در حالی که دولتمردان از چند ماه گذشته وعده ثبات بازار ارز را سر می‌دادند اما نگاهی به وضعیت فعلی این بازار نشان می‌دهد که در حال حاضر دلار در مرز 14 هزار تومان قرار گرفته و حتی برخی بازاریان از تجربه نرخ دلار در کانال 15 هزار تومان خبر می‌دهند.
روند افزایشی نرخ دلار در حالی است که برخی کارشناسان بر این عقیده هستند که وضعیت پیش آمده در بازار ارز در نتیجه سیاست‌های نامنظم و نسنجیده دولت صورت گرفته و ناشی از ضعف مدیریتی است. این در حالی است که اگر جلوی اوضاع بازار ارز که در حال حاضر همچون دومینو شده، گرفته نشود، این دومینو پیش می‌رود و بقیه را نیز می‌اندازد.
البته در شرایط فعلی هم وضعیت اقتصادی چنان حال و روز خوشی ندارد به طوری که اکنون صنعت در کما رفته و تولید نیز با ادامه این روند به‌دلیل نبود مواد اولیه به زودی به کما خواهد رفت.
از طرفی افزایش نرخ دلار، کاهش ارزش پول ملی و در نتیجه افزایش قیمت بسیاری از کالاهای اساسی و ضروری مردم را به دنبال داشته در حالی که روز به روز قدرت خرید مردم کاهش پیدا می‌کند.
با ادامه روند افزایشی قیمت‌ها در بازار ارز و تجربه نرخ دلار در کانال ۱۵ هزار تومان، فعالان اقتصادی ضعف مدیریتی را عامل این شرایط می‌دانند و معتقدند که علت سیر صعودی دلار و همچنین سایر ارزها را باید از دولت پرسید. علاوه بر این، بازار کوچه و پس کوچه به عنوان مرجع لحاظ می‌شود، در صورتی که بازار آزاد بخش ناچیزی از تقاضا را تامین می‌کند. گرچه دلایل متفاوتی از جمله جو روانی، افزایش تقاضا و برخی سیگنال‌های منفی از سوی مسوولان عامل، برای شرایط فعلی بازار عنوان می‌شود اما کارشناسان دلیل نوسانات تند و رشد افسارگسیخته دلار را به سیاست‌های گذشته تاکنون ربط می‌دهند. این در حالی است که به گفته برخی صاحبنظران اقتصادی، طبق برآوردها ۲۰۰ میلیارد دلار به عنوان ذخایر ارزی تا پایان سال درنظر گرفته شده و هزینه‌های کشور نیز حدود ۸۰ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. با این اوصاف می‌توان گفت که کمبود ارز نداریم بلکه باید نظام مدیریتی اصلاح شود. در غیر این صورت نه تنها روند افزایشی قیمت‌ها و کاهش ارزش پول ملی سرعت خواهد گرفت بلکه روند سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی نیز با کندی بیشتری روبه‌رو خواهد شد چرا که در حال حاضر نیز با توجه به بی‌ثباتی اقتصادی در کشور، سرمایه‌گذاران در انتظار به سر می‌برند.
دیوار «دلار» از اول کج بنا شد!
بر همین اساس نایب‌رییس کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی ایران با هشدار در مورد وضعیت بازار ارز که همچون دومینویی شده که اگر جلویش گرفته نشود، پیش خواهد رفت، گفت: در اوضاع اقتصادی کشور و سیاستگذاری‌های ارزی، ضرب‌المثل «خشت اول گر نهد معمار کج، تا ثریا می‌رود دیوار کج» کاملا بجا و درست است. سیاست‌های ارزی دولت از ریاست قبلی بانک مرکزی شروع شده و همچنان ادامه‌دار است و مساله‌ای نیست که یک شبه اتفاق افتاده باشد که بخواهیم تغییرات را یک روزه بررسی کنیم اما واضح است که اتفاق بعدی بسیار نگران‌کننده خواهد بود.
صنعت در کما
مهدی علیپور افزود: در حال حاضر به جرات می‌توان گفت که صنعت کشور به دلیل سیاست‌های اشتباه دولت به معنای واقعی در کماست. علتش هم این است که زمانی که در تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی اعلام شد به اندازه کافی ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌توانیم عرضه کنیم، وضعیت نامناسبی را برای تضعیف صنعت به وجود آورد. بعد از آن نیز سیاست‌های اشتباه همچون ارزهای مسافرتی و... در پیش گرفته شد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: دولت زمانی که متوجه شد تصمیماتش اشتباه بوده، اشتباه اول را با اشتباه دیگر پاسخ داد. هم‌زمان با تعطیل شدن بازار آتی بانک مرکزی اعلام کرد که «ذخایر ارزی همچون ناموس بانک مرکزی می‌ماند و نمی‌توانیم به آن دست بزنیم.» این موضوع بحران و وحشتی در مردم و کشور به‌وجود آورد که در واقع باعث ایجاد جنگ روانی در بازار شد. در این میان قطع به یقین افرادی سودجو که اگر اسم‌شان را «زالوصفت» یا «دلال» بگذاریم، هستند که برای مردم هیچ ارزشی قائل نیستند و دلارهای قابل ملاحظه‌ای انباشته کرده‌اند.
