اگرچه یکی از برندهای اصلی کشــور در جهان فرش دستباف با هزاران نقش و گره و رنگ است، اما فرش ماشینی ایران هم از شهرتی جهانی برخوردار اســت و ایران در کنار کشوری همچون بلژیک به عنــوان یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان فرش ماشــینی در جهان شناخته میشود و سالانه هزاران تخته فرش ماشینی از ایران به ده‌ها کشور جهان صادر میشود.
در سالهای گذشته یکی از تولیدکنندگان و البته برندهای اصلی فروش فرش ماشینی در کشور خانواده فرهی و برند اصلی آن یعنی آقای فرش بوده است. احمد فرهی بنیانگذار این برند است و در حال حاضر با دو فرزندش (علی و حسین) به صورت خانوادگی این مجموعه را اداره می‌کنند.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از آینده نگر، شرکت سپهر کاشان اولین مجموعه‌ای است که احمد فرهی آن را در دهه 70 تاسیس کرد. این کارخانه جزو قدیمی‌ترین کارخانه‌های تولیدکننده فرش ماشینی در کشور است که در طول سه دهه گذشته همواره توسعه یافته و در حال حاضر علاوه بر تولید فرشهای ماشینی، برنده ویژه‌ای در حوزه فروش فرش ماشینی به عنوان «آقای فرش» دارد.
خانواده فرهی بیش از 45 ســال اســت دستی در تولید فرش ماشینی دارند. احمد فرهی از سال ۱۳۵۴ مدیر کنترل کیفی کارخانه تازه‌ساخت «راوند» به عنوان اولین کارخانه فرش ماشینی کشور شد. مجموعه‌ای که باتوجه به ارتباط با کارخانه‌های معتبر جهان و استفاده از تکنولوژی روز کارکردن در آن درس‌های بســیاری برای او داشت.
فرهی بزرگ تا ســال 1367 در کارخانه راوند به عنوان مدیر کنترل کیفیــت، مالی و انبارهای کارخانه کار کــرد و بعد به فکر راه‌اندازی مجموعــه خود افتاد. او در مصاحبه‌ا‌ی که روی ســایت فرش فرهی منتشــر شده، گفته است: در ســال ۱۳۶۷ از کارخانه راوند بیرون آمدم و یک واحد ماشین‌سازی قالیبافی تأسیس کردم.
درواقع دومین ماشین قالیبافی که در ایران ساخته شد توسط شرکت ما بود. به دنبال آن ما چند واحد تولید فرش هم احداث کردیم که یکی از آنها فرش سپهر کاشان بود که خوشبختانه توانستیم عنوان اولین واحد نمونه کشوری را کسب کنیم و در پی آن از سال ۱۳۸۰ به کمک بچه‌ها« واحد نساجی فرش سپهر» را به مجموعه اضافه کردیم. در کارخانه‌جات ما ۹ ثبت اختراع صورت گرفته و برای اولین بار نرخ پلی‌استر فیلامنت را برای فرش ماشــینی (پود و خواب نخ و تار) اســتفاده کردیم؛ که خوشبختانه موفقیت‌آمیز هم بود و زