ناکارآمدی در تولید پارچه چادر مشکی را به مافیا نسبت می‌دهیم

حسین مدرس خیابانی سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت  در مورد تولید پارچه چادر مشکی  گفته:« فاصله بسیار زیادی بین نیاز کشور به چادر مشکی و ظرفیت تولیدی این کالا در کشور وجود دارد.  اما علیرغم اینکه سالانه به 70 تا 80 میلیون متر مربع چادر مشکی نیاز داریم و سالانه حداکثر 10 تا 12 درصد این مقدار چادر مشکی در کشور تولید می‌شود؛ سرمایه‌گذاری قابل توجهی در این رابطه انجام نشده است...براساس بررسی‌های انجام شده سرمایه‌گذاران از سرمایه‌گذاری در تولید این محصول واهمه دارد و معتقدند که ممکن است دولت با در نظر گرفتن ترجیحاتی برای واردات این کالا باعث وارد شدن لطمه به تولید شود»

به گزارش سایت نساجی امروز، خبرگزاری فارس برای پیگیری این موضوع گفت وگویی با علیرضا حائری -عضو هیئت مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران و همچنین عضو هیات مدیره خانه صنعت استان تهران انجام داده است.

* واردات پارچه چادر مشکی به کشور به چه صورت انجام می شود؟  آیا واردات این کالا در انحصار عده ای خاص است یا اینکه هر واردکننده ای می تواند اقدام به واردات این کالا کند؟ 

در قانون تجارت کشور ما هیچ منع قانونی برای واردات پارچه چادر مشکی برای بازرگانان وجود ندارد، بنابراین هر فرد دارنده کارت بازرگانی می‌تواند نسبت به واردات این کالا اقدام کند. اما درباره جزئیات واردات پارچه چادر مشکی و اینکه انحصاری در این مورد وجود دارد یا خیر اطلاع خاصی ندارم. 

در امر تجارت و خرید و فروش کالا ممکن است تولیدکنندگان و فروشندگان یک کالا، کالای تولیدی خود را به طور محدود به یک یا چند نفر بفروشند و کالای خود را به خریداران خرد عرضه نکنند و این روش در روابط تجاری وجود دارد. لذا ممکن است تولیدکنندگان پارچه چادر مشکی نیز از همین روش برای فروش کالای خود استفاده کنند و پارچه تولیدی خود را به افراد متعدد نفروشند و به یک یا چند  خریدار بزرگ و عمده بفروشند، بنابراین همین موضوع ممکن است منجر به واردات این کالا توسط تعداد محدودی شود. 

بنابراین خریدار عمده  آن کالا به عنوان نماینده فروش آن کالا خواهد بود و آن نماینده درباره  نحوه فروش و عرضه آن کالا تصمیم گیری می کند. 

 اما در مورد پارچه چادر مشکی اینگونه نیست و نمایندگی هیچ گاه برای آن مطرح نبوده است. 

 بله در مورد پارچه چادر مشکی ، نمایندگی  در کشور وجود ندارد، اما از آنجا که ممکن است که این کالا توسط تولید کنندگان به چند نفر خریدار محدود فروخته شود لذا آن خریداران نمایندگان فروش تولید کنندگان محسوب می شوند. 

این روش در تجارت داخلی نیز وجود دارد و در بخش های مختلف می توان شاهد این روش معامله بود. به عنوان مثال یک باغدار ممکن است طی قراردادی تمام محصول تولیدی باغ خود را برای یک یا چند سال به یک خریدار عمده عرضه کند و لذا باغدار فقط با شخص مورد نظر خود معامله می کند و محصول تولیدی خود را به هیچ خریدار دیگری نمی فروشد و اگر کسی  خواهان خرید محصول آن باغ  باشد باید از خریدار عمده، محصول مورد نظر خود را تهیه کند. 

 بنابراین به نظر می‌رسد که تولید کنندگان مختلف پارچه چادر مشکی در کشورهای مختلف  تولیدات خود را به یک یا چند خریداری ایرانی عرضه کنند و این افراد مشتریان ثابت آنها باشند لذا در طی سال های متمادی این افراد یا این شرکت ها  به عنوان واردات کننده انحصاری پارچه چادر مشکی به ایران شناخته می شوند. 

لذا اگر فرد یا افراد  قصد واردات پارچه چادر مشکی به کشور را دارند باید یک تولید کننده که پیش از این فروشی  به  ایران نداشته را پیدا کند و با وی برای خرید قرارداد منعقد کند.  در عین حال تعداد تولید کنندگان پارچه چادر مشکی در کشورهای جنوب شرق آسیا از قبیل کره و ژاپن کم نیستند و تجار و بازرگانان به راحتی می توانند برای واردات کالای مورد نظر خود منبع پیدا کنند. 

