شرایط بحرانی اقتصادی کشور و فشارهای بین‌المللی کار فعالان اقتصادی را به جایی رسانده که آنها تنها راه نجات اقتصاد ایران را در دستان وزارت امور خارجه می‌دانند.
به گفته کارشناسان اقتصادی، در حال حاضر وارد شرایط ویژه‌ای شده‌ایم که حتی مدیریت اقتصادی هم نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.
فعالان اتاق بازرگانی معتقدند که این بار سرعت بازگشت تحریم‌ها بسیار بالاست و تنها با کمک گرفتن از مذاکره و دیپلماسی مقتدر و منسجم می‌توان کار ایران را جلو برد.
از این رو فعالان اقتصادی طی هفته‌های اخیر دست از کار کشیده‌اند و نمی‌دانند چگونه باید با شرایط جدید اقتصادی دست و پنجه نرم کنند. بر همین اساس فعالان بخش خصوصی روز گذشته میزبان وزیر امور خارجه کشورمان در اتاق بازرگانی ایران بودند.
همانطور که پیش‌بینی می‌شد آنها در حضور محمدجواد ظریف تعارف را با دولت کنار گذاشتند و اعلام کردند که در حال حاضر شرایط اقتصادی کشور به شدت تیره‌تر از آن چیزی است که گفته می‌شود. در همین راستا یکی از اعضای اتاق بازرگانی نیز به صراحت اعلام کرد که خود سیف در جلسه‌ای اعلام کرده نمی‌داند در شرایط فعلی ارزی چه کار کند.
به گفته محمد‌مهدی بهکیش، آمریکایی‌ها در دوره قبلی تحریم تمام روزنه‌های نفس کشیدن ایران را شناسایی کردند و حالا به خوبی راه بستن آن را می‌دانند. بنابراین طوری عمل خواهند کرد که دیگر نتوانیم نفس بکشیم.
بهکیش به صراحت اعلام کرد: ما به طرف محاصره اقتصادی پیش می‌رویم و باید دو‌مرتبه کوپن‌ها را از کشوها بیرون بیاوریم همانطور که در حال حاضر دلار هم کوپنی شده است.
وی همچنین با بیان اینکه دوستان و فعالان بخش خصوصی در حضور شما احتیاط می‌کنند و حرفی نمی‌زنند، گفت: تنها شما هستید که راه مذاکره را می‌دانید و در برجام موفق عمل کردید. بنابراین ما از شما می‌خواهیم جسارت بیشتری در این خصوص به خرج دهید و بزرگان سیاست کشور را قانع کنید که تنها راه نجات اقتصاد کشور همین است.
این اقتصاد‌دان همچنین با بیان اینکه از این پس هر چیزی می‌تواند اتفاق بیفتد و دلار 8200 تومانی امروز حتی به 15 تا 20 هزار تومان هم می‌تواند برسد، به ظریف اعلام کرد: چرا از مذاکره می‌ترسید؟
وی همچنین با انتقاد از عملکرد دولت اعلام کرد: چرا در چنین بازار آشفته‌ای به شفافیت اقتصادی دهن‌کجی می‌کنید؟ همچنین دیگر فعالان بخش خصوصی از ظریف به عنوان ژنرال چهار ستاره ایران یاد کردند و بار حل مشکلات فعلی اقتصاد داخلی و خارجی را به دوش وزیر امور خارجه گذاشتند.
انسجام داخلی از نان شب واجب‌تر است
در این نشست وزیر امور خارجه در ابتدا با اشاره به وضعیت داخلی کشور خطاب به مخالفان نظام گفت: خیال نکنید که اگر آقای روحانی رفت و اصولگرایان آمدند موفق می شوند. بعضی ها خیال نکنند که اگر جمهوری اسلامی ایران رفت آنها سر کار می آیند. اکنون ایران یعنی این جغرافیا و موجودیت عظیم پرافتخار تاریخی با این مردم و توانمندی ها که انشاءالله ما این هدف را ناکام می کنیم.
همچنین محمدجواد ظریف پس از شنیدن گلایه‌ها و هشدارهای فعالان اقتصادی، اعلام کرد: بنده این واقعیت را قبول دارم که فعالان بخش خصوصی سربازان اقتصادی کشور هستند و می‌توانند موتور محرکه اقتصاد خارجی باشند اما ما باید این نکته را باور داشته باشیم که از پیش‌بینی‌های «خود‌محقق‌ساز» دوری کنیم چرا که اینها تنها پیش‌بینی نیستند بلکه جوی را فراهم می‌کنند که به واقعیت تبدیل می‌شوند.
