قاچاق بی‌رویه پوشاک، صدای تولیدکنندگان را درآورده است. اما آنطور که برخی نمایندگان مجلس می‌گویند، نمی‌توان انتظار داشت که از روند قاچاق پوشاک کاسته شود چرا که قاچاق پوشاک از گمرکات و با تبانی برخی مسوولان انجام می‌شود.
در همین خصوص عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به تازگی اعلام کرد که قاچاق رسمی پوشاک از مبادی قانونی کشور از طریق سامانه جامع گمرک، با اظهار خلاف واقع و جعل اسناد صورت می‌گیرد. به گفته امیر خجسته، با قاچاق گسترده پوشاک به کشور ۳۶۰ هزار کارگر نساجی و پوشاک بیکار شده‌اند.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، در این خصوص همچنین نایب‌رییس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک اعلام کرد که حجم مصرف پوشاک در کشور سالانه هشت میلیارد دلار است که 5/2 میلیارد دلار آن به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و تنها ۶۰ میلیون دلار پوشاک به صورت قانونی به کشور وارد می‌شود. به گفته بهرام شهریاری، به علت قاچاق گسترده، تنها نیمی از ظرفیت تولید پوشاک فعال است.
مدیر کل نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم در این خصوص اعلام کرده است که از ۴۴ هزار و ۱۰۸ فقره پرونده تشکیل شده در شعب تعزیرات حکومتی، چهار هزار و ۴۳۲ فقره مرتبط با پوشاک قاچاق است.
فروش میلیاردی یک برند قاچاق در یک روز
بر همین اساس تولیدکنندگان پوشاک طی بیانیه‌ای به ستاد مبارزه با قاچاق کالا اعلام کردند که برخورد با قاچاق پوشاک به حاشیه رفته است و یکی از برندهای محرز قاچاق فقط در یک روز فروش یک میلیاردی داشته است.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «با تاسف فراوان و علی‌رغم گذشت حدود پنج ماه از آخرین مهلت عرضه پوشاک خارجی فاقد شناسه کالا بر اساس دستورالعمل ماده ۷، فروشگاه‌های عرضه‌کننده برندهای قاچاق محرز با دکور و تابلوی برندهای خارجی در تهران و شهرستان‌های بزرگ کشور کمافی‌السابق پوشاک قاچاق محرز را با قیمت‌های گزاف عرضه می‌نمایند که هیچ تردیدی در قاچاق بودن این برندهای خارجی و لزوم برخورد با آنها وجود ندارد. پرواضح است که عدم اخذ شناسه کالا توسط تولیدکنندگان داخلی اساسا نمی‌تواند دلیلی برای عدم برخورد با برندهای محرز قاچاق در سطح عرضه باشد.»
در قسمتی دیگر از این بیانیه به مویدی رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز آمده است: «با کمال تعجب در بخشی از اظهارات مسوولان ستاد مبارزه با قاچاق، اشاره شده است که حتی با فرض صفر شدن قاچاق پوشاک، تولیدکنندگان داخلی قادر به تامین بازار و پاسخ به نیاز مصرف‌کنندگان نیستند.
این درحالی است که در دهه اخیر به‌دلیل جولان پوشاک قاچاق در داخل کشور، ظرفیت تولید واحدهای تولیدی به کمتر از نصف میزان واقعی رسیده است که در صورت حمایت دولت و متولیان برخورد با کالای قاچاق، افزایش توان تولیدکنندگان داخلی و تامین کامل بازار محقق شده و رشد اشتغال و رونق کسب‌و‌کار را به همراه خواهد داشت. افزون بر آن، برخی به غلط بیان می‌کنند که به‌دلیل افزایش نرخ ارز، قاچاق پوشاک دارای صرفه اقتصادی نبوده و کاهش یافته است که همین باور نادرست، مبارزه با قاچاق پوشاک را به حاشیه برده است. هر چند این ادعا مورد تایید نیست، با فرض صحت این ادعا نیز باید توجه داشت که شرایط کنونی بهترین زمان برای برخورد با قاچاق در سطح عرضه می‌باشد زیرا با کاهش قاچاق، تعداد عرضه‌کنندگان منتفع از قاچاق کاهش پیدا کرده و تبعات اجتماعی برخورد کم خواهد شد.
