اگرچه دولتمردان در نشستهای گوناگون از وفور کالاهای اساسی و ذخیره این اقلام برای دوران تحریم سخن میگویند اما وضعیت اقتصادی نابسامان فعلی چنان جو روانی عجیبی را در بین مردم ایجاد کرده است که با اندک نقدینگی موجود در دست خود، به خرید کالاها و نیازهای اساسی از فروشگاههای زنجیرهای و نمایندگیهای اجناس و کالاها روی آوردهاند.
اگرچه دولتمردان در نشستهای گوناگون از وفور کالاهای اساسی و ذخیره این اقلام برای دوران تحریم سخن میگویند اما وضعیت اقتصادی نابسامان فعلی چنان جو روانی عجیبی را در بین مردم ایجاد کرده است که با اندک نقدینگی موجود در دست خود، به خرید کالاها و نیازهای اساسی از فروشگاههای زنجیرهای و نمایندگیهای اجناس و کالاها روی آوردهاند.
بیخبر از آنکه چنین اقداماتی در بازار نهتنها آنها را با مشکل مواجه خواهد کرد بلکه به آشفتگی و به هم ریختگی بیشتر بازار نیز دامن خواهد زد.
البته چنین عکسالعملهایی از سوی مردم چندان غیر طبیعی هم به نظر نمیرسد چرا که به تازگی حتی برخی از تاجران بزرگ و اسم و رسمدار بازار نیز از کمبود 28 قلم کالای اساسی و مورد نیاز مردم طی دو ماه آینده خبر میدهند. به گفته آنها، اگر تا قبل از آغاز تحریمهای آبان ماه کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم وارد کشور نشود، با اوضاعی شبیه به قحطی روبهرو میشویم.
اگرچه برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی بر این عقیده هستند حتی در بدترین شرایط اقتصادی هم برای تامین کالاهای اساسی، مواد خوراکی و اقلام دارویی مردم مشکلی وجود نخواهد داشت. با این حال موج دنبالهدار افزایش قیمت کالاها به خصوص در حوزه کالاهای اساسی مردم را با دلواپسیای روبهرو کرده که تصور میکنند باید دست کم کالاهای مربوط به خورد و خوراک چند ماه آینده خود را از همین حالا تامین کنند.
در حالی که به گفته کارشناسان، در شرایط بحرانی فعلی کشور، مردم باید با اتحاد و همبستگی در کنار یکدیگر باشند تا بلکه دولت خود را در قبال چالشها و مشکلاتی که در بازار ایجاد کرده است، مسوول بداند. در حالی که به نظر میرسد عطش گروهی از اقشار سطح جامعه برای خرید اقلام مورد نیاز خود به نوعی سنگ خود را به سینه زدن است که در نهایت تر و خشک را با هم میسوزاند و سودهای هنگفتی را نصیب دلالان و سودجویان خواهد کرد اما با این حال باید این نکته را مدنظر داشت که آزمون و خطاهای دولت طی ماههای اخیر، به شدت مردم را در وضعیت بد معیشتی و اقتصادی قرار داده به طوری که در حال حاضر حتی خرید یک بسته پوشک هم به یکی از دغدغههای بزرگ مردم تبدیل شده است.
همانطور که گشت و گذاری در بازار هم نشان میدهد که قفسه برخی فروشگاهها از برخی برندهای پوشک بچه خالی شده و برخی دیگر از کالاها نیز در بازار با کمبود و افزایش قیمت روبهرو شدهاند.
دلواپسی مردم
بر همین اساس یکی از خریداران حاضر در یکی از فروشگاههای زنجیرهای گفت: در حال حاضر وضعیت آشفته اقتصادی، مردم را بسیار نگران کرده به طوری که آنها تصور میکنند تا چند ماه دیگر حتی امکان تهیه مواد غذایی هم برای آنها وجود نخواهد داشت.
به گفته علی محمدی، هجوم آوردن عدهای به فروشگاهها و خرید بیش از نیاز هفتگی و حتی ماهانه توسط آنها باعث شده برخی برندهای مواد غذایی در قفسه فروشگاهها کمیاب شود.
وی اظهار کرد: فروشگاه زنجیرهای محل زندگی ما، فروش کالاهایی همچون روغن را محدود کرده و به هر شخص بیش از دو بطری نمیدهد چرا که به نظر میرسد عدهای به دنبال جمعآوری و احتکار مواد غذایی در بازار هستند.
