وعده بانک مرکزی برای آغاز ادغام بانکها و موسسههای مالی وابسته به نهادهای نظامی و انتظامی با پیوستن موسسه اعتباری ثامن به بانک انصار کلید خورد و انتظار میرود در ماههای آینده شاهد به هم پیوستگی بیشتر آنها باشیم.
خردادماه سال گذشته خبرهای غیررسمی از ادغام دو موسسه ثامن و مهر اقتصاد با موسسه مالی و اعتباری کوثر در فضای رسانهای پیچید که با تکذیب دستاندرکاران مهراقتصاد روبهرو شد.تا پیش از آن، موسسههای ثامن و مهر اقتصاد زیر نظر بانک مرکزی مشغول آمادهسازی زیرساختهای لازم برای اخذ مجوز از شورای پول و اعتبار بودند و از این رو همزمانی انتشار این خبر با سرنوشت سپردهگذاران موسسههای فاقد مجوزی چون فرشتگان سبب شد تا مشتریان ثامن از ترس آینده داراییهای خود به شعب این موسسه هجوم بیاورند.
مشکل تامین سریع نقدینگی مورد نیاز در شعب ثامن در آن زمان برای نظام پولی کشور حاشیهساز شد اما بانک مرکزی با ورود به موضوع سعی کرد از التهابات بکاهد.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از ایرنا، فرشاد حیدری معاون نظارتی بانک مرکزی در آن روزها اعلام کرد که این نهاد نظارت کامل بر داراییهای این موسسه دارد و جای هیچ نگرانی بابت سپردههای مردم نیست.با این وجود، سال گذشته موسسه ثامن با محدود کردن برداشت مشتریان از دستگاههای خودپرداز و طراحی طرحهای ویژه سپردهگذاری، سعی کرد از منابع و نقدینگی خود صیانت کند؛ هرچند که نمیتوان از حمایتهای مالی بانک مرکزی نیز در این زمینه چشمپوشی کرد.
بهمنماه سال 96 حسن روحانی، رییسجمهور در یک گفتوگوی تلویزیونی گفت که به بانک مرکزی دستور داده است مجوز تاسیس هیچ بانک یا موسسه مالی جدیدی را صادر نکند؛ این اظهارات با توجه به جایگاه رییسجمهور در ساختار بانک مرکزی که ریاست مجمع عمومی بانک را برعهده دارد و رییس کل بانک مرکزی را نیز انتخاب میکند، این اندیشه را قوت بخشید که قرار نیست ثامن یا مهراقتصاد به صورت مجزا مجوز فعالیت دریافت کنند و سرنوشت محتوم آنها ادغام با بانکها و موسسههای کنونی است.
در همین راستا اسفندماه پارسال معاون نظارتی بانک مرکزی در پاسخ به ایرنا درباره برنامه این نهاد برای موسسههای ثامن و مهر اقتصاد که هنوز مجوز دریافت نکردهاند، اعلام کرد: موسسه ثامن و بانک مهراقتصاد با تصمیم بانک مرکزی در بهار 97 در بانک انصار ادغام میشوند تا بانکی بزرگتر برای خدمترسانی به مردم، مشتریان و سهامداران شکل گیرد.
هفته دوم اردیبهشتماه امسال وعده بانک مرکزی جامه عمل پوشید و سپردهگذاران موسسه ثامن پیامکی دریافت کردند که در آن اعلام شده بود حسابهای آنها به بانک انصار منتقل شده است. دستگاههای خودپرداز مستقر در شعب موسسه ثامن نیز به نشان بانک انصار تغییر کرد.
با آغاز فرآیند ادغام موسسه ثامن در بانک انصار، بانک صادرات ایران که تا پیش از این در خودپردازهایش به کارتهای ثامن خدمات ارائه میکرد، از 12 اردیبهشت این اتصال را قطع کرد. این اقدام به درخواست محمود رهنما مدیرعامل موسسه ثامن انجام شد.آنگونه که بانک صادرات ایران اعلام کرد از ابتدای سال 96 و با هماهنگی بانک مرکزی، این بانک امکان برداشت از طریق خودپردازهای خود را برای دارندگان کارت ثامن فراهم کرده بود.
