بحران در بخش تولید ابتدا بر صنایع کوچک تاثیر می‌گذارد و پس از آن به دامنه صنایع بزرگ و سنگین می‌رسد.
دولت پس از اینکه بازار ارز دچار نوسان‌های شدید شد، تصمیم به رفع این بحران گرفت. تصمیمی که به گفته بسیاری از مسئولان در آغاز با برخی مشکلات برای بخش تولید کشور همراه خواهد بود اما قابل دفاع و حمایت است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از گسترش صنعت، برخی از مسئولان این موضوع را با جراحی مقایسه کرده و در این باره معتقدند: دولت مشغول جراحی و حذف توده‌های بدخیم ارز است. طبیعی است این جراحی در آغاز با درد همراه باشد اما در ادامه، مسیر توسعه اقتصادی کشور را هموار خواهد کرد. امروز باید بتوانیم از مشکلاتی که در کوتاه‌مدت ایجاد خواهد شد برآییم تا در ادامه شاهد مشکلات عمیق‌تر و بزرگ‌تر نباشیم.
بارها این موضوع از طرف تولیدکنندگان مطرح شده که دولت نرخ ارز را افزایش دهد اما برای مدتی طولانی ثابت نگه دارد. بر این اساس، مشخص است که ثبات نرخ ارز برای تولیدکنندگان اهمیت بیشتری نسبت به میزان نرخ(البته تا حد معین) دارد. بسیاری از تولیدکنندگان در مقاطعی حتی حاضر بودند ارز را با نرخی بیشتر تامین کنند اما آن نرخ بیشتر برای مدت ۲ سال ثابت بماند.
ثبات نرخ ارز باعث می‌شود درآمد، هزینه و نرخ مواد اولیه کارخانه‌ها برای مدتی به ثبات برسد و طبیعی است در شرایطی که شاخص‌های اصلی درآمد و هزینه در کارخانه‌ها ثابت باشد، طرح‌های توسعه‌ای با آهنگی یکنواخت ادامه می‌یابند و کارخانه‌های کشور بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود.
اکنون دولت تصمیم گرفته نرخ ارز را با برخی سیاست‌ها که به طور تدریجی اعمال می‌شود، به ثبات برساند. این موضوع با اینکه در نهایت به سود جریان تولید و صنعت در کشور خواهد بود اما طبیعی است که در آغاز واحدهای صنعتی به‌ویژه صنایع کوچک دچار آسیب و کاهش درآمد خواهند شد.
واحدهای کوچک فداکاری کنند
معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد که برای منافع عمومی و ثبات ارز بانگاه‌های کوچک فداکاری کنند.
محسن صالحی‌نیا با اشاره به نشست مشترک کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و کمیسیون صنایع و معادن و بخش خصوصی، به خانه ملت گفت: نمایندگان و فعالان بخش خصوصی از سیاست دولت که سریع و به موقع وارد صحنه شد تشکر کردند چراکه تغییرات نرخ ارز به فضای کسب‌وکار لطمه می‌زند اما ثبات ارز تامین مواد اولیه و کالاها مورد نیاز را فراهم کرده است.
وی ادامه داد: فعالان اقتصادی نگرانی دارند که تصمیم‌های جدید تاثیر منفی بر فعالیت آنها داشته باشد اما به‌تدریج و با شفاف شدن و شناسایی فعالان اقتصادی به تناسب تغییراتی در بازار ایجاد می‌شود.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: تدوین مقررات در راستای رسیدن به ثبات ارزی باعث می‌شود افراد سودجو نتوانند از فضای پیش‌آمده منفعت‌طلبی کنند.
صالحی‌نیا با اشاره به دغدغه واحدهای تولیدی و جبران خسارت‌های واردشده به دلیل افزایش ارزی گفت: از بنگاه‌های کوچک می‌خواهیم که در مدت کوتاه برای رسیدن به منافع عمومی و کلان‌تر کشور فداکاری کنند.
سیاست‌های ارزی قابل دفاع است
ناصر موسوی‌لارگانی، عضو هیات‌رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره تک‌نرخی کردن ارز در کشور به «گسترش صنعت» گفت: یکی از بهترین راه‌هایی که احتمال داشت این نوسان‌ها را کنترل و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند اعلام تک‌نرخی شدن ارز از طرف دولت بود.
وی افزود: این تک‌نرخی شدن برای عده‌ای به‌ویژه برخی از واردکنندگان قطعات و برخی از صادرکنندگان مناسب نیست و این احتمال هست که برخی‌ها از این سیاست آسیب ببینند اما موضوع‌های دیگری هم وجود دارد که باید به آنها نیز پرداخته شود.
با توجه به اینکه امسال سال حمایت از کالای ایرانی است باید بین واردکنندگانی که برای تولید وارد می‌کنند با واردکنندگانی که می‌خواهند تولید را زمین بزنند تفاوت قائل شویم. برخی از واردکنندگان در خدمت تولید داخل هستند و برخی کالاهایی را وارد می‌کنند که در داخل کشور تولید می‌شود.
این عضو هیات‌رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه شرکت‌های کوچکی که در کشور هستند سرمایه و نیروی کار کمی دارند، گفت: این واحدها در مدت کوتاهی دچار آسیب می‌شوند اما در ادامه مسیر می‌توانند با سرعت و قدرت بیشتری به تولید بپردازند.
موسوی‌لارگانی این تصمیم دولت را با عمل جراحی مقایسه کرد و توضیح داد: دولت مشغول جراحی و حذف توده‌های بدخیم ارز است. طبیعی است این جراحی در آغاز با درد همراه باشد اما در ادامه، مسیر توسعه اقتصادی کشور را هموار خواهد کرد. امروز باید بتوانیم از عهده رفع مشکلاتی که در کوتاه‌مدت ایجاد خواهد شد برآییم تا در ادامه شاهد مشکلات عمیق‌تر و بزرگ‌تر نباشیم.
به گفته این نماینده مجلس شورای اسلامی، با این حال دولت باید به فکر جبران مشکلات این واحدها باشد. تک‌نرخی شدن ارز مشکلی را برای افرادی که وام‌های ارزی دریافت کرده‌اند و صنایع کوچک به وجود می‌آورد.
راه‌هایی برای رفع این مشکلات وجود دارد که باید از آنها برای تقویت بخش تولید و صنعت استفاده کرد.
وی در این زمینه پیشنهاد داد: ۳۵۰۰ تومان ارزش ریالی وام‌های ارزی بود و اکنون این ارز به میزان ۷۰۰ تومان گران شده است.
برخی از وام‌گیرندگان که محصولات را وارد کرده‌اند توان پرداخت این ارز را ندارند و دچار مشکلات بسیاری شده‌اند. دولت نیز در جریان افزایش نرخ ارز در ۱۵روز گذشته افزایش درآمد داشت. این افزایش درآمد در حالی به وجود آمد که در بودجه پیش‌بینی نشده بود.
بر این اساس، دولت می‌تواند از منبع افزایش درآمد در روزهای گذشته برای جلوگیری از آسیب احتمالی صنایع کوچک استفاده کند.
موسوی‌لارگانی با تاکید بر اینکه دولت سیاستی را که در پیش گرفته باید ادامه دهد، گفت: این تصمیم به دو دلیل تا پایان باید ادامه داشته باشد؛ نخست اینکه تک‌نرخی کردن ارز تصمیم درست و قابل دفاعی است.
دلیل دوم هم این است که اگر دولت در این تصمیم تزلزل داشته باشد دیگر کسی حرف دولت را جدی نخواهد گرفت و مشکلات بسیاری ایجاد خواهد شد. تک‌نرخی کردن تصمیم درستی بود که باید از آن دفاع شود.
سخن آخر
بر اساس این گزارش، به نظر می‌رسد صنایع کوچک تا پایان اجرای کامل سیاست‌های ارزی با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند.
در این زمینه باید در نظر داشت که صنایع کوچک به دلیل ساختار حاکم بر شیوه تولید آنها در این زمینه توان زیادی برای مقاومت در برابر بحران‌های مالی را ندارند. در این زمینه دولت می‌تواند با برخی حمایت‌های این صنایع مانع بروز بحران در آنها شود.
علاوه‌بر اینها باید در نظر داشت که بخش تولید و صنایع کشور در سال‌های گذشته با مشکلات جدی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند.
تحریم‌ها، جریمه مرکب، کاهش نقدینگی، کاهش بهره‌وری تولید و سود بیش از ۲۸ درصد از جمله مشکلاتی است که در سال‌های گذشته گریبان بخش صنعت را در کشور گرفته بود. هر چند بخش قابل توجهی از این مشکلات امروزه وجود ندارد، آثار آنها شاید تا چند سال آینده بر صنعت کشور وجود داشته باشد.
همچنین مشکلاتی که در گذشته وجود داشت بسیاری از واحدهای صنعتی را از صحنه تولید حذف کرده و بر این اساس، آنچه امروز در صنایع کوچک باقی مانده، واحدهایی هستند که تمام این بحران را پشت سر گذاشته و درحال‌حاضر باید به ترمیم آثار مخرب بحران‌های گذشته بپردازند.
با این حال، سیاست‌گذاری‌ها به گونه‌ای است که لزوم حمایت از صنایع کوچک بیش از گذشته احساس می‌شود.