به گفته وزیر امور خارجه، امروز به خیالبافی نیاز نداریم اما باید امید داشته باشیم. در غیر این صورت هیچ کشوری انگیزه سرمایه‌گذاری در ایران را نخواهد داشت.ظریف همچنین با تاکید بر اینکه امروز دستیابی به انسجام داخلی از نان شب برای ما واجب‌تر است، گفت: ناموفق شدن در برجام برای کشور ما خطرناک است اما اگر ناچار شویم، این کار را انجام خواهیم داد.
وی همچنین با تصویر‌سازی شرایط فعلی ایران در جوامع بین‌المللی اعلام کرد که رویترز روزی 50 خبر دروغ علیه اقتصاد ایران تولید می‌کند. به گفته ظریف، گروهی دلواپس در کشور که معتقد بودند برجام هیچ تاثیری در رشد اقتصادی کشور نداشته اما این روزها می‌گویند تحریم‌ها اثر‌گذار بوده و باعث خروج شرکت‌های بزرگ اروپایی از کشور شده است در حالی که یادشان نمی‌آید نسبت به برجام تا چه حد منتقد بودند.
وی در ادامه چاره حل مشکلات اقتصادی فعلی کشور را تمرکز روی شرکت‌های کوچک و متوسط دانست و به اتاق بازرگانی ایران پیشنهاد داد تا کمیته‌ای را برای شناسایی SMEهای ایرانی و همچنین اروپایی تشکیل دهد تا به این وسیله شرکت‌های متناظر به یکدیگر معرفی شوند.
به گفته ظریف، تمرکز روی این موضوع نه‌تنها باعث می‌شود که ایران به کشوری مصرف‌کننده تبدیل نشود بلکه تقویت بخش خصوصی را نیز به دنبال خواهد داشت. به گفته ظریف، تمرکز روی این حوزه از این جهت تقویت بخش خصوصی را به دنبال خواهد داشت که هیچ یک از دولتی‌ها SME ندارند.
وی همچنین در این نشست از بازگشت کاسبان روش جدید تحریم‌ها ابراز نگرانی کرد و گفت: باید با حضور منفعت‌طلبان تحریم در اقتصاد مقابله کنیم.
وی همچنین اظهار کرد که هارت و پورت‌های امروز ترامپ شاید بتواند در کوتاه‌مدت تاثیرگذار باشد اما در دراز‌مدت، هزینه بدنامی ترامپ به نفع ما تمام خواهد شد.
همچنین رییس پارلمان بخش خصوصی در این نشست با بیان اینکه تنش‌های سیاسی و تحریم‌ها باعث شده مشکلات ساختاری کشور عیان‌تر شود، اعلام کرد: کشور نیازمند اصلاح و بازبینی تصمیمات گذشته خود است چرا که دیگر مجال فرصت‌سوزی نداریم و نمی‌توانیم شرایط سخت اقتصادی فعلی را با تصمیمات معمولی اداره کنیم.
غلامحسین شافعی همچنین با بیان اینکه حل مشکلات داخلی امروز ابتدایی‌ترین اقدامی است که ما باید انجام دهیم، گفت: ما باید معضلات اقتصادی را واقع‌بینانه ببینیم و بدون دل خوش کردن به احتمالات، واقعیت را با مردم در میان بگذاریم.
چرا دستاوردهایمان را زیر سوال می‌بریم
محمدجواد ظریف در جمع فعالان اتاق بازرگانی گفت: برجام قرار نبود مشکلات بانکی را حل کند و نمی‌توانست آن را نیز حل کند بلکه این موارد باید توسط FATF پیگیری شود و ما این موضوع یعنی پیوستن ایران به FATF را پیگیری می‌کنیم.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه برخی پیش‌بینی‌ها فقط یک پیش‌بینی نیست و به واقعیت تبدیل می‌شود، افزود: اگر پیش‌بینی کنیم برجام شکست می‌خورد این توافق شکست خواهد خورد. بنابراین هیچ دلیلی ندارد که بخواهیم چنین پیش‌بینی کنیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: برخی می‌گویند چرا آمریکا از برجام خارج شده و حتما برجام ایرادی داشته است اما باید توجه داشت که ایالات متحده آمریکا از تفاهمنامه‌های متعدد دیگری نیز خارج شده است. ظریف تصریح کرد: چرا با دست خودمان دستاوردهایمان را زیر سوال می‌بریم که این امر منجر می‌شود که در بازار نیز اثر بگذارد.
