یک کارشناس اقتصادی و پژوهشگر صنعتی با اعلام اینکه هیچکسی مزاحم و مانع کار قاچاقچیان نمی‌شود، گفت: اگر تحریمها برداشته شود بیشتر به نفع قشر پولدار است، البته مردم هم یک نسیمی از بهبود را حس میکنند.
یک کارشناس اقتصادی و پژوهشگر صنعتی با اعلام اینکه هیچکسی مزاحم و مانع کار قاچاقچیان نمی‌شود، گفت: اگر تحریمها برداشته شود بیشتر به نفع قشر پولدار است، البته مردم هم یک نسیمی از بهبود را حس میکنند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، احسان سلطانی کارشناس اقتصادی و پژوهشگر صنعتی شب گذشته با حضور در برنامه پایش در پاسخ به سؤال مجری مبنی بر اینکه اگر همه تحریمها برداشته شود چه اتفاقی در اقتصاد ایران خواهد افتاد، گفت: بعد از پیروزی انقلاب کشور ایران کم و بیش درگیر تحریمها بوده ولی اکنون جدیتر و عریان‌تر شده است. وقتی که برای تکنولوژی بالا، دانش فنی بالا، مشارکت در تولید ملی نه استخراج منابع ملی تحریم هستیم و وقتی به بازارهای کشورهای توسعه یافته راه نداریم یعنی در تحریمها قرار داشته‌ایم ولی به‌تازگی تحریمها جدیتر و عریان‌تر شده است.
وی افزود: همانطور که بسیاری از اقتصاددان‌ها اعلام کردند آن گرفتاری اقتصادی و رکود کشور که با آن درگیر شدیم به علت اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی بود. این درآمدهای نفتی و اتکای بیش از حد باعث شد تا کشورهای غربی بتوانند با سلاح تحریم با ما برخورد کرده و ما را تحت فشار بگذارند.
سلطانی تصریح کرد: بنابراین ریشه این رکود و مشکلات اقتصادی کشور در اتکا به فروش منابع طبیعی است. اگر قرار باشد شرکت‌های خارجی فقط معدن استخراج کنند و به فروش برسانند دقیقاً مثل اهداف استعمار است که به‌دنبال کشف منابع خام و فروش هستند. اگر رفع تحریمها منجر به چنین مسائلی شده و عدم ورود تکنولوژی منجر به عدم ایجاد اشتغال و عدم توجه به صنایع متوسط و کوچک باشد اصلاً فایدهای ندارد.
نفت ایران به دلیل خام‌فروشی ایجاد اشتغال نمی‌کند
سلطانی گفت: مقام معظم رهبری اعلام کردند که مهمترین مشکل کشور تولید و در رأس همه آنها عدم توجه ویژه به صنایع کوچک و متوسط است که باید بیشتر به آن توجه شد. بحث این است که سرمایه گذاران منابع ما را به فروش برسانند، در حقیقت فعلاً هیچگونه صحبتی در ارتباط با اینکه سرمایه گذاری خارجی به کشور آمده و اشتغال مولد داشته باشد، وجود ندارد.
وی افزود: روند توسعه صنعتی در همه کشورهای آسیایی از صنایع پایین‌دستی به سمت بالا بوده است، یعنی صنایعی که مردم با آن درگیر بوده و ایجاد اشتغال کردهاند. در سالهای اخیر بارها اعلام شده که یک‌هزار میلیارد نفت باعث ایجاد اشتغال نشده است چون داشتیم خام‌فروشی و مواد اولیه فروشی میکردیم.
این پژوهشگر صنعتی گفت: وقتی که سال 93 صادرات کشور را نسبت به سال 91 مقایسه می‌کنیم مشخص میشود نزدیک به 50 میلیارد دلار صادرات بهاصطلاح غیرنفتی که البته بیش از نیمی از آن نفتی بوده و بوی نفت میدهد، 92 درصد در زمینه فولاد و بین 30 تا 70 درصد در صادرات مواد اولیه و مواد خام افزایش صادرات داشتیم. در مقابل صادرات کالاهای نهایی، اشتغال‌زا و صنایع کوچک و متوسط در سال 93 نسبت به سال 91 بین 20 تا 70 درصد کاهش پیدا کرده است.
اگر ایران به روش قدیمی خود ادامه دهد وضع مردم بهبود پیدا نمی‌کند
سلطانی گفت: آن چیزی که مشخص بوده این است که اگر ایران بخواهد به روند گذشته خود ادامه بدهد قطعاً بعد از رفع تحریمها نیز وضعیت مردم کشور بهبود پیدا نخواهد کرد. در حقیقت اگر بخواهند همین روش مدیریت را ادامه دهند بعد از رفع تحریمها فقط شاهد افزایش تعداد خودروهای لوکس و مدلهای بالاتر هستیم.
سلطانی در پاسخ به این سؤال مجری که اگر تحریمها برداشته شود وضعیت بیکاری چه تغییری میکند، گفت: باید به دو نکته توجه داشت، اول اینکه با توجه به رقابت شدیدی که بین تولیدکنندگان نفت وجود دارد در بهترین سناریو درآمدهای نفتی ما حدود نصف 100 میلیون دلار بوده و قیمت‌های خیلی خوب را نخواهیم داشت. دوم اینکه زیرساختهای کشور از جمله بهداشت، حمل و نقل، نفت و دفاع به‌شدت نیازمند سرمایه گذاری بوده و باید برای آینده کشور تقویت شوند.
وی گفت : طبق محاسباتی که انجام شده واردات بسیار منجر به از دست رفتن یک شغل در کشور میشود. در ارتباط با خرید مسکن اول یک موج افزایشی به وجود آمده ولی بعد از مدتی آن تب فرو نشسته و کاهش قیمت خواهیم داشت.
این پژوهشگر صنعتی گفت: از سال 1378 تا امسال 15 سال گذشته که سیاست تثبیت نرخ ارز و بهبیان علمی کاهش نرخ حقیقی ارز را دولتهای ما کم و بیش دنبال کردهاند. در این دوره 15ساله دستمزد نیروی کار نزدیک به 20 برابر افزایش داشته است. کالای خارجی بر مبنای تورم جهانی و افزایش نرخ ارز حدود پنج دلار و هزینه تولید کننده نیز 13 دلار افزایش داشته بنابراین در چنین شرایطی وقتی کالا و کار خارجی گران میشود کارگر و کار ما نمیتواند رقابت کند.
رفع تحریم بدون تغییر مدیریت کشور باعث بهبود اشتغال نمی‌شود
سطانی گفت: با تثبیت و کاهش نرخ ارز متأسفانه تلقین بسیار بدی به وجود آمد که اقتصاد خود را با نرخ دلار هماهنگ کردیم، انگار قرار است هر روز با آمریکا معامله کرده و بر اساس دلار زندگی و ازدواج کنیم.
پژوهشگر صنعت نساجی گفت: سیاست گذاریهای کلان اقتصادی دولتها بر قیمت‌ها اثر گذاشته و ذهن مردم هم نسبت به خرید کالای خارجی در افزایش قیمت‌ها مؤثر است. در حال حاضر به‌دلیل کاهش تعرفه‌های تجاری در دنیا بسیاری از کشورها با تبدیل نرخ ارز و عرضه آن در حال رقابت هستند. چین بیش از 10 سال با زنده نگه داشتن ارز خود کالاهای تولیدی کشورش را به سایر کشورها عرضه کرد تا اقتصادش قوی شد.
وی افزود : اگر تحریمها برداشته شود ولی سازوکار مدیریت کشور به همین شکل باشد باید گفت که وضعیت اشتغال فقط یک مقدار خیلی کمی بهبود پیدا خواهد کرد ولی تغییر چندانی نخواهد کرد. بهنظر من بحث واردات بیرویه از چین مشکلی است که خود ایرانی‌ها به‌دلیل عافیت طلبی به وجود آورده‌اند. مردم دوست دارند سرمایه های خود را به فروش رسانده و زندگی کنند و این یک راه غلط است. با چنین وضعیتی نیز چین استفاده لازم را خواهد برد و اگر آن نباشد یک کشور دیگر این کار را انجام میدهد.
