وقتی وزیر اقتصاد می‌گوید نمی‌دانیم بازار را چگونه کنترل کنیم باید تا ته خط را خواند. این یکی از بی‌نتیجه‌ترین موضوعاتی است که به آن می‌پردازیم.
موضوع مهم «تنظیم بازار» در ایران دقیقا مانند داستان‌هایی است که با پایان باز تمام می‌شود. هرکس ساز خودش را می‌زند. مردم هم در این میان نمی‌دانند چرا اوضاع اینگونه پیش می‌رود. قیمت‌ها روزانه تغییر می‌کند.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، قیمت‌ها از مغازه‌ای به مغازه دیگر متفاوت است و کسی هم پیدا نمی‌شود جلوی گرانی و تنش‌های بازار را بگیرد. این در حالی است که برای تنظیم بازار آدم‌های زیادی حقوق می‌گیرند.
در حال حاضر بحران گریبان بازار را گرفته است و معلوم نیست دولت چه برنامه‌ای برای مدیریت این بحران دارد. این در حالی است که از اواسط فروردین، کمتر کالایی پیدا می‌شود که گرانی‌های عجیب و غریب این روزها را تجربه نکرده باشد. اگرچه مبدا این گرانی‌ها به قیمت ارز و برخی از سیاست‌های بین‌المللی دولتمردان برمی‌گردد، اما تا قبل از این اتفاقات نیز بازار روزهای پرتنشی را سپری می‌کرد.
دعوای دو وزارتخانه کشاورزی و صنعت بر سر چگونگی مدیریت بازار نیز سال‌هاست که مشکلات این بخش را بدون نتیجه گذاشته است. تغییرات مدیریتی ستاد بازار، ورود ستاد بحران به تنظیم بازار،اعتصابات اخیر کسبه بازار، افزایش چک‌های برگشتی، اختلاف قیمت در یک کالا، ظهور و بروز فاکتورهای صوری، کمبود و گرانی کالاهای اساسی در این روزها نشان می‌دهد کنترل بازار از دست رفته است.
نتیجه غیرقابل قبول
بر همین اساس برخی از کارشناسان بر این عقیده هستند که تیم اقتصادی دولت هر آنچه را که بلد بوده، تاکنون در بازار پیاده‌سازی کرده اما نتوانسته برای تنظیم بازار کاری انجام دهد. از این رو ناگزیر باید تیم اقتصادی دولت تغییر کند. در همین خصوص رییس خانه اقتصاد ایران گفت: تیم اقتصادی دولت دوازدهم هر آنچه را که بلد بوده انجام داده اما نتیجه این فعالیت‌ها برای مردم و کارشناسان قابل قبول نبوده است.
ابراهیم جمیلی با تاکید بر اینکه تیم اقتصادی دولت باید تغییر کند، اظهار کرد: با توجه به اینکه فشارها و تحریم‌های جدیدی در راه است، باید تیم اقتصادی دولت تغییر کند تا اوضاع کمی بهتر از حال حاضر شود.
وی افزود: دولتمردان باید منافع ملی و مهم‌تر از همه منافع مردم را سرلوحه تصمیمات خود قرار دهند اما متاسفانه آنچه در بازار مشاهده می‌شود، به ضرر مردم است به طوری که این روزها هر مغازه کالاهای مشابه را با قیمت‌های متفاوت به مشتریان عرضه می‌کند.
جمیلی با بیان اینکه مجلس از دولت درخواست کرده تا تیم اقتصادی خود را تغییر دهد، گفت: این در حالی است که دولت در حال دفاع از عملکرد تیم اقتصادی خودش است اما واقعیت این است که دولت باید این موضوع را بپذیرد که در حال حاضر تنها راه بهبود اوضاع اقتصادی، تغییر این تیم است.
مدیریت ارزی دولت مشکل دارد
رییس خانه اقتصاد ایران در ادامه در واکنش به نابسامانی‌های موجود در بازار بیان کرد: واقعیت این است که با بگیر و ببند کاری درست نمی‌شود اما به هر حال باید نظارت‌ها در بازار افزایش پیدا کند چرا که به عنوان مثال با توجه به اینکه مدیریت ارزی دولت مشکل دارد، این روزها عده‌ای کاسب شده‌اند در حالی که با آنها برخورد نمی‌شود. نتیجه آن هم این شده که برخی از آژانس‌های تبلیغاتی برای سوءاستفاده بیشتر از نابسامانی‌های ارزی، صحبت مسافرت‌های مجانی را به میان آورده‌اند.
جمیلی اظهار کرد: از همان ابتدای سیاست‌های ارزی دولت اعلام کرده بودم که معیشت مردم و واردات کالاهای اساسی باید در درجه اول اولویت تخصیص ارز قرار گیرد اما متاسفانه دولت با بی‌برنامگی کاری کرد که عده‌ای سودجو و رانتخوار از شرایط بی‌برنامگی ارزی منتفع شدند. در نهایت نیز این موضوع مردم را دچار ضرر و زیان کرد.
وی بار دیگر با پیشنهاد تغییر تیم اقتصادی دولت برای بهبود اوضاع بازار افزود: فعالان بخش خصوصی و کارشناسان نمی‌توانند برای بازار تصمیم گیرند چرا که تصمیم اصلی را باید رییس‌جمهور بگیرد اما به هر حال ما پیشنهاد خود را در این خصوص اعلام کرده‌ایم.
شانه خالی کردن مسوولان
پیشنهاد تغییر تیم اقتصادی دولت در حالی بیان می‌شود که با وجود آشفتگی‌های بازار، تاکنون رییس‌جمهور نسبت به این امر تمایلی نشان نداده است. این در حالی است که در شرایط فعلی کسی هم مسوولیت تنظیم بازار را برعهده نمی‌گیرد. البته داستان نبود متولی مشخص برای تنظیم بازار مربوط به امروز و دیروز نمی‌شود. نکته قابل تامل این است که مسوولانی هم که عهده‌دار تنظیم بازار شده‌اند، از زیر بار مسوولیت شانه خالی می‌کنند.
اواخر خردادماه بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت در ابلاغی تمامی اختیارات خود در کارگروه تنظیم بازار را به معاون امور اقتصادی و بازرگانی خود تفویض کرد. بر این اساس حسن یونس‌سینکی که دبیر کارگروه تنظیم بازار نیز بود، اختیارات تنظیم بازاری وزیر صنعت را نیز عهده‌دار شد.
اما پس از گذشت چند روز از تفویض اختیارات تنظیم بازار به سینکی، معاون وزیر صنعت در پاسخ به سوال رسانه‌ها در مورد اقدامات در دستور کار وی برای تنظیم بازار اعلام کرد :«رسانه‌ها این‌قدر چرت‌وپرت نگویند تا ما حرف‌مان را بزنیم». سینکی که بعد از واگذاری مسوولیت تنظیم بازار از سوی وزیر صنعت، مرد شماره یک تنظیم بازار به حساب می‌آید، به خبرنگاران اعلام کرد: «شما خبرنگار هستید و نماینده مردم نیستید»
ستاد تنظیم بازار برنامه‌ای ندارد
این گفته‌ها در حالی مطرح شد که رسانه‌ها انتظار داشتند تا در شرایط نابسامان فعلی که بازار نیازمند متولی مشخصی است، برنامه مناسبی را از جانب معاون وزیر صنعت برای آرامش بازار بشنوند اما در نهایت با واکنش تند وی روبهرو شدند چرا که به نظر می‌رسد ستاد تنظیم بازار هیچ برنامه مشخصی برای تنظیم بازار ندارد.
از این رو طبیعی است که حتی مرد شماره یک تنظیم بازار هم از پاسخگویی به خبرنگاران طفره می‌رود و جواب‌های نامربوط می‌دهد. نگاهی به پیشینه سینکی معاون وزیر صنعت نیز نشان می‌دهد که وی در دوره‌ای هم که در وزارت جهاد کشاورزی مسوولیت قائم مقام وزیر در امور بازرگانی را داشته، نتوانسته عملکرد قابل توجهی در زمینه تنظیم بازار محصولات کشاورزی از خود به جا بگذارد.
تا جایی که در زمان مسوولیت او و در شب عید 94، مردم با گرانی شدید کالاهای مورد نیاز خود روبهرو شدند و در نهایت ناچار شدند که برای شب عید پرتقال 12 هزار تومانی تهیه کنند. موضوعی که در نهایت باعث شد وی از این سمت کناره‌گیری کند.
این در حالی است که پیش از این هم در سال 92 حسن یونس‌سینکی که در 19 شهریور ماه با حکم محمدرضا نعمت‌زاده به عنوان معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت انتخاب شده بود، صبح 7 مهرماه بنا به دلایلی استعفای خود را به وزیر صنعت ارائه کرد و از بار این مسوولیت هم شانه خالی کرد اما به هر حال وی همچنان مسوولیت‌های مهمی را در دولت دوازدهم به‌عهده دارد که به نظر می‌رسد چندان برنامه‌ای برای آنها ندارد.
با جدیت پای کار بروید
بر همین اساس طی هفته‌های اخیر بازار با چنان نابسامانی‌هایی روبهرو شده که به دنبال آن وزیر صنعت دست به دامن ستاد بحران شد. وزیر صنعت، معدن و تجارت در دومین روز از گردهمایی روسای سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌های سراسر کشور خطاب به روسای استان‌های این وزارتخانه گفت: در شرایط موجود، نیاز به کار بیشتری وجود دارد. از این رو با جدیت پای کار بروید و با هماهنگی استانداران و ستاد بحران تصمیمات لازم را بگیرید.
محمد شریعتمداری با تاکید بر توجه به تنظیم بازار به خصوص در مورد کالاهایی که نیاز عامه مردم است، تصریح کرد: باید دقت کنیم تا آرامش در بازار حفظ شود، ما در این زمینه مسوولیم. در این زمینه حضور روسای سازمان‌های استانی و برخورد با متخلفان و سودجویان نیز ضرورت دارد.
با توجه به آنچه گفته شد این روزها بازار حال و روز خوشی ندارد به طوری که هم اصناف از شرایط فعلی ناراضی هستند و هم اینکه مردم از افزایش قیمت هرروزه اساسی‌ترین کالاهای مورد نیاز خود خسته شده‌اند.
از این رو به نظر می‌رسد دولت باید هر طور که شده این بار به توصیه کارشناسان توجه کرده و مدیرانی را سر کار بیاورد که توانایی تنظیم بازار و بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی را داشته باشند.