منسوجات فنی به منسوجاتی گفته می شود که به دلیل خواص عملکردی و کارایی فنی خود مورد استفاده قرار می گیرند.
ترجمه: آزاده موحد
این منسوجات بر اساس ویژگی های محصول، عملکرد مورد نیاز و کاربرد نهایی به 12 بخش طبقه بندی می شوند که عبارتند از اگروتک(منسوجات کشاورزی)، بیلدتک(منسوجات مربوط به ساخت و ساز)، کلوث تک(منسوجات پوشیدنی)، ژئوتک(ژئوتکستایل)، هوم تک(منسوجات خانگی)، ایندوتک(منسوجات صنعتی)، موبایل تک(منسوجات مورد استفاده در حمل و نقل، خودرو و هوافضا)، اوئکوتک(منسوجات مربوط به محافظت از محیط زیست)، پک تک(منسوجات بسته بندی)، اسپورتک(منسوجات ورزشی) و مدی تک(منسوجات پزشکی).
به گزارش سرویس اطلاع رسانی نساجی امروز، منسوجات فنی یک بخش بزرگ و در حال رشد است که طیف وسیعی از صنایع را پشتیبانی می کند. به دلیل افزایش کاربرد انواع مختلفی از این محصولات در صنایعی نظیر خودروسازی، ساخت و ساز، بهداشت و درمان، منسوجات محافظ، کشاورزی، ورزش و غیره تقاضا برای آن ها نیز افزایش یافته است.
منسوجات فنی در هند یکی از بخش های دارای رشد سریع به شمار می رود که رشد سالانه آن دورقمی بوده است. در این مقاله جزییات شرایط حاضر منسوجات فنی نشان داده می شود و پتانسیل رشد این بخش در هند مورد بررسی قرار می گیرد.
بازار جهانی منسوجات فنی در سال 2018، 165 میلیارد دلار بوده است. موبایل تک، ایندوتک و اسپورتک با در اختیار داشتن 52 درصد از این بازار، بزرگ ترین بخش را به خود اختصاص می دهند. اروپا و چین با هم بیش از 50 درصد تولیدات جهانی منسوجات فنی را در اختیار خود دارند در حالی که سهم هند حدود 5 درصد است.
وضعیت تقاضا برای منسوجات فنی در جهان دچار تغییراتی شده است. از قدیم آمریکای شمالی و اروپا مهم ترین بازار برای این منسوجات بوده اند. البته این صنعت در کشورهای توسعه یافته تا حد زیادی به بلوغ رسیده است. اخیرا تقاضا از سوی منطقه آسیا-اقیانوسیه تقاضای جهانی برای منسوجات فنی را تحت الشعاع خود قرار داده، این منطقه حدود 40 درصد مصرف جهانی این منسوجات را به خود اختصاص می دهد.
پیش بینی می شود بخش منسوجات فنی در اقتصادهای در حال توسعه نظیر چین و هند به عنوان یک پایگاه تولید و مصرف در حال رشد ظهور کند. انتظار می رود پیشرفت فناوری، افزایش تقاضا از سوی صنایع مختلف و افزایش پشتیبانی دولت به رشد این بازار کمک کند.
پیش بینی می شود بازار منسوجات فنی تا سال 2025 با نرخ رشد ترکیبی سالانه 4 درصد به 220 میلیارد دلار برسد. رشد بخش هایی خاص در بعضی از صنایع نیز در افزایش استفاده از منسوجات فنی در جهان موثر بوده است. در زیر مثال هایی در این رابطه آمده است:
* موبایل تک: این بخش در سال 2018 با در اختیار داشتن 22 درصد از مجموع سهم بازار، کاربردی ترین بخش بوده است. بسیاری از کشورهای آسیایی نظیر چین، ژاپن، هند، کره، تایلند و تایوان دارای صنعت خودروسازی قوی می باشند. پیش بینی می شود افزایش تقاضا برای مواد اولیه با کارایی بالا از سوی صنعت خودروسازی در سال های پیش رو همچنان یک عامل کلیدی و مهم باقی بماند.
*مدی تک: افزایش هزینه های زیرساختی به ویژه در مناطق در حال توسعه نظیر آسیا-اقیانوسیه و آمریکای جنوبی و مرکزی به دلیل مشوق های دولتی نیز عامل مهمی محسوب می شود. رشد جمعیت و افزایش دسترسی به درمان پزشکی نیز عامل محرکی برای صنایع پزشکی و دارویی به شمار می رود و به رشد بخش منسوجات پزشکی کمک می کند.
*منسوجات محافظ: آمریکای شمالی بیش از نیمی از بازار منسوجات محافظ را به خود اختصاص می دهد. انتظار می رود قوانین سختیگرانه در کنار سطح بالای آگاهی از مسایل ایمنی در صنعت در سال های پیش رو به رشد این بخش کمک کند.
در زمینه تحقیق و توسعه در مورد بازار منسوجات فنی در جهان سرمایه گذاری های عظیمی انجام شده که باعث نوآوری و تولید محصولات جدید شده است. کمپانی های مهم نظیر آلستروم، دوپونت، آساهی کاسی، فریدنبرگ و غیره قدم های مهم در زمینه ایجاد کاربردهای جدید برای این منسوجات برداشته اند.
بازار منسوجات فنی هند این پتانسیل را دارد که تا سال 2025 به 50 میلیارد دلار برسد. هند به عنوان یک قطب مهم در صنایع منسوجات فنی ظهور کرده و حدود 10 درصد از مصرف جهانی را به خود اختصاص داده است. ارزش بازار منسوجات فنی هند 17 میلیارد دلار است که نرخ رشد ترکیبی سالانه آن در طول پنج سال گذشته 12 درصد بوده است.
ارزش صادرات منسوجات فنی هند در سال 18-2017، 1737 میلیون دلار و واردات آن 2126 میلیون دلار بوده است. هند مهم ترین صادرکننده محصولات مشخصی نظیر کیف و ساک، کیسه های فله انعطاف پذیر، کرباس و غیره می باشد. محصولات دارای فناوری پیشرفته نظیر ایربگ، سیم تایر، الیاف شیشه و غیره نیز جزو محصولاتی هستند که به کشور وارد می شوند.
هند به عنوان یک بازار کلیدی نوظهور برای محصولات موجود در صنایع منسوجات فنی مطرح شده است. پیش بینی می شود صنایع منسوجات فنی در هند تا سال 2025 با نرخ رشد ترکیبی سالانه 16درصد به 50 میلیارد دلار برسد. بعضی از عوامل موثر در رشد این بخش عبارتند از:
1. افزایش آگاهی مصرف کنندگان: با افزایش درآمد قابل استفاده و تغییر سبک زندگی، نگرانی مصرف کنندگان در حوزه هایی چون بهداشت و سلامت نیز بیشتر شده است. این امر منجر به افزایش مصرف منسوجات پزشکی نظیر دستمال های پاک کننده صورت، نخ دندان، پدهای بهداشتی، پوشک و غیره می شود. علاوه بر آن با افزایش اهمیت ورزش و تناسب اندام مصرف منسوجات ورزشی نظیر لباس، کفش و تجهیزات ورزشی نیز افزایش یافته است.
2. افزایش شدید هزینه های مربوط به امنیت و دفاع: با توجه به این که هند در مسیر تبدیل شدن به یک قدرت جهانی قرار دارد، به روز رسانی تدابیر امنیتی و دفاعی در این کشور نیز از اهمیت زیادی برخوردار شده و در نتیجه تقاضا برای دستکش و جلیقه های ضد گلوله، کفش و غیره بیشتر شده است.
3. جایگزینی کالاهای وارداتی: اگرچه هند در حال حاضر وارد کننده حجم زیادی از منسوجات فنی است اما سرمایه گذاری های بیشتر بر روی محصولات با فناوری پیشرفته می تواند به جایگزینی این محصولات با محصولات داخلی کمک کند.
4. نوآوری در فرایند و محصول: با رشد مداوم فناوری و نوآوری در بخش های مختلف امکان استفاده از منسوجات فنی نیز بیشتر می شود. برای مثال رشد و تکامل فرایندهای تولیدی منجر به تولید "پارچه های هوشمند" با خواص فیزیکی جالب توجه شده است. این پارچه ها به تولید محصولات جدید و بهبود محصولات موجود کمک می کند.
5. رشد صنایع تولیدی: رشد بخش های تولیدی نظیر خودروسازی، ساخت و ساز و غیره منجر به افزایش مصرف محصولات فنی می شود. برای مثال پیش بینی می شود بخش خودروسازی تا سال 2015 با نرخ رشد ترکیبی سالانه 12 درصد بیش از 75 میلیون وسیله نقلیه تولید کند. لوازمی نظیر سیم تایر، کمربند ایمنی، عایق نمدی و غیره همه بخشی از موبایل تک بوده و در نتیجه رشد صنعت خودروسازی بر رشد صنعت موبایل تک نیز تاثیر خواهد گذاشت.
6. حمایت دولت: حمایت دولت ایالتی و مرکزی به صورت ایجاد پارک های نساجی، مراکز تحقیقاتی، همکاری های بین المللی با موسسات و آزمایشگاه های خارجی، مراکز آموزشی و غیره نیز نقش مهمی در رشد و پیشرفت صنایع منسوجات فنی ایفا می کند. دولت های ایالتی مختلف هم اعلام کرده اند که سیاست های نساجی آن ها در راستای جذب سرمایه است. علاوه بر آن سیاست های جذاب در زمینه سرمایه گذاری مستقیم خارجی برای سرمایه گذاران می تواند منجر به جذب سرمایه های بیشتر در این بخش شود.
بخش های جذاب برای سرمایه گذاری در هند
در راستای رشد کلی بازار منسوجات فنی در هند، بخش هایی نظیر موبایل تک، ایندوتک، اسپورتک و هوم تک پتانسیل بیشتری برای رشد از خود نشان می دهند.
علاوه بر آن هند زمینه لازم برای ظهور به عنوان یک قطب مهم در این بخش را داراست. این کشور به دلیل وجود نیروی کار ماهر و فنی، هزینه های تولیدی رقابت پذیر، زیرساخت های موجود برای حمایت از فناوری های جدید و غیره می تواند به جایگاه ثابتی در تولید منسوجات فنی دست پیدا کند. علاوه بر آن دولت با توجه به پتانسیل موجود در این بخش، سیاست هایی را برای ترویج توسعه بخش منسوجات فنی داخلی به کار گرفته است.
تا به امروز بازار داخلی منسوجات فنی در هند از تمام پتانسیل خود بهره برداری نکرده است. مشکلات مشخص و جدی بر سر راه این بخش قرار دارد از جمله عدم دسترسی بومی به یک سری مواد اولیه خام مخصوص، محدودیت های فناوری، عدم حمایت از بخش تحقیق و توسعه و توسعه محصول و غیره که همه و همه مانع از رشد این صنعت می شود. علاوه بر آن نبود آگاهی کافی مصرف کنندگان نهایی از مزایای منسوجات فنی باعث می شود تا تقاضا برای این محصولات افزایش پیدا نکند.
صنایع منسوجات فنی هند همچنان در مراحل ابتدایی خود قرار دارد. پیش بینی از میزان رشد این بخش فرصت های زیادی را در اختیار تولیدکنندگان قرار می دهد تا بتوانند بازار داخلی را در اختیار بگیرند و همچنین در سطح جهانی به رقابت بپردازند. برای تحقق رشد در این بخش نمی توان تنها بر مشوق های مالی و سیاست های حمایتی تکیه کرد. برای تسهیل رشد صنعت منسوجات فنی، تدابیر زیر لازم است:
1. جذب سرمایه: برای رسیدن به مقیاس مورد نظر مهم ترین نکته ایجاد توازن بین سرمایه گذاری داخلی و خارجی در صنایع منسوجات فنی هند است.
2. ایجاد شراکت های بین المللی: برقراری شراکت با شرکت های بین المللی نه تنها باعث بهبود سرمایه گذاری های مالی می شود بلکه باعث ایجاد تبادل در زمینه دانش و فناوری نیز می گردد. این شراکت می تواند به فرم های مختلف نظیر سرمایه گذاری گرین فیلد، شراکت در بازاریابی، شراکت در فناوری و غیره باشد.
3. تمرکز بر بخش تحقیق و توسعه: برای استفاده از فناوری های نوظهور در صنایع منسوجات بی بافت و انجام نوآوری های موفق لازم است تا توجه بیشتری به بخش تحقیق و توسعه شود. دولت نیز در این راستا تدابیر قابل توجهی را برای ارتقای مشوق های مربوط به این بخش به کار گرفته است نظیر ایجاد مراکز عالی برای بخش های مختلف این صنعت.
4. تمرکز بر تحصیل و آموزش: دانش فنی لازمه صنعت منسوجات فنی در هند بوده و برای تولید محصولات فنی های اند نیز به نیروی کار ماهر نیاز است. بنابراین برای تامین نیروی کار ماهر در سطوح فنی و مدیریتی باید اقدامات لازم انجام شود. تدابیری نیز برای گنجاندن مبحث منسوجات فنی در برنامه آموزشی دانشگاه ها و موسسات مختلف باید اتخاذ شود.
5. پیاده سازی استانداردها: سازمان ها یا افراد ذینفع در بخش منسوجات فنی باید استانداردهای هند را در حوزه فعالیتشان پیاده کنند و برای ارتقای کیفیت محصولات خود مطابق با استانداردهای اداره استاندارد هند(BIS) عمل کنند. ثبت استانداردها به توسعه محصولاتی با استانداردهای جهانی و تعامل بهتر با خریداران جهانی کمک می کند.
6. مکانیزم قانونی برای افزایش مصرف منسوجات فنی: مصرف بسیاری از منسوجات فنی در جهان اجباری است چون به نفع جامعه بوده و مزایای اجتماعی و اقتصادی نیز با خود به همراه می آورد. در هند نیز باید قوانینی برای استفاده از پارچه های کندکننده شعله در مکان های عمومی، پوشاک محافظ برای کارگران صنعتی و استفاده از ژئوسینتتیک ها برای کنترل سایش و اگروتکستایل برای تثبیت شن و تپه های ماسه ای در صحراها وضع شود.
هم زمان با رشد اقتصادی در هند و حرکت رو به مدرنیزه شدن، مصرف منسوجات فنی این کشور نیز در آستانه رشد قرار گرفته است. علاوه بر آن رقابت پذیری تولید در هند آن را به یک پایگاه تولیدی متمایز و برتر تبدیل کرده است. با به کارگیری تدابیر درست، پتانسیل در دست گرفتن بازار داخلی و جهانی توسط صنایع منسوجات این کشور به وجود خواهد آمد.