مشکلات صنعت فرش ماشینی را به ستوه در آورد

 این منطقه به عنوان دومین قطب تولید فرش ماشینی در جهان با بیش از 55 هزار نفر کارگر در ماههای گذشته بر اثر بروز مشکلات عدیده به گفته دست اندارکاران امر بستوه در آمدند و چشم انداز روشنی نمی توان برای آنها ترسیم کرد.

به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از ایرنا، فقط در شهرستان آران و بیدگل بیش از 600 واحد تولیدی مستقر هستد که سالانه 45 میلیون مترمربع فرش تولید می کنند که یکی از مصداق های بارز تحقق اقتصاد مقاومتی و توسعه صادرات غیر نفتی با تکیه بر ظرفیت بومی است. 

آران و بیدگل که بار تولید نزدیک به 50 درصد فرش ماشینی کشور را بر دوش می کشد، در کنار قاضی انتپ ترکیه یکی از مراکز مهم تولید و صادرات فرش منطقه محسوب می شود. 

بر اساس آمار موجود ف صادرات فرش ماشینی از آران و بیدگل بر اساس آمارهای گمرکی افزون بر 117 میلیون دلار در سال گذشته رسید و افغانستان، عراق، چین، آلمان، فرانسه و کشورهای آفریقایی از جمله بازارهای هدف فرش این شهرستان بودند. 

بسیاری از شرکت های تولید فرش ماشینی به تاکید کارشناسان بر اثر رو به رو شدن با مسائل گوناگون برای ادامه فعالیت این روزها تنگناهایی در پیش دارند که گذر از آن ها به تنهایی برایشان امکان پذیر نیست. 

از رکود فصلی که بگذریم، سکون حاکم بر شهرک های صنعتی با فعالیت غیر منظم فروشگاه های فرش ماشینی در این شرایط، نشانگر روزهای دشوار پیش روی شرکت های تولیدی منطقه می باشد. 

برخی کارشناسان می گویند امسال تولید فرش ماشینی نزدیک به 40 درصد کاهش یافته که در نتیجه حجم صادرات هم پایین آمده؛ نبود عرضه کافی، کمبود و گرانی مواد اولیه در نتیجه افزایش قیمت ارز از جمله دلایل آن عنوان می شود. 

کارگر یکی از این واحدهای تولیدی فرش با ابراز نگرانی نسبت به شرایط حاکم بر این صنعت به خبرنگار ایرنا گفت: بیشتر تولیدکنندگان در شرایط کنونی تصمیم به کاهش ظرفیت یا تعطیلی واحدهای خود گرفتند. 

علی حسینی افزود: خبرهایی از تعطیلی و تعدیل نیروی کار در واحدهای تولید فرش ماشینی شهرستان آران و بیدگل به گوش می رسد و با توجه به نوسان کنونی نرخ ارز، افقی از روزهای پیش رو نمی توان متصور بود. 

* از نوسان ارزی تا عرضه مواد اولیه در بورس 

یکی از صاحبان صنایع آران و بیدگل در گفت و گو با ایرنا، کمبود و نوسان قیمت مواد اولیه را موجب توقف فعالیت نزدیک به نیمی از ظرفیت بخش تولید برشمرد. 

سعید رزمی منش بیان کرد: با وجود قول های مساعد هنوز اقدامی برای حل مشکل تامین مواد اولیه صورت نگرفته، در حالی که اشتغال شهرستان های کاشان و آران و بیدگل وابسته به صنعت فرش ماشینی است. 

معاون امور صنایع وزیر صنعت، معدن و تجارت مدتی پیش در حاشیه نشست هم اندیشی صاحبان صنایع فرش ماشینی منطقه کاشان از عرضه اقلام و مواد اولیه مورد نیاز برای تولید فرش ماشینی در بورس کالا خبر داده بود. 

به گفته محسن صالح نیا، واحدهای تولیدی با این اقدام مواد اولیه مورد نیاز را بدون واسطه خریداری می کنند و ارز مورد نیاز برخی مواد اولیه هم که شرایط تولید آنها در داخل کشور امکان پذیر نیست، با هماهنگی بانک مرکزی تامین خواهد شد تا صنعت تولید فرش ماشینی در کشور با وقفه مواجه نشود. 

درهای بورس گویا هنوز به روی صاحبان صنایع فرش ماشینی باز نشده و گشایشی تا کنون بدست نیامده است. 

رئیس هیات امنای شهرک صنعتی صباحی آران و بیدگل  گفت: صنعت فرش ماشینی برای رونق دوباره با 2 مشکل اساسی رو به رو می باشد که برطرف کردن آن نیاز به همکاری و همراهی دولت دارد. 

عبدالرحیم مفیدی اضافه کرد: پتروشیمی ها فروش مواد اولیه را از طریق بورس انجام نمی دهند اما از سوی دیگر به 2.5 برابر قیمت در بازار آزاد به فروش می رسد. 

وی تصریح کرد: این امر در حالی صورت می گیرد که خوراک پتروشیمی ها هیچ تفاوت قیمتی با گذشته نداشته اما قیمت مواد اولیه از 60 هزار ریال به 150 هزار ریال افزایش یافته است. 

