همصدایی تولیدکنندگان در برابر سیاست‌های ناکارآمد؛ راهکارهای انفعالی دولت

 صنایع مختلف از گذشته به‌دلیل کمبود نقدینگی به‌سختی فعالیت داشتند‌. اکنون گرانی مواد اولیه به‌اصطلاح قوز بالا‌ قوز شده و منجر به تعطیلی برخی بخش‌های آن شده است.

به گزارش سایت نساجی امروز به نقل  از جهان صنعت، ناتوانی در خرید مواد اولیه مورد نیاز، صنایع وابسته را با چالش روبه‌رو کرده و باعث شده تا مشخص شدن تکلیف، تولید متوقف شود.

وضعیت امروز صنعت کشور وزنه ترازو را به نفع کالاهای وارداتی سنگین کرده و مشخص نیست سرنوشت بازار به کجا کشیده شود. سکوت دولتمردان در برابر چنین حرکتی نشان از شبهه‌هایی است که همواره صنعتگران در این باره سخن می‌گویند. به راستی چرا در برابر چشم دولتمردان مواد اولیه صنایع پتروشیمی، فولاد و... از طریق افرادی غیر‌ از صادرکنندگان و بیش از حد قانونی از کشور خارج می‌شود و دست تولیدکنندگان را در حنا می‌گذارند. 

چندی پیش علیرضا کلاهی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران نیز با گلایه از سیاست‌های ارزی دولت معتقد بود بی‌ثباتی در قیمت ارز مشکلاتی را برای تولید به وجود آورده است. هم‌اکنون تولید‌کننده ایرانی نمی‌داند که قیمت مواد اولیه‌‌ مورد نیازش بر چه‌اساسی تعیین می‌شود. در این شرایط تولید‌کننده باید تولید کند و اتفاقا ارز حاصل از صادرات باید با نرخ 4200 تومان فروش رود.

در شرایط ثبات و آرامش نسبی مدیران به موضوعات ریشه‌ای از جمله بهره‌وری و پرورش نیرو و رشد و توسعه کسب‌و‌کار می‌پردازند‌ اما در شرایط بحرانی فقط به فکر تامین ارز و مواد اولیه خواهیم بود. در شرایط عادی مدیران تولیدی مواد اولیه به تناسب نیاز تهیه می‌کنند اما در شرایط بحرانی فقط به فکر خرید مواد اولیه هستیم تا تولید متوقف نشود.

اتلاف منابع ارزی با کمبود مواد اولیه 

سید‌عبدالوهاب سهل‌آبادی رییس خانه صنعت‌، معدن و تجارت  با انتقاد از استمرار رکود و کمبود و گرانی مواد اولیه برای بخش تولید و صنعت کشور گفت‌: مشکلات تغییر ارزی مشکلات خاصی است که متاسفانه گریبانگیر همه شده است که صنعت و معدن جزیی از آن است که امیدوارم ساماندهی شود.

رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با بیان مشکلات تصریح کرد: خرید مواد اولیه صنعتگران، انتقال پول و صادرات کالاهای صنعت و معدن با ارز 4200 محاسبه می‌شود‌ اما نیازمندی‌های صنعتگران با ارز آزاد خریداری می‌شود، همچنین مهم‌ترین مشکل صنعت این است که تولیدکنندگان نمی‌دانند چه باید کنند و امیدی به آینده ندارند.

سهل‌آبادی با گلایه از این وضعیت به گوشه ای از این مشکلات اشاره کرد و گفت: با توجه به بحران شدید حاکم بر واحدهای تولیدی در کشور و توقف و تعطیلی تعدادی از این واحدها به دلیل عدم دسترسی به مواد اولیه در راستای ردیابی شرکت‌های غیر‌مجاز خریدار در بورس (به ویژه مواد پتروشیمی‌) انتظار می‌رود جلوی این رانت‌خواری‌ها و سوء‌استفاده‌ها گرفته شود چراکه دیگر چیزی بر دولت پنهان نیست.

نگرانی فعالان اقتصادی از تلاطم نرخ ارز و ایجاد رانت برای عده‌ای و اتلاف منابع ارزی و سرمایه‌های ملی قابل توجه است. آنچه باقی می‌ماند نحوه عملکرد دولت در تامین ارز واقعی مورد نیاز فعالان اقتصادی و به ویژه تولیدکنندگان به میزان کافی و به موقع است.

