برندها، در بازار امروز فقط لوگو، شعار و یک طرح نیستند بلکه آنها به تصور مثبت و منفی مصرف‌کنندگان به یک کالا جهت می‌دهند.
از دید بسیاری از کارشناسان مسیر برند شدن یک کالا بسیار طولانی است، به همین دلیل تولیدکنندگان علاوه بر صبور بودن باید برای برند شدن کالای خود سرمایه قابل‌توجهی کنار بگذارند. اما رکود حاکم بر تولید و بازار ایران باعث شده است که توان تولیدکنندگان برای حرکت در مسیر برندسازی کند شود و چندان به این مهم نپردازند.
متاسفانه بی‌توجهی به برندسازی در ایران باعث شده است حتی برخی از تولیدکنندگان برای اینکه همچنان در بازار حضور داشته باشند، روی کالای تولیدی خود مارک خارجی حک کنند که این مسئله بهترین گواه برای نشان دادن توان بالای تولیدکنندگان ایرانی و نبود خودباوری در بین آنهاست. بنابراین در این شرایط لازم است متولیان فرهنگسازی با جدیت بیشتری در این زمینه ورود و شرایط را برای اعتماد مردم به کالای ایرانی فراهم کنند.
به گزارش سایت نساحی امروز به نقل از پایگاه خبری گسترش، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی فلزی و آشپزخانه درباره ملزوماتی که باعث ایجاد برند در کشور می‌شود می‌گوید: نخستین گام برای تبدیل یک کالا به برند معتبر، صبر تولیدکنندگان است زیرا مصرف‌کنندگان به‌تدریج به یک کالا اعتماد می‌کنند. علاوه بر این مسیر برند شدن یک کالا بسیار طولانی و نیازمند صرف سرمایه قابل‌توجه است.
فریدون نصیری با بیان اینکه بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی توان گام نهادن در مسیر برندسازی را ندارند بیان می‌کند: توان بسیاری از تولیدکنندگان داخلی محدود است از این‌رو آنها چندان در فکر برند شدن تولیدات خود نیستند.
وی در توضیح محدود بودن توان تولیدکنندگان داخلی بیان می‌کند: همان‌گونه که اشاره کردم لازم است تولیدکنندگان در مسیر برند شدن کالای خود بیشتر صبوری کنند؛ اما فشارهای مالی تحمیل‌شده بر تولیدکنندگان انگیزه گام نهادن در مسیر برندسازی را از آنها سلب کرده است.
این فعال اقتصادی با اشاره به لزوم فراهم شدن سازوکارهای تولید بیان می‌کند: اعمال تحریم‌ها علیه ایران، باعث قطع ارتباط تولیدکنندگان داخلی با کشورهای پیشرفته دنیا شد؛ ما در این مدت نتوانستیم ابزارها و ماشین‌آلات تولیدی خود را به‌روز کنیم و همین مسئله بر کیفیت تولیدات ایرانی تاثیر قابل‌توجهی گذاشت.
نصیری در ادامه بیان می‌کند: متاسفانه چند سالی است که رکود سایه خود را از بازار و تولید برنداشته است، از این‌رو آنها حتی توان پرداخت حقوق کارمندان خود را ندارند؛ در این شرایط انگیزه و روحیه تولیدکنندگان برای برند شدن از بین می‌رود. اما دولت‌ها می‌توانند با حمایت از تولید، مسیر برند شدن بسیاری از تولیدات داخلی را فراهم کنند.
به گفته این مسئول صنفی درحال‌حاضر بسیاری از تولیدکنندگان با مشکل توانایی نداشتن برای تامین مواد اولیه روبه‌رو هستند. وی در پایان درباره اقدامات دولت دوازدهم برای رفع موانع پیش‌روی تولیدکنندگان بیان می‌کند: دولت برای هموار شدن مسیر تولید اقدام به اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان کرد اما بسیاری از آنها از دریافت این تسهیلات امتناع کردند زیرا توان بازپرداخت آن را ندارند، پس لازم است ابتدا امنیت کار و کاسبی تولیدکنندگان فراهم شود، سپس برای افزایش نقدینگی آنها چاره اندیشیده شود.
تولیدکنندگان داخلی خود را باور ندارند
در این رابطه محمدباقر معتمد، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم شوفاژ و تهویه مطبوع درباره موانع پیش‌روی برندسازی در بین تولیدکنندگان داخلی بیان می‌کند: نخستین گام برای برند شدن یک کالا، اعتماد مصرف‌کنندگان به کالاهای تولیدشده در ایران است. متاسفانه تولیدکنندگان داخلی برای اعتماد مصرف‌کنندگان برنامه‌ریزی مدونی نکرده‌اند.
به گفته این مسئول صنفی اعتماد مردم به کالای ایرانی در سایه افزایش کیفیت کالای داخلی ممکن است.
وی با اشاره به بالا رفتن کیفیت تولیدات ایرانی بیان می‌کند: درجه کیفی تولید برای بسیاری از مصرف‌کنندگان اهمیت دارد، پس لازم است که تولیدکنندگان برای افزایش درجه کیفی کالای خود تلاش کنند. اما آنچه مسلم است اینکه هنوز برای مصرف کالای ایرانی فرهنگسازی نکرده‌ایم چراکه هنوز این باور در بین ایرانیان وجود دارد که کیفیت کالای ایرانی کمتر از کالای خارجی است.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم شوفاژ و تهویه مطبوع با اشاره به نبود خودباوری در بین تولیدکنندگان ایرانی اظهار می‌کند: بسیاری از تولیدکنندگان داخلی برای ماندگاری تولیدات‌شان در بازار داخلی روی آنها مارک خارجی حک می‌کنند تا اینچنین بتواند بازار داخلی را از آن خود کنند. این اقدام مسیر برندسازی تولیدات ایرانی را دشوار کرده و در واقع ضد برندسازی است.
