کرونا علاوه بر اینکه سلامت مردم را نشانه گرفته، به بهانه‌ای برای افزایش قیمت کالاهای اساسی نیز تبدیل شده است...
قیمت برخی از اقلام مورد نیاز مردم از جمله میوه و تره‌بار، حبوبات، برنج، شکر و… به دلیل سیاستگذاری نامناسب دولت در حوزه تنظیم بازار و به خصوص سودجویی عده‌ای فرصت‌طلب به شدت با افزایش روبه‌رو شده است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، این در حالی است که کمتر از یک هفته به آغاز ماه رمضان باقی مانده و می‌توان از همین حالا پیش‌بینی کرد که با افزایش تقاضا در این ایام، سودجویی دلالان و سوداگران در بازار افزایش پیدا خواهد کرد.
از این رو تنظیم بازار در ماه رمضان امسال بیش از سال‌های دیگر از اهمیت برخوردار است چرا که امسال کرونا نیز به بهانه‌های قبلی برای گران‌فروشی کالاها اضافه شده است.
واقعیت این است که در ایران برخلاف بازار دیگر کشورها، قیمت کالاهای پرمصرف در آستانه مناسبت‌های خاص همچون ماه رمضان با افزایش قابل توجهی روبه‌رو می‌شود آن هم با وجود اینکه از دو هفته قبل از آغاز این مناسبت‌ها، مسوولان از کنترل قیمت و آرامش بازار خبر می‌دهند.
بر اساس آنچه کارشناسان می‌گویند، کنترل بازار با دستور و بگیر و ببند چنین شرایطی را ایجاد کرده در حالی که اگر بازار کالاهای اساسی بر اساس سیستم عرضه و تقاضا و بدون دخالت دولت اداره می‌شد، اوضاع بهتر از شرایط فعلی بود.
با این حال با وجود تایید کارشناسان بر کاهش دخالت‌های دولت در حوزه تنظیم بازار، سال‌هاست که بازار اقلام پرمصرف از سوی دولت کنترل می‌شود و با وجود اینکه نتیجه رضایت‌بخشی نیز نداشته است اما همچنان این روال ادامه دارد.
این در حالی است که در شرایط فعلی با توجه به بروز بحران کرونا در کشور، برخی صاحب‌نظران اقتصادی معتقدند در شرایط فعلی نمی‌توان تغییری در سیستم مدیریت بازار ایجاد کرد و بهترین کار برای کاهش ضرر مردم، مدیریت بازار از سوی دولت و بر اساس توصیه‌های بخش خصوصی و تشکل‌هاست.
به گفته کارشناسان، با توجه به اینکه چیزی به آغاز ماه رمضان باقی نمانده است، دولت باید تمام تمهیدات لازم برای کاهش سودجویی در بازار را از همین حالا در نظر بگیرد چراکه این روزها کرونا نیز به بهانه‌ای جدی برای گرانی در بازار تبدیل شده است.
گرانی در مناسبت‌های خاص
بر همین اساس عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: برخلاف اینکه کشورهای اسلامی در ماه رمضان قیمت‌ها را تعدیل می‌کنند، در ایران گرانی کالاها در این دوران به امر عادی تبدیل شده است.
رامین نورقلی‌پور با اشاره به ضرورت تنظیم بازار در آستانه فرارسیدن ماه رمضان، اظهار کرد: کنترل قیمت کالاهای اساسی در ایران در ماه رمضان، باید همانند سایر کشورهای اسلامی جدی گرفته شود و تمامی دستگاه‌های اجرایی توان خود را برای ساماندهی بازار به کار برند.
نماینده مردم کردکوی، ترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس با بیان اینکه با وجود اینکه در سایر کشورها در ماه رمضان قیمت کالاها تعدیل می‌شود، در ایران گرانی کالاها به امر عادی تبدیل شده است، افزود: از آنجا که شیوع کرونا و کاهش تولید چالش‌هایی در مدیریت بازار ایجاد کرده، وزارت صنعت، معدن و تجارت باید تمهیدات ویژه‌ای برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها به بهانه ماه رمضان بیندیشد و به درستی اجرایی کند.
