کارخانه بافت بلوچ تا چند سال پیش تمام سهم سیستان و بلوچستان از صنعت در ایران بود. بافت بلوچ که بیش از ۴۰ سال سابقه فعالیت دارد در سالهای نخستین تولید شاهد اشتغالزایی ۲ هزار و ۴۰۰ نفر بوده است.
تاثیر وجود این کارخانه بر رونق اقتصادی، صنعتی و اشتغالزایی ایرانشهر تا اندازهای است که هنوز بعد از گذشت حدود ۱۰ سال از بحرانهای این کارخانه کسی نتوانسته برای آن جایگزینی پیدا کند.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از گسترش صنعت، کارخانه بافت بلوچ ایرانشهر در سال ۵۵ در شهرستان ایرانشهر راهاندازی شد و در زمان اوج فعالیت حدود ۲ هزار و ۴۰۰ نیرو در آن مشغول به فعالیت بودند. این کارخانه در سال ۸۷ دچار آتشسوزی و واحدهای ریسندگی آن به طور کامل تعطیل و فعالیت بافندگی و رنگآمیزی آن محدود شد.
از سال ۹۴واحدهای ریسندگی آن فعال شده و هماکنون حدود ۴۰۰نفر در آن مشغول کارند. ایرانشهر کارخانه و صنعت دیگری در وسعت بافت بلوچ ندارد و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران میتواند در مناطق محروم با هدف ایجاد اشتغال و واگذاری کارخانه به بخش خصوصی سرمایهگذاری کند. با احتساب این موارد قرار شد پروژه نوسازی بافت بلوچ به ایدرو واگذار شود؛ پروژهای که راهاندازی دوباره آن بدون شک طرح خندهای بر صورت بلوچهایی که به دلیل نبود تعادل در ساختار توسعه بیکار هستند، خواهد کشید.
ایدرو، مسئول نوسازی بافت بلوچ
چندی پیش منصور معظمی در اینباره گفت: ماشینآلات جدید ریسندگی و بافندگی که با فناوری روز دنیا پس از گشایشهای بینالمللی که از ناحیه توافقنامه برجام اتفاق افتاده بود سریع سفارش داده و تهیه شده و در حال انتقال برای استقرار در کارخانه بافت بلوچ است. معظمی با بیان اینکه بافت بلوچ یکی از پروژههای بزرگ سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در راستای ماموریت نوسازی و احیای صنایع فرسوده است، توضیح داد: احیای دوباره این واحد نساجی علاوه بر ایجاد اشتغال نقش بسیار مهمی در رونق اقتصادی منطقه و مردم محروم ایرانشهر دارد.
ایجاد خط ریسندگی جدید جایگزین خطوط ریسندگی شده که در آتشسوزی سال ۸۷ از بین رفته بود و این خط میتواند محصولاتی تولید کند که به کشورهای منطقه صادر شود همچنین بازسازی سالن چاپ و تکثیر و طرح سالن بافندگی جدید سهم قابل توجهی از صنایع نساجی را به خود اختصاص میدهد.
معظمی گفت: مجوز انبار اختصاصی گمرک به منظور ضد عفونی کردن پنبههای وارداتی هم دریافت شده است. درحالحاضر ۱۲۴ نفر در کارخانه بافت بلوچ فعالیت میکنند که با راهاندازی خط ریسندگی ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر به این تعداد افزوده میشود.
وی در ادامه توجه به بازارهای منطقهای را در اشتغال جوانان یادآوری کرد و گفت: صنعت نساجی اگرچه امروز در کشور ما با مشکلات فراوان روبهرو است و از گذشته پرافتخار خود فاصله گرفته ولی با وجود صنایع پتروشیمی در کشور و زمینههای تولید پنبه میتواند یکی از سریعترین صنایعی باشد که برای جوانان اشتغال بیافریند به شرطی که حلقههای تولید آن را خیلی زود در داخل تکمیل کنیم.
