کشور ما شرایط اقلیمی مناسبی برای کشت پنبه دارد و در گذشته هم در سطح وسیعی پنبه کشت می‌گردید، ایران از جمله کشورهای قدیمی تولید کننده پنبه در جهان محسوب می‌شود.
حسین شیرزاد در مورد علل کاهش و مسائل تولید پنبه گفت: از جمله موضوعات حائز اهمیت که مورد توجه کارشناسان و دست اندرکاران پنبه قرار داشته است، وضعیت بذر و ضرورت تنوع بخشیدن به بذور مورد کشت به‌خصوص بذور مناسب برداشت ماشینی و بذور زودرس برای مناطقی که امکان کشت دوم در آنها وجود دارد و همچنین جایگزینی ارقام تجاری مورد کشت با بذور عملکردهای بالاست، تا بواسطه افزایش توان رقابتی تولید پنبه با سایر محصولات، موجبات توسعه کشت و افزایش تولید پنبه فراهم گردد.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از گسترش‌نیوز، با نگاهی به گذشته تکثیر و تولید بذر پنبه در کشور و تحولی که در چند سال اخیر در آن صورت گرفته است، می‌توان به بهبود وضعیت تکثیر و تولید بذر و همچنین تنوع بخشیدن به ارقام بویژه ارقامی که امکان برداشت ماشینی و کشت دوم آنها وجود داشته و می‌توانند در توسعه کشت و افزایش تولید پنبه بسیار مؤثر باشند امیدوار بود.
وی ضمن برشمردن تحولات ۵ ساله در زنجیره پنبه، عنوان کرد: در حال حاضر ۱۰ رقم بذر پنبه از انواع زودرس، متوسط رس و مناسب برداشت ماشینی و همچنین بذور جایگزین ارقام مورد کشت کنونی، در مناطق مختلف پنبه خیز کشور کشت می‌گردد و در سال جاری برآورد سطح زیر کشت پنبه حدود ۷۱ هزار هکتار و پیش‌بینی تولید وش حدود ۱۸۰ هزار تن و پنبه محلوج حدود ۶۰ هزار تن می‌باشد که با عنایت بر اینکه نیاز صنایع نساجی کشور سالانه حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تن پنبه محلوج می‌باشد. بدین ترتیب حدود ۵۰ درصد آن در داخل تولید و مابقی آن از طریق واردات تأمین می‌گردد. البته در تلاشیم تا با فعال نمودن تعاونی های تولید مستعد فعالیت در حوزه کشت فرا سرزمینی در این رابطه برنامه‌ریزی کنیم.
وضعیت صنایع تبدیلی و تکمیلی پنبه
معاون وزیر جهاد کشاورزی در خصوص وضعیت صنایع تبدیلی و تکمیلی پنبه، افزود: در حال حاضر تعداد کارخانجات پنبه پاک کنی فعال کشور ۶۹ کارخانه با تعداد ۱۹۷ جین و ظرفیت تصفیه حدود ۳۰۰ هزار تن وش، در ۱۴ استان کشور مستقر می باشند در برنامه افق ۱۴۰۵ با توجه به محدودیت‌های آبی، بیشتر بر افزایش عملکرد در واحد سطح تأکید شده است در برنامه افق سطح زیر کشت پنبه ۱۰۰ هزار هکتار و وش تولیدی ۴۰۰ هزار تن هدف گذاری شده است که در نتیجه این افزایش تولید، بالطبع کارخانجاتی در حال حاضر به صورت غیرفعال وجود دارند، فعالیت خود را از سر خواهد گرفت.
در برنامه افق ۱۴۰۵ افزایش سطح زیر کشت در استان های گلستان و اردبیل صورت خواهد گرفت و در استان گلستان افزایش ۳.۵ برابری سطح زیر کشت پنبه در نظر گرفته شده است که در حال حاضر سطح زیر کشت پنبه در استان گلستان ۱۰ هزار هکتار بوده که در برنامه افق ۱۴۰۵ وازرت جهاد کشاورزی، به ۳۵ هزار هکتار افزایش خواهد یافت و از طرف دیگر در استانهای فارس و خراسان رضوی افزایش سطح زیر کشت پنبه پیش بینی نشده است و در سایر مناطق نوسانات سطح زیر کشت چندان قابل توجه نخواهد بود. بر طبق برنامه وزارت متبوع در سال جاری 100درصد بذر پنبه کشور از نوع اصلاح شده در داخل تولید خواهد شد.
فعالیت‌های تجاری اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی
شیرزاد در ارتباط با فعالیت‌های تجاری اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی کشور یادآوری کرد: شرکت بین المللی کشاورزی و بازرگانی فجر سبز که وابسته به اتحادیه تعاونی‌های کشاورزی پنبه کشور می باشد و حق انحصار تکثیر و تولید دو رقم بذر داخلی را در اختیار دارد.