بانک انصار نیز در اطلاعیهای روش این ادغام را تشریح و اعلام کرد: در مرحله نخست تجمیع، با حمایت و هماهنگی بانک مرکزی، شعب تعاونی اعتبار ثامن به شعب بانک انصار تبدیل و سپردههای آن به بانک منتقل میشود و در روزهای آتی همانند سایر مشتریان بانک انصار از خدمات کامل بانکی، از جمله شبکه شتاب بهرهمند میشوند.
تکلیف مهر اقتصاد چه شد
بانک مهر اقتصاد، دیگر موسسهای است که وعده ادغام آن داده شده اما هنوز اجرایی نشده است. اسفندماه سال گذشته هنگامی که معاون بانک مرکزی خبر ادغام آنها را به رسانهها اعلام کرد، مهر اقتصاد در اطلاعیهای نسبت به آن واکنش نشان داد و تاکید کرد: اتخاذ تصمیمهای غیرفنی و بدون رعایت ملاحظات کارشناسی، علاوه بر منافع سهامداران و ذینفعان، منافع ملی کشور را نیز با چالش جدی روبهرو خواهد ساخت.
لذا انتشار هرگونه اخبار و موضوعات مرتبط قبل از انجام کامل بررسی کارشناسی و دقیق به صلاح نخواهد بود.هفته گذشته نیز پس از انتشار اخبار غیررسمی از آغاز این ادغام، سیدضیاء ایمانی مدیرعامل مهر اقتصاد اعلام کرد: یکی از اولویتهای بانک مهر اقتصاد فعالیت مستقل در شبکه بانکی کشور با حفظ همه منافع ذینفعان اعم از سهامداران، سپردهگذاران و همکاران در راستای اقتصاد مقاومتی است.
با این اوصاف بانک مهر اقتصاد تلاش میکند به عنوان یک بانک مستقل مجوز خود را برای فعالیت در نظام پولی کشور از بانک مرکزی دریافت کند در حالی که مسوولان بانک مرکزی در رایزنی با ستاد کل نیروهای مسلح، برنامه جامعتری مبنی بر ادغام همه بانکهای وابسته به نهادهای نظامی را دنبال میکنند.
شمار بانکهای نظامی
بحث ادغام بانکهای نظامی، موضوع تازهای نیست. در سالهای گذشته نیز کارشناسان اقتصادی و پولی از تعدد بانکهای نهادهای نظامی گلایه داشتند؛ مهدی پازوکی، اقتصاددان در این باره گفت: یکی از مواردی که به دولت روحانی به ارث رسیده، همین تعدد بانکهاست و دولت در شرایط کنونی نباید به هیچ وجه اجازه تاسیس هیچ موسسه پولی و اعتباری را بدهد.
وی اظهار داشت: در میان نهادهای نظامی و انتظامی میبینیم نیروی انتظامی، بازنشستگان ارتش، سپاه، وزارت دفاع و بسیج همگی یک بانک یا موسسه اعتباری تاسیس کردهاند که به شدت با این کار مخالفم و دولت باید آنها را ادغام کند.
پازوکی با یادآوری اینکه در اوایل انقلاب تجربه موفقی در زمینه ادغام بانکها و موسسههای مالی داشتیم، خاطرنشان ساخت: بسیاری از نهادهای عمومی همچون نیروی انتظامی، نهادهای نظامی یا حتی شهرداری و صندوق ذخیره فرهنگیان اقدام به تاسیس بانک یا موسسه اعتباری کردهاند که مدیریت منابع خود را در اختیار داشته باشند در حالی که این رویه فسادزاست.