از آنجاکه دولت رشد سالانه ۸ درصدی را هدف اصلی خود می‌داند بنابراین نمی‌توانیم بدون سرمایه‌گذاری خارجی به این هدف دست پیدا کنیم. البته منظور ما تنها ورود سرمایه مستقیم خارجی نیست بلکه از نقش خارجی‌ها در قالب فاینانس هم می‌توان نام برد.
اینکه این موارد می‌تواند به رشد اقتصادی ما کمک کند ناشی از یک تجربه جهانی است. به طور مثال چین رشد اقتصادی ۷ درصدی خود را نتوانست بدون سرمایه‌گذاری خارجی تامین کند، هند هم که رشد ۷ درصدی را پیش‌بینی می‌کرد با سرمایه‌گذاری خارجی آن را پیش برد.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از صمت، ترکیه نیز اگر حضور خارجی‌ها نبود نمی‌توانست حدود ۱۶۰ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی داشته باشد. با توجه به آمارها در سال گذشته مقدار درخواست سرمایه‌گذاری خارجی در ایران نسبت به سال ۹۴ حدود سه و نیم تا چهار برابر افزایش داشته است به طوری‌که حدود ۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی شد.
البته انجام پروژه سرمایه‌گذاری در این سال با وجود درخواست حدود ۱۱ میلیارد دلاری هنوز به طور کامل عملیاتی نشده است. یکی از دلایل آن را می‌توان سیاست‌های ریاست جمهوری امریکا نام برد که باعث شد با وجود برجام شتاب حضور سرمایه‌گذاران در ایران کمرنگ شود. سرمایه‌گذاران برای فعالیت اقتصادی در یک کشور به چند مقوله مهم توجه دارند که یکی از آنها ثبات اقتصادی است و اینکه تحولات اقتصادی تا چه حد است.
به این ترتیب هرچه ثبات اقتصادی ببشتر باشد سرمایه‌گذاری هم به همان نسبت بالاتر می‌رود. مقوله دیگر ثبات سیاسی است و اینکه تحولات سیاسی تا کجا پیش می‌رود. به طور مثال یک سرمایه‌گذار هیچ‌وقت در سوریه که درگیر جنگ است سرمایه‌گذاری نمی‌کند. البته در کنار اینها می‌توان به نقش قوانین، مالیات و کلی مورد دیگر اشاره کرد. در همین زمینه با کارشناسان اقتصادی گفت‌وگو کردیم.
بازار امن می‌خواهیم
محمدرضا مازاراتابکی، عضو اتاق بازرگانی یزد با اشاره به اهمیت نقش امنیت در اقتصاد کشور به صمت گفت: تا امنیت اقتصادی در کشور نداشته باشیم سرمایه‌گذاری مستقیم و غیر مستقیم خارجی نمی‌تواند شکل بگیرد.
او با اشاره به قدرت امریکا و محدودیت شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران اظهار کرد: شرکت‌های بزرگی که در دنیا هستند بیشتر سهام‌شان مربوط به امریکایی‌هاست. با توجه به این مسئله آنها اگر بخواهند اینجا سرمایه‌گذاری کنند برایشان مشکل ایجاد می‌شود. بنابراین تنها امید ما برای سرمایه‌گذاری محدود به شرکت‌های کوچک است.
اتابکی در ادامه به مشکلات اقتصادی و موانع سرمایه‌گذاری در ایران اشاره و بیان کرد: از جمله مشکلات اقتصادی ایران این است که سوئیفت روی ایران باز نیست و کسی هم که اینجا می‌آید وقتی می‌خواهد پول خود را انتقال دهد با محدودیت‌های زیادی روبه‌رو می‌شود بنابراین اعتمادی که باید در اقتصاد ایران شکل بگیرد برای سرمایه‌گذار خارجی چندان وجود ندارد.
این عضو اتاق یزد در ادامه با اشاره به مشکلات سرمایه‌گذاری داخلی در کشور گفت: شما اگر به تولیدکننده‌ها رجوع کنید و پای حرف دل آنها بنشینید می‌بینید که هیچ‌کدام نمی‌توانند کار خود را به راحتی انجام دهند. این نشان می‌دهد که متاسفانه ما زیرساخت‌ها و آمادگی لازم را برای سرمایه‌گذاری در کشور نداریم. در این روند اقتصاد نه بازار صادراتی دارد و نه محیط امنی برای سرمایه‌گذاران خارجی است به این ترتیب نمی‌تواند موفق باشد و تنها نگاهی که وجود دارد این است که ما را بیشتر به عنوان یک کشور مصرف‌کننده می‌شناسند.
