار بیشتری به تجارت و مراودات اقتصادی با ایران امید داشت. این انتظارات تا کنون برآورده نشدهاند و بعید است در آینده نزدیک نیز این وضعیت تغییر کند».
کارشناس تجارت خارجی در فدراسیون مهندسی آلمان: تقاضا و علاقه به ماشین آلات آلمانی بسیار زیاد است؛ اما اجرای چنین نقشههایی اغلب دشوار است
صحیتهای کلاوس فردریش، کارشناس تجارت خارجی در فدراسیون مهندسی آلمان (VDMA) نیز همین دیدگاه را تایید میکند: «هیچ نشانهای از رونق به چشم نمیخورد». اگرچه محصولات صنعتی به تنهایی با حجم بالای صادرات به میزان ٧٠٠ میلیون یورو در سال گذشته از جمله برندگان بزرگ روابط با ایران است.
فردریش که به وضوح از "مبلغان رونق" متنفر است، ادامه میدهد: «در این باره داستان سراییهای بسیاری شد، بهطوری که همه تلاش کردند تا در خط مقدم مسابقه بایستند، اما اکنون به همین علت سرخوردگی شدیدی وجود دارد. البته از ابتدا قابل پیش بینی بود که این روند چندان هم ساده نخواهد بود. تقاضا و علاقه به ماشین آلات آلمانی بسیار زیاد است؛ اما اجرای چنین نقشههایی اغلب دشوار است، به خصوص از سوی طرف ایرانی».
بزرگ ترین مشکل، تأمین مالی است
این روزنامه آلمانی بزرگترین مشکل صادرکنندگان را تأمین مالی میداند و مینویسد: «به گفته این شرکتها، هیچ یک از بانکهای تجاری بزرگ در آلمان جرأت وارد شدن به عرصه تجارت با ایران را ندارند؛ آنها نمیخواهند چشمانداز روابط احتمالی خود را در آمریکا به خطر اندازند.
قابل ذکر است که آمریکاییها با وجود امضای توافق در مناقشه بر سر برنامه هستهای این کشور، تحریمهای به مراتب کمتری را به نسبت اتحادیه اروپا لغو کردهاند. هر کسی که از قوانین سختگیرانهتر آمریکا سرپیچی کند، دیگر قادر به انجام کسب و کار در آمریکا نخواهد بود و علاوه بر آن، خطر مجازاتهای سنگین نیز وجود دارد».
«دی ولت»: هیچ یک از بانکهای تجاری بزرگ در آلمان جرأت وارد شدن به عرصه تجارت با ایران را ندارند؛ آنها نمیخواهند چشمانداز روابط احتمالی خود را در آمریکا به خطر اندازند
اتاق صنعت و تجارت آلمان در همین رابطه (DIHK) اعلام کرده است: «به همین علت بسیاری از بانکها حاضر به اعطای وام و انجام معاملات ارزی نمیشوند. فقط موسسات کوچک، مانند بانکهای پسانداز یا بانکهای تعاونی ایالتی و محلی حاضر به تأمین مالی این معاملات هستند. زیرا آنها در آمریکا هیچ شعبهای ندارند.
این موضوع شاید برای شرکتهای متوسط در ایالتهای شرق وستفالن، نیدر بایرن و یا در منطقه سوابی آلپ مفید و کافی باشد. با این حال وولف، کارشناس فدراسیون عمده فروشی، تجارت خارجی و خدمات آلمان می گوید: پروژهها و تجارت کلان از این طریق محقق نخواهند شد».
تجارت با نگاهی نگران به آمریکا
این گزارش در ادامه به خطر ناملایمات و مشکلات بیشتر در تجارت با ایران اشاره میکند و مینویسد: «دانلد ترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا از هر فرصتی برای مخالفت با توافق هستهای با ایران استفاده کرده، امری که در نهایت ممکن است به تحریمهای بیشتر یا حتی لغو توافق منجر شود». ولکر تریر، مدیر بخش تجارت خارجی اتاق صنعت و تجارت آلمان نیز در این رابطه میگوید: «اقتصاد آلمان با نگرانی ناظر حملههای لفظی بین ایران و آمریکا است».
این روزنامه بیان میکند که تشدید لحن این لفاظیها میتواند به خودداری از سرمایهگذاریهای بیشتر منجر شود، اگرچه برای سال ٢٠١٧ و ٢٠١٨، بخشی از این سرمایهگذاریها در حال حاضر آغاز شده است: «دولت فدرال قرارداد صادراتی به ارزش٤٣٠ میلیون یورو را امضا کرده است. بیمههای به اصطلاح تضمین هرمس به شرکتها امکان تجارت با کشورهای بیثبات از لحاظ سیاسی و اقتصادی را میدهد. اگر در نهایت خریداران خارجی قادر و حاضر به پرداخت نباشند، دولت خود مسئولیت پرداخت را بر عهده خواهد گرفت.
با این حال، بخش صادرات حاضر به تسلیم شدن در مواجهه با مشکلات نیست. به خصوص که بازارهای دیگر مانند چین یا روسیه در حال حاضر تضعیف شده و چشم انداز آمریکای ترامپ همانند انگلیس تحت فشار به علت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا چندان خوشایند نیست».
«دی ولت»: برخی شرکتها میترسند ترامپ در آینده نزدیک آنها را مجبور به انتخاب بین تجارت با آمریکا یا با ایران کند؛ بدون امکان انتخاب هر دو
وولف، نماینده فدراسیون عمده فروشی، تجارت خارجی و خدمات آلمان هم در این باره میگوید: «ایران میتواند در آینده به یک بازار مهم تبدیل شود، زیرا در این کشور اقتصاد متنوع بوده و تقاضاهای بسیار زیادی وجود دارد. تا زمانی که بازار در نتیجه عدم قطعیت حقوقی همچنان غیرشفاف و نامشخص باشد، چنین آیندهای بسیار دور خواهد بود».
«دی ولت» در پایان، مشکلات تجارت با ایران را اینگونه شرح میدهد: «برخی شرکتها میترسند ترامپ در آینده نزدیک آنها را مجبور به انتخاب بین تجارت با آمریکا یا با ایران کند؛ بدون امکان انتخاب هر دو. سفر به تهران نیز ممکن است به نوبه خود مشکل آفرین باشد؛ زیرا هر کسی که مهر ورود به ایران را در گذرنامه خود داشته باشد، مجبور به درخواست ویزا برای ورود به آمریکا خواهد شد».