با گذشت کمتر از ۴۰ روز از سال تازه کشورهای جهان و نیز سازمانهای بینالمللی مثل اوپک، صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی و سایر نهادها و نیز منابع آماری کشورهای گوناگون اطلاعات و آمارهای مربوط به کشورها را بازگو میکنند.
به طور مثال بر اساس گزارش سازمان ملل، پیشبینی میشود اقتصاد ایران در سال ۲۰ ۲۰ با توجه به تاثیر کاهش قیمت نفت، تحریمهای ایالات متحده آمریکا و ناآرامیهای اجتماعی، منقبضتر شود. تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۹حدود ۱/۷ درصد کاهش یافته که در ادامه افت دو درصدی تولید ناخالص داخلی آن در سال ۲۰۱۸ است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، جاری شدن سیلهای ویرانگر، بازگرداندن تحریمها توسط ایالات متحده آمریکا و افزایش تنشها با عربستان سعودی، اقتصاد را با مشکل مواجه کرده و موجب تنزل ناگهانی صادرات شده است. سرمایهگذاری و رشد مصرف بخش خصوصی در میان ناآرامیهای اجتماعی با کاهش بیشتری همراه شده است.
با اینکه در حال حاضر دولت هزینههای خود را برای رفع چالشهای ناشی از رکود اقتصادی افزایش داده، اما بازگشت اقتصاد ایران به قلمرو مثبت چندین سال طول میکشد.
کمبود شدید تنوع اقتصادی ایران، همچنان چشمانداز اقتصادی کشور را مبهم میسازد. با این وجود طبق پیشبینیها انتظار میرود رشد اقتصادی ایران در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱کمی بهبود یافته و به ترتیب به رقمهای منفی ۷/۲ درصد و منفی ۲/۱ درصد برسد. به همین ترتیب است که تجارت ایران نیز کوچکتر خواهد شد.
یک گزارش منتشر شده در رسانههای خارجی نشان میدهد چین و کرهجنوبی با انتشار گزارشهای گمرکی از افت چشمگیر تجارت با ایران خبر دادند. تجارت دوجانبه چین و کرهجنوبی با ایران در سال گذشته میلادی نسبت به سال ۲۰۱۸ به ترتیب بیش از ۳۴ درصد و ۶۰ درصد افت کرده است. پنجشنبه ۱۰ بهمنماه، هند و ژاپن نیز گزارش سال ۲۰۱۹ را منتشر کردند.
وزارت دارایی هند میگوید صادرات این کشور به ایران در سال گذشته میلادی با بیش از ۳۷ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۸ به ۸۶/۳ میلیارد دلار رسیده، اما وارداتش از ایران سه برابر افت و به ۴/۳ میلیارد دلار سقوط کرده است. برای اولین بار صادرات هند به ایران از وارداتش پیشی گرفته است.
همچنین گمرک ژاپن میگوید صادرات این کشور به ایران با افتی ۱۱ برابری نسبت به سال ۲۰۱۸ به ۶۶ میلیون دلار و وارداتش از جمهوری اسلامی با کاهشی سه برابری به ۱۶/۱ میلیارد دلار سقوط کرده است. چهار کشور یادشده، بزرگترین شرکای تجاری ایران در شرق آسیا هستند.
ترکیه و عراق
اتحادیه اروپا به تازگی گزارش ۱۱ ماهه سال ۲۰۱۹ را منتشر کرد که حاکی از افت شدید تجارت با ایران است. در دوره یادشده واردات اروپا از ایران حدود ۶۲۰ میلیون یورو بوده که نسبت به دوره مشابه سال ۲۰۱۸ حدود ۱۵ برابر افت داشته است. در ۱۱ ماه سال ۲۰۱۹ صادرات ۲۸ عضو اتحادیه اروپا به ایران نیز به افتی ۴/۲ برابری به سه میلیارد و ۵۷۷ میلیون یورو سقوط کرده است.
بیش از یکسوم صادرات کل اتحادیه اروپا به ایران توسط آلمان انجام شده، اما صادرات همین کشور در ۱۱ ماه سال گذشته نسبت به مشابه سال ۲۰۱۸ دقیقا نصف شده است. یکی از شرکای اصلی تجارت خارجی ایران در غرب، ترکیه است.
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ترکیه، صادرات این کشور به ایران در ۱۱ ماهه سال گذشته به ۱/۲ میلیارد دلار رسید که نسبت به دوره مشابه سال ۲۰۱۸ حدود ۲۰۰ میلیون دلار و نسبت به ۱۱ ماه سال ۲۰۱۷ حدود ۱۵/۱ میلیارد دلار کاهش نشان میدهد.
مرکز آمار ترکیه واردات ۱۱ ماهه این کشور از ایران در سال گذشته را نزدیک ۲/۳ میلیارد دلار عنوان کرده است. این رقم در دوره مشابه سال ۲۰۱۸ حدود ۵/۶ میلیارد دلار و در ۱۱ ماهه سال ۲۰۱۷ حدود هفت میلیارد دلار بود. بدینترتیب تجارت دوجانبه ایران و ترکیه در سال جاری حدود ۴۰ درصد سال گذشته و نصف سال ۲۰۱۷ است.
غیر از تجارت دوجانبه، مرکز آمار ترکیه همچنین میگوید در دوره یاد شده نزدیک دو میلیون گردشگر ایرانی وارد ترکیه شدهاند که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۵/۷ درصد افزایش نشان میدهد. همچنین شهروندان ایرانی در کل سال ۲۰۱۹ حدود پنج هزار و ۴۲۳ واحد مسکن از ترکیه خریداری کردهاند که نسبت به سال ۲۰۱۸ حدود ۵۰ درصد افزایش یافته و نسبت به سال ۲۰۱۷ حدود شش برابر شده است.
امارات و عراق نیز از شرکای عمده تجارت خارجی ایران هستند، اما هیچکدام از طرفین آمارهای رسمی جدید منتشر نکردهاند. آیا گمرک ایران میخواهد به این آمارها پاسخ دهد و ذهنیت مقامهای سیاسی را روشن کند یا اینکه ترجیح میدهد با ندادن آمار بهنگام و درست بندهای نازکشده اعتماد به اطلاعات و آمارهای رسمی را از هم پاره کند.