او با اشاره به اهمیت استفاده از تجربه کشورهای همسایه گفت: در سفری که به ترکیه داشتم سعی کردم بررسی کنم چرا ترکیه بازار خوبی دارد. با وجود همه ناامنی‌هایی که دارد نقش سیاست‌گذاری‌ها و قوانین را در آن کشور پررنگ دیدم. این در حالی است که در ایران آن‌قدر موانع زیاد است که برای تولیدکننده یا سرمایه‌گذار صرف نمی‌کند وارد بازار ایران شود.
شفافیت در عرصه اقتصاد؛ تنها مطالبه از حاکمیت
مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق ایران و چین بیان کرد: ما یک سابقه بیش از ۳ دهه‌ای برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته‌ایم یعنی بعد از جنگ ما همیشه به جذب سرمایه‌گذاری خارجی به عنوان یکی از لوازم توسعه اقتصادی فکر کرده‌ایم ولی متوسط جذب سرمایه‌گذاری خارجی ما حدود ۲ میلیارد دلار در سال بوده به این معنی که با وجود تحریم، غیر تحریم، برجام و... ما تنها توانسته‌ایم این مقدار سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کنیم.
او ادامه داد: این مهم نشان می‌دهد که موضوع سرمایه‌گذاری خارجی ما موضوعی نیست که فشارهای حارجی بییشتر روی آن اثر داشته باشد بلکه دلایل ناموفقیت آن را باید در داخل کشور جست‌وجو کنیم. شما فکر کنید بنده قرار است به طور مثال در کنیا سرمایه‌گذاری کنم نه پرچم آن کشور و نه دین آنجا برایم مهم است؛ آنچه مهم است اینکه چقدر سود می‌کنم و چقدر موفق می‌شوم بنابراین نکته اول برای سرمایه‌گذاران خارجی سود معقول است.
نایب رئیس اتاق ایران و چین درباره وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی در ایران گفت: حال ما برای اینکه به یک کشور جذاب برای سرمایه‌گذاری خارجی تبدیل شویم باید ببینیم که چه چیزی داریم؟ سرمایه‌گذار خارجی وقتی می‌خواهد وارد یک کشور شود به تبلیغات ایرانی‌ها گوش نمی‌دهد بلکه به شاخص‌های بین‌المللی مراجعه می‌کند. بررسی می‌کند که رتبه کسب و کار ایران در دنیا کجاست، آیا در فضای کسب و کار رتبه ۱۲۱ خوب است؟ بعد به رتبه فساد مالی - اداری مراجعه می‌کند که ما از بین ۱۶۷ کشور رتبه ۱۳۸ را داریم که بسیار خراب است، رتبه شفافیت و رقابت‌پذیری آزادی اقتصادی را می‌بیند که نتیجه می‌گیرد تعریفی ندارد در نتیجه سرمایه‌گذار خارجی علامت می‌گیرد که اینجا یک محیط پر خطر است. به ایرانی‌های خارج از کشور نگاه می‌کند و می‌بیند که بین ایرانی‌ها فرار سرمایه رایج است. از جنوب غرب اروپا تا کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تا اروپا و امریکا و کانادا، ایرانی‌ها پول‌شان را می‌برند ملک می‌خرند پس چه انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذار خارجی می‌ماند!
او تاکید کرد: در یک محیط پر از ویروس کسانی وارد کشور می‌شوند که خطرپذیری بالایی دارند. نتیجه اینکه در طول ۳۰ سال گذشته معدل سرمایه‌گذاری خارجی ما حدود ۲ میلیارد دلار بوده و آن هم تنها در بخش نفت و گاز و پتروشیمی. این در حالی است که تا بوده حکایت همین است و ما یک اقتصاد شفاف، رقابتی و آزاد نداریم. صحبت از جذب سرمایه‌گذاری خارجی کردن همین قصه‌ای است که در ۳۰ سال اخیر داشته‌ایم. ما باید محیط را شفاف کنیم و تنها مطالبه‌مان از حاکمیت شفافیت در عرصه اقتصاد باشد.
حریری درباره جذب سرمایه‌گذاری غیر مستقیم خارجی نیز گفت: اگر آمارهایی از خطوط اعتباری فاینانس و دیگر موارد منتشر می‌شود بسیار خوب است اما اینها به اندازه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ارزشمند نیست. هرچند استفاده از سرمایه‌های خارجی مهم است اما سرمایه‌گذاری خارجی به این معناست که کسی در این کشور چیزی را بسازد و خودش هم آن را مدیریت کند. آنچه ما در اقتصاد نیاز داریم جذب سرمایه خارجی، جذب مدیریت بین‌المللی و استفاده از بازارهای بین‌المللی است تا شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی جذب شوند.