بر اساس پیش‌بینی‌ها متوسط رشد درآمدهای نفتی در برنامه ششم توسعه در هر سال ۱۲ درصد در نظر گرفته شده است.
این افزایش درآمدها به ۳عامل بهای نفت در بازار جهانی، صادرات نفت و نرخ ارز وابسته است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از صمت، گزارش‌ها نشانگر آن است که نرخ معیار نفت در بودجه سال ۱۳۹۷ بر اساس عملکرد امسال بوده است، آمارها نشان می‌دهد که میانگین بهای نفت در بودجه کمتر از ۵۰ دلار بوده و این در حالی است که معیار محاسبه‌های نرخ نفت در برنامه ششم توسعه بالای ۵۵ دلار در نظر گرفته شده است.
علاوه بر این به نظر می‌رسد که میزان صادرات نفتی ایران با توجه به میزان اضافه عرضه اوپک و توافقات محدود شود. این موضوع باعث خواهد شد که ایران نیز ملاحظاتی در صادرات نفت خود در سال‌های آینده داشته باشد.
با توجه به محدود بودن تغییرات در بهای جهانی نرخ نفت و صادرات نفتی و همچنین محدود بودن رشد درآمدهای غیرنفتی، از نظر کارشناسان تنها عاملی که می‌تواند پیش‌بینی درآمدها را محقق کند، تغییر نرخ ارز در بودجه است. طبق گزارش‌ها، مقرر شده که نرخ ارز در هر سال نسبت به سال قبل ۵/ ۳ درصد رشد کند.
با توجه به نرخ ۳ هزار و ۳۰۰ تومانی برای ارز بودجه سال ۱۳۹۶، نرخ ارز در بودجه سال ۱۳۹۷ معادل ۳ هزار و ۴۱۵ تومان خواهد بود اما گزارش‌ها حاکی از این است که نرخ پیشنهادی در بودجه سال ۱۳۹۷ بیشتر از این مقدار است.
بر این اساس پیش‌بینی می‌شود این رقم حدود ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۷۰۰ تومان تعیین شود. درباره اینکه آیا افزایش نرخ ارز در بودجه، یک حرکت رو به جلو برای واقعی کردن نرخ ارز در بازار ارز خواهد بود یا نه و اینکه نوسانات دلار چه تاثیری بر بودجه ۹۷ می‌گذارد با کارشناسان گفت‌وگو گردیم.
نرخ دلار نمی‌تواند ثابت بماند
مسعود دانشمند، عضو هیات رئیسه خانه اقتصاد درباره نرخ ارز و پیش‌بینی آن در بودجه ۹۷ با اشاره به اینکه نرخ دلار نمی‌تواند ثابت بماند به صمت گفت: تصمیمی که دولت می‌گیرد تا نرخ ارز را بالا ببرد هیچ ارتباطی به تک نرخی شدن ندارد. ما نرخ بانکی را می‌خواهیم برسانیم به نرخ بازار اما مسئله این است که آیا بازار روی همین نرخ می‌ماند؟!
تجربه ۸ سال گذشته نشان می‌دهد که وقتی دلار مبادله‌ای ۲۷۰۰ تومان شد دلار بازار ۳۲۰۰ تومان شد، بعد دلار مبادله‌ای را ۲۹۰۰ کردیم بازار ۳۵۰۰ تومان شد بنابراین، این فاصله وجود دارد. اگر همین الان هم دلار را در بودجه ۴۲۰۰ تومان ببینیم بازار بالاتر از آن می‌رود.
او با بیان اینکه باید ببینیم بازتاب نرخ دلار در اقتصاد چیست ادامه داد: وقتی نرخ دلار مبادله‌ای را افزایش می‌دهیم یک اثر تورمی دارد. به این معنی که تمام کالاهایی که وارد گمرک می‌شود بر مبنای دلار مبادله‌ای محاسبه می‌شوند. حال وقتی که دلار ۳۳۰۰ تومان را ۳۷۰۰ کنیم طبیعی است که ۱۰ درصد نرخ کالاها افزایش یافته است. آثار تورمی این مسئله را هم ما در شرایط رکود نمی‌توانیم جبران کنیم. نتیجه آن می‌شود که دولتی که سیاست‌های انقباضی دارد و تلاش می‌کند تورم را پایین نشان بدهد خلاف آن عمل کرده است.
