این روزها صنعت کشور همواره دستخوش متغیرهایی است که با هر تکان قادرند صنایع کشور را زمینگیر کنند.
نبود برنامه و هدف در جهت توسعه، کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، همراه و همگام نبودن سایر دستگاهها و متولیان با صنایع کشور بزرگترین و شاید مضرترین پدیده در صنعت کشور محسوب میشود. این روزها نایاب شدن مواد اولیه در صنعت و تولید نیز مزید بر علت شده است.
به ویژه مواد اولیه مورد استفاده در صنعت آب معدنی و آشامیدنی، صنعت روغن، لبنیات، نوشابه، ماءالشعیر، مواد شوینده و... قیمتشان نسبت به پارسال 5/2 برابر شده است؛ موضوعی که تولیدکنندگان را به فکر فرو برده که تولید دیگر برایشان توجیه اقتصادی ندارد.
هرچند مواد تولیدی متعلق به پتروشیمیها کاهش یافته اما ظاهرا تعدادی متخلف نیز با استفاده از رانت در حال سودجویی هستند و این مواد را با قیمت بالا در بازار آزاد عرضه میکنند. در این میان صنایع غذایی و دیگر صنایع وابسته به این بخش به عنوان مشتری این ظروف و بطریها برای بستهبندی محصولات خود نیز با مشکل مواجه شدهاند و میگویند ظرفی برای بستهبندی و عرضه محصولشان ندارند یا به سختی و با افزایش قیمت این نیاز صنعت را تامین میکنند.
کمبود مواد اولیه و نقدینگی، بزرگترین دغدغه صنعت
احمد آزادمرد رییس سندیکای صنایع کنسرو ایران از شرایط کمبود برخی مواد اولیه در این صنعت ابراز نگرانی کرد و گفت: فعالان بخش صنعت غذای کشور تلاش میکنند محصولات سالمی نیز به جامعه عرضه کنند. در این میان صنعت کنسرو کشور بیشترین سهم اشتغالزایی در صنعت غذایی کشور را دارد ولی از کمترین کمکها نیز برخوردار است.
کمبود مواد اولیه برای تهیه ظروف مورد استفاده در صنعت کنسرو، اکنون به یک دغدغه بزرگ در این صنعت تبدیل شده است. به گفته آزادمرد، با توجه به کمبود و گرانی مواد اولیه، تولیدکننده ناگزیر باید این مواد را با توجه به رانت و بازار سیاه با قیمتهای بالا خریداری کند که در نهایت قیمت تولید و تهیه این ظروف و قوطیها به مراتب بیشتر از محصول داخل آن تمام میشود که در نتیجه باعث گرانی این نوع محصولات است.
کمبود نقدینگی یکی از بزرگترین مشکلات این صنعت محسوب میشود و بانکها نیز مقررات سختگیرانهای جهت پرداخت تسهیلات آن هم با نرخ سود بالا دارند. از طرف دیگر به دلیل مشکلات رکود، بسیاری از واحدها توان تولید خود را ازدست دادهاند.
صنایع بدون اجرای نقشه راه
رییس سندیکای صنایع کنسرو ایران تاکید کرد: با نگاهی تحلیلی به ساختارها، الگوهای راهبردی و سیاستگذاریهای کلان کشورهای توسعه یافته درمییابیم که عموما سندیکاها، فدراسیونها و کنفدراسیونها، تشکلهای دولتی و غیردولتی برای دستیابی به اهداف کلان تشکیل میشوند و با وجود تعارضات، رویکردهای رقابتی، منافع درونسازمانی، تداخل عملکرد و تعدد دیدگاه و استراتژیها و...، درصددند گروهها و واحدهای مختلف را ذیل منافع مشترک ملی و اهداف کلان کنار هم قرار داده و با تجمیع آنان زیر یک چترحمایتی و راهبردی، سامانشان دهند.
این رویکرد مهم در صنایع غذایی نیز از نظر دور نمانده و طی دهههای گذشته، نقش مهمی در پیشبرد اهداف کلان کشورهای صنعتی ایفا کرده و همواره به عنوان یکی از طراحان نقشه راه صنایع غذایی حضور چشمگیری در رشد صنعت و اقتصاد این کشورها داشته است.
ولی به گفته آزادمرد، متاسفانه هزینههای تولید بر اثر رشد تورم و افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی، صنایع را گرفتار کرده است.