وی با بیان اینکه تقاضا در ماه رمضان افزایش می‌یابد در نتیجه سوداگران شرایط را برای گران کردن اجناس مناسب می‌بینند، اظهار کرد: اگرچه کنترل قیمت کالاها در شرایط کنونی با مشکلاتی همراه است اما با اقدام به موقع و به کارگیری سیاست‌های مناسب و تشدید نظارت بر بازار می‌توان از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کرد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه کرونا به بهانه‌ای برای گرانی کالاها تبدیل شده است، اضافه کرد: با همکاری اصناف باید از سوءاستفاده سوداگران جلوگیری کرد تا در این شرایط از تضییع حقوق مردم و تحمیل فشار بیشتر به خانواده‌ها جلوگیری شود.
از کاهش نرخ مرغ تا افزایش قیمت لیموترش
در حال حاضر اگرچه با شیوع بیماری کرونا و گسترش آن در سراسر دنیا، فعالیت بسیاری از صنوف از جمله رستوران‌ها و تالار‌های پذیرایی تعطیل شده و حتی بازار بسیاری از اقلام همچون مرغ، گوشت، میوه، برنج و روغن تحت تاثیر قرار گرفته اما با این حال همچنان شاهد افزایش قیمت برخی اقلام همچون لیموترش، حبوبات، شکر و… هستیم.
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که قیمت برخی اقلام به سبب منتشر شدن شایعاتی در فضای مجازی مبنی بر قرنطینه شدن یا سوءاستفاده دلالان در توزیع قطره‌چکانی به شدت در بازار افزایش یافت که این امر بیش از پیش منجر به نگرانی اقشار ضعیف برای تامین کالاهای اساسی مورد نیاز سبد خانوار شده است.
در این میان در رابطه با بازار برخی از کالاها همچون مواد پروتئینی بسیاری از مسوولان بر این باورند که با توجه به فراوانی تولید و ازدیاد عرضه گوشت و مرغ نه تنها افزایشی در قیمت این اقلام نداشتیم بلکه به سبب تعطیلی رستوران‌ها، تالار‌های پذیرایی و لغو سفر‌ها در سایه شیوع ویروس کرونا با افت محسوس نرخ در بازار هم روبه‌رو بودیم.
در همین خصوص منصور پوریان رییس شورای تامین‌کنندگان دام کشور با اشاره به اینکه بازار گوشت در رکود به سر می‌برد، اظهار کرد: گسترش ویروس کرونا و تعطیلی واحد‌های پرمصرف همچون تالار‌های پذیرایی و رستوران منجر به انباشت چشمگیر دام در واحد‌های دامداری شد.
وی افزود: با توجه به انباشت دام در واحد‌های دامداری کمبودی در عرضه نداریم که بخواهد بر التهاب قیمت در بازار دامن بزند.
پوریان ادامه داد: با توجه به سپری کردن ایام پیک تقاضا پیش‌بینی می‌شود که با پایان یافتن ویروس کرونا، انباشت دام در واحد‌ها کاهش یابد.
رییس شورای تامین‌کنندگان دام کشور قیمت هر کیلو دام سنگین جلوی در دامداری را ۲۶ هزار تومان و دام سبک را ۳۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: هم‌اکنون هر کیلو لاشه گوسفندی در عمده‌فروشی‌ها با نرخ ۷۰ هزار تومان و لاشه گوساله ۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
این در حالی است که قیمت مرغ نیز به دلیل مازاد تولید با کاهش روبه‌رو شده به طوری که در حال حاضر مرغداران نسبت به وضعیت تنظیم بازار شکایت دارند و معتقدند دولت باید برای این موضوع چاره‌ای بیندیشد چرا که با چالش‌های به وجود آمده در حوزه صادرات و همچنین کاهش مصرف در بازار داخل، مرغ‌های تولیدی روی دست مرغداران باقی مانده است.
افزایش قیمت برخی کالاها
از طرفی محمد آقاطاهر رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به اینکه گسترش ویروس کرونا تقاضا برای خرید اقلام اساسی در بازار را افزایش داده است، اظهار کرد: با گسترش ویروس کرونا تقاضا برای خرید اقلام اساسی در بازار افزایش یافت که همین امر منجر به گرانی برخی کالاها در بازار شد.
وی با اشاره به اینکه کمبودی در توزیع اقلام اساسی وجود ندارد، افزود: با توجه به وضعیت ذخیره‌سازی اقلام اساسی در هیچ‌یک از کالاهای سبد خانوار در عمده‌فروشی‌ها کسری وجود ندارد.
