نرخ سود سپرده بالا به دلیل افزایش هزینه بانک، افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی را به همراه دارد و در شرایط رکود تورمی و البته تشدید مشکل تامین نقدینگی، نرخ بالاتر سود تسهیلات برای تولیدکننده قابل هضم نیست.
زمزمه افزایش نرخ سود بانکی مدت هاست که آغاز شده است. دلیل عمده تشدید تمایل بانک ها به افزایش نرخ سود بانکی و انجام غیررسمی آن افزایش سوددهی بازارهای موازی و تمایل سپرده گذاران به خروج سرمایه از حساب های بانکی است.
در پنج سال گذشته همواره این شبکه بانکی بود که سودی بیش از تورم موجود در اقتصاد به سرمایه ها اختصاص می داد. مردم به دلیل سود بالا و خطر پذیری پایین سپرده گذاری در بانک را به هر سرمایه گذاری ترجیح می دادند اما تحولات اقتصادی اخیر در بازارهای ارز و سکه این معادله را تغییر داد.
در هشت ماه گذشته سوددهی بانک ها از دیگر بازارها عقب ماند و همین مسئله به خروج سرمایه از بانک ها و ورود به دیگر بازارها منجر شد.
بانک ها به ویژه بانک های خصوصی که به طور معمول در افزایش نرخ سود پیش قدم می شوند تلاش کردند با درصدهای بالا مشتریان را از خروج سپرده ها منصرف کنند اما در عمل دست کم در بانک های دولتی توفیقی در این زمینه حاصل نشد و نقدینگی به بازارهای دیگر که به طور عمده بازارهای سفته بازی و دلالی است سرازیر شد. در چنین شرایطی تکاپوی بانک ها برای حفظ و جذب سپرده ها شدت گرفت.
هرچند افزایش نرخ سود از طریق شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی به طور رسمی اعلام نشده اما بانک ها به طور نامحسوس برای مشتریانشان شرایط ویژه ای را در نظر گرفتند. در آینده نزدیک عدم اعلام تصمیم افزایش نرخ سود از سوی مراجع رسمی اقتصادی در کشور به معنای عدم تلاش بانک ها برای سوددهی بیشتر نیست.
این فرایند درحالی در جریان است که بهیچ وجه برای تولید و تولیدکننده مطلوب نیست. نرخ سود سپرده بالا به دلیل افزایش هزینه بانک، افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی را به همراه دارد و در شرایط رکود تورمی و البته تشدید مشکل تامین نقدینگی، نرخ بالاتر سود تسهیلات برای تولیدکننده قابل هضم نیست.
در شرایطی بازپرداخت تسهیلات با سودهای کنونی برای تولیدکنندگان سخت است، نمی توان انتظار داشت که افزایش نرخ سود سپرده و به دنبال آن تسهیلات برای تولید ایران نتیجه مطلوبی به همراه داشته باشد.