متاسفانه امروز واردکنندگان پوشاک قاچاق سودهای کلان غیرقانونی کسب می‌کنند که به عنوان نمونه می‌توان به فروش یک میلیارد تومانی یکی از برندهای محرز قاچاق فقط در یک روز خاص (۲ آذر) اشاره کرد. این درحالی است که به دلیل پدیده شوم قاچاق، روز به روز شاهد کاهش ظرفیت‌های تولید و بیکاری تعداد زیادی از کارگران واحدهای تولیدی پوشاک هستیم که لطمات آن با گذشت سالیان متمادی نیز جبران نخواهد شد.»
ورشکستگی کارخانه‌های نساجی
بر همین اساس عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز با اشاره به اینکه ایران یکی از تولیدکنندگان مهم وش پنبه و محصولات ریسندگی و بافندگی در منطقه به شمار می‌رفت، اظهار کرد: این در حالی است که کارخانه‌های نساجی به دنبال قاچاق بی‌رویه پوشاک و عدم رقابت با سایر کشورها دچار ورشکستگی شدند.
عباس پاپی‌زاده افزود: اتخاذ سیاست تقویت واردات به دنبال تامین کالای مورد نیاز مردم و عدم حمایت دولت در برابر تولیدکنندگان خارجی منجر به ورشکستگی کارخانه‌های ریسندگی و نساجی شد.
پاپی‌زاده نبود صنایع نساجی و جانبی را دلیل اصلی کاهش سطح زیر کشت پنبه دانست و گفت: بر این اساس کشاورزان به سمت و سوی کشت دیگر محصولات همچون سیب‌زمینی، پیاز، خیار و گوجه‌فرنگی که با مازاد آن در داخل روبه‌رو هستیم، سوق داده شدند که در نهایت این امر منجر به از دست دادن این صنعت باارزش در داخل شد.
عضو کمیسیون کشاورزی ادامه داد: کاهش سطح زیر کشت پنبه و از دست دادن این صنعت باارزش شرایطی را ایجاد کرد تا ترکیه با استفاده از خلا موجود توانست به یکی از قطب‌های مهم نساجی در دنیا تبدیل شود. پاپی‌زاده از قاچاق گسترده پوشاک از ترکیه به ایران خبر داد و گفت: هم‌اکنون کشور ترکیه در همسایگی ایران به سهولت قاچاق پوشاک را مدیریت می‌کند به طوری که به سبب عدم پرداخت تعرفه واردات به طور گسترده اقدام به عرضه البسه با قیمت‌های نازل در بازار داخل می‌کند.
کمبود مواد اولیه و نقدینگی
افزایش قاچاق پوشاک در حالی تولیدکنندگان را با مشکل روبه‌رو کرده است که به گفته عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، سرمایه پوشاک در صرافی‌ها نیز به خواب رفته است. مجید نامی با اشاره به اینکه واحدهای تولیدی صنعت پوشاک جهت تخصیص ارز از مدت‌ها قبل ریال خود را به صرافی‌ها داده‌اند، گفت: ریال تولیدکنندگان حوزه پوشاک در صرافی‌ها به خواب رفته است این در حالی است که ارزی دریافت نکرده‌اند.
وی با اشاره به آخرین وضعیت تولید پوشاک در کشور، اظهار کرد: مشکلی که در حال حاضر تولیدکنندگان پوشاک با آن روبه‌رو هستند کمبود مواد اولیه و نقدینگی است که موجب شده میزان تولید کارخانجات تا یک‌سوم کاهش یابد و این اتفاق در حالی رخ داده است که به دلیل ممنوعیت واردات پوشاک و افزایش هزینه قاچاق با توجه به رشد نرخ ارز، بازار به شدت تشنه کالاست.
نامی افزود: قیمت مواد اولیه و ملزومات مورد نیاز تولیدکنندگان از چند ماه پیش تا سه برابر افزایش یافته است و با توجه به وضعیت ارزی پیش آمده و نیز احتمالاتی که در خصوص عدم ثبات نرخ ارز وجود دارد کمتر کسی حاضر به فروش مدت‌دار محصولات خود است و مواد اولیه یا قطعه صرفا به صورت نقدی ارائه می‌شود.
وی همچنین در خصوص کمبود مواد اولیه واحدهای تولیدی، بیان کرد: کمبود مواد اولیه در حوزه پوشاک به چند دلیل رخ داده است؛ مشکلاتی که در سامانه نیما وجود دارد و عدم تخصیص ارز به صنایع نساجی و پوشاک موجب شده واحدهای تولیدکننده به صورت قطره‌چکانی ارز مورد نیاز خود را از این سامانه دریافت کنند.