به گفته این خریدار، اینکه مردم در شرایط فعلی اقتصادی از آینده خود نگران هستند امری طبیعی به نظر میرسد اما باید این نکته را در نظر داشت که هجوم مردم به فروشگاهها و سنگ خود را به سینه زدن در چنین وضعیتی، دیگر اقشار سطح جامعه را با مشکل روبهرو میکند چرا که همه مردم آن قدر نقدینگی در اختیار ندارند که کالاهای چند ماه خود را به یک باره خریداری کنند. این در حالی است که به هر حال دولت وظیفه دارد در هر زمانی نیازهای اساسی مردم را تامین کند. بنابراین چنین تب تندی برای خرید، تنها به التهابات بازار و کمبود کالاها دامن میزند. در حالی که در شرایط بحرانی اقتصاد، مردم باید به فکر یکدیگر باشند.
صف دنبالهدار خرید لوازم یدکی خودرو
وی خاطرنشان کرد: اقداماتی که طی روزهای اخیر در بازار دنبال میشود، منجر به کمبود و گرانی برخی اقلام شده به طوری که واسطهها در این بین بیشترین سود را نصیب خود میکنند. از این رو نه تنها تولیدکنندهها در چنین شرایطی با مشکل مواجه میشوند بلکه مردم نیز باید به سختی و با قیمت بالا کالاهای مورد نیاز خود را تهیه کنند.
بنابراین میتوان گفت که در حال حاضر بازار کار واسطهها و دلالان سکه شده است. محمدی با بیان اینکه هجوم برای خرید تنها به کالاهای اساسی خلاصه نمیشود، افزود: همین چند وقت پیش که برای خرید یکی از قطعات یدکی خودروی خود به نمایندگی مراجعه کردم، با صف دنبالهداری از متقاضیان خرید لوازم یدکی خودرو مواجه شدم.
به گفته وی، شرایط اقتصادی آنچنان غیرقابل پیشبینی و نابسامان شده که حتی برخی سودجویان در چنین شرایطی به فکر منفعتطلبی از اوضاع بحرانی هستند. از این رو حتی به خرید لوازم یدکی خودرو روی آوردهاند تا چند ماه دیگر این کالاها را با قیمتهای بالا به مردم بفروشند. بنابراین به نظر میرسد در اوضاع آشفته امروز، همه به فکر خودشان هستند.
محدودیت فروش شامپو
در این خصوص همچنین یکی دیگر از خریداران اظهار کرد: در حال حاضر هیچ کسی تکلیف خود را نمیداند. بنابراین مردم به خرید مایحتاج مورد نیاز خود از فروشگاهها روی آوردهاند تا بلکه برای شرایط بحرانی ماههای آینده که تحریمهای جدیدتری در پیش است، در مورد خورد و خوراک خود به مشکل نخورند.
امین صابری افزود: انبار نفت به عنوان محلی مختص فروش لوازم بهداشتی و کالاهای مصرفی مواد خوراکی این روزها خالی از کالاست چرا که طی هفتههای اخیر علاوه بر مردم، عدهای سودجو نیز به خرید مقدار زیادی کالا از این محل روی آوردهاند. به گفته وی، همین امر باعث شده فروش کالاهایی همچون شامپوی تخممرغی در این بازار محدود به تعداد شود.
وی اظهار کرد: تا چند هفته پیش قیمت این نوع شامپو هزار تومان بود اما در حال حاضر قیمت آن پنج برابر شده به طوری که در حال حاضر شاهد این هستیم که در انبار نفت، فروش بیش از سه عدد از این شامپو ممنوع شده است. از اینرو و با توجه به اینکه تولیدکنندگان از افزایش قیمت بیشتر این نوع کالاها خبر میدهند، عطش برای خرید این کالاها افزایش یافته در حالی که به نظر میرسد چنین اقداماتی، نهتنها افزایش قیمت بلکه کمبود کالاها را به دنبال خواهد داشت.
صابری همچنین افزود: دولت باید هرچه زودتر برای نظم دادن به بازار کالاهای اساسی و زنجیره تولید تا توزیع وارد عمل شود چرا که در غیر این صورت واسطهها و سودجویان بیشترین ضرر را متوجه مردم و تولیدکنندگان خواهند کرد.