این شیوه عرضه کالا توسط تولیدکنندگان غیراخلاقی نیست و در تجارت  روشی برای حفظ ارزش کالای تولیدی است،  ضمن اینکه ممکن است خریداران عمده بخشی از محصول تولیدی آن کارخانه را پیش‌خرید کنند و به ازای آن مبلغی را به تولید کننده  به عنوان پیش پرداخت بپردازند که این اقدام نیز موجب کاهش بار مالی کارخانه می شود. 

ما معمولا بی‌کفایتی‌مان  در تولید را به گردن دیگران می اندازیم،  به عنوان مثال هر وقت از دست اندرکاران سوال می شود که چرا  علیرغم اینکه بزرگترین مصرف کننده پارچه چادر مشکی در  دنیا هستیم اما این کالا در کشورمان تولید نمی شود یا تولید آن بسیار اندک است،  پاسخی که می شنویم آن است که مافیا نمی گذارد. و این راحت ترین پاسخی است که یک فرد می تواند در مقابل کاری که تلاشی برای انجام آن نکرده است بدهد. 

بنابراین از نظر شما در واردات چادر مشکی به کشور مافیا وجود ندارد؟

به فرض که وجود داشته باشد، اگر کارخانه تولید پارچه چادر مشکی در کشور ایجاد شود سوال من این است که مافیا در مقابل آن چه کاری می تواند بکند؟ آیا مافیا می تواند مانع ادامه فعالیت آن شود؟  یک کارخانه تولید پارچه چادر مشکی از سه سال پیش در کشور با ظرفیت تولید 10 میلیون متر آغاز به کار کرده است. آیا مافیا توانست جلوی تولید این کارخانه را بگیرد؟ اگر مافیا این کار را می کرد یا می  توانست کاری کند که الان این کارخانه بعد از سه سال  در حال تولید نبود. 

در کشور ما هیچکس حاضر نیست به ناآگاهی خود درباره انجام کاری اعتراف کند. لذا همواره تنبلی، ناکارآمدی و بی‌عرضگی خود را گردن دیگران می اندازیم و در تولید پارچه چادر مشکی نیز دقیقا همین  کار را انجام داده ایم که ناکارآمدی خودمان را به مافیا نسبت داده‌ایم. 

تجارت و صنعت دو بخش جدا از یکدیگر است که هر کدام دارای بخش هایی است که برای موفقیت در آن باید به درستی عمل کرد. لذا برای موفقیت در این دو بخش باید نیاز کشور را به درستی تشخیص داد و سپس باید برای آن سرمایه گذاری کرد و اولویت بندی درستی هم داشت.

دست اندرکاران صنعت هر کشور موظفند در مورد نیازهای صنعتی آن کشور تحقیق کنند به عنوان مثال مسئولان صنعت باید در مورد میزان نیاز کشور به پارچه چادر مشکی بررسی و تحقیق کنند و سپس بر اساس داده های درست برای تولید آن برنامه ریزی کنند.   بنابراین صنعت موظف است که در مورد کالایی مانند پارچه چادر مشکی میزان نیاز کشور را برآورد کند و سپس برای تولید آن برنامه‌ریزی کند.

‌نیاز مصرفی پارچه چادر مشکی در کشور سالانه  حدود 70 میلیون متر است در حالی که تنها 10 میلیون متر آن در کشور تولید می‌شود. بنابراین بخش صنعت کشور می‌تواند برای تولید 60 متر آن برنامه‌ریزی کند و به عنوان مثال 6 کارخانه در این بخش احداث کند تا تمام نیاز کشور را تأمین کند.

بخش تجارت کشور نیز همین کار را انجام می دهد و  برخلاف بخش صنعت واردکنندگان و یا همان افرادی که از آنها به عنوان مافیا یاد می‌شود به درستی نیازسنجی می‌کنند و در قالب واردات، اقدام به تأمین نیاز کشور می‌کنند. این در حالی است که بخش صنعت ما نه تشخیص می‌دهد و نه اقدامی انجام می‌دهد.  هرگاه از بخش صنعت پرسیده می‌شود چرا تولید نمی‌کنید پاسخی که بلافاصله شنیده می‌شود آن است که مافیا نمی‌گذارند.

با توجه به شرایط تورم و نوسان نرخ ارز برخی دست‌اندرکاران امر تولید معتقدند که تولید این کالا به صرفه نیست نظر شما چیست؟

  اینجا من این سوال را می پرسم که فقط صنعت تولید پارچه چادر مشکی این مشکل را دارد یا همه صنایع؟  بقیه صنایع چگونه کار می‌کنند؟‌ آیا مشکل ارز و نوسان نرخ ارز و تورم فقط مربوط به صنعت چادر مشکی است؟ یا صنایع دیگر نیز با آن مواجهند؟  تولید پارچه چادر مشکی در کشور به علت تقاضای فراوان نسبت به سایر تولیدات ریسک ندارد.

