نشست «فراخوان حمایت از صنعت پوشاک و مقابله با واردات بی‌رویه و غیرقانونی» ۱۸ اسفند در آمفی‌تئاتر سالن بهارستان مرکز نمایشگاهی بوستان گفت‌وگو تهران برگزار شد.
در این نشست گلنار نصراللهی مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور نساجی، سومبات هاکوپیان مدیرعامل شرکت صنعتی پوشاک هاکوپیان، بهرام شهریاری عضو هیات مدیره اتحادیه صنایع نساجی و پوشاک ایران، سعید جلالی قدیری دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران، مجید افتخاری تولیدکننده صنعت نساجی و جمعی از فعالان این صنعت حضور داشتند. در این نشست مسئولان و فعالان این صنعت گزارش‌هایی مبنی بر واردات غیرقانونی پوشاک و اقدامات انجام شده دراین راستا از طریق شیوه‌نامه نحوه فعالیت نمایندگی‌ها و شعب شرکت‌های عرضه‌کننده پوشاک خارجی در کشور را ارائه کردند.
سعید جلالی‌قدیری، دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران در این نشست گفت: ما فعالان صنعت پوشاک در این نشست گرد هم آمده‌ایم که از صنعت پوشاک کشور حمایت کنیم. ما اینجا جمع نشده‌ایم که از مزیت‌های پوشاک، اشتغالزایی این صنعت نسبت به میزان سرمایه‌گذاری، ارزش‌افزوده بالای این صنعت، رکود در بازار و شرایط نابرابر رقابت با رقبای خارجی و... سخن بگوییم.
وی در ادامه افزود: ما مخالف واردات قانونی پوشاک، مخالف سرمایه‌گذاری نشان‌های معروف دنیا در کشور و مخالف رعایت حقوق مصرف‌کنندگان نیستیم. ما می‌خواهیم پوشاک با کیفیت و نرخ مناسب در دسترس مردم قرار بگیرد. ما معتقدیم در سایه رقابت با رقبای بین‌المللی صنعت پوشاک ایران رشد خواهد کرد.
جلالی‌قدیری با بیان اینکه صنعتگران پوشاک در کشور خواهان بسته شدن درها به نفع خود نیستند گفت: ما می‌خواهیم در شرایط برابر با رقبای خود رقابت کنیم. ما می‌خواهیم در سیاست‌های توسعه‌ای صنعت پوشاک از تجربه کشورهای موفق استفاده کنیم. ما در پی عمل به قانون در کشور هستیم. ما می‌خواهیم قوانین به‌درستی اجرایی شوند.
تشکیل کارگروه برای رفع مشکلات
گلنار نصراللهی، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور نساجی در این نشست اظهار کرد: وزیر صنعت، معدن و تجارت از مصائب و مشکلات این صنعت آگاهی کامل دارد به همین دلیل برای رفع این مشکلات «کارگروه پوشاک» در وزاتخانه تشکیل شده است. کارگروه پوشاک در حال بررسی و رفع مشکلات صنعت نساجی است و امیدواریم بتوانیم با همکاری و تعامل فعالان این صنعت این مشکلات را رفع کنیم.
وی با اشاره به رکود و چک‌های برگشتی در صنعت پوشاک، افزود: براساس شیوه‌نامه‌ای که با همکاری تولیدکنندگان صنعت نساجی تهیه شد، ۳ماه به واردکنندگان پوشاک فرصت داده شد تا خود را با این شیوه‌نامه مطابقت دهند و در ۳هفته اخیر نیز، وزیر صنعت، معدن و تجارت کارگروه نظارت بر اجرای این شیوه‌نامه را منصوب کرد.
این مقام مسئول درباره واردات پوشاک خارجی به کشور توضیح داد: در ابتدا شرکتی به نام ترخیص‌کننده تشکیل و کالای واردشده به شرکت دیگر فروخته می‌شود.
درواقع بخش عمده‌ای از واردات پوشاک از طریق مناطق آزاد انجام می‌شود و درنهایت وارد خاک کشور می‌شود و این مسئله را در کارگروه صنعت نساجی مورد رسیدگی داده‌ایم.
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور نساجی، با اشاره به روش شرکت‌های ترکیه‌ای برای واردات ارزان‌قیمت پوشاک به ایران گفت: برخی واردکنندگان، برای هر تکه لباس وارداتی یک هزار تومان حقوق ورودی پرداخت می‌کنند و ۸ هزار تومان به‌عنوان هزینه خشکشویی و لباسشویی لحاظ می‌کنند و درنهایت لباس ۱۵ هزارتومانی را به نرخ ۶۷ هزار تومان به مردم عرضه می‌کنند و تردیدی وجود ندارد که این نحوه واردات برای آنها سودهای سرشاری به همراه می‌آرود.
به گفته مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور نساجی بسیاری از افرادی که ادعای نمایندگی نشان‌های خارجی را دارند؛ فقط کار تجاری می‌کنند. نصراللهی با اشاره به حجم قاچاق پوشاک گفت: حدود ۲ میلیارد دلار، پوشاک در کشور قاچاق می‌شود. البته این رقم طبق برآوردهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا نیز بین ۲ میلیارد تا ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار برآورد شده است.
وی در ادامه با اشاره به تعرفه ترجیحی اعمال‌شده برای واردات محصولات ترکیه به ایران، گفت: از این تعرفه حمایت نمی‌کنم، اما لازم است بدانیم که تاثیری در افزایش واردات پوشاک نداشته است، بلکه تاثیرات روانی در بخش پوشاک و تجاری ایجاد کرده است.
رقابت پوشاک ایران در بازار روسیه با محصولات ترکیه
همچنین در این نشست، برخی تولیدکنندگان صنعت نساجی نیز مشکلات و موانع این صنعت را مطرح کردند.
بهرام شهریاری عضو هیات مدیره اتحادیه صنایع نساجی و پوشاک ایران نیز بابیان اینکه شرکت‌های خارجی در ایران با ایجاد فروشگاه‌های بالای یک‌هزار متر، بدون پرداخت حقوق و عوارض، پوشاک ترک را به مردم عرضه می‌کنند، گفت: واردات پوشاک ترک در مناطق آزاد شرکت تاسیس کرده‌اند و تمام واردات را از طریق این شرکت‌ها انجام می‌دهند، بدون آنکه نیازی به ثبت سفارش باشد و یا عوارض زیادی پرداخت کنند.
وی همچنین بابیان اینکه جواز مغازه‌های یک‌هزار متری نشان‌های ترک به‌صورت شخصی صادر می‌شود، گفت: در پایان هرسال اتاق اصناف ایران با سازمان امور مالیاتی توافق می‌کند که کل اصناف مالیاتی را پرداخت کنند، ولی اگر این فروشگاه‌ها به نام شرکت‌ها ثبت‌شده باشند، مالیات آنها به‌طور شفاف دریافت نمی‌شود.
وی تصریح کرد: یک شرکت واسط در این میان ایجاد می‌شود که پوشاک را به‌صورت کیلویی وارد می‌کند و این کالا با نرخ بالاتر به شرکت دوم فروخته می‌شود، بدون آنکه نرخ واقعی نشان داده شود.
به گفته شهریاری در چنین شرایطی تولیدکنندگان ایرانی در بازار روسیه با شرکت‌های ترک رقابت می‌کنند، اما در بازار ایران به دلیل پرداخت نشدن عوارض گمرکی از سوی خارجی‌ها، رقابت به‌سختی امکانپذیر است. پوشاک ایرانی در روسیه با اجناس ترک رقابت می‌کند اما در کشور خودمان نمی‌توانیم این رقابت را داشته باشیم؛ زیرا در گام نخست آنها عوارض و حقوق گمرکی را پرداخت نمی‌کنند و در گام دوم از پرداخت مالیات واقعی فرار می‌کنند.
این فعال اقتصادی افزود: اجناس فروشگاه‌های دارای بیش از یک هزار مترمربع مساحت، به‌طور شرکتی وارد اما به‌صورت شخصی و با پروانه کسب شخصی عرضه می‌شود؛ این مسیری است که آنها برای پرداخت نکردن مالیات کامل طی می‌کنند.
وی درباره میزان فروش واحدهای تولیدی پوشاک ترک گفت: فروشگاه‌های هزارمتری پوشاک ترک روزانه حداقل ۱۰۰ میلیون تومان فروش دارند، البته فروش برخی از شرکت‌ها نیز به‌روزی ۷۰۰ میلیون تومان می‌رسد. شهریاری ادامه داد: این فروشگاه‌ها روزانه یک میلیارد ریال پوشاک عرضه می‌کنند اما زمان پرداخت مالیات، همان مالیاتی را می‌پردازند که به‌طورکلی برای اصناف تعیین‌شده است؛ در این شرایط، شرکت‌های تولید و عرضه پوشاک، مالیات به‌مراتب بیشتری پرداخت می‌کنند؛ ازاین‌رو، شرکت‌های تولیدکننده داخلی قادر به رقابت با این تولیدات وارداتی نیستند.
وی تاکید کرد: شیوه‌نامه‌ای وجود دارد که بر مبنای آن هر برند باید از آغاز تا پایان توسط یک شرکت وارد و عرضه شود؛ اجرای این شیوه‌نامه، مشکل پرداخت نشدن حقوق گمرکی و مالیات را برطرف می‌کند. شهریاری ادامه داد: صنعت پوشاک ایران در این سال‌ها به دلیل واردات بی‌رویه فرصت عرض‌اندام پیدا نکرده است.
واردات غیررسمی پارچه و انواع پوشاک بدون پرداخت تعرفه گمرکی به اقتصاد کشور ضربه زده و پوشاک تولید داخل به دلیل توان اندک رقابتی ازنظر کیفیت و نرخ روزبه‌روز ضعیف‌تر شده است. اما اگر شیوه‌نامه وزارت صنعت، معدن و تجارت اجرایی می‌شد، کالای وارداتی از ابتدا باید توسط یک شرکت مشخص به کشور وارد می‌شد.
یک درصد پوشاک خارجی، قانونی وارد می‌شود
مجید افتخاری یکی از تولیدکنندگان صنعت نساجی، نیز در این نشست با اشاره به مصرف ۵ میلیارد دلاری پوشاک خارجی در ایران، گفت: سال گذشته ۱۵ میلیون دلار از طریق مبادی رسمی پوشاک وارد کشور شده است، تنها یک درصد پوشاک خارجی مصرفی کشور به‌صورت قانونی واردشده و ۹۹ درصد بقیه به‌صورت قاچاق به کشور واردشده است.
به گفته وی بیش از ۴۰۰ برند تقلبی در شهر تهران مشغول فعالیت هستند و برای یک برند اسپانیایی در ایران بیش از ۸ شعبه تقلبی وجود دارد. وی بابیان اینکه ۹۷ درصد نشان‌های فعال در کشور متخلف یا متقلب هستند، گفت: اعمال تعرفه ترجیحی واردات پوشاک از ترکیه باعث شد صنعت نساجی کشور دودستی به‌عنوان هبه در تعاملات سیاسی تقدیم ترک‌ها شود که جز نابودی صنعت، خروجی دیگری نداشت.
انتقاد هاکوپیان از شیوه واردات پوشاک
در این مراسم، سومبات هاکوپیان، رئیس انجمن صنایع پوشاک نیز بابیان اینکه پوشاک خارجی به‌صورت کیلویی ثبت سفارش و به کشور وارد می‌شود، گفت: بعد از گذشت ۴ماه از شیوه‌نامه وزارت صنعت، معدن و تجارت به منظور کنترل واردات پوشاک هیچ اقدامی برای اجرای شیوه‌نامه انجام‌نشده است.
وی تصریح کرد: در جلسه‌ای که با رئیس گمرک داشتیم، وی اعلام کرد که ۶۰ میلیون دلار پوشاک به کشور وارد می‌شود و حجم واردات را به‌صورت تناژ اعلام کرد. به گفته هاکوپیان، طبق شیوه‌نامه تهیه‌شده در وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ هر شرکت خارجی برای حضور در بازار ایران باید ۲۰ درصد تولیدش را در کشور ما انجام دهد و ۵۰درصد تولید را نیز با نام ایران صادر کند. رئیس انجمن صنایع پوشاک ایران گفت: واردات بی‌رویه پوشاک که به‌طور «کیلویی» انجام می‌شود، به دنبال تصرف بازار ایران و بسته شدن کارخانه‌های داخلی است.
هاکوپیان با اشاره به وضعیت تولیدکنندگان پوشاک در کشور گفت: یک جریان سازمان‌یافته، تلاش می‌کند پوشاک بی‌کیفیت خارجی را راهی بازار ایران کند. حتی پوشاک به‌صورت کیلویی ثبت سفارش و وارد کشور می‌شود. تولیدکنندگان داخلی صنعت پوشاک با همه ناملایمات اجازه خروج ارز از کشور را نمی‌دهند و موقعیت‌های شغلی را از جوانان ایرانی نمی‌گیرند.
این تولیدکننده پوشاک تاکید کرد: در ایران کارخانه‌هایی وجود دارد که مانند آن در کشورهای منطقه (برای نمونه ترکیه) وجود ندارد اما تولیدکنندگان ما با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند که مهم‌ترین آنها، واردات بی‌رویه پوشاک است. وی گفت: عده‌ای به سبب منافع شخصی قصد دارند منافع ملی را بفروشند اما تولیدکنندگان داخلی این اجازه را به آنها نمی‌دهند و نمی‌گذارند اجناس بی‌کیفیت خارجی، بازار داخل را تصرف کند.
سال سخت صنعتگران پوشاک
اکبر رضاییان، عضو هیات موسس انجمن صنایع پوشاک ایران نیز دراین نشست گفت: امیدوار هستیم بتوانیم همدلی بین صنعتگران را در این نشست افزایش دهیم. همین‌که در ماه اسفند گرد هم جمع شده‌ایم تا درباره رکود بازار سخن بگوییم بهترین گواه حال بد صنعت پوشاک در کشور است. ما از ابتدای سال درباره معضل بی‌رویه پوشاک در کشور سخن گفتیم اما اسفند سختی را می‌گذرانیم. وی در ادامه افزود: کسانی که در جلسه نحوه ساماندهی فروشگاه‌های خارجی که در ماه تیر برگزار شد حضور داشتند به یاد دارند که من بیان کردم با این مصوبه می‌توانیم معضل بی‌رویه واردات پوشاک در کشور را حل کنیم اما چرا هنوز با این معضل مواجه هستیم و امسال سال سختی برای صنعتگران پوشاک بود؟
رضاییان تصریح کرد: وزیر صنعت، معدن و تجارت وقتی مشاهده کرد این مصوبه کارآیی ندارد خود اقدام به نگارش بندهای این مصوبه کرد اما متاسفانه تا ۳ماه حتی یک‌بند از آن شیوه‌نامه اجرایی نشد و درنهایت با فشار انجمن، کارگروه نظارت و پیگیری اجرای این شیوه‌نامه به دستور آقای محمدرضا نعمت‌زاده کار خود را آغاز کرد. امیدوار هستیم که بتوانیم این مهم را عملیاتی کنیم هرچند می‌دانیم این راه بسیار سخت و دشوار است.
این فعال اقتصادی با اشاره به موانع راه تولیدکنندگان پوشاک گفت: اگر سهم پوشاک خارجی در کشور ۵۰ درصد مصرف باشد افزون‌بر ۳۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی برای آنها به همراه خواهد آورد. اشتغال ازدست‌رفته برای کشور معادل ۵۰۰ هزار شغل است. اینجا این پرسش مطرح است که آیا بازار داخلی، توان تولید ندارد که بازار ایران به بازار مناسب برای رقبای خارجی تبدیل‌شده است؟ وی در ادامه تصریح کرد: به نظر من حمایت نشدن از تولیدکنندگان، صنعت پوشاک را به این مرحله کشاند.
متاسفانه هنوز متوجه این مشکل نشده‌ایم. تسهیل واردات پوشاک در کشور هنوز قبیح نیست و برخی نیز از آن حمایت می‌کنند. اما آیا می‌توانیم به‌راحتی از تولید داخلی بگذریم و آن را به تولیدکنندگان خارجی واگذار کنیم؟ رضاییان با اشاره به کمک‌های وزیر صنعت، معدن و تجارت به صنعت پوشاک کشور گفت: بعد از پلمب‌ها موفق شدیم با یک شیوه‌نامه واردات را ساماندهی کنیم. اما متاسفانه صدای مجریان درآمده است؛ آنها می‌گویند چگونه جواب ثبت سفارش‌دهندگان را بدهیم؟ من در پاسخ به آنها می‌گویم: آیا بعدازاین شیوه‌نامه این حجم از ثبت سفارش منطقی است؟ طبق دستور وزیر باید ثبت سفارش‌های جدید فسخ شود.
اما آنها می‌گویند: جواب مردم را چگونه بدهیم؟ من می‌گویم: آیا تولیدکنندگان مردم نیستند و فقط ثبت سفارش‌کنندگان مردم هستند؟ به گفته وی آینده از آن تولیدکنندگان ایرانی است چراکه موجودیت آنها پذیرفته‌شده است و می‌دانند که صنعت پوشاک از پیشروان حل معضل اشتغال در کشور است. وی با اشاره به دو وظیفه صنعت پوشاک افزود: وظیفه اول پوشاک، تولید رقابت‌پذیر است.
در این صنعت رعایت سلیقه مشتری حرف نخست را می‌زند. کالاها باید از مواد اولیه و دوخت باکیفیت برخوردار باشد. صنعت پوشاک حمایت مالی می‌خواهد و این حمایت به نفع دولت نیز خواهد بود. ما از دولت تشکر می‌کنیم که متوجه اهمیت این صنعت شده است. وظیفه دوم همیاری تشکل‌هاست. ما باید با همکاری کار را ادامه بدهیم چراکه در غیراین صورت به موفقیت نخواهیم رسید.