وی افزود: آنهایی که می‌گفتند برجام به درد نمی‌خورد امروز می‌گویند چرا شرکت‌ها هر روز از ایران خارج می‌شوند. وزیر امور خارجه افزود: اگر بگوییم کدام کشور حاضر است با این شرایط در ایران سرمایه‌گذاری کند، (دیگر کشورها می‌گویند) وقتی ایرانی‌ها خودشان این‌طور می‌گویند پس نباید در ایران سرمایه‌گذاری داشته باشیم. این موضوع در واقع یکی از پیش‌بینی‌هایی است که منجر به تحقق آن می‌شود.
اروپا تضمین کرده که نفت ایران فروخته می‌شود
ظریف همچنین در ادامه افزود: اروپایی‌ها تضمین می‌کنند که ایران بتواند نفت خود را بفروشد هرچند آمریکایی‌ها اقدامات خاص خود را در این زمینه در نظر دارند. اتحادیه اروپا دیگر مانند گذشته تحریم‌ها علیه ایران را ندارد به طوری که باید توجه داشت این اتحادیه در برخی موارد تحریم‌های سنگین‌تری از آمریکا علیه ایران داشت و آن دوران دیگر تکرار نشده و نخواهد شد. وزیر امور خارجه با اشاره به صحبت‌های گذشته خود درباره برجام اظهار کرد: قبلا نیز گفته بودم که اگر آمریکا از برجام خارج شود دیگر بقیه دنیا با آنها همکاری نمی‌کنند.
وزیر امور خارجه گفت: آمریکا قدرت اول اقتصادی دنیاست و برای آنکه ایران را مجبور کند از برجام خارج شود کمر همت بسته است و هدف اصلی آمریکا خروج کشورمان از این معاهده بین‌المللی است. این اظهارات من به معنی آن نیست که ما در هیچ شرایطی از برجام خارج نمی‌شویم اما هدف طرف مقابل را می‌دانیم.
باید راهی پیدا کنیم که برجام اجرا شود
وی با بیان اینکه آمریکا امروز در دنیا منزوی شده است، گفت: ایالات متحده آمریکا در حال حاضر کارهای ایذایی، تبلیغاتی و روانی علیه ایران انجام می‌دهد تا به هر نحوی که شده کشورمان از برجام خارج شود. این مقام مسوول ادامه داد: در مذاکراتی که بنده اخیرا با مسوولان کشورهای روسیه، چین، هند، آفریقا و... داشته‌ام همه آنها معتقدند باید راهی پیدا کنیم که برجام اجرا شود.
ظریف افزود: تنها غیر از آمریکا، رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای محدود منطقه که حتی نمی‌توانند با همسایگان خود نیز دوست باشند را پیدا نمی‌کنیم که بگویند با آمریکا همراه هستند حتی کشور کانادا نیز اعلام کرده که خواهان حفظ برجام است.
وزیر امور خارجه با اشاره به اهمیت شرکت‌های کوچک و متوسط در اقتصاد کشور گفت: شرکت‌های کوچک و متوسط محرک اقتصاد بیشتر کشورهای اروپایی هستند و حتی می‌توانند جایگزین شرکت‌های بزرگ باشند. زمانی که توتال می‌خواهد پروژه‌ای نفتی در ایران انجام دهد بخشی از آن را به شرکت‌های کوچک و متوسط واگذار می‌کند و خود تنها بخشی از فعالیت‌های تعهدکرده را انجام می‌دهد.
وی با پیشنهاد به اعضای اتاق بازرگانی مبنی بر اینکه کمیته‌ای در اتاق تشکیل شود تا مشکلات شرکت‌های کوچک و متوسط را حل کند، گفت: احتمال اینکه دموکرات‌ها بتوانند در مجلس نمایندگان و حتی ریاست جمهوری آمریکا به قدرت برسند وجود دارد. اگر این شرایط ایجاد شود اروپایی‌ها به دنبال آن خواهند بود که نظم و برجام را حفظ کنند اما اینکه چقدر حاضر هستند در این ارتباط هزینه کنند سوال دیگری است.