 اتفاقا پارچه چادر مشکی کالایی است که تقاضا برای آن زیاد است و بازار خوبی دارد و در کشور سالانه 70 میلیون متر برای آن تقاضا وجود دارد که همانطور که قبلا اشاره شد فقط 10 میلیون متر از آن از طریق تولید داخلی تامین می شود. 

بر اساس آمار گمرک بیش از 100 میلیون دلار سالانه صرف واردات پارچه چادر مشکی می‌شود،  ‌لذا اگر بتوان پارچه چادر مشکی با کیفیت وارداتی در کشور تولید کرد با توجه به آنکه قیمت تمام شده آن کمتر از قیمت پارچه وارداتی خواهد بود بازار خوبی برای آن وجود خواهد داشت و اتفاقاً ریسک تولید آن نیز با توجه به تقاضای فراوان بسیار کم  خواهد بود. 

 با توجه به اینکه اغلب کشورهای عربی همسایه مصرف‌کننده پارچه چادر مشکی هستند لذا تولید این کالا می‌تواند صادرات‌محور نیز باشد. ضمن اینکه  برای کشورهای همسایه نیز واردات از یک کشور همسایه  به لحاظ اقتصادی به صرفه‌ است تا اینکه این کالا با هزینه حمل و نقل بسیار بالا از کشورهایی مثل کره یا ژاپن وارد کند. بخش تجارت کشور  در زمینه تامین پارچه چادر مشکی  مصرفی کشور همواره  نسبت به بخش صنعت باهوش تر عمل کرده است. 

در مجموع باید بگویم که ‌بخش تجارت ما در این زمینه بسیار باهوش عمل می‌کند و بخش صنعت ما بسیار تنبل و به عبارتی از هم گسیخته و بدون برنامه است.  بنابراین باید دست اندرکاران بخش صنعت اگر نمی‌توانند در این بخش اقدام موثری انجام دهند و برای تولید برنامه ریزی کنند و با همان  مافیا  که از آن به عنوان مانع تولید یاد می شود برخورد  و مبارزه کنند کنار بروند و بگذارند کسانی که می‌توانند این کارها را انجام دهند در سر کار قرار گیرند و تولید این بخش را در رونق دهند.  

*صنعت ما چرا در این بخش تنبل است در حالی که طی سال های اخیر در بخش های دیگر اقدامات موثری را انجام داده است؟ 

تولید پارچه چادر مشکی کار ساده‌ای نیست و تکنولوژی تولید آن در سال‌های گذشته در ایران وجود نداشته است. اما در  سال‌های اخیر تکنولوژی تولید پارچه چادر مشکی به کشور وارد شده است و مشاهده می کنیم که یک کارخانه تولید پارچه چادر مشکی هم در کشور راه اندازی و اکنون در حال تولید است. اما نکته حائز اهمیت آن است که تنها تولیدکننده پارچه چادر مشکی در کشور تا سال گذشته نخ، رنگ و مواد شیمیایی مورد نیاز تولید را از طریق واردات تأمین می‌کرد.

 دانش تولید پارچه چادر مشکی 20 سال پیش در اختیار ما نبود و برای راه اندازی این تولید در کشور از دانش آن برخوردار نبودیم. اگرچه اگر می‌خواستیم می‌توانستیم دانش آن را نیز در همان سال ها به کشور وارد کنیم.  شاید چندان دنبال تولید نبودیم و یا اینکه واردات نسبت به تولید راحت‌تر بوده که اقدامی برای تولید انجام نشده است. 

اما به هر حال و با تمام مشکلات سه سال پیش یک کارخانه تولید پارچه چادر مشکی در کشور با ظرفیت تولید سالانه 10 میلیون متر راه اندازی شد و ‌از سال گذشته نیز نخ مورد نیاز تولید پارچه چادر مشکی توسط دو کارخانه در داخل کشور تولید می‌شود اما هنوز رنگ و مواد شیمیایی آن از طریق واردات تامین می شود. 

ریسندگی و بافندگی تولید پارچه چادر مشکی دارای تکنولوژی نسبتا پیچده و کمی  سخت است و سخت‌تر از آن رنگرزی و تکمیل مراحل تولید است بنابراین تولید این نوع پارچه با پارچه های دیگر تفاوت هایی دارد ضمن اینکه  برای تولید این کالا نخ مخصوصی مورد نیاز است که تکنولوژی  آن در حدود سه سال پیش به کشور وارد شد.

 پارچه چادر مشکی دارای خصوصیات خاصی است از قبیل اینکه نباید گرد و غبار را جذب کند و  لطیف و لَخت باشد ضمن اینکه زود ساییده نشود،‌مجموع این ویژگی‌ها و سایر موارد، تولید آن را سخت کرده است اما در مجموع دانش فنی تولید آن اکنون به کشور وارد شده است و مافیا نیز هیچ اقدامی در مقابل تولید آن نتوانست انجام دهد. بنابر این باید گفت که مافیا یک بهانه است تا ناکارآمدی خودمان را با هر امر و مقوله‌ای به آن نسبت دهیم.