در سال جاری حدود ۲۷ درصد بذر پنبه مورد نیاز کشور را تأمین نمود و هدف گذاری برنامه افق برای سال ۱۴۰۵، تأمین حدود ۷۰ درصد بذر کشور توسط این شرکت که اساساً سهام آن متعلق به کشاورزان پنبه کار می باشد، انجام خواهد شد این شرکت بر طبق قرارداد با پنبه کاران خرید وشهای مزارع بذری را در اولویت کار خود قرار داده است و همچنین تأمین نهادهای کشاورزی از قبیل کود شیمیایی و واردات مواد برگ ریز برای تسهیل در برداشت، اقدام نموده است.
سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در سال جاری و در راستای یکی از اهداف خود در خصوص تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی نیز اقدامات مؤثری از طریق اتحادیه تخصصی پنبه و با ایجاد سایت تحقیقات کاربردی، آموزشی و ترویجی در سطح ۷۰ هکتار دراستان فارس بعمل آورده است که در این سایت ۱۹ رقم بذر پنبه کشت شده که ۱۰ رقم آن بذور خارجی و ۹ رقم آن بذور داخلی می باشد که از لحاظ عملکرد و تکنولوژی الیاف و همچنین اجرای سیستم آبیاری پیشرفته از سوی کارشناسان مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد و نتایج حاصله به کشاورزان پنبه کار انتقال خواهد یافت و انشاا... در آینده برنامه ریزی جهت احداث سایتهای مشابه در استان های مورد نظر با اقلیم های متفاوت صورت خواهد گرفت.
وزارت جهاد کشاورزی در جهت انجام این نوع حمایت ها و به منظور خدمات رسانی هر بیشتر به کشاورزان پنبه کار، مدیریت کارخانجات کرک گیری از بذر پنبه را به شرکت مذکور واگذار نموده است تا بتوان بذور پنبه دلینته شده در اختیار کشاورزان پنبه کار قرار داد.
برای تنوع بخشی به بذور پنبه مورد کشت در کشور با عملکردهای بالا شرکت در سال جاری نسبت به واردات ۶۰ تن بذر پنبه از دو رقم به نامهای ماکسا و لیدر از کشور یونان اقدام نموده و کشت گردید و در حال حاضر بدنبال ثبت این بذور به منظور تکثیر و تولید در کشور از طریق مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال می باشد که بزودی در صورت ثبت آن تولید و تکثیر این بذور با مشارکت شرکت(Golden West ) یونانی در ایران صورت خواهد گرفت.
حمایت‌های سازمان مرکزی تعاون روستایی
یکی از حمایت‌های سازمان مرکزی تعاون روستایی، تعین قیمت خرید تضمینی می‌باشد که کشاورزان اطمینان خاطر داشته باشند که محصول تولیدی آنها خریدار دارد و همچنین سیاست‌های حمایتی تأمین نقدینگی و ارائه تسهیلات به کشاورزان پنبه کار جهت تأمین قسمتی از هزینه های کاشت و داشت و برداشت در سالجاری نیز همانند پنج سال گذشته روندی افزایشی خواهد داشت.
در این جلسه موضوع وگذاري كارخانجات كرك زدايي بذر پنبه در استان‌هاي خراسان رضوي واردبيل، بهره مندي بیشتر ازارقام پرپتانسيل و واردات بذر پنبه ازيونان وتركيه، مذاکره مستمر بانمايندگي شركت سين جنتا سوئيس درخصوص واردات علف كش وسم ضد عفوني بذر، میزان نيازمندی به دستگاه كمباين برداشت و ماشين كاشت شامل رديف كارها و نشاء كارها، واردات ارقام پر پتانسيل با ويژگي‌هاي مقاوم به آفات و بيماري‌ها - كيفيت بالای الياف از شركت‌هاي معتبر خارجي برابر مقررات موسسه تحقيقات ثبت و گواهي بذر و نهال و سازمان حفظ نباتات، واردات سموم علف كش، هورمون‌ها وكنترل كننده رشد ، برگ‌ريزها باهمكاري شركت‌هاي داخلي و هماهنگي با سازمان حفظ نباتات در خصوص واردات ومصرف، هماهنگي درجابجايي بذر بين استان‌ها، و نقش اتحادیه و سازمان مرکزی تعاون روستایی در آموزش به كشاورزان بلحاظ استفاده ازعلف كش‌ها، هورمون‌ها، تنظیم كننده‌های رشد ، برگ ريز ،كشت نشايي و استفاده از ارقام مناسب و مقاوم به آفات و بيماري‌ها مورد بحث و تبادل نظر کارشناسان و متخصصین قرار گرفت.