چاپ سه‌بعدی به طور جدی در دهه ۱۹۸۰ مورد استفاده قرار گرفت اما ایده اولیه و امکان سنجی‌های این فناوری به ۱۹۵۰ میلادی برمی‌گردد و پرینترهای امروزی در سال ۱۹۸۶ وارد بازار شد.
با این وجود از به کار گرفتن این فناوری در صنعت مد زمان چندانی نمی‌گذرد و برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ توسط طراح جوان هلندی آیریس ون هرین که پیش از این درباره او گفتیم مورد استفاده قرار گرفته است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از آخرین خبر، آیریس ون هرپن به عنوان طراح پیشگام استفاده از این روش در سال ۲۰۱۱ اولین مجموعه پرینت سه‌بعدی خود را در هفته مد اوت کوتور پاریس به نمایش گذاشت، لباس‌هایی که شبیه حجمی از آب پاشیده شده و معلق مانده در هوا بودند یا همچون پارچه‌های مچاله شده به نظر می‌رسیدند.
آیریس با بی‌باکی تمام به سراغ ایده استفاده از پرینت سه‌بعدی در طراحی مد رفت و بی هیچ واهمه‌ای لباس‌هایش را مجسمه‌های پوشیدنی می‌نامد، در ابتدا مواد مورد استفاده سخت و غیرقابل‌انعطاف بودند و مدل‌ها تنها برای چند لحظه قدم زدن بر صحنه نمایش لباس‌ها را برتن می‌کردند اما به مرور و با آزمایش‌های متفاوت لباس‌های پرینتی آیریس ون هرپن منعطف‌تر شدند.
طراحان بسیار زیادی از او و ایده جذابش الهام گرفتند، محبوب‌ترین کاربرد پرینت سه‌بعدی برای طراحان در اجرای لباس‌هایی با فرم هندسی بود که شاید پیش از این با پارچه به سختی می‌توانستند این فرم‌ها را اجرا کنند. به مرور استفاده‌های کاربردی‌تر هم مورد توجه قرار گرفت.
برند لوکس پرینگل از عناصر چاپ سه‌بعدی به صورت بافت در طراحی پارچه استفاده کرد. لباس شب معروف «دیتا ون تیز» که توسط فرانسیس بیتونتی طراحی شد یا لباس چاپ سه‌بعدی شانل که لاگرفلد طراحی کرد هم الهام‌گرفته از ایده آیریس بود.
دیتا ون تیز شانل
از ابتدای دستیابی به این فناوری، چاپ سه‌بعدی همواره یکی از ابزارهای مفید مدل‌سازی برای معماران، مهندسان و طراحان صنعتی بوده و هست. در چندین سال گذشته پیشرفت این دستگاه‌ها و تولید چاپگرهای سه‌بعدی خانگی باعث شد تا این فناوری در دسترس‌تر و مقرون به صرفه‌تر از قبل مورد توجه هنرمندان و صنعت‌گران قرار بگیرد.
در این پرینترها تصویر یا طراحی سه‌بعدی شیء مورد نظر از طریق نرم‌افزارهای مدل‌سازی به دستگاه منتقل می‌شود سپس با اشعه و از طریق یک فرستنده فیبری مواد موجود در دستگاه تبدیل به طراحی مورد نظر شما می‌گردد. مواد مورد استفاده در چاپگر سه‌بعدی می‌تواند از فلزات، رزین مایع، خمیر سرامیکی، پلاستیک و حتی مواد خوراکی باشد اما تنوع مواد در چاپگرهای صنعتی بیشتر است و برای چاپگرهای خانگی فقط از پلاستیک می‌توان استفاده کرد که در آینده‌ای نه چندان دور این محدودیت برای چاپگر خانگی از بین خواهد رفت و انسان آینده بدون نیاز به طراحان و تولید کنندگان در اتاق شخصی‌اش در خانه لباس‌هایش را چاپ خواهد کرد.
تاثیرات چاپ سه‌بعدی بر صنعت مد
تکنولوژی همواره در پشت صحنه پیشرفت‌های صنعت مد موثر بوده، فناوری های جدید در حوزه ماشین‌آلات دوخت یا دستگاه‌های برش لیزری که هربار دقیق‌تر از قبل عمل می‌کنند، بخشی از این فناوری‌ها هستند. اما ورود تکنولوژی چاپ سه‌بعدی در این حوزه مزایای بسیار زیادی داشته و حتی ممکن است در آینده بسیاری از این ماشین‌آلات و دستگاه‌ها را از دور خارج کند. از مزایای چاپ سه‌بعدی می‌توانیم به طراحی و الگوسازی آسان‌تر و ضایعات حداقلی مواد اولیه اشاره کنیم که در راستای حفاظت از محیط زیست، می‌تواند مفید و موثر باشد.
با وجود این مزایا طراحان مد و صاحبان برند باید بدانند که استفاده از این تکنولوژی ممکن است برای صنعت مد تهدیداتی هم داشته باشد. در این فناوری امکان ساخت کالای تقلبی افزایش می‌یابد و همچنین به خاطر روش ساخت تشخیص تفاوت کالای اصل و فرع کمی دشوار خواهد بود.
شاید مهمترین دغدغه هر طراح بحث مالکیت معنوی آثار و حفظ آن باشد. در برخی پروژه‌های مد این حق قابل محافظت است ولی در مورد پرینت سه‌بعدی حفاظت از این حق چندان آسان نیست. موضوع دیگر درباره محدودیت تولید انبوه محصولات به این روش است که انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک این مشکل حل شود.
دموکرات کردن صنعت مد
تصور کنید همه اجزا و ویژگی‌های لباسی که می‌پوشید متعلق به خودتان باشد و تمام مراحل از طراحی، انتخاب مواد و تولید توسط شما انجام گیرد. بله چاپ سه بعدی این امکان را فراهم کرده تا شما طراح لباس خودتان باشید و حتی بتوانید به صورت اختصاصی نامتان را بر تک تک این لباس‌ها حک کنید و برند شخصی خودتان را بپوشید و این معنای واقعی دموکراسی در صنعت مد است.
این روزها فروشگاه‌های آنلاین و نرم‌افزارهای موبایلی تمام امکانات خرید و سفارش محصولات مد را برای مشتری فراهم می‌کنند و به راحتی در چند دقیقه کوتاه شما می‌توانید از برند مورد علاقه‌تان لباسی با رنگ دلخواه و سایز مناسب خود خریداری کنید و در کوتاهترین زمان ممکن تحویل بگیرید.
حالا با وجود چاپگرهای سه‌بعدی لایه جدیدی ازسفارشی کردن محصول به امکانات خرید اضافه می‌شود و می‌توانید علاوه بر رنگ و طرح لباس جنس مواد سازنده آن را هم معین کنید. از طرفی در برخی نرم‌افزارهای پیشرفته امکان اسکن فرم خاص اندام هر مشتری فراهم می‌شود و لباس‌ها کاملا براساس شکل خاص اندام هر فرد طراحی می‌شوند که این امکان، بسیاری از مشکلات سایزی را حل خواهد کرد.
درهرحال، چه برای طراحانی همچون آیریس ون هرپن که فراتر از مرزهای امکان‌پذیری و کاربرد از این تکنولوژی استفاده می‌کنند و چه طراحانی که با تولید انبوه لباس‌های کاربردی و پوشیدنی به کمک این فناوری می‌پردازند، مطمئنا آینده دنیای مد با چاپ سه‌بعدی جذاب‌‌تر و موفق خواهد بود.