به گفته وی، این افراد اکنون از اوضاع سوءاستفاده کرده و حال خیال‌شان راحت شده که بانک مرکزی دیگر دلار را به راحتی به بازار تزریق نمی‌کند. این مسائل به روند افزایشی شدن نرخ ارز در بازار کمک کرده است که کنار هم گذاشتن همه این عوامل وحشت عمومی ایجاد می‌کند.
علیپور با اشاره به جنگ روانی ایجاد شده برای تبدیل سرمایه‌ها به دلار اظهار کرد: این رویه زنجیره‌وار، سرعت کاهش ارزش پول ملی را بیشتر می‌کند. هر قدر که نرخ دلار بالا می‌رود از طرف دیگر حجم حمله برای تبدیل ارزها بیشتر می‌شود و به صورت تصاعدی خرید ارز در بازار انجام می‌گیرد.
بی‌اعتمادی به سپرده‌گذاری ارزی
نایب‌رییس کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه حداقل باید سیاست‌های مکمل همچون سپرده‌های ارزی در نظر گرفته شود، تصریح کرد: البته مردم دیگر به سپرده‌های ارزی نیز اعتماد ندارند، چراکه سال‌های قبل زمانی که مردم دلارهایشان را بردند و سپرده باز کردند و برگشت داده نشد، بانک‌ها در مقطعی اعلام کردند که به قیمت دولتی، ریال برمی‌گردانیم لذا باعث شد مردم اعتمادشان نسبت به سپرده‌گذاری ارزی از دست برود.
وی افزود: اگر مردم به سپرده‌گذاری ارزی تشویق می‌شدند، حداقل پول‌ها در اختیار بانک‌ها قرار می‌گرفت، اتفاقات این چنینی نمی‌افتاد یا حداقل سرعت افزایش نرخ دلار به‌طور قابل ملاحظه‌ای کند می‌شد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ضمن اظهار نگرانی نسبت به آینده صنعت تصریح کرد: در حال حاضر عملا هیچ نوع ماده اولیه‌ای خرید و فروش نمی‌شود و تقریبا تولیدی انجام نمی‌شود. ضمن اینکه برای بسیاری از شرایط، مشکلات داخلی بسیار حائز اهمیت هستند. از طرفی برای کشور مساله تحریم‌ها وجود دارد اما مشکلات داخلی در این عرصه بسیار بیشتر از مشکلات خارجی است. بسیاری از مواد اولیه اصلا ارتباطی به خارج ندارد اما متاسفانه آنهایی که کالا در اختیار دارند و صاحب کالا هستند، بازار را قفل کرده‌اند و جنس به بازار عرضه نمی‌کنند که عواقب بدی به‌دنبال خواهد داشت.
علیپور تصریح کرد: به جرات می‌توان گفت که صنعت کشور در کما به‌سر می‌برد و تولید نیز با این شرایط به کما خواهد رفت. این در حالی است که اگر اقدامات درستی صورت نگیرد، مشکلات نیز بیشتر خواهد شد.
سرمایه‌گذاران در انتظار
وی در مورد وضعیت سرمایه‌گذاری‌ها نیز به ایسنا گفت: در زمینه افزایش سرمایه‌گذاری، خارجی‌هایی که باید سرمایه‌گذاری کنند، قطع به یقین در این اوضاع بی‌ثبات، تمایل به سرمایه‌گذاری ندارند یا سخت اعتماد می‌کنند. در داخل هم سرمایه‌گذاران برای شروع سرمایه‌گذاری جدید منتظرند تا شرایط به ثبات برسد.
به گفته این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، چنانچه روند افزایشی قیمت‌ها در بازار ارز کنترل نشود و تا زمانی که مسوولان وعده عملیاتی و علمی ندهند، اوضاع به همین شیوه پیش خواهد رفت و متوقف نمی‌شود. علیپور تصریح کرد: تا زمانی که راهکار منطقی در نظر گرفته نشود، این وضعیت همچون دومینو پیش رفته و بقیه را نیز می‌اندازد. در حالی که باید جلوی این روند گرفته شود یا حداقل سرعت پیشرفتش کند شود.