مرکز آمار گزارش عملكرد اقتصاد در سال ١٣٩٨ را منتشر کرد: رشد ۴/۵- درصدی هزینه مصرفی خانوارها

 در حالی که رقم مذکور در سـال ۹۷ بـا نفت ۷۵۶۷ هزار میلیارد ریال و بدون نفت ۶۱۵۷ هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد ۷- درصدی محصول ناخـالص داخلـی بـا نفت و ۶/۰- درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در سال ۱۳۹۸ دارد.

به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، نتایج مذکور حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۸ رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی ۳ درصد، گروه صنایع و معادن ۷/۱۴- (شـامل استخراج نفت‌‌خام و گازطبیعی ۳۵-، سایر معادن ۱/۲-، صنعت ۸/۱-، انرژی ۶/۱ و ساختمان ۱/۶ درصـد) و فعالیـت‌هـای گـروه خدمات ۳/۰- درصد نسبت به سال ۱۳۹۷رشد داشته است.

مقایسه ارزش‌افزوده رشته فعالیت‌های اقتصادی به قیمت‌های ثابت با مقادیر آن در سال ۱۳۹۰ نشان می‌دهد پس از کاهش شـدید محصول ناخالص داخلی در سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲، با وجود رشد اقتصـادی حاصـل شـده در سـال‌هـای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶، سـطح ارزش‌افزوده به قیمت ثابت در برخی از فعالیت‌ها کمتر از سطح ارقام سال ۱۳۹۰ است.

گروه کشاورزی

براساس محاسبات فصـلی ارزش‌افزوده ایـن گروه در سال ۱۳۹۸ به میزان ۳ درصد و در فصل زمستان ۶/۱درصد رشد داشته است. زیربخشهـای کشـاورزی و مـاهیگیری در سال ۱۳۹۸ به ترتیب رشدی برابر۴/۳ و ۵/۵ – درصد داشته‌اند.

در سال ۱۳۹۸ ارزش‌افزوده فعالیت‌های زراعت و باغداری، دامداری و جنگلداری به ترتیب بـه میـزان ۱/۴، ۱/۱ و ۹/۹ درصد افزایش یافته‌اند. شرایط مناسب آب و هوایی و افزایش بارندگی‌ها در سال جاری دلیل اصـلی رشـد بـالای بخـش کشاورزی در سال ۱۳۹۸ است.

ارزش‌افزوده این بخش تنها در فصل پاییز به دلیل جاری شدن سیل در استان‌های جنـوبی کشـور رشد منفی را ثبت کرده است. ارزش‌افزوده بخش ماهیگیری نیز در سال ۱۳۹۸ به میزان ۵/۵ درصد کاهش یافته است. این بخش درفصل زمستان رشد ۴/۷ – درصد را ثبت کرده است.

گروه صنایع و معادن

نتایج نشان می‌دهد رشد ارزش‌افزوده بخش استخراج نفت‌‌خام و گاز طبیعی سال ۹۸ همچنان به روند کاهشـی خود معادل منفی ۳۵ درصد ادامه داده است. رشد منفی این بخش از پاییز سال ۹۷ همزمان با اجرای تحـریم‌های خصـمانه علیـه کشورمان شروع شد. در پاییز ۹۷ رشد این بخش نسبت به مدت مشابه سال قبل منفی ۵/۳۳ درصد کاهش یافت و در زمستان سال ۹۷ با اندکی بهبود به منفی ۲۶ درصد رسید.

در بهار سال ۹۸ نیز روند رشد کاهشی‌تر شد و به منفی ۴۱ درصد رسـید. در تابسـتان ۹۸ بیشترین کاهش در رشد این بخش نسبت به فصل‌های قبل معادل منفی ۴۷ درصد مشاهد شد.

از آنجا که شروع روند کاهشـی از پاییز ۱۳۹۷ بوده، در پاییز ۹۸ رشد ارزش‌افزوده بخش استخراج نفت‌‌خام و گاز طبیعی با یک بهبـود نسـبت بـه دوره‌هـای قبـل معادل منفی ۳/۱۵ درصد بوده است، اگرچه این بخش همچنان با رشد منفی خود تاثیر قابل ملاحظه‌ای بـر رشـد منفـی محصـول ناخالص داخلی (با نفت) داشته است. در زمستان سال ۱۳۹۸ روند کاهشی این بخش دوباره شدت گرفت و به منفی ۸/۲۶ رسید.

براساس نتایج، بخش استخراج نفت و گاز طبیعی در سال ۱۳۹۸ رشدی ۳۵ – درصد رشد داشته که حدود ۵/۶- واحد در رشـد ۷- واحـدی محصـول ناخـالص داخلـی در سـال ۱۳۹۸ مشارکت داشته است.

رشد بخش معدن نیز در سـال ۱۳۹۸ بـر اساس شاخص‌های مقدار محاسبه شده، منفی ۱/۲- درصد بوده و ارزش‌افزوده این فعالیت در فصل زمستان سال ۱۳۹۸ بـه میـزان منفی ۷/۰- درصد کاهش یافته است. عمده‌ترین دلیل کاهش رشد این بخش را می‌توان کاهش تولید سنگ‌های فلزی بـه ویـژه سنگ‌آهن برشمرد. رشد بخش صنعت هم در سال ۱۳۹۸ بر اساس شاخص‌های مقدار محاسبه شده ۸/۱- درصد بوده است.

بر اساس نتـایج، رشـد طـی فصول بهار تا پاییز سال مذکور به ترتیب ۵-، -۷/ ۳- و ۶/۰- بوده و طی ایـن دوره از شـدت کاهشـی بـودن آن کاسـته شـده و نهایتا در فصل زمستان رشد این بخش، مثبت شده و به ۴/۲ رسیده است. ارزش افزوده بخش تامین برق، آب و گاز طبیعی نیز در سال ۱۳۹۸ به میزان ۶/۱ درصد افزایش و در فصل زمستان ۵/۱۰ درصد کـاهش یافتـه اسـت.

تغییرات ارزش‌افزوده بخش ساختمان از فصل زمستان سال ۱۳۹۷ افزایشی بوده و این روند تا نه ماهه نخست سـال جـاری ادامـه یافتـه است. بخش ساختمان در فصل زمستان عملکرد ضعیفی در مقایسه با فصول گذشته سـال ۱۳۹۸ داشـته و کـاهش ۶/۲ درصـدی را ثبت نموده است. احتمالا شیوع ویروس کرونا نقش موثری در کاهش فعالیت‌های ساختمانی و کـاهش ارزش‌افزوده ایـن بخش در فصل زمستان داشته است. ارزش‌افزوده بخش ساختمان در سال ۱۳۹۸ به میزان ۱/۶ درصد افزایش یافته است.

هزینه مصرف نهایی خانوار

در فصل زمستان سال ۹۸، رشد مصرف نهایی خانوارهای کشور به قیمت ثابت با روند کاهشی ، ۸/۳- درصد بوده کـه نسـبت به دیگر فصول سال ۹۸ مخصوصا فصل بهار، اندکی بهبود را نشان می‌دهد. البته با وجود بهبود مصرف خانوار در فصل زمسـتان ۹۸ نسبت به فصل مشابه سال قبل (زمستان ۹۷ معادل ۱/۵-) می‌توان اذعان داشـت کـه همچنـان اثـرات تـورمی از طریـق افـزایش شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، منجر به کاهش مصرف نهایی حقیقی خـانوار گردیـده و رشـد متوسـط قیمـت‌ها از رشـد مصرف خانوار به قیمت اسمی پیشی گرفته است.

رشد مصرف نهایی خانوار به قیمت ثابت در سال ۹۸ معادل ۴/۵- درصد است که بیشترین سهم از این کاهش مربوط بـه کـاهش شدید مصرف نهایی خانوار در فصل بهار ۹۸ است. با بررسی مصرف نهایی خانوار در سال ۹۸ دو دلیل برای کاهش بیشـتر مصـرف نهایی خانوار در فصل بهار ۹۸، نسبت به سه فصل تابستان، پاییز و زمستان ۹۸ قابل ملاحظه است:

اول آنکه رشد مصرف نهایی خانوار در فصل بهار سال گذشته یعنی بهار سال ۹۷ رقمی مثبت و معادل ۷/۳ درصد اسـت، بدین خاطر که در این فصل نرخ تورم تک‌رقمی بوده و هنوز روند کاهشی مصرف خانوار به قیمت حقیقی شـروع نشـده بود. به عبارتی روند افزایش قیمت‌ها در بهار۹۷ افزایشی نبود و شتاب تورمی ثـابتی در سه ماهه بهار ۹۷ دیده می‌شود. این شتاب تورمی از تابستان ۹۷ آغاز شد.

شتاب تورمی

دوم آنکه با شدت گرفتن شتاب تورمی از تابستان ۹۷، رشد مصرف نهایی خانوار به قیمت حقیقی منفی شده است. پس نقطه شروع کاهش مصرف خانوار، از فصل تابستان سال ۹۷ بوده و در پاییز ۹۷ با تشدید اثـرات تـورمی سبب گردید مصرف خانوار بـه قیمت حقیقی افت شدیدی داشته باشد. این افزایشی بودن شیب منحنی تغییرات شاخص قیمت مصرف‌کننده تا مـاه دوم تابستان سال ۹۸ دیده می‌شود.

بررسی هزینه‌های خوراکی خانوار به قیمت ثابت نشان می‌دهد با توجه به رشد ۴/۱۹ درصدی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در گروه خوراکی‌ها، رشد مصرف نهایی خانوار از این گروه به ۹/۳- درصد می‌رسد که بیشترین رشد هزینه‌های خـوراکی خانوار، مربوط به سه گروه غلات، نان، آرد، رشته و فرآورده‌های آن، شیر و فرآورده‌های آن و میوه‌ها و خشکبار است.

در گـروه دخانیات با وجود افزایش هزینه‌های مصرفی خانوار از دخانیات و با توجه به افزایش شـاخص بهـای کالاهـا و خـدمات مصـرفی دخانیات معادل ۴/۱۰ درصد، رشد این گروه از هزینه‌های مصرف نهایی خانوار معادل ۴‌- درصد است.

رشد مصرف نهایی خانوار به قیمت‌های ثابت در گروه هزینه‌های غیرخوراکی و خدمات، به جز گروه مسکن، آب و سوخت و گـروه ارتباطات، در سایر گروه‌ها منفی بوده است.

در گروه هزینه‌های پوشاک و کفش، با توجه به رشد ۶/۳۱ درصدی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی پوشاک و کفـش، رشد این هزینه‌ها به ۲/۴۳ – درصد می‌رسد. رشد مصرف نهایی خانوار در گروه بهداشت نیز معادل ۱۰- درصد است که با توجه به رشد ۹/۲۲ درصدی شاخص بهـای کالاهـا و خدمات در این گروه حاصل شده است.

در گروه حمل‌ونقل نیز با توجه به رشد ۲/۴۹ درصدی شاخص بهای کالا و خدمات حمل و نقل، مصرف نهایی خانوار با رشد منفـی ۷/۴۵- درصدی مواجه شده است.