رئیس هیات امنای شهرک صنعتی صباحی آران و بیدگل افزود : نوسان نرخ ارز موجب افزایش قیمت مواد اولیه شرکت های تولید کننده فرش اکرولیک شد و نخ از 150 هزار ریال به 400 هزار ریال رسید. 

وی ذکر کرد : قیمت فرش ماشینی به دنبال این افزایش قیمت در مواد اولیه، رشد قابل ملاحظه ای داشته و با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، کاهش فروش فرش، کاهش نوبت کاری و تعدیل نیرو از سوی شرکت ها و تولیدکنندگان را شاهدیم. 

مفیدی ادامه داد : افزایش بی رویه قیمت مواد اولیه موجب تعطیلی بسیاری از ریسندگی ها و شرکت های تولیدی در شهرستان آران و بیدگل شده است. 

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت آران و بیدگل  بیان کرد : شرایط به وجود آمده در بازار ارز موجب نابسامانی در وضعیت تولید فرش ماشینی شده و مشکلاتی را در این زمینه ایجاد کرده است. 

مجتبی محلوجی افزود : دولت فرش ماشینی را جزء کالاهای اساسی ندانسته و کالایی تجملی محسوب می کند، بر این اساس قیمت ها را باید تولیدکننده و خریدار به صورت توافقی تعیین کنند. 

وی عنوان کرد: جهت برطرف کردن نابسامانی ها پیشنهاد شده بود که الیاف و نخ در اولویت نخست دولت برای تخصیص ارز قرار گیرد که در بانک مرکزی تایید نشد و در اولویت دوم قرار گرفت. 

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت آران و بیدگل گفت : تولیدکنندگان هم اکنون مواد اولیه فرش را با ارز آزاد تهیه، اما ارز حاصل از صادرات را با قیمت ارز ثانویه دریافت می کنند که به صرفه نیست. 

وی با انتقاد از برخی عمده فروشان الیاف و نخ تصریح کرد : احتکار و سوء استفاده هایی از ارز دولتی برای واردات نخ و الیاف، موجب تشدید نابسامانی در تولید فرش ماشینی شده است. 

محلوجی تصریح کرد : قرار شده که وزارت صنعت، معدن و تجارت جهت رونق صنایع فرش، تسهیلاتی به شرکت ها تولیدی پرداخت کند تا نابسامانی موجود برطرف شود. 

* لزوم تشکیل کارگروه ویژه صنعت فرش 

افزون بر 350 میلیون دلار صادرات فرش ماشینی از جمهوری اسلامی ایران به مقصد کشورهای خارجی در سال گذشته بود که بیشتر صادرات از این منطقه انجام شد اما ادامه این روند در سال جاری نیازمند بسته های حمایتی می باشد. 

مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد تامین مواد اولیه صنایع فرش ماشینی گفت: برخی مواد اولیه در داخل کشور از سوی کارخانه های پتروشیمی تولید شده و در اختیار صاحبان صنایع قرار می گیرد. 

به گفته افسانه محرابی، برخی مواد مانند اکرولیک، پروپیلن، نخ جود و کنف نیز در خارج از کشور تامین می شود که این مواد در گروه نخست ارزی قرار دارند و نیاز آنها با دلار 42 هزار ریالی تامین می شود و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. 

نماینده مردم کاشان و آران و بیدگل در مجلس شورای اسلامی اظهارداشت : این منطقه که دومین قطب تولید فرش ماشینی در جهان می باشد و بیش از 55 هزار نفر کارگر را مشغول به کار کرده، در ماههای گذشته به رغم پیگیری‌ها برای تامین مواد اولیه و مسائل مالی دچار مشکل بوده است. 

سید جواد ساداتی نژاد اضافه کرد: وزیر صنعت، معدن و تجارت پیش تر با بانک مرکزی نامه‌نگاری کرد اما هنوز مشکلی برطرف نشده و مصوبه هیات دولت در این زمینه از سوی بانک ها اجرایی نمی‌شود. 

برخی فعالان در این میان کمک به واردات مواد اولیه (الیاف اکرولیک، نخ اکرولیک، پنبه و نخ کنف) و قطعات ماشین آلات (خط تولید ریسندگی، بافندگی و فرش ماشینی) را مهمترین اقدام در زمینه کمک به صنعت فرش عنوان می کنند. 

گروهی از کارشناسان نیز بر این باور هستند که تخصیص ارز دولتی همان مشکلات گذشته را به همراه داشته و در مقابل ارائه تسهیلات با کارمزد پایین از سوی بانک ها را به عنوان راهکار عبور از این شرایط پیشنهاد می دهند. 

الزام پتروشیمی ها به فروش مواد اولیه در بورس، حذف یا کاهش تعرفه گمرکی و ارزش افزوده برای نخ های وارداتی نیز از جمله درخواست های تولیدکنندگان فرش ماشینی است که با توجه به افزایش ناگهانی هزینه های تولید و تعطیلی بیش از 40 درصد ظرفیت این صنعت در منطقه، تشکیل کمیته ای ویژه از سوی دولت و مجلس برای رسیدگی همه جانبه به مشکلات و حفظ اشتغال موجود ضروری به نظر می رسد.