هر جا کتک‌خوری باشد، ما جلو می‌رویم
ظریف همچنین در ادامه در واکنش به پیوستن ایران بهFATF گفت: ما در چارچوب فرمایشات رهبر معظم انقلاب می‌توانیم مشکلات مطروحه درباره مبارزه با تروریسم و پولشویی را حل کنیم. وی افزود: وظیفه ما نیست که این موضوع را پیگیری کنیم اما قرار است هر جا کتک‌خوری باشد ما جلو برویم و کتک بخوریم.
وی در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه نمی‌توانیم در کشور دو سیاست خارجی داشته باشیم گفت: تعیین خطوط اصلی آن (سیاست خارجی کشور) توسط مقام معظم رهبری انجام می‌شود. در برجام نیز در قالب فرمایشات ایشان بود و در مبارزه با پولشویی و تروریسم نیز به همین شکل خواهد بود.
وی افزود: امارات می‌گوید ایران می‌خواهد سلاح به یمن ارسال کند. در همین ارتباط مشعل شوفاژ کاوه و یک ترموستات شوفاژ نشان می‌دهند که روی آن نیز علامت استاندارد حک شده است و اینها همان سلاح است. ظریف با خنده گفت: آیا سلاح اگر قرار باشد تولید شود، باید برود نشان استاندارد بگیرد؟
همه در یک کشتی هستیم
وزیر امور خارجه کشور همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود در واکنش به اظهارات یکی از اعضای اتاق بازرگانی مبنی بر شرایط مبادلات اقتصادی و نقل و انتقال پول پس از تحریم‌های آمریکا گفت: موضوع بانکی را از طریق بانک‌های یورویی دنبال می‌کنیم. باید توجه داشت که میزان خرید و فروش ایران با کشور چین بالا و برابر است و راه‌حل‌های دیگری در این ارتباط داریم که درباره آنها نیز فکر شده است اما لازم نیست همه آنها را اعلام کنیم.
وی گفت: اصولگرا، اصلاح‌طلب، مخالف دولت مخالف جمهوری اسلامی در حال حاضر در یک کشتی هستند و هدف دشمن نه نظام جمهوری اسلامی، نه روحانی بلکه هدف نابودی ایران است. ظریف افزود: موجودیت عظیم ایران با این توانمندی مردم و آینده درخشان همه این اهداف دشمن را ناکام خواهد کرد.
دیگر مجال فرصت‌سوزی نداریم
همچنین در ادامه این نشست رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه اقتصاد کشور از سال‌ها‌ی گذشته دچار مشکلات ساختاری بوده است و همچنان نیز ادامه دارد اظهار کرد: اقتصاد ما دچار نارسایی‌های اساسی است و سایه تحریم‌ها و این مشکلات آشکارتر شده است.
غلامحسین شافعی افزود: باید قبول کرد شرایط غیرعادی را با تصمیمات عادی نمی‌توان مدیریت کرد.
رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه تصمیمات وزارت خارجه و نظام تصمیم‌گیری اقتصادی کشور باید همراه با هم و در جهت برطرف کردن مشکلات باشد، گفت: وضعیت خطیر کشور دیگر مجال فرصت‌سوزی نمی‌دهد.
وی با اشاره به وجود مشکلات ساختاری اقتصاد کشور تصریح کرد: عدم توجه واقعی و عملی به بخش‌های مولد و تولیدی کشور، حذف نمایندگان بخش‌های خصوصی، نخبگان و کارشناسان واقعی و مستقل از تصمیم‌گیری در اقتصاد، عدم تمرکز و وجود مراکز متعدد تصمیم‌گیری در مسایل اقتصادی، به حاشیه راندن بخش خصوصی واقعی در فعالیت‌های اقتصادی، تکیه بر قاعده نانوشته برتری دلالان و نامولدان بر منافع تولیدگران از جمله این مشکلات است.
شافعی تاکید کرد: سال‌هاست که در ایران نوآوری و خلاقیت منشا و موتور اصلی خلق ثروت نیست و به جای آن واسطه‌گری‌های مالی و فروش ثروت‌های طبیعی منبع اصلی خلق ثروت هستند.
