روند نزولی قیمت دلار در بازار آزاد در حالی رقم میخورد که به دنبال این اتفاق، قیمت برخی از کالاهای اساسی نیز کاهش جزئی یافته است.
به گفته فعالان اقتصادی افزایش افسارگسیخته نرخ ارز هیچ توجیه منطقی ندارد و هیچ اقتصادی پذیرای افزایش روزانه قیمت ارز نیست.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، در یکی دو ماه اخیر و از آغاز تنشهای ارزی، پیشبینیهای متفاوتی در مورد قیمت دلار و وضعیت اقتصادی وجود داشت. برخی از کارشناسان از کاهش قیمت ارز و رسیدن قیمت دلار به زیر 10 هزار تومان خبر میدادند و برخی هم از افزایش قیمت دلار به بالای 20 هزار تومان و کمبود شدید کالا میگفتند اما موضوع مهمی که در این میان باید به آن توجه کرد موضوع معیشت و وضعیت اقتصادی مردم است.
از اوایل هفته جاری که قیمت دلار روند کاهشی به خود گرفت این سوال مطرح شد که آیا دولت میتواند جلوی تخلفات بازار کالاهای اساسی را هم بگیرد؟ در حال حاضر قیمت کالاهای اساسی با افزایش بیسابقهای مواجه شده و بیشتر کالاهای پرمصرف مردم حداقل 4برابر شده است این در حالی است که قشر کارگر و کارمندی که تنها با حقوق ثابت مجبور به گذران زندگی است به سختی میتواند از پس هزینههای غیرمنطقی تحمیلی بر آید.
بعد از قیمت دلار، یکی از پرحاشیهترین موضوعاتی که فکر مردم را این روزها مشغول کرده افزایش قیمت مواد غذایی مردم است و متاسفانه در همین راستا هیچ نهاد نظارتی به تخلفات صورت گرفته چه در بخش تولید و چه در سطح عرضه ورود نمیکند و به راحتی برخی از تولیدکنندگان و فروشندگان از آب گلآلود ماهی میگیرند و معلوم نیست سازمان حمایت و تعزیرات چرا با گرانفروشان و محتکران برخورد جدی نمیکند.
این در حالی است که دود این اتفاقات در نهایت به چشم مصرفکننده نهایی میرود. اگرچه دولت اعلام کرده که برای قشر مستضعف برنامههایی در مورد تامین کالاهای اساسی آنها خواهد داشت و معاون اول رییس جمهور نیز روز گذشته به دلیل برخی کمبودها و مشکلات از ملت عذرخواهی کرد و گفت: میدانیم شرایط کشور دشوار است و مردم با سختی و مشکلات مواجهاند، اما بخشی از این سختیها نتیجه تحریمها و فشارهای آمریکاست.
اگرچه جهانگیری بخش عمده مشکلات معیشتی را گردن آمریکا انداخت اما کارشناسان به کرات، خودتحریمیهای داخلی و سیاستهای سکانداران اقتصادی کشور را باعث بر هم زدن بازار داخلی و افزایش قیمتها عنوان میکنند.
در حال حاضر قشر متوسط جامعه نیز بعد از تغییر و تحولات اقتصادی اخیر با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم میکند. از اینرو دولت باید همانطور که به فکر تامین کالاهای اساسی است با سیاستگذاریهای جدید جلوی سوءاستفاده سودجویان را نیز بگیرد.
ثبات قیمتها
در همین رابطه نایبرییس اتاق ایران و چین با بیان اینکه دولت میتواند مردم را از این وضعیت نجات دهد به «جهانصنعت» گفت: کاهش قیمت دلار قابل پیشبینی بود زیرا بازار کشش افزایش بیشتر قیمتها را ندارد.
مجیدرضا حریری افزود: به نظر میرسد اگر روند کاهشی قیمت دلار که تحتتاثیر هیجانات بازار هم هست، ادامه داشته باشد به دنبال آن ممکن است قیمت کالاهای اساسی پایین بیاید. این پیشبینیها در حالی است که دولت برنامه جدی برای کاهش و ثبات قیمتها داشته باشد.
وی افزود: این موضوع بسیار مهمی است. بهطوریکه میتواند گرهی از مشکلات مردم و مصرفکننده نیز باز کند.
دلار پایینتر میآید؟
همچنین دبیرکل خانه اقتصاد نیز با بیان اینکه دلار کف خیابان کاهش یافته و اصولا نباید این قیمتها بر کالاهای اساسی تاثیر میگذاشت ؛ گفت: این عددی که برای نرخ ارز دیده میشود شاید از نظر روانی بر قیمتها تاثیرگذار باشد اما واقعیت این است که دولت با نظارت ارگانهای مختلف به راحتی میتواند جلوی رشد قیمت کالاهای اساسی را بگیرد چراکه در حال حاضر 70 قلم کالای اساسی با دلار 4200 تومان وارد میشود.
مسعود دانشمند افزود: این بازار حدود 45 درصد کل نیاز ارزی کشور را تامین میکند بنابراین اینکه همه کالاهای اساسی با افزایش قیمت غیرمنطقی مواجه شده به نحوه مدیریت و تنظیم بازار داخلی برمیگردد.وی تصریح کرد: آنچه باعث شده قیمت دلار پایین بیاید این است که احساس بازار این است که دولت بسیار جدی عزم کرده قیمت دلار تا 10 هزار تومان هم پایین بیاید. دانشمند گفت: به نظر من این روند نزولی ادامه پیدا میکند و تا پایان هفته در کانال 13 هزار تومان هم قرار خواهد گرفت و هفته بعد از آن ممکن است به 10 هزار تومان برسد.
مشورت با بخش خصوصی
نایبرییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران نیز گفت: در حال حاضر تحلیل بازار ارز متفاوتتر از تحلیلهایی است که طی سالهای قبل داشتهایم و هیچ دلیل قانعکنندهای برای افزایش آن دیده نمیشود چراکه ظرفیت فعلی اقتصادی و اجتماعی ایران دلار ۱5 - 14 هزار تومان به بالا را توجیه نمیکند.
محسن حاجیبابا افزود: اصولا بازار هیجانی، بازار قابل اتکایی نیست. چه در بالا رفتن آن چه در پایین آمدنش. اما زمانی که قیمتها بالا میرود، روی پایین آمدن بیشتر میتوان تکیه کرد تا به قیمتهای واقعی خود برسد.
نایب رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران چهار عامل اصلی که در کاهش قیمت ارز تاثیرگذار بوده را احتمال تصویبFATF عنوان کرد و گفت: این موضوع اطمینان ایجاد میکند که مانعی برای ارتباط بین ایران و اروپا نخواهد بود.
حاجیبابا دلیل دیگر کاهش نرخ ارز را ارتباط بانکی اروپا (غیر از سوییس) با ایران که تقریبا قطعی شده، برشمرد و اظهار کرد: وقتی برای دلار در اقتصاد جنبه ناامنیتی ایجاد شود، هزینه مبادله بالا میرود. ایران از نظر آمار دقیق نیست اما بالاخره مسوولان جسته و گریخته اعلام کردند که حدود ۲۵ میلیارد دلار در خانهها وجود دارد که اکنون در بازار آزاد در حال عرضه است.
وی علت دیگر افت قیمت دلار را آزاد اعلام کردن واردات ارز بدون محدودیت همراه با مسافران دانست و گفت: حوالههای خرید و فروش به شدت وجود دارد اما عرضه اسکناس در بازار توسط مسافران و حتی صرافیها در کاهش قیمت تاثیرگذار است و به احتمال زیاد در عرضه اسکناس در بازار افزایش پیدا خواهد کرد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: این شرایط باعث شد خریداران دلار یا دلال مقداری در خرید احتیاط کنند و احتیاط در خرید باعث کاهش قیمتها شده و با همان شدت هیجانی که خرید کردند اکنون عرضه میکنند که بازار تاحدودی به تعادل برگشته است.وی افزود: این عوامل تنها نمیتواند تعادل نرخ را نگه دارد. بنابراین عوامل بنیادی دیگر را باید دولت در تصمیمات در نظر بگیرد تا قیمتها تثبیت شود.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران بازار را اینطور پیشبینی کرد که روند نزولی امروز و فردا تمام خواهد شد و دلار تا حدود ۱۰ هزار تومان (مقداری بالاتر یا پایینتر) میآید که این قیمت در شرایط فعلی یک قیمت منطقی برای بازار آزاد است و اگر محدودیتهای نیمایی برداشته شود، دولت کنترل و نظارت بیشتری روی ارزها خواهد داشت. اما تثبیت آن بستگی به حرکتهای دولت و ایجاد اعتماد مردم به توانایی دولت در اقتصاد کشور و تصمیماتی دارد که در قبال نقدینگی اتخاذ میکند.
وی افزود: در ماههای آینده و تصمیمات بعدی، اگر دولت از بخشنامهها و اداره کردن اقتصاد دست بکشد و قبل از اتخاذ هر تصمیم با فعالان بخش خصوصی که اتاق بازرگانی نماینده آنهاست، مشورت لازم را داشته باشد، مشکلات برطرف خواهند شد.
همچنین دولت باید برای دلار ۴۲۰۰ تومانی فکری اساسی کند. دلار ۴۲۰۰ تومانی به زیان مردم و قشر پایین کشور است، چراکه کالاهایی که با دلار ۴۲۰۰ تومان وارد میشوند احتمال قاچاقشان بالاست چون مقرون به صرفه هستند.