بنابراین تا زمانی که فضای رقابتی در میان بنگاه‌های تولیدی و کسب‌و‌کار داخل کشور وجود نداشته باشد و مشکلات بنگاه‌های داخلی نیز فراتر از مشکلات بنگاه‌های خارجی باشد، پیشرفت در کشور صورت نخواهد گرفت‌.

به گفته سهل‌آبادی‌‌، ما نیازمند این هستیم که صنایع‌مان تاب‌آور باشند و در یک محیط جهانی حضور فعال داشته باشند. این اتفاق مهم، نیازمند ایجاد شرایطی است که بنگاه‌های اقتصادی بتوانند در آن رشد کنند.

بازار تولید بدون راهکار 

مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی تهران گفت‌: با وجود اینکه یکی از برنامه‌های دولت تک‌نرخی شدن ارز بود‌ اما نه‌تنها اتفاق نیفتاد بلکه ما این روز‌ها با چند نرخ مختلف در حوزه ارز مواجه هستیم و این روند باعث کمبود و گرانی مواد اولیه در بخش‌های مختلف تولید شده است. وی ادامه داد: این در حالی است که بزرگ‌ترین دارنده ارز، دولت است.

با بالا رفتن قیمت دلار، قیمت مواد اولیه برای تولید افزایش پیدا کرد و همچنین با افزایش قیمت کالای تمام شده، مواجه می‌شویم. اینکه قیمت کالای تمام‌شده افزایش پیدا می‌کند به سود تولیدکننده داخلی است‌ اما افزایش قیمت مواد اولیه به ضررشان است. البته اگر فاصله میان اینها کم باشد می‌توان با سیاست‌های مختلف آن را حل کرد.

وی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی کاهش قیمت ارز می‌تواند راهکاری برای مقابله با این مشکلات باشد ادامه داد: در چنین موقعیتی درست است که مواد اولیه ارزان می‌شود‌ اما در مقابل کالای وارداتی هم ارزان می‌شود و با توجه به اینکه برای تولید مقوله‌هایی مانند دستمزد کارگری و هزینه‌های ایمنی مشخص است، قیمت کالای تمام‌شده داخلی بالا می‌رود و تولیدکننده داخلی نمی‌تواند با کالای وارداتی رقابت کند‌ لذا تولید داخلی از بین می‌رود.

وی تصریح کرد: شاید در ظاهر با افزایش نرخ تعرفه‌ها بتوان جلوی این مشکل را گرفت ولی باز باید در انتظار مشکلات دیگری بود. از این رو نباید بانک مرکزی به دنبال نوسانات بازار نباشد و خودش راه حل و مدیر بازار باشد. لذا بهتر است به جای اینکه به دنبال آرامش‌های مقطعی در بازار باشند به دنبال یک راهکار بلند‌مدت باشند که این هم نیازمند یک برنامه‌ریزی چندساله است. 

افزایش هزینه تولید بیشتر از واردات شد 

فریدون نصیری، رییس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی، فلزی و آشپزخانه نیز در همین رابطه گفت: این روز‌ها تولید این لوازم به دلیل کمبود و گرانی مواد اولیه محصولات، با مشکل بزرگ مواجه شده است که در این صورت به دلیل کاهش یا توقف تولید، بازار به محل جولان کالاهای وارداتی تبدیل شده است.

به گفته نصیری، قبل‌تر هم شرایط برای ورود کالاهای خارجی به کشور فراهم بود ولی امروز به دلیل گرانی و افزایش هزینه تمام‌شده تولید دیگر هیچ انکاری برای واردات کالاهای خارجی وجود ندارد‌ چراکه به دلیل گرانی مواد اولیه در بخش تولید، محصول گران‌تر از کالاهای خارجی به دست مصرف‌کننده می‌رسد که این موضوع از قدرت معیشت مردم دور است.

وی ادامه داد: به ناچار مصرف‌کننده ناگزیر می‌شود از محصول خارجی هرچند بی‌کیفیت به دلیل ارزان‌تر بودن استفاده کند.

رییس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی، فلزی و آشپزخانه یاد‌آور شد: چنین روندی تولید را از بین خواهد برد چراکه هیچ رقابتی در بین تولید‌کنندگان باقی نمی‌ماند.