آوای چرخ های ریسندگی گیلان که هزاران خانواده از این راه ارتزاق می کرد و این سرزمین را به یکی از کانون های این صنعت تبدیل کرده بود با گذشت زمان دیگر به گوش نمی رسد و رو به خاموشی و افول گراییده است.
از دیرباز ، با آغاز احداث و راه اندازی واحدهای بزرگ در کشور به ویژه دهه ۴۰ و ۵۰ هجری خورشیدی، گیلان یکی از استان های سرآمد این عرصه شد و به عنوان قطب صنعت نساجی کشور تجلی یافت.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از پایگاه خبری سبز البرز، شرکت های ایران پوپلین ، صنایع پوشش ، ریسندگی خاور ، ایران برک، فومنات ، فرش گیلان از جمله واحدهای صنعتی بودند که چرخ صنعت نساجی را در گیلان به حرکت در آوردند اما با گذشت زمان و مشکلات مختلف بر سر راه این واحدهای صنعتی برخی از آنها تاب نیاورده و یکی پس از دیگری تعطیل و نیروهای آنها بیکار شدند.
بسیاری از سالمندان و حتی جوانترها بیا و بروی کارکنان این واحدهای صنعتی با سرویس های حمل و نقل این شرکت ها را به خاطر دارند و از آن سال ها به عنوان دوران طلایی صنعت نساجی گیلان یاد می کنند .
* گیلان مناسب برای نساجی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان گفت:در حال حاضر افزون بر یکهزار و ۸۰۰ نفر در استان در این صنعت اشتغال دارند و ۲۷ درصد از صنعت استان را تشکیل می دهد.
فرهاد دلق پوش افزود: متاسفانه در سال های سپری شده از زمان واگذاری واحدهای یاد شده به بخش خصوصی در راستای اصل خصوصی سازی بدلایل متعددی از جمله انتخاب ناصحیح در واگذاری واحد به سرمایه گذار مناسب ، عدم بازسازی و نوسازی خطوط تولید توسط سرمایه گذاران و همچنین خسارات و صدمات وارده ناشی از حوادث غیر مترقبه( برف سال ۸۳ و ۸۶) مشکلات متعددی را در ثبات اشتغال و سرمایه گذاری ایجاد شده بوجود آورد که این مشکلات گاهی منتج به تعطیلی و غیر فعال شدن واحد شد.
دلق پوش خاطرنشان کرد: البته با تلاش مدیران استان و سرمایه گذاران بخش خصوصی و دولتی برخی از این واحدها دوباره به فعالیت و تولید مشغول شدند. به گفته وی ؛ گیلان با توجه به اقلیم و آب و هوای معتدل ، بهترین شرایط جهت استقرار واحدهای نساجی بدلیل رطوبت بالا و کاهش بسیاری از هزینه ها را دارا است.
وی وجود بازارچه های مرزی مشترک و منطقه آزاد تجاری و صنعتی انزلی و استقرار دو گمرک در شهرستان های انزلی و آستارا و داشتن خطوط هوایی و زمینی مناسب را نیز به عنوان زیرساختهای مناسب برای سرمایه گذاری در زمینه ایجاد واحدهای نساجی عنوان کرد.
دلق پوش تصریح کرد: بازگرداندن واحدهای بزرگ یاد شده به چرخه تولید و تحقق ظرفیت اقتصادی تولید در آنها می تواند زنجیره ای از واحدهای پایین دستی و جانبی را نیز بدنبال خود فعال کند که با توجه به ضریب بالای صنعت نساجی در اشتغال، کمک شایانی به کاهش نرخ بیکاری استان می کند. وی گفت: در صورت تحقق طرح های پیشنهادی می توان این استان را دوباره به عنوان قطب نساجی در کشور مورد نظر قرار داد.
دلق پوش قدمت بالای ماشین آلات و عدم توان رقابت با محصولات جدید معرفی شده به بازار ، بدهی به سیستم بانکی و غیر بانکی را از جمله مشکلات کنونی صنعت نساجی عنوان و بیان کرد: معرفی واحدهای نساجی نیازمند بازسازی و نوسازی به دفتر صنایع نساجی و پوشاک جهت بهره مندی از تسهیلات ، طرح مشکلات واحدهای صنعتی( نساجی) در کارگروه رفع موانع تولید و اخذ مصوبات در راستای استمهال بدهی و در صورت ورود ماشین آلات جدید و مشمول بودن دستگاه های مورد نظر ، صدور فعالیت گمرکی، ایجاد تشکل صنعت نساجی با حضور مدیران واحدهای صنعتی جهت انعکاس مشکلات و برطرف کردن آنها از جمله اقداماتی است که می تواند به رونق این صنعت در استان کمک کند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۲۰ فقره پروانه بهره برداری برای واحدهای نساجی صادر شده ، تصریح کرد: در زمینه ریسندگی و بافندگی هشتاد واحد که حدود ۳۵ واحد فعال و مابقی نیمه فعال و غیرفعال است.
وی ادامه داد: همچنین از تعداد پروانه های صادر شده پنج واحد مربوط به طناب بافی که سه واحد فعال و مابقی غیر فعال می باشد و همچنین تکمیل و رنگرزی پنج واحد که سه واحد فعال و مابقی غیرفعال می باشند. دلق پوش گفت: ۲۰ واحد نیز مربوط به واحدهای کشباف است که هفت واحد فعال و مابقی غیر فعال هستند.
وی تصریح کرد: تعداد پروانه های بهره برداری برای واحدهای پوشاک نیز ۶۰ فقره است که ۳۵ واحد فعال و مابقی نیمه فعال و غیرفعال می باشد.
دلق پوش گفت: در مجموع ۱۹۳ فقره پروانه بهره برداری در بخش صنایع نساجی پوشاک و رنگرزی صادر شده است. وی الیاف اکریلیک ، الیاف پلی استر، تولید پوشاک در مقیاس صنعتی با برند ، پارچه چادر مشکی، ریسندگی بافندگی و رنگرزی سیستم پنبه ای ،ریسندگی بافندگی و رنگرزی فاستونی ، محصولات نساجی با استفاده از نانو تکنواوژی و بیو تکنولوژی و نخ و پارچه ابریشمی را اولویت های پیشنهادی صنعت نساجی در استان دانست.
* صنعت نساجی نیازمند مزیت تولید
مدیرعامل شرکت ایران پوپلین یکی از شرکت های با قدمت در نساجی نیز با بیان اینکه صنعت نساجی در حال حاضر هیچ مزیتی در تولید ندارد ، گفت: اقدامات در حال انجام از سوی خانم محرابی مدیرکل صنایع نساجی و پوشاک بارقه ای از امید را در صنعت نساجی ایجاد کرده است.
خالصی افزود: صنایع نساجی برای خارج شدن از رکود نیاز به حمایت های بیشتری از سوی دولت دارند. وی اظهار کرد: خوشبختانه اقدامات خوبی از سوی مدیرکل جدید صنعت نساجی و پوشاک همچون پرداخت وام های کم بهره در حال انجام است.
وی تصریح کرد: برای بوجود نیامدن شک و شبهه ای در استفاده درست از تسهیلات ، دولت مستقیما خود پول را برای خرید دستگاههای سفارش شده از سوی شرکت ها واریز می کند. خالصی با اشاره به وارادات بی رویه پوشاک قاچاق به کشور کاهش سود تسهیلات از ۱۴ به ۱۰ درصد ، مالیات بر ارزش افزوده صفر یا سه درصد را از انتظارات حمایتی دولت نسبت به نساجی خواند و گفت: برای خنثی کردن اثرات قاچاق بایستی هزینه های تولید کاهش یابد .
خالصی یکی از مشکلات صنایع نساجی را فرسوده بودن و به روز نبودن دستگا ه ها عنوان و بیان کرد: بیشتر ماشین الات و دستگاههای نساجی ۴۰ سال عمر دارد که خرید ماشین آلات جدید و بهسازی آن ضروری است. وی به ویژگی های دستگاه های جدید صنعت نساجی اشاره و بیان کرد: ماشین های جدید دارای امکانات پیشرفته ایست که در کاهش هزینه های تولید نسهیل در کار موثر است.
وی اظهار کرد: در همین راستا، شرکت ایران پوپلین درصدد توسعه و خرید ماشین آلات جدید و بهسازی دستگاه های قدیمی خود می باشد. وی با بیان اینکه در حال حاضر با کار این واحد تولیدی ۲۸۰ نفر بطور مستقیم مشغول به کار هستند، افزود: با ورود ماشین الات جدید و توسعه ، واحد تولیدی و اشتغال جدید نیز در این شرکت ایجاد می شود .
خالصی با اشاره به نامگذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال حمایت از کالای ایرانی گفت: این اقدام معظم له در حمایت از کالای با کیفیت ایرانی بسیار با ارزش است و یک انگیزه عمومی را در بین صنعتگران ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه قیمت و کیفیت مناسب و تنوع به بازار گشایی صنایع داخلی کمک می کند، افزود: اگر مردم نیز به جای کالاهای خارجی ، کالاهای با کیفیت ایرانی را در سبد خانوارشان قرار دهند، صنعت رونق می گیرد و اشتغال نیز ایجاد می شود و منفعت این اشتغال به خانواده ها و شهروندان بر می گردد.
وی یادآورشد: گیلان روزی مهد نساجی کشور بود اما در طول زمان براثر مشکلات و عدم حمایت کمرنگ شده است که به نظر می رسد که با رویکرد جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت حمایت از آن با طرح ها و ارائه راهکارهایی قوت گرفته است.
وی از رسانه ها خواست تا با ارائه راهکار و پیشنهاد و انتشار کارهای خوب شرکت ها ، انگیزه را در واحدهای تولیدی افزایش دهندو از ارئه آمار نادرست و بدون بررسی خودداری کنند.
*لزوم فرهنگسازی مصرف کالای ایرانی
مدیرعامل کارخانجات پشمبافی ایران برک گیلان نیز با تاکید بر اینکه از لحاظ کیفیت و تنوع کالا بایستی جاذبیت در محصول ایجاد کنیم، گفت: قیمت کالاهای ما بسیار پایین تر از کالاهای خارجی است و از لحاظ قیمت کسی نمی تواند با ما رقابت کند.
مهدی پهلوان ، کیفیت محصولات واحد تولیدی تحت مدیریتش را مطلوب ارزیابی و تصریح کرد: بدلیل اطمینان از کیفیت محصولات مان یک دست کت و شلوار یکسال و ثبات رنگی پارچه ها پنج سال گارانتی دارد.
وی با تاکید بر فرهنگسازی استفاده از کالای با کیفیت ایرانی تصریح کرد: باید مردم برای ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی کشور از کالاهای ایرانی حمایت کنند که به طور مثال مردم ترکیه به پوشیدن پوشاک ترک افتخار می کنند.
وی یکی از راههای حمایت را قراداد سازمان ها با صنایع دانست و گفت: اگر هدایایی که در طول سال در برخی سازمان ها و بانک ها برای کارکنان شان در نظر می گیرند ، طی قرار دادی از کالاهای استان تامین شود،حمایت خوبی از ان صنعت شده و استفاده ازمحصولات با کیفیت ایرانی هم از ان محصولات بتدریج بین مردم فرهنگسازی می شود.
پهلوان با بیان اینکه در حال حاضر ۳۰۰ نفر در این شرکت تولیدی به طورمستقیم اشتغال دارند، افزود:برای ۶۶ نفر فقط ظرف شش ماه گذشته اشتغالزایی شده است.
وی با تاکید بر ضرورت از صنعت نساجی در استان گفت: یکی از لازمه های نساجی رطوبت بالاست که گیلان این شرایط را بطور طبیعی داراست.
وی ایجاد اشتغال بالا در صنعت نساجی را یکی از ویژگی های این صنعت دانست و افزود: اما برای راه اندازی این صنعت نیاز به حجم بالای سرمایه است.
پهلوان خواستار حمایت مسئولان از صنعت نساجی شد و گفت: از دو سال گذشته برای دریافت تسهیلات پیگیر هستیم که انتظار داریم تا علاوه برحمایت های کلامی، به صورت عملی هم حمایت شویم. وی یادآورشد: در سالیان گذشته بیش از ۱۰ هزار نفر در واحدهای نساجی مشغول به کار بوده اند که عدم توجه و مشکلات فراوان موجب تعطیلی آنها شده است.
وی یکی از مهمترین مشکلات نساجی را واردات پوشاک عنوان و تصریح کرد: براساس آمار اعلام شده، افزون بر۶۰ درصد از قاچاق کشور مربوط به پوشاک است.
وی اضافه کرد: دولت می تواند با رایگان کردن برق و گاز برای شرکت های نساجی کمک شایانی را برای شکوفا شدن این صنعت در کشور کند همان گونه که چین برای حمایت از واحدهای صنعتی خود این اقدام را انجام داده است.
به گفته پهلوان؛ تنوع در کالای قاچاق بیشتر است و نیاز داریم تا دولت برای ایجاد امکان توانایی رقابت واحدهای نساجی با پوشاک وارداتی حمایت هایی همچون عدم دریافت هزینه آب و برق و گاز و یا مهلت یکساله برای به روز کردن دستگاهها از صنعت نساجی حمایت کند.
وی گفت: در حال حاضر ۱۳۰ مرکز فروش نمایندگی و حضور افزون بر ۱۰۰ نفر را در این نمایندگی ها داریم که این شرکت ظرفیت افزایش اشتغالزایی تا ۷۰۰ نفر را دارد. مدیرعامل کارخانجات پشمبافی ایران برک گیلان خواست تا شرایط یکسان برای رقابت فراهم باشد . صنعتگران نساجی هنوز در تلاشند جایگاه قبلی خود را بدست آورند و حمایت های دولت توشه ای برای تحقق هدف شان شده است.