به گفته معتمد نخستین گام در راه برندسازی، افزایش کیفیت کالاهای ایرانی است. این مسئول صنفی در ادامه بیان می‌کند: برخی از رسانه‌های جمعی خواسته یا ناخواسته این ذهنیت را در بین مخاطبان خود تقویت کرده‌اند که کالای ایرانی کیفیت مناسبی ندارد. در واقع این رسانه‌ها مصرف کالای خارجی را به یک ژست اجتماعی تبدیل کرده‌اند. از این‌رو لازم است متولیان فرهنگسازی در کشور در این زمینه ورود کنند و به ذهن مخاطبان خود جهت بدهند. به گفته وی دولت می‌تواند علاوه بر فرهنگسازی زمینه‌های افزایش کیفیت تولیدات را فراهم کند؛ اینگونه شرایط برای برندسازی در کشور فراهم می‌شود.
برندها امکان تصاحب بازار را آسان می‌کند
همچنین رئیس اتحادیه لوازم خانگی می‌گوید: در چند سال گذشته بارها خبر تعطیلی بسیاری از کارخانه‌های تولیدی به‌گوش رسید اما باید بگویم کارخانه‌هایی که کالاهای باکیفیت تولید می‌کنند ورشکسته نخواهند شد زیرا مردم به کیفیت تولیدات آنها اعتماد دارند. در ایران بیش از ۲۵۰ کارخانه تولید اجاق گاز و ۱۰۰ کارخانه تولید یخچال فعالیت می‌کنند. این تعداد تولیدکننده منطقی نیست زیرا بیش از نیاز اقدام به تولید می‌کنند.
محمد طحان‌پور بیان می‌کند: به نظر من تولیدکنندگانی که کالای بی‌کیفیت تولید می‌کنند باید از چرخه تولید حذف شوند زیرا آنها به این ذهنیت دامن می‌زنند که کالای ایرانی درجه کیفی مناسبی ندارد. علاوه بر این تولید و عرضه کالای بی‌کیفیت در بازار باعث زیر پا گذاشتن حقوق مصرف‌کنندگان می‌شود.
این فعال اقتصادی با اشاره به سبقت گرفتن کشورهای آسیایی در زمینه برندسازی می‌گوید: تا ۱۰ سال پیش کشورهایی چون ترکیه، سنگاپور، مالزی و ویتنام در زمینه برندسازی به موفقیت‌های قابل‌توجهی دست نیافته بودند اما تولیدکنندگان خارجی به این درک رسیده‌اند که برندها امکان تصاحب بازارها را آسان می‌کنند، به همین دلیل با برنامه در این مسیر قدم گذاشتند و به موفقیت‌های قابل‌توجهی دست یافتند.
وی با بیان اینکه بسیاری از کارخانه‌های ایرانی مجهز به ابزارهای روز دنیا نیستند، بیان می‌کند: متاسفانه بسیاری از ماشین‌آلات کارخانه‌های تولیدی فرسوده هستند و همین مسئله توان رقابت را از تولیدکنندگان داخلی سلب کرده است. به عنوان مثال پیراهن‌دوزان ایرانی با چرخ‌های فعلی فقط توان تولید ۱۰۰ پیراهن در روز را دارند اما اگر ابزارهای تولید آنها روزآمد شود بدون تردید توان تولید آنها بالاتر خواهد رفت.
این مسئول صنفی در پایان بیان می‌کند: دولت برای تشویق مصرف‌کنندگان به کالای ایرانی اقدام به اعطای کارت اعتباری خرید کالای ایرانی کرد اما این اقدام نه‌تنها تحریکی در بازار ایجاد نکرد بلکه باعث شد مردم کالای ایرانی را خریداری کرده و سپس ۴۰ درصد زیر قیمت، در بازار به فروش برسانند. پس از دید من لازم است که برای تشویق مردم به خرید کالای ایرانی، نخست مردم به کالای ایرانی اعتماد کنند.
برند به معنی لوکس بودن نیست
همچنین سعید جلالی قدیری، دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه باید با دید بازتری به مفهوم برند توجه کنیم، به «گسترش‌تجارت» می‌گوید: منظور از برند؛ نام و نشان تجاری است، اما همواره وقتی سخن از برند به میان می‌آید ذهن‌ها به سمت کالای گران و لوکس می‌رود. عموم مردم می‌خواهند کالای بااصالت خریداری کنند و از این طریق از خریدشان مطمئن باشند.
وی در ادامه می‌گوید: عامه مردم به دنبال جنس باکیفیت هستند، از این‌رو لازم است مفهوم برند از کالاهای لوکس و گران تفکیک شود. زیرا از دید من برند بودن لزوما به معنی لوکس بودن نیست؛ گاهی برخی از برندهای باکیفیت از آنجایی که تولید انبوه دارند با نرخ مناسب عرضه می‌شوند.
سخن آخر
زمانی قادر به ایجاد برندهای معتبر در کشور خواهیم شد که نخست این ذهنیت را در مصرف‌کنندگان تقویت کنیم که درجه کیفی کالاهای تولیدشده در ایران دست کمی از تولیدات خارجی ندارد. اما متاسفانه بسیاری از ایرانیان هنوز به این باور نرسیده‌اند و از این‌رو لازم است متولیان فرهنگسازی در این زمینه ورود و شرایط را برای اعتماد مصرف‌کنندگان به کالای ایرانی فراهم کنند.