بلوچها همچنان در انتظار
در حالی که گفتههای معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت امید بسیاری را در دل پر درد بلوچها به وجود آورد اما هنوز خبری از ماشینآلاتی که وعده آن داده شده بود، نیست. معظمی گفته بود ماشینآلات مورد نیاز سفارش داده شده و به کارخانه میآید. با این حال در روزهای گذشته خبر از توقف ماشینآلات بافت بلوچ در گمرک کشور آمد. به عبارتی این بار مسئولان وعده خود را عملی کردند اما کار در جای دیگری بهدست دیگری معطل شده است.
نماینده مردم ایرانشهر در اینباره گفت: روزنه امیدی برای بهبود وضعیت کارخانه بافت بلوچ و حل بحران بیکاری در این شهرستان وجود دارد که اگر دولت حمایتهای خود را انجام ندهد، از بین میرود.
محمدنعیم امینیفر درباره وضعیت کارخانه صنایع بلوچ به ایلنا گفت: ضعف مدیریتی و همچنین مشکلات سریالی صنعت نساجی ایران باعث شد که کارخانه بافت بلوچ از رسالت اصلی خود یعنی ایجاد اشتغال پایدار در استان سیستان و بلوچستان بازبماند.
او با یادآوری اینکه پروژه ساخت کارخانه بافت بلوچ ازجمله طرحهایی بود که بهرهبرداری از آن با نخستین سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی مقارن بود، ادامه داد: در نگاه کلان باید گفت که متاسفانه برای بهبود وضعیت نساجی ایران هیچ برنامه مدونی نداریم و با تخصیص سرمایههای نامناسب و تزریق پولهای بدون برنامه وضعیت موجود را نامناسبتر میکنیم در صورتی که میتوان با یک برنامهریزی بلندمدت وضعیت را بهبود بخشید. در کارخانه بافت بلوچ زمانی حدود ۳ هزار کارگر فعالیت میکردند اما اکنون با کمتر از ۲۰۰ کارگر فعالیت میکند و این یعنی در وضعیت مناسبی نیستیم.
امینیفر راه برونرفت بافت بلوچ از وضعیت فعلی را مدیریت یکپارچه خوانده و افزود: با توجه به وضعیت کنونی کارخانه بافت بلوچ مسئولان استانی در دیدار با مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت برای برونرفت از وضعیت کنونی کارگران برنامهریزیهایی را انجام دادهاند و در آینده در صورت حمایت دولت میتوان به مدیریت یکپارچه کارخانه دست پیدا کرد. کاشت پنبه در مزارع اطراف کارخانه میتواند نخستین گام در بهبود وضعیت کنونی باشد اما قبل از آن باید دستگاههای ریسندگی که مدتی است در کمرگ مانده در اختیار کارخانه قرار بگیرد.
البته درصورتی که این دستگاهها وارد کشور نشود امکان برگشت خوردن آنها وجود دارد. این موضوع میتواند اندک امید باقیمانده برای بهبود وضعیت این کارخانه را از بین ببرد. استراتژی کارخانه در گام نخست تولید پنبه و ریسندگی است. با توجه به همسایگی با کشور افغانستان، محصولات بافت بلوچ میتواند مشتری خوبی داشته باشد.
امینیفر به روند بحرانی شدن کارخانه بافت بلوچ اشاره کرده و گفت: میتوان ریشه وضعیت کنونی کارخانه را در دولت پس از جنگ یافت که قسمتی از کارگران را بازخرید کردند و پس از آن در دولت احمدینژاد این کارخانه به تعطیلی کشیده شد.
دولت تدبیر و امید این کارخانه را از فهرست فروش خارج کرد تا همچنان دولتی بماند. این نکته را باید اضافه کنیم که این کارخانه مشتری چندانی نداشت. دولت تدبیر و امید ۵۰ میلیارد تومان برای بهبود وضعیت کارخانه تخصیص داد که تاکنون نیمی از آن پرداخت شده است.
رئیس مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان درباره آینده این کارخانه توضیح داد: این کارخانه با برنامهای مدون فعالیت میکرد و در سالهای دهه ۶۰ تا میانههای دهه ۷۰ چرخش خوبی داشت. ما تلاش میکنیم در چند دوره با برنامهریزی و حمایت دولت وضعیت کنونی را به سالهای طلایی بازگردانیم.