وقتی میگوییم حمایت مدیریتی، منظور پرداخت پول و ایجاد رانت نیست. منظور تامین نیروی کار و ایجاد زیرساختهای مناسب برای توسعه شغل و تولید است که مستلزم برنامهریزی بلندمدت و ثبات در اجرای آن است.
عدم استفاده از ظرفیتها در تولید
رییس سندیکای صنایع کنسرو ایران در ادامه با اشاره به چشمانداز سیاستهای کلان اقتصادی ادامه داد: در واقع حمایت از نیروی کار از عوامل حمایتی تولید و مهمترین عامل برای توسعه هر کشوری است.مشکلاتی پیش روی صنایع کنسرو وجود دارد که مانع دستیابی به شرایط بهتر و تولید بیشتر میشود.
وی با اعلام مطالب فوق افزود: توسعه زیرساختهای کشاورزی با توجه به پهناور بودن کشورمان، وجود انواع شرایط آب و هوایی، محصولات درختی متنوع و بازارهای بزرگ داخلی و خارجی شرایط منحصر به فردی را برای صنایع غذایی ایران فراهم کرده که باید از این پتانسیل استفاده کرد.
آزادمرد به ظرفیت بالای صنایع غذایی برای جلب سرمایههای بینالمللی اشاره کرد و افزود: به نظر میرسد با فراهم آمدن زمینههای لازم برای جذب سرمایههای بینالمللی، صنایع غذایی جزو پیشگامان این امر مهم خواهند بود.
رییس سندیکای صنایع کنسرو ایران در ادامه افزود: فناوری مناسب، نیروهای ماهر و سختافزارهای آماده شرایطی را فراهم آورده که به زودی شاهد رشد و شکوفایی صنعت غذا خواهیم بود. البته نگرانیهایی نیز در راه رشد و توسعه صنعت غذا وجود دارد که مهمترین آنها کاهش قدرت خرید مردم است.
انتقاد تند نمایندگان به وضعیت ایجاد شده برای صنعت و تولید
از سوی دیگر فعالان اقتصادی و صنعتگران هر روز با یک مانع بر سر راه تولید و توسعه روبهرو هستند و هیچ کس به فریاد این اقشار رسیدگی نمیکند. از سوی دیگر وکلای مردم در مجلس نیز همواره پشت تریبون مجلس به دادخواهی از این وضعیت سخنانی ایراد میکنند.
نماینده مردم اهر و هریس در مجلس تعطیلی هر واحد تولیدی را به هر بهانهای در واقع خیانت به تولید در کشور دانست و گفت: اگر در کشور قصد حمایت از تولید داخلی است باید به حمایت از تولیدکنندگان توجه شود.
بیتالله عبداللهی اظهار کرد: حمایت از تولیدکنندگان موجب اشتغالزایی شده و اقتصاد منطقه را تقویت میکند. وی افزود: تمام دستگاههای ذیربط باید زمینه را برای بخش تولید و سرمایهگذاری بهگونهای فراهم کنند که خللی در روند تولید و توسعه اقتصاد کشور ایجاد نشود.
همچنین محمد عزیزی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم ابهر و خرمدره در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از موضوع اشتغال بازنشستگان از هیات رییسه خواست هر چه زودتر این موضوع در دستور کار مجلس قرار گیرد تا جوانان بتوانند در حوزه اشتغال نفسی بکشند.
وی در نطق میاندستور جلسه علنی روز گذشته مجلس گفت: به لحاظ بینالمللی در یک برهه حساس قرار گرفتهایم. باید تاسف خورد آن هم برای سخنان سران کشورهایی که خود را سردمدار دموکراسی جهان معرفی میکنند. باید تاسف خورد برای عرصه بینالمللی و تعهداتی که کشورها به آن پایبند نیستند.
برجام تعهدی بینالمللی بود که با اصرار آمریکا و کشورهای امضاکننده منعقد شد و جمهوری اسلامی ایران متعهدترین کشور این معاهده بود.این عضو کمیسیون صنایع و معادن تصریح کرد: قبول کنیم وضعیت اقتصادی، وضعیت مناسبی نیست. حال اقتصاد این روزها خوب نیست. بازار ارز آشفته است. بازار خودرو افتضاح است. به کجا میرویم؟
ارگانهای نظارتی چه میکنند؟ سازمان تعزیرات حکومتی برای میوهفروش و بقال به دلیل گرانفروشی و احتکار جریمههای قابل توجهی اعمال میکند اما آیا در بحث خودرو و عدم ارائه خودرو به بازار توسط خودروسازان که موجب ایجاد بازار سیاه شد ورود پیدا کرد؟