صنعت نساجی کشور به صورت ماشینی، قدمتی حدود 120 ساله دارد.
در راستاي بهرهمندي از نقطه نظرات فعالين اقتصادي و افراد دارای تجربه در بخش خصوصي و تعاوني و به منظور بررسي چالشها و مشكلات اقتصادي كشور، جلسهاي با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، مدیر کل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی، نمايندگان بخش خصوصي و روساي اتاق اصناف، اتاق بازرگاني، صنايع، معادن وكشاورزی، اتاق تعاون، خانه صنعت و معدن، انجمن قطعه سازان خودرو، اتحاديه صادر كنندگان و انجمن مديران صنايع استان خراسان رضوي در سازمان امورمالیاتی شهر مشهد برگزار شد. در این جلسه مهندس رضا حمیدی- عضو هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران- مطالب خود را به شرح زیر عنوان کرد:
«صنعت نساجی کشور به صورت ماشینی، قدمتی حدود 120 ساله دارد. از نظر اشتغال رتبه دوم کشور با حدود 400 هزار نفر 16 درصد اشتغال صنعتی کشور را با تعداد 9800 واحد تولیدی در بیش از 15 رشته تخصصی مانند ریسندگی پنبهای، پشمی و الیاف مصنوعی، الیاف سازی اکرلیک، پلیاستر و نایلون، بافندگی تاری و پودی، بافندگی کشباف، رنگرزی الیاف، نخ و پارچه، تکمیل، چاپ، موکت نمدی، موکت تافتینگ، فرش ماشینی در ظرافتهای از 350 تا 1500 شانه و غیره و در کنار صنعت نساجی ماشینی، صنعت نساجی دستی نیز با قدمتی چندین هزار ساله و اشتغالی بیش از 50تا 70 هزار نفر در بخشهای ریسندگی، بافندگی، چاپ و تکمیل و نیز نمد مالی در یزد، اصفهان و برخی نقاط دیگر کشور و صنعت نساجی ماشینی عمدتاً در شهرهای اصفهان، کاشان، یزد، زنجان، قزوین، البرز، رشت ، سمنان، مشهد و... پراکنده میباشند.
سرمایهگذاری در صنعت نساجی ماشینی کشور حدود 90 هزار میلیارد معادل 5 درصد سرمایهگذاری صنعتی کشور است. ناگفته نماند که این صنعت جزوء کم سرمایهبر ترین صنایع برای اشتغال یک نفر میباشد به خصوص در بخش پوشاک
مواد اولیه صنعت نساجی:
1-پنبه: تولید پنبه حدود 50 هزار تن است که در دهه 50 و 60 تولید تا 3 هزار تن نیز داشتهایم. کیفیت پنبه ایران متوسط میباشد و کسری پنبه مورد نیاز - بیش از صد هزار تن در سال- از سایر کشورها مانند تاجیکستان، ازبکستان و... تأمین میشود.
2-پشم: پشم تولید داخل از نظر کیفی، متوسط و عمدتاً در تولید پارچههای پشمی غیرظریف مصرف میشود و برای تولید انواع فاستونی و موارد مشابه، نیاز به پشم باکیفیت بهتر و طول الیاف بیشتر میباشد که به صورت الیاف تاپس و نخ پشمی از سایر کشورها مانند استرالیا، نیوزلند و .غیره وارد میشود.
3-الیاف و نخ مصنوعی:
*پلیاستر: به صورت الیاف و نخ ریسیده یا فیلامنت و خوشبختانه بیش از نیاز داخلی تولید و مازاد آن صادر میشود.
*الیاف اکرلیک: تولید داخلی آن کم است و بیش از 90 درصد نیاز واحدها از خارج کشور تأمین میشود.
*نخهای متفرقه که عمدتاً وارداتی هستند.
*صادرات:
صادرات صنعت نساجی ایران حدود 900 میلیون دلار است که در سند چشمانداز بیست ساله در سال 1404 معادل 3 میلیارد دلار پیش بینی شده است. ناگفته نماند که گسترش صادرات به 3 فرایند بستگی دارد:
1-کیفیت
2-قیمت رقابتی
3- پرداخت سریع جوایز صادراتی و افزایش مقدار آن. ضمناً در کنار حمایت از صادرات به صنایعی که تولیداتشان باعث جلوگیری و عدم نیاز به واردات کالای مشابه است، نیز توجه و حمایت شود.
*واردات:
آمار رسمی واردات کالای نساجی 5/1 میلیون دلار و آمار قاچاق حدود 3 میلیارد دلار است.
*ماشینآلات:
سهم ماشینآلات ساخت داخل کمتر از 10 درصد است. با توجه به رشد تکنولوژی و نوآوریهای بیش از 90 درصد دستگاهها ساخت خارج کشور است و عمدتاً از آلمان، ایتالیا، فرانسه، سوئیس، بلژیک و در سالهای اخیر مقداری هم از چین وارد میشود.
*نوسازی:
اغلب واحدهای نساجی کشور نیازمند نوسازی هستند. هم اکنون حدود 10 تا 15 درصد واحدهای نساجی کشور با استفاده از مدرنترین ماشینآلات روز، تأسیس یا مجهز شدهاند. بدهی است نوسازی و بکارگیری دانش و تکنولوژی روز موجب کاهش مصرف انرژی، آب، نیروی انسانی، قیمت تمام شده و بهبود کیفیت و بهرهوری میشود.
*مشکلات و پیشنهادات:
1-نیاز به سرمایه در گردش به خصوص پس از تضعیف اخیر پول ملی به 2 تا 3 برابر افزایش یافته است، لذا ارائه تسهیلات با نرخ مناسب ضروری به نظر میرسد.
2-قاچاق گسترده آسیب زیادی خارج از تحمل به بخشهای مهمی از این صنعت به خصوص پوشاک تولید داخل میزند.به یک میلیارد دلار قاچاق حدود 8 هزار فرصت شغلی جوانان ایران زمین را ضایع و فساد را گسترش میدهد. حجم قاچاق بین 15 تا 20 میلیارد دلار تخمین زده میشود و واردات چمدانی همراه مسافر نیز آن را به شدت افزایش میدهد.
3- واردات رسمی کالای مشابه ساخت داخلی که میتوان با کنترل خردمندانه و ملی گرایانه، ارزهای گرانبهای خود را صرف واردات کالای غیرضروری و یا لوکس ننمایم. در چنین شرایط سختی این وطن پرستی نیست که ویترین برخی فروشگاههای ما، نمایشگاه توسعه و تشویق مصرف کالاهای خارجی باشد.
4- عدالت مالیاتی: مالیات براساس عدالت باید از همه اخذ شود حتی از مالیات گریزان و مالیات معافان تا فشار مالیاتی بر دوش صنایع و سایر اقشار جامعه قدری کاهش یابد.
5-مالیات بر ارزش افزوده باید مانند اکثر کشورها از مصرفکننده نهایی اخذ شود نه از صنعتگر. صنعتگر نباید گاو شیرده دولت باشد.
6-صنایع کشور برای ایجاد توسعه، نوسازی و رشد تکنولوژی نیازمند تسهیلات کافی با نرخ مناسب هستند.
7-مطالبات بخش خصوصی از دولت و سازمانهای وابسته اولاً به سرعت پرداخت شوند، ثانیاً همانطور که دولت مطالبات خود را از بخش خصوصی با سود و جریمه دیرکرد میگیرد، بدهی خود را نیز با سود و جریمه دیرکرد پرداخت نماید.
8-برای اجرای صحیح مصوبات و قوانین توسط سازمانهای اجرایی، دولت و قوه قضائیه اهتمام بیشتری ورزند. آیا در حکومت اسلامی عملکرد غیر از این مجاز است؟
9-قانون ذینفع واحد را لغو نمایید. غیرمنصفانه و آزاردهنده است.
10-برای حفظ واحدهای صنعتی رسمی و استاندارد که مالیات و عوارض گوناگون خود را پرداخت مینمایند، با واحدهای زیرپلهای و غیراستاندارد برخورد جدی بفرمایید.
11-برای رسیدگی و حل و فصل مشکلات گسترده صنایع با بانکها کارگروه یا کمیتههای با اختیارات کافی تعیین گردد.26درصد مشکلات مطرح شده در ستادهای تسهیل، مشکلات بانکی است.
12-برای رسیدن به رشد اقتصادی 8 درصدی که از اهداف مهم سند چشمانداز بیست ساله کشور است، رشد بهرهوری ضروری میباشد.
13- همه روزه بخش عظیمی از سرمایه و ثروتهای ملی کشور به صورت مواد خام و نیم ساخته از کشور خارج میشود در صورتیکه نیاز مبرم به افزایش و حفظ اشتغال و حفظ ارزش افزوده در داخل کشور است.
14-اجبار صادرکننده به ارائه ارز حاصل از صادرات با نرخ نیما، تجاوز به حقوق صادرکننده و موجب کاهش صادرات و افزایش قاچاق میشود. صادرکننده فقط باید معادل ارز نیمایی دریافتی برای تولید را مرجوع نماید.
15-کاهش نرخ بیمه سازمان تأمین اجتماعی از 23 درصد به 10 درصد موجب توانمندی و رشد صنعت میشود. مابقی آن را از محل مبارزه با دزدیهای میلیاردی تأمین فرمایید.
16-برندهای ملی برای رقایت با برندهای غول خارجی نیاز به حمایتهای منطقی و کافی دولت و قوه قضائیه دارد.
17-اعلام اخیر وزارت صنایع ( وزیر سابق) در انتقال صنعت پوشاک کشور به روستاها، خیانت به صنعت پوشاک کشور و موجب شادمانی صنعت پوشاک ترکیه و چین میشود.
18-امروز مفهوم استقلال، فقط حفظ مرزهای جغرافیایی کشور نیست. در حالیکه به مرزهای اقتصادی ما دوستان عزیزمان ترکیه و چین تجاوز نمودهاند.
19-برای جلوگیری از فرار سرمایهها و مغزها از ایران زمین که در جهان رتبه اول را کسب کردهایم، چاره اندیشی شود.
20-سرمایه جایی میرود که سود بیشتری حاصل شود؛ تا زمانیکه سود فعالیتهای تجاری و دلالی بیش از سود تلاشهای تولیدی باشد، گسترش کارآفرینی در جامعه کند خواهد بود.
21-اختیارات استانداران و مدیران کل را افزایش دهید. در استانها افراد شایسته، سالم و مدبر کمتر از مرکز نیستند.
تو ای نازنین میهن ای خاک پاک ز انوار حق چهرهات تابناک
ز مهر تو داریم سري پر ز شور بسازیم لحظاتت با غرور
جهان تا جهان است آباد باش بر و بوم مردان آزاد باش
به صبح درخشان که آرد امید ز دل تیرگیها کنیم ناپدید»