عضو پیشین هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران درباره کاهش نرخ نفت و تاثیر آن در بودجه گفت: فرض کنید دولت به مقدار ۳ میلیون بشکه نفت می‌فروشد. حال اگر آن را ۵۰ دلار ببیند در طول سال حدود ۵۴ میلیارد دلار می‌شود که ۷۰ درصد آن به دولت می‌رسد.
اگر نرخ نفت کاهش پیدا کند دولت سعی می‌کند که نرخ دلار را بالا ببرد تا کمبودها را جبران کند. نتیجه این سیاست چیزی غیر از تورم‌زایی در اقتصاد نیست. در این روند دولت باید تلاش کند تا تولید را افزایش دهد، اتکا به واردات و درآمدهای نفتی را کم کند. او در آخر تاکید کرد: هرچه ما تولید و اشتغال داشته باشیم طبیعی است که دولت با همین درآمدها می‌تواند خود را اداره کند و کمتر متکی به نفت باشد.
نیازمند برنامه‌ریزی هستیم
ناصرموسوی‌لارگانی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره واقعی شدن نرخ ارز گفت: اگر قرار است به نرخ واقعی ارز برسیم خیلی باید برنامه‌ریزی کنیم. برای رسیدن به تک نرخی شدن ارز اگر اعلام کنیم که ارز از امروز ۴۰۰۰ تومان است دیگر هیچ کس حق ندارد بیشتر از این بفروشد و همه باید رعایت کنند اما وقتی ما ارز لازم و کافی را نداشته باشیم تا در اختیار کسانی که به ارز نیاز دارند قرار دهیم دیگر نمی‌توانیم برای اینکه نرخ ارز را واقعی کنیم به دستور و بخشنامه متوسل شویم.
او ادامه داد: درحال‌حاضر ارز زیادی در اختیار مردم و در خانه‌های آنهاست. حال وقتی دولت نتواند ارز مورد نیاز را تامین کند اینها دو مرتبه به بازار می‌آید و با نرخ بالاتری در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد بنابراین برای واقعی کردن نرخ ارز ما اول باید زیرساخت‌ها و زمینه‌های لازم را فراهم کنیم و ارز مورد نیاز تهیه شود تا بتوانیم نرخ واقعی را به‌دست آوریم.
لارگانی درباره تاثیر افزایش نرخ ارز در بودجه ۹۷ گفت: از نظر ما قیمتی که برای دلار در بودجه سال ۹۷ منطقی است بین ۳۵۰۰ تا ۳۷۰۰ تومان خواهد بود. باور دارم که افزایش بی‌رویه نرخ ارز باعث یکسری مشکلات از جمله تورم می‌شود. همچنین این مسئله روی بودجه تاثیر بسزایی می‌گذارد.
وقتی ۴ روز در بازار ارز عرضه نمی‌شود نبض بازار را دلالان به‌دست می‌گیرند و یکمرتبه ما می‌بینیم که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند. این نماینده مجلس همچنین درباره نرخ نفت و بودجه سال ۹۷ گفت: در درجه اول باید تلاش کنیم که از نفت فاصله بگیریم یعنی بودجه مبتنی بر فروش بیشتر نفت نباشد. باید طوری بودجه بنویسیم که بتوانیم از درآمدمای غیر نفتی بیشتر تامین بودجه کنیم.
یکی از راه‌های آن دریافت مالیات است البته به این معنی نیست که هر سال به کسانی که مالیات می‌دهند فشار بیاوریم بلکه شفافیت مالیاتی و گرفتن مالیات از کسانی است که خیلی کم مالیات پرداخت می‌کنند یا هرگز مالیات نمی‌دهند. ما اکنون گروه‌های زیادی را داریم که فرار مالیتی دارند؛ باید آنها را شناسایی و سعی کنیم با درآمد مالیاتی سهم قابل توجهی از بودجه کشور را تامین کنیم. همان‌طور که رهبر معظم انقلاب هم تاکید کردند اگر به داشته‌های خود اتکا و افتصاد مقاومتی را پیاده کنیم می‌توانیم بودجه را به خوبی تامین کنیم.