پدیده قاچاق کالا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد رکود و تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی ازجمله مشکلاتی است که نه‌تنها با تلاش‌های دولتمردان پایان نیافته است بلکه به دلیل ریشه دواندن در اقتصاد کشور به بیکاری بسیاری از تولیدکنندگان دامن زده است.
خودنمایی پوشاک قاچاق با مارک‌های خارجی در بسیاری از فروشگاه‌ها که نشانی از تولید داخلی ندارد همچنین نرخ‌هایی که در مقایسه با تولیدات داخلی قابل قیاس نیست خود گواه بی‌سامانی در عرصه ساماندهی کالای قاچاق است.
مبادی ورودی
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از قدس آنلاین، در شرق کشور استان سیستان و بلوچستان به دلیل برخورداری ازمرزهای مشترک آبی و خاکی و دسترسی به آب‌های آزاد ازجمله مناطقی است که به مبدأ ورود کالاهای قاچاق پاکستانی، هندی و همچنین چینی تبدیل‌شده است.
پوشاک قاچاق که از طریق کولبری و یا از طریق بندر چابهار ابتدا به این استان وارد و سپس به طرق مختلف به سایر مناطق کشور منتقل می‌شود.
بنا بر گفته مسئولان این استان نبود تجهیزات الکترونیکی در پاسگاه‌های میان راهی و حتی گمرک و توسل به شیوه‌های سنتی موجب شده است تا میزان زیادی کالای قاچاق ازجمله، گوشی‌های تلفن همراه، پوشاک، پارچه، سیگار و سایر اقلام از مرزهای این استان به‌طرف سایر نقاط کشور و به‌ویژه به مقصد خراسان رضوی گسیل شود.
بازار رسولی بارانداز کالاهای قاچاق
در این رابطه یکی از فعالان پوشاک در زاهدان می‌گوید: چهار رسولی در شهر زاهدان خود سند واضح و آشکاری بر حجم ورود کالاهای قاچاق است.
علی سرابندی بیان می‌کند: نیمی از فروشگاه‌های این بازار به عرضه لباس‌های دست‌دوم اختصاص دارد که تمامی مسئولان نیز بر ورود این البسه به‌صورت قاچاق اطمینان دارند اما طی سال‌های گذشته هیچ اقدامی برای کنترل این موضوع نشده است.
وی اذعان می‌کند: پیش‌ازاین اکثر کسبه زاهدانی از بازار مرکزی تهران، جزیره قشم و یا تولیدکنندگان مشهد نسبت به خریداری جنس اقدام می‌کردند اما ازآنجاکه البسه قاچاق پاکستانی نسبت به اجناس ایرانی باقیمت ناچیزی در بازار به فروش می‌رسد لذا خریداری البسه تولید داخل مقرون‌به‌صرفه نیست و خریدار ایرانی تمایلی برای خرید ندارد.
سرابندی ادامه می‌دهد: به‌طور مثال یک شلوار جین را در بازار رسولی زاهدان می‌توان به قیمت ۳۰ هزار تومان تهیه کرد اما همین شلوار در بازار مشهد ۱۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و گفته می‌شود که کار کشور ترکیه است.
وی بیان می‌کند: درگذشته بسیاری از کسبه برای خرید به مشهد می‌رفتند اما این رویه در حال حاضر برعکس شده و زاهدان به دلیل وفور البسه قاچاق بخشی از نیازهای شرق کشور را تأمین می‌کند.
وی ابراز می‌کند: پیش‌ازاین به دلیل ورود ظروف بلور و چینی از مرز افغانستان بازار زابل یکی از مهم‌ترین باراندازهای قاچاق کالا بود اما به دلیل بسته شدن مرز در حال حاضر بازار اجناس پاکستانی در شرق کشور داغ است.
انگیزه قاچاق
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان سیستان و بلوچستان با اشاره به موانع متعدد و قوانین دست و پاگیر در حوزه صادرات، نبود رقابت در تولید، مبادی شبه قانونی و نبود عزم ملی برای مبارزه با قاچاق کالا را از عوامل تأثیرگذار در پدیده رو به رشد قاچاق عنوان می‌کند.
حجت‌الاسلام موحدی راد می‌گوید: متأسفانه برخی از مشکلات موجود استان در حوزه قاچاق کالا ، ورود کالا از برخی گذرگاه‌های غیرقانونی و شبه قانونی است.
وی به مقوله ناتوانی اغلب تولیدات داخلی در بازار رقابت به‌منظور پاسخگویی به نیازهای مصرف‌کننده اشاره می‌کند و می‌افزاید: کیفیت و خدمات پس از فروش، حلقه مفقوده تولید داخلی در امر مبارزه با قاچاق کالاست.
وی بیان می‌کند: تعرفه بیش‌ازحد برخی از کالاهای وارداتی در گمرکات کشور خود منجر به افزایش انگیزه‌های ورود غیرقانونی و قاچاق کالا شده است.
موحدی راد صریح می‌کند: وجود موانع و استانداردهای بی‌شمار در فرایند تولید به‌عنوان یک متغیر دست و پاگیر یکی از زمینه‌های تسهیل گرایش به قاچاق کالاست که باید برای حل آن چاره‌اندیشی شود.
وضعیت نابسامان قاچاق
معاون اجتماعی پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان سیستان و بلوچستان بابیان این موضوع که وضعیت موجود استان در حوزه قاچاق نابسامان است اظهارمی کند: بخشی از این چالش به دلیل ضعف نهادها و سازمان‌های متولی است.
محمدعلی حمیدیان با اشاره به این موضوع که متأسفانه در حوزه قاچاق کالا و ارز تاکنون اقدامات مناسبی انجام‌نشده و درواقع نهادهای متولی در امر تحقق منویات مقام معظم رهبری در این راستا کم‌کاری به خرج داده‌اند اظهار می‌کند: در حال حاضر تا حدی از این موضوع مهم و تأثیرگذار در اقتصاد استان و همچنین کشور غفلت شده است که گفتمان قاچاق در جامعه همچنان یک گفتمان فرعی محسوب می‌شود.
وی با اشاره به تشکیل کارگروه پیشگیری از قاچاق کالا و ارز استان، تصریح می‌کند: این کارگروه با رویکرد مطالبه گری اقدامات کلیه نهادهای متولی را رصد می‌کند و به‌صورت کلی برای تحقق اهداف کارگروه با جدیت به پیگیری سیاست‌ها و دستورالعمل‌های پایین‌دستی قانون مبارزه یا قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲ عمل خواهد کرد.
خواب غفلت
دبیر کمیسیون قاچاق کالا استان کرمان با اشاره به اینکه بیش از ۵۰ درصد پوشاک موجود در بازار قاچاق است از بی‌توجهی به این موضوع به‌عنوان خواب غفلت مسئولان یاد می‌کند و می‌گوید: مبادی پوشاک قاچاق تنها به شرق کشور منوط نمی‌شود بلکه روزانه بیش از چندین تریلی پوشاک قاچاق تنها از مرز ترکیه به کشور وارد می‌شود.
ابراهیم شهریاری با اشاره به اینکه قاچاقچیان از هر فرصتی برای منافع سوء خود، استفاده می‌کنند گفت: تریلی‌های حمل سوخت، اتوبوس‌های مسافربری و حتی ماشین‌های سواری برای قاچاق پوشاک مورداستفاده قرار می‌گیرد.
و بابیان اینکه ۲۳ اداره در کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید پاسخگو باشند گفت: متأسفانه همه تنها از پلیس انتظار دارند که در این حوزه اقدام کند.
وی بابیان اینکه این کالاهای قاچاق عموماً در فروشگاه‌های غیرمجاز، دست‌فروشان، شبکه‌های زیرزمینی و یا داخل منازل به فروش می‌رسند، اظهار می‌کند: تأثیرات منفی خریدوفروش کالاهای قاچاق در آینده نزدیک گریبانگیر جامعه شده درحالی‌که مردم و مسئولان در خواب غفلت هستند.