ورود سه‌هزار و 500 دلار قطعات خارجی بهازای تولید یک خودروی ایرانی
سطانی گفت: ورود اقتصاد چین به بازار جهانی باعث ایجاد مشکل در اشتغال یکی از کشورهای توسعه یافته هم شده بود ولی آنها مقابله و از این وضعیت استفاده مطلوب کردند. طبق محاسباتی که انجام شده بهازای تولید هر خودرو در ایران سه‌هزار و 500 دلار قطعات از خارج وارد شده است. بعد از رفع تحریم احتمالاً خودروهای بهتری وارد خواهد شد. تحریمها بین پنج تا 20 درصد منجر به افزایش واردات ماشین آلات یا کالاهای واسطه‌ای میشود. نرخ تبدیل ارز با درآمدهای خام‌فروشی ارتباط دارد و ربطی به تحریم ندارد.
وی افزود: تحریم منجر به افزایش حدود 10 درصد تولید داخلی شده و همچنین هزینههای کسب و کار (مالیاتی، بهره بانکی و غیره) حدود 20 تا 40 درصد نسبت به خارج از کشور افزایش پیدا کرده است. اگر تحریم برقرار بماند و دولت هزینههای تولید و کسب و کار را کاهش دهد مشکلات تولید کننده نیز کاهش پیدا میکند.
رفع تحریمها بهنفع قشر پولدار است
این پژوهشگر صنعتی گفت: اگر تحریمها برداشته شود بیشتر به نفع قشر پولدار است چون تجارت تقویت شده و بنابراین تاجران میدان فعالیت و سود بیشتری خواهند داشت. البته مردم هم یک نسیمی از بهبود را حس میکنند. مردم توان ایجاد کار و درآمد را از دست دادهاند در صورتی که باید به اقتصاد درونزا و برونگرا توجه کنیم. نباید منتظر باشیم تا از بیرون پولی برسد و آن‌وقت اقتصاد میشود برون‌زا در صورتی که تأکید مقام معظم رهبری بر درونزا بودن اقتصاد است.
هیچکسی مزاحم و مانع کار قاچاقچیان نمی‌شود
سطانی افزود: طبق بررسی‌های انجام شده مشخص شد که سالانه 70هزار تن پوشاک قاچاق وارد کشور میشود یعنی هر ساعت یک کامیون پر از قاچاق وارد کشور میشود. من به عنوان یک تولید کننده که بیش از 300 نفر در شعاع 600 متری ما بیکار شدند ولی ما اشتغالزایی کردیم و در مقابل چهار سازمان دولتی مرا به دادگاه کشانده‌اند، میگویم قاچاقچیان آزاد کار میکنند در صورتی که هیچکسی مزاحم آنها نشده و مانعی ایجاد نمی‌کند ولی ما برای اشتغالزایی باید پشیمان شده و یا اینکه برویم و با قاچاقچیان همکاری کنیم.
وی گفت : البته دولت و یا کارمند دولت را مقصر موضوعات پیش آمده و یا موانعی که برای تولید پیش میآید نمیدانیم. در حقیقت سازوکارهای موجود بر ضد تولید است. وقتی تولید کننده همه انرژی خود را صرف مقابله با سازمانهای دولتی و هزینههای تحمیل شده میکند دیگر فضایی برای فعالیت خود ندیده و مشتاق به تعطیلی است. چرا هیچ سازمانی در کشور مسئولیت قاچاق را بهعهده نمیگیرد؟ چرا به صنایع کوچک توجه نشده و بخش تعاون در کشور مغفول مانده است؟ بیش از 99 درصد کالای پوشاک دارای برند دروغین است.