رییس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری درباره برجام مبنی بر اینکه اقتصاد کشور را نباید به برجام گره زد، گفت: با توجه به نکته مقام معظم رهبری، موضوعی که در اینجا اهمیت دارد و باید به آن تاکید کرد این است که بدون توجه به حل مشکلات ساختاری موجود در اقتصاد کشور نمی‌توان صرفا با حل مشکلات تحریم‌ها و برجام با ارائه همان رویه‌های قبلی در اقتصاد امید داشت که می‌توانیم در آینده شاهد توسعه و شکوفایی اقتصادی کشور باشیم.
شافعی با بیان اینکه مشکلات اقتصادی نباید به گونه‌ای مورد بحث قرار گیرد که علت تمام مشکلات تحریم‌ها بوده است، خاطرنشان کرد: با گذشت ۱۲ سال از شروع تحریم‌های هسته‌ای اقدامات سازنده‌ای برای حل مشکلات ساختاری در حوزه اقتصادی کشور اندیشیده نشده است.
فراهم کردن تسهیلات بر کسبوکار
وی با بیان اینکه حوزه سیاسی به شدت بر حوزه اقتصادی تاثیر می‌گذارد یک واقعیت است، گفت: آنچه در این میان مهم است نه اصل تاثیرگذاری بلکه نوع تاثیرگذاری است.
رییس اتاق بازرگانی ایران افزود: خروج ترامپ از برجام یک بزنگاه تاریخی بسیار مهم و حساس را پیش روی دولتمردان ما قرار داده که به نظر می‌رسد اتخاذ تصمیمات صحیح و به موقع و به سلامت عبور کردن از این بزنگاه در این لحظه مهم تاریخی می‌تواند تضمینی محکم به جامعه و مردم جهت دستیابی به آینده‌ای روشن و مملو از موفقیت و همراهی آنها با دولتمردان باشد.
شافعی ادامه داد: راه مقابله با تحریم‌ها فراهم کردن تسهیلات برای کسبوکار فعالان اقتصادی است نه اینکه هرچه تحریم‌ها افزایش یابد بندهای جدیدی به روی فعالان اقتصادی بسته شوند، رفع مشکلات داخلی ما و فراهم کردن شرایط مقابله با تحریم‌ها ابتدایی‌ترین کاری است که باید انجام شود.
تعدیل فعالیت شرکت‌های خارجی در ایران
نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران نیز در ادامه این نشست خطاب به وزیر امور خارجه گفت: ما سربازان قدرت شما هستیم، هر اقتصادی که بالنده باشد، دیپلماسی می‌تواند با اعتماد به نفس بیشتری در صحنه بین‌المللی مذاکره کند.
پدرام سلطانی با بیان اینکه آن کشورهایی که اقتصادهای بزرگ دارند، قدرت‌شان را با اقتصادشان دیکته می‌کنند، اظهار کرد: با توجه به تحریم‌هایی که از سوی آمریکا پیش‌رو خواهیم داشت، برخی بانک‌ها و شرکت‌ها در حال تعدیل فعالیت‌های خود با ایران هستند.
وی اظهار داشت: در چین شرکت‌های دولتی چینی در حال بر هم زدن قراردادهای خود با ایرانی‌ها هستند. همچنین حساب شرکت دولتی چین توسط بانک دولتی چین بسته شده و دلیل این امر این است که این شرکت با ایران کار می‌کند. در این میان تنها بانک چینی که با ایران کار می‌کند نرخ تنزیل را حدود 10 درصد قرار داده و به مشتریان خود اعلام کرده که این رقم ممکن است، افزایش یابد.
وی در ادامه بیان کرد: در روسیه بانک‌های بزرگ روسی در حال متوقف کردن خرید مستقیم خود از شرکت‌های ایرانی هستند و آن را به شرکت‌های کوچک حواله می‌دهند تا با واسطه خریداری کنند. وی گفت: بانک‌های روسی که خودشان تحت تحریم آمریکا و اروپا قرار دارند از تعامل با بانک‌های ما سر باز می‌زنند.
نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: در ترکیه تنها بانکی که عمده فعالیت‌های بین ایران و ترکیه را انجام می‌داد، کار با ایران را متوقف کرده و حساب‌های ایرانیان در ترکیه بسته می‌شود. وی اظهار داشت: شرکت‌های بزرگ کره‌ای اعلام کرده‌اند که تا ژوئیه سفارشات ایرانیان را قبول می‌کنند و همچنین این اتفاق در ژاپن هم افتاده است.
نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: در اروپا هم شرکت‌هایی از کشورهای آلمان، اتریش، فرانسه به طرف‌های تجاری خود اعلام کرده‌اند که بیش از دو ماه دیگر نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند. وی افزود: از سوی کویت و بنگلادش و چند کشور آسیایی دیگر نیز اتفاقات مشابهی به وجود آمده است.وی افزود: همچنین سرمایه‌گذارانی که در استارت‌آپ‌های ایرانی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، گفته‌اند که مجبور هستیم سرمایه‌های خود را بفروشیم و از ایران خارج شویم و این اتفاقات، اتفاقاتی است که طی یک ماه گذشته در مقابل ایران به وقوع پیوسته است.
سلطانی گفت: همه اذعان دارند این بار سرعت بازگشت تحریم‌ها بسیار بالاست و ما به عنوان سربازان بخش خصوصی به شما و دستگاه دیپلماسی امید داریم و می‌دانیم که گره فعلی فقط با مذاکره و دیپلماسی منسجم حل می‌شود و این دیپلماسی، دیپلماسی است که با همه کشورهای همسایه و قدرت‌های بزرگ یک رویکرد را دنبال کند.
سیف نمی‌داند در شرایط فعلی ارزی چه کار کند
همچنین در ادامه این نشست رییس ICC گفت: رشد و توسعه در شرایط فعلی چهار محور انگیزه‌بخش خصوصی، انباشت سرمایه، روابط بین‌المللی متناسب و مدیریت اقتصادی را داراست.
محمد مهدی بهکیش اظهار کرد: آقای وزیر من به صراحت خدمت شما عرض می‌کنم که ما به طرف محاصره اقتصادی پیش می‌رویم و از چهارم نوامبر به نوعی محاصره اقتصادی خواهیم داشت.
وی اظهار داشت: به احتمال زیاد باید دوباره کوپن‌ها را در بیاوریم، همین طور که الان ارز کوپنی شده و می‌دانید که روز به روز هم حتی آنهایی که ثبت سفارش کرده‌اند، دست‌شان به جایی نخواهد رسید. وی با اشاره به تحریم‌های پیش‌رو بیان داشت: بنابراین ضمن اینکه 50 درصد درآمد نفت کم می‌شود، انتقال پول هم به بدترین شکل انجام می‌شود، زیرا این مورد را آمریکایی‌ها در اواخر دوره قبلی تحریم‌ها یاد گرفتند که بهترین جایی که می‌توانند به اقتصاد لطمه بزنند آن است که جلوی انتقال پول را بگیرند.
بهکیش تصریح کرد: هنوز چند ماه به تحریم‌ها مانده اما تکانه‌های آن به شدت حس می‌شود. وی اظهار داشت: دو وزیر در کابینه ترامپ تغییر کرد و بازار ارز ما به هم ریخت و هنوز هم از پس آن بر نیامده‌ایم به طوری که امروز قیمت ارز به 8200 تومان رسیده است.معاون اقتصادی اتاق بازرگانی ایران بیان داشت: دیروز خدمت سیف رییس کل بانک مرکزی بودم که به من گفت، نمی‌دانم چه کار کنم.
وی اظهار داشت: علت اینکه ما شفافیت اقتصادی را قبول نمی‌کنیم چیست؟ شما که در برجام در دوره قبلی موفق بودید، به طوری که آمریکایی‌ها مدام بر سر خود می‌زنند و می‌گویند ایرانی‌ها بر سر ما کلاه می‌گذارند.
وی اظهار داشت: اکنون با مدیریت اقتصادی، اقتصاد را نمی‌شود تنظیم کرد و آقایان سیف و نهاوندیان با سیاست اقتصادی تا زمانی که روابط بین‌الملل سامان نگیرد، نمی‌توانند برای اقتصاد کاری کنند.
وی خطاب به وزیر امور خارجه کشورمان گفت: آقای ظریف بار بر دوش شماست، شما هستید که دنیا را می‌شناسید و راه مذاکره را می‌دانید و شما هستید که در برجام موفق بودید، اگر جسارت‌تان بیشتر شود و بزرگان نظام را قانع کنید، می‌توانید مملکت را نجات دهید.