آیا تا به حال این پرسش برای شما به وجود آمده که چرا باید برای خرید محصولات چرم ایرانی نسبت به سایر چرم‌ها پول بیشتری پرداخت کنید؟
شاید قدری ناراحت‌کننده باشد اما باید بگوییم ظرفیت‌های بالایی در صنعت چرم کشور برای فرآوری پوست گاو و گوسفند وجود دارد اما تولیدکنندگان این عرصه اندر خم یک کوچه برای پرداخت هزینه‌های خود مانده‌اند و برخی دیگر توان پیمودن ادامه راه را ندارند.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از پایگاه خبری گسترش، باید این واقعیت را قبول کنیم آن‌طور که باید و شاید زیرساخت‌های لازم برای فعالیت تولیدکنندگان چرم را فراهم نکرده‌ایم و این تولیدکنندگان مجبور به پرداخت هزینه‌های بالایی در مسیر تولید از جمله مالیات، تامین اجتماعی و تعرفه‌های بسیار زیاد و بالای گمرکی هستند.
برای شناخت بیشتر مشکلات این تولیدکنندگان به سراغ کارشناسان این حوزه رفته‌ایم تا مشخص شود برای حل درد این تولیدکنندگان و ایجاد شرایط برای ادامه حیات آنها در عرصه اقتصادی چه راه‌حل‌هایی وجود دارد.
ضرر ۸۰ میلیون دلاری صنایع چرم‌سازی
رئیس هیات‌مدیره انجمن صنعت چرم ایران در این باره با اشاره به مهم‌ترین معضلات تولیدکنندگان صنعت چرم ایران گفت: در ۱۵ سال گذشته به اندازه‌ای امراض دام شیوع یافته که سورت‌های پوست(درجه‌بندی کیفیت پوست) از ۷۰ درصد ۱۵ سال گذشته اکنون به زیر ۲۰ درصد رسیده و سالی ۷۰ تا ۸۰ میلیون دلار را تولیدکنندگان باید برای ضرر اختلاف سورت پرداخت کنند.
علی حسن‌زاده اظهار کرد: متاسفانه اکنون پوست به صورت خام صادر می‌شود، مانند پوست سالامبور که مو یا پشم پوست زدوده و با اسید و نمک کنسرو می‌شود.
وی افزود: اکنون از صنعت چرم کشور حمایت نمی‌شود و جای بسی تاسف است که همین توان کمی را که تولیدکنندگان چرم برای تولید دارند دولت به عنوان‌هایی مختلف مانند مالیات و ارزش افزوده از آنها می‌گیرد.
به گفته رئیس هیات‌مدیره انجمن صنعت چرم ایران، درحال‌حاضر در صنعت چرم کشور مشکلی برای تولید وجود ندارد و مشکل کنونی نوع سیاست‌گذاری‌ها است.
حسن‌زاده خاطرنشان کرد: اکنون ۳ نوع پوست از جمله گوسفندی، بزی و گاوی در کشور وجود دارد؛ پوست گاوی برای تولید محصولاتی مانند کمربند، کیف و کفش به کار می‌رود. پوست بزی برای آستر کفش استفاده می‌شود و پوست گوسفندی برای پوشاک چرمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: اکنون مصرف پوست گوسفندی بیشتر از سایر پوست‌ها است و حدود ۱۸ میلیون در سال میزان کشتار گوسفند است که بهره‌برداری پوست آن نزدیک به ۱۸ میلیون تن می‌شود.
حسن‌زاده تصریح کرد: تمامی ماشین‌آلاتی که برای تولید چرم به کار می‌رود، فرسوده است و مواد شیمیایی که برای صنعت چرم وارد می‌شود نخست در درهای ورودی بین ۲۵ تا ۴۰ درصد عوارض و حدود ۹ درصد ارزش افزوده برای آن محاسبه می‌شود. رئیس هیات‌مدیره انجمن صنعت چرم ایران افزود: تولیدکنندگان باید۴۰ درصدی را که به دولت برای عوارض و ارزش افزوده پرداخت می‌شود، بپردازند و در نهایت نرخ تمام‌شده محصول بالا می‌رود.
فرآوری فقط ۳۰ درصد پوست تولیدی
اما مشکلات فعالان صنعت چرم به اینجا ختم نمی‌شود چراکه کارشناسان این صنعت خبر از فرآوری ۲۰ تا ۳۰ درصد پوست می‌دهند و معتقدند که باقی آن از طریق نهادهای غیررسمی به دیگر کشورها صادر می‌شود.
هوشنگ خوش‌لحن در این باره این‌گونه نظر داد؛ درحال‌حاضر دو عامل داخلی و خارجی بر نرخ تمام‌شده محصولات صنعت چرم تاثیرگذار است. عوامل خارجی به تحریم‌ها و نرخ نامتعارف واردات برخی از مواد اولیه برمی‌گردد.
این فعال اقتصادی ادامه داد: علاوه‌بر این، نوسانات نرخ ارز بر این موضوع بی‌تاثیر نبوده است. درواقع این عوامل موجب شده نرخ مواد شیمیایی در حوزه صنعت چرم حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از نرخ معمول جهانی به‌دست مصرف‌کننده ایرانی برسد.
وی تصریح کرد: از عوامل داخل می‌توان به خام‌فروشی به‌ویژه در مناطق مرزی کشور اشاره کرد که به صورت غیرقانونی از کشور خارج می‌شود. فرسودگی ماشین‌آلات و بی‌توجهی به فناوری‌های روز نیز از دیگر عواملی است که نرخ تمام‌شده محصول نهایی را بالا می‌برد.
این کارشناس صنعت چرم افزود: با این حال، اکنون چرم ایرانی صادر می‌شود اما صادرات تکمیلی چرم نداریم. درواقع صادرات چرمی که طراحی و رنگ آن تکمیل‌شده باشد، صادر نمی‌شود چراکه هنوز فناوری لازم برای فرآوری چرم در کشور وجود ندارد.
خوش‌لحن در پاسخ به این پرسش که آیا آماری از میزان تولید پوست در کشور وجود دارد، بیان کرد: میزان واقعی تولید پوست در کشور مشخص نیست اما صادرات پوست گاوی نسبت به صادرات پوست بزی و گوسفندی بیشتر است که به ترکیه صادر می‌شود و با فرآوری که در این کشور روی آن انجام می‌شود به کشورهای اروپایی صادر می‌شود.
فرصتی برای جولان قاچاقچیان
حال تمام این مشکلات از یک سو و جولان قاچاقچیان در این فضا موضوع دیگری است که علی‌اصغر رستم‌پور، عضو هیات‌مدیره انجمن صنعت چرم ایران به آن اشاره کرد و گفت: زمانی که نرخ پوست کاهش پیدا می‌کند قاچاقچیان از راه‌های مختلف رسمی و غیررسمی پوست را در این زمان از کشور خارج می‌کنند بنابراین تولیدکنندگان کمتر زمانی می‌توانند محصول با نرخ پایین تولید کنند البته این موضوع درباره پوست گوسفند به دلیل تولید بالا صدق نمی‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که دلیل نرخ بالای محصولات چرم ایرانی چیست، بیان کرد: اکنون مواد اولیه صنعت چرم از خارج کشور وارد می‌شود و به دلیل چند تولیدکننده داخل و حمایت از تولید داخل تعرفه بالایی را برای واردات پرداخت می‌کنیم.
عضو هیات‌مدیره انجمن صنعت چرم ایران تصریح کرد: متاسفانه گران‌ترین بیمه، تامین اجتماعی است که کارفرما ۲۳ درصد باید برای بیمه پرداخت کند. همچنین بهره‌وری در بخش کار و کارگری نسبت به سایر کشورها کمتر است و بالاترین بهره بانکی با رقم ۱۸ درصد برای تولیدکننده محاسبه می‌شود که البته سود واقعی تسهیلات بیش از ۲۴ درصد است.
به گفته رستم‌پور، اکنون تمامی تولیدکنندگان مواد شیمیایی غیرفعال هستند و فقط نامی از شرکت‌ها باقی مانده است. این در حالی است که برای واردات مواد شیمیایی صنعت چرم باید ۲۴ درصد ارزش افزوده و مالیات هم پرداخت شود.
کلام آخر...
صنعت چرم ایران یکی از عرصه‌های تولید است که می‌تواند علاوه‌بر تامین نیاز داخل امکان ارزی و اشتغالزایی را برای کشور مهیا کند بنابراین لازم بود تا در راستای رفع مشکلات آنها گام‌های اساسی برداشته شود به همین دلیل در روزهای گذشته، شورای اقتصاد مصوبه جدید عوارض صادرات پوست را اعلام کرد تا در این راستا اقدامی حمایتی از صنعت چرم کشور انجام داده باشد.
براساس مصوبه شورای اقتصاد، میزان عوارض پوست گاوی و وتبلوی گاوی با کاهش ۵ درصد عوارض صادراتی، به ترتیب ۴۰ و ۲۵ درصد نرخ پایه صادراتی تعدیل شده است و عوارض پوست گاوی و وتبلوی گاوی با کاهش ۵ درصد عوارض صادراتی به ترتیب ۴۰ و ۲۵ درصد نرخ پایه صادراتی تعدیل شده است.
بر این اساس، وضع عوارض صادراتی پیه صنعتی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی‌بر وضع عوارض صادراتی پیشنهاد شده بود نیز با مخالفت وزارت جهاد کشاورزی، بدون عوارض صادراتی مصوب شد.
امیدواریم با این تصمیم دولت در آینده‌ای نه‌چندان دور شاهد رفع مشکلات صنعت چرم باشیم.