آقاطاهر درباره آینده بازار اقلام اساسی بیان کرد: با وجود آنکه بخشی از نیاز برنج و حبوبات کشور از طریق واردات تامین می‌شود، از این رو پیش‌بینی می‌شود اگر شیوع ویروس کرونا محدودیتی در واردات ایجاد نکند، بازار نوسانی نخواهد داشت.
رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به اینکه خبری از هجوم افراد برای خرید اقلام اساسی نیست، تصریح کرد: با توجه به وضعیت مناسب کالا در انبار‌های عمده‌فروشی، کسری در توزیع وجود ندارد که بخواهد بر التهاب بازار دامن بزند.
مصرف تخم‌مرغ افزایش یافت
ناصر نبیپور رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران نیز با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا تاثیری در بازار تخم‌مرغ نداشته است، اظهار کرد: با گسترش ویروس کرونا و خانه‌نشینی مردم مصرف تخم‌مرغ افزایش یافته است. وی افزود: با توجه به تبلیغاتی که در خصوص تاثیر مصرف تخم‌مرغ در سیستم ایمنی بدن صورت گرفته، قیمت تخم‌مرغ نوسانی نداشته است.
نبیپور متوسط قیمت هر کیلو تخم‌مرغ جلوی در مرغداری را هفت هزار و ۹۰۰ تا هشت هزار تومان معادل شانه‌ای ۱۶ هزار تومان اعلام کرد و گفت: هم‌اکنون هر شانه تخم‌مرغ در میادین با نرخ ۱۷ هزار و ۹۰۰ تومان به مصرف‌کننده عرضه می‌شود. این مقام مسوول ادامه داد: با وجود آنکه تخم‌مرغ ارزان‌ترین پروتئین در دسترس خانوار به شمار می‌رود، از این رو با گسترش ویروس کرونا مصرف افزایش یافته است.
التهاب بازار لیموترش و لیموشیرین
همچنین اصغر یاوری عضو هیات‌مدیره اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره‌بار با اشاره به تاثیر کرونا بر بازار گفت: با شیوع ویروس کرونا قیمت برخی اقلام همچون لیموترش، لیموشیرین، زنجبیل و سیر خشک به علت توزیع قطره‌چکانی در میدان مرکزی افزایش چشمگیری یافت.
یاوری ادامه داد: اهمیت مصرف لیموترش، لیموشیرین، سیر خشک و زنجبیل در ارتقای سیستم ایمنی موجب شد دلالان و عوامل واسطه با سوءاستفاده از شرایط موجود اقدام به گران‌فروشی کنند.
عضو هیات‌مدیره اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی قیمت کنونی هر کیلو لیموترش در میدان مرکزی را ۲۹ هزار تومان و لیموشیرین را ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان اعلام کرد و گفت: این در حالی است که قبل از گسترش ویروس کرونا هر کیلو لیموشیرین با نرخ دو هزار و ۵۰۰ تا چهار هزار تومان و لیموترش سه هزار تا شش هزار تومان در میدان مرکزی توزیع می‌شد.
بر اساس آنچه گفته شد، اگرچه بازار برخی اقلام به دلیل کاهش مصرف مردم با رکود روبه‌رو شده اما برآوردها حاکی از آن است که قیمت بیشتر کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم طی یکی دو ماه اخیر به دلایلی همچون وضعیت هوا و شیوع کرونا با افزایش روبه‌رو شده است در حالی که مردم برای تامین نیاز خود چاره‌ای جز خرید این اقلام با قیمت‌هایی که گفته می‌شود، ندارند.
این در حالی است که به طور حتم با آغاز ماه رمضان قیمت دیگر اقلام پرتقاضا نیز با افزایش روبه‌رو خواهد شد. از این رو دولت باید برای تنظیم بازار در سال جاری و با توجه به بحران‌های جدیدی که در اقتصاد اتفاق افتاده است، راهکارهای مناسب‌تری را مد نظر قرار دهد.
در غیر این صورت همانطور که اقلامی همچون لبنیات از سبد غذایی بسیاری از خانوارها حذف شده است، دیگر اقلام غذایی نیز از لیست خرید آنها خارج خواهد شد چرا که در شرایط فعلی با توجه به مشکلات ایجاد شده در حوزه کسب‌و‌کار و همچنین افزایش ناچیز درآمدها، حتی تامین مایحتاج روزانه نیز برای برخی از اقشار جامعه کاری دشوار است.