چندی پیش رئیس اتاق اصناف ایران از تاسیس ۲۰۰هزار بنگاه اقتصادی در سال ۹۵ خبر داده بود و با بیان این که این موضوع نشانه ظرفیت بالای ایجاد اشتغال در کسب و کارهای کوچک است اعلام کرده بود که حفظ ثبات کسب و کار در بازار، تسهیل شرایط ورود به بازار کار، ورود به بازار کسب و کار نوین و مجازی از ضرورتهای امروز فعالیت بنگاههای کوچک اقتصادی است و برنامههای میان مدت اتاق اصناف در این حوزه امسال به ثمر خواهد نشست.
در حالی که رئیس اتاق اصناف ایران برباور است که با تاسیس ۲۰۰هزار بنگاه اقتصادی در سال ۹۵ امکان ایجاد فرصتهای جدید کاری در کشور مهیا میشود و از تمام ظرفیتهای تولیدی بهره خواهیم برد اما کارشناسان اقتصادی در این زمینه نظر متفاوتی دارند و معتقدند نباید تا اتمام طرحهای نیمهتمام هچگونه بنگاه اقتصادی جدیدی تاسیس شود. به گفته کارشناسان اقتصادی باید صنعتی نوین وارداتی داشته باشیم تا بتوانیم از این بنگاه اقتصادی به درستی بهرهمند شویم.
سودمندی با کاهش واردات
حمید ثابتقدم رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان عینک در گفتوگو با صمت اظهار میکند: در صنف کاری ما، نیازمند افزایش تولید هستیم چون که نیاز جامعه افزایش یافته است اما در این میان حمایت دولت را نباید در افزایش و ارتقای تولید نادیده گرفت زیرا با تحقق این شرایط است که به نتیجه مناسبی خواهیم رسید.
وی تصریح میکند: بسیاری از کارخانهداران در آلمان، ایتالیا و فرانسه برای سرمایهگذاری در بازارهای تولیدی محصولات عینک وارد ایران شدهاند بنابراین اگر در این شرایط دولت همکاری کرده و دست بخش خصوصی را باز بگذارد و برای ورود دستگاههای به روز حمایتهای لازم انجام شود به نتایج مثبتی خواهیم رسید.
رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان عینک با اشاره به این که عمده کالاها و مواد اولیه صنعت عینکسازی وارداتی است میگوید: اگر واردات این محصول کم شود به طور حتم بازار این کالا ظرفیتهای لازم را برای تولید انواع عینک را دارند، به عبارتی در این صنعت ظرفیتهای تولید بالاست اما به علت حجم بالای واردات انواع عینک نتوانستهایم از ظرفیتهای موجود بهره کافی را برای تولید ببریم.
به گفته وی، اخیرا با حمایت دولت، کارخانههای تولید عدسی راهاندازی شده اما هنوز بسیار جوان است و براساس سفارشاتی که عینک سازها میدهند در حال توسعه است.
ثابتقدم با بیان اینکه در بخش تولید فریم حرکتهایی در حال وقوع است یادآور میشود: اگر شرایط برای تولید فریم امکانپذیر شود به طور حتم بازار آن نیز فراهم است.
به تاکید رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان عینک، اگر در صنعت عینکسازی تولید مناسبی داشته باشیم بازار مصرف آن فراهم است در نتیجه را ه اندازی واحدهای تولیدی و اقتصادی میتواند یکی از راهکارهای توسعه صنعت عینکسازی و بسیاری از صنایع مشابه شود.
وی میگوید: تاسیس واحدهای تولیدی و صنعتی جدید باید با توجه به نیاز بازار و تقاضای موجود، مد نظر قرار گیرد و به طورقطع در چنین شرایطی و با برنامهریزی صحیح میتوان به رونق کسب و کارهای کوچک نیز امیدوار بود.
افزایش خوداتکایی
ابوالقاسم آقاحسین شیرازی رئیس اتحادیه فروشندگان پوشاک در گفتوگو با صمت درباره تاثیر تاسیس بنگاههای اقتصادی جدید بر خروج اقتصاد از رکود میگوید: ایجاد بنگاههای اقتصادی جدید بهطور قطع در اشتغالزایی تاثیر بسیار مثبتی دارد اما درباره تاثیر این مسئله بر خروج اقتصاد از رکود، باید به این نکته توجه کرد که وقتی واحد صنفی جدید ایجاد میشود به طور حتم باید دارای تقاضا باشد.وی ادامه میدهد: در شرایطی که واحدهای عرضهکننده اضافه میشوند ممکن است سهم هر واحدی در عرضه و فروش کم تر شود اما به طور حتم اشتغالزایی را به دنبال دارد.
رئیس اتحادیه فروشندگان پوشاک میافزاید: با وجود رکود امکان افزایش تولیدات بنگاهها به سختی امکانپذیر است.وی میگوید: تاسیس واحدهای اقتصادی جدید میتواند منجر به ایجاد اشتغال شود چرا که جذب نیرو را به دنبال دارد اما مشروط بر این که بازار از رکود خارج شده و مشکلات مرتبط با رکود رفع شود.
وی بر ضرورت نقش رسانهها در راستای اقتصاد مقاومتی تاکید کرده و میگوید: رسانهها به عنوان رکن چهار دموکراسی موظف هستند تا با تبلیغات صحیح در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی تلاش کنند تا از این راه با افزایش تولید داخل و بهوجود آمدن بازر متناسب با آن، از رکود خارج شویم.
به گفته شیرازی، ایجاد بنگاههای اقتصادی میتواند اشتغالزایی را به دنبال داشته باشد در واقع این اقدام جزو اهداف ایجاد اشتغال در جهت تولید و عرضه تولیدات داخل بوده است و در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی است.
رئیس اتحادیه فروشندگان پوشاک تاکید میکند: به طورقطع این اقدام منجر به افزایش خوداتکایی، نبود وابستگی و ایجاد اشتغال میشود و گزینهای بسیار مناسبی برای ارتقای تولید بوده و علاوه بر این ارزش افزوده ایجاد میکند. به عبارتی تاسیس واحدهای اقتصادی منجر به کاهش خروج ارز از کشور میشود.
تاسیس واحدهای اقتصادی نوین
اما در این میان علیاکبر نیکو اقبال کارشناس ارشد اقتصادی و مدرس دانشگاه تهران براین باور است که باید از دو دیدگاه این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.
وی در گفتوگو با صمت خاطرنشان میکند: در ابتدا باید تاسیس واحدهای اقتصادی از لحاظ تئوری و نظریهپردازی مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد تا منتهی شود که کشورهایی که در چند سال گذشته با رکود دست و پنجه نرم کردهاند به چه شکلی شرایط دشوار را پشتسر گذاشتهاند.
وی با بیان این که امریکا، سالها با رکود روبهرو بوده و همچنان در حال تحمل پیامدهای آن است، ادامه میدهد: تجربه نشان میدهد که رکود در کشورهای مختلف سالها به طول میانجامد و تاثیر خود را به وضوح در اقتصاد گذاشته و شرایط را به دنبال آن رقم میزند.
مدرس دانشگاه تهران با بیان این مطلب که رکود و تورم به شکل همزمان سالهاست اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده و خروج از آنها فقط یک راهکار دارد، میگوید: در سالهای گذشته تورم ۴۰ درصدی را تجربه کردیم و رشد اقتصادی به منفی ۵ درصد رسید بنابراین با توجه به این شرایط؛ افزایش تولید و بهرهوری بهترین راهکار برای خروج اقتصاد از رکود و اشتغالزایی است.
به گفته این کارشناس ارشد اقتصادی، تنها راه مبارزه با رکود، افزایش تقاضا یا نقدینگی نیست چرا که با افزایش این دو فاکتور، تورم افزایش پیدا میکند اما منابع در تولید افزایش پیدا نمیکند بنابراین به نتیجهای نمیرسیم و بیشتر دارای تورم خواهیم بود تا اینکه از رونق برخوردار شویم.
نیکو اقبال با اشاره به این که رکود تورمی همانطور که برای همه کشورهای اروپایی و امریکایی یک مسئله به شمار میرود برای ایران نیز یک بحران و مشکل است میگوید: تاسیس ۲۰۰ هزار بنگاه اقتصادی در سال گذشته به نظر، تکرار مکررات است و نمونه بارز آن را میتوان به فعالیت انواع شرکتها در شهرکهای صنعتی اشاره کرد که ۳۰ تا ۷۰ درصد آن نیمهفعال و بقیه با ظرفیت ۲۰ تا ۳۰ درصد مشغول به فعالیت هستند و این از لحاظ تئوریک صدمات غیرقابل توجیهی را به اقتصاد کشور وارد میکند.
به گفته وی، در کشوری که چند تا صنایع مرتبط با نفت و گاز و پتروشیمی بیشتر شناخته نشده است راهاندازی ۲۰۰ هزار واحدهای اقتصادی از طریق وامهای بانکی و کمکهای مالی دولت فقط دردی را به سایر دردها اضافه میکند در نتیجه، پیامد مثبتی برای اقتصاد کشور نخواهد داشت.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به این که باید چنین سرمایهای را برای نوسازی پروژههای نیمه فعال و تکمیل طرحهای نیمه کاره هزینه کنند میگوید: ما کشوری هستیم که سرمایهگذاری انجام میدهیم اما بهرهوری یا سودآوری نداریم.
به گفته وی، تاسیس واحدهای اقتصادی در شرایطی که صنعت نوینی در کشور تعریف شود یا صنعت نوینی از سایر کشورها به ایران وارد شود میتواند موثر باشد. به عبارتی با صنایع وارداتی نوین میتوان بازار را تحت تاثیر مثبت قرار داد.
کلام آخر
اگرچه واحدهای صنفی معتقدند با تاسیس واحدهای اقتصادی سهم آنها در عرصه توزیع محصولات به بازار کاهش مییابد اما این معضل را نیز میتوان با دسترسی به بازارهای هدف جدید صادراتی و تلاش برای ماندگاری در آنها برطرف کرد.
مسئولان صنفی از تاسیس واحدهای اقتصادی جدید رضایت داشته و نسبت به این امر تاکید دارند زیرا این اقدام در افزایش اشتغالزایی تاثیر بسزایی دارد؛ این در حالی است که اقتصاددانان، این اتفاق را به سود وضعیت اقتصادی کشور ندانسته و براین امر تاکید دارند که این سرمایه میتوانست در شرایط بهتری و برای اقدامات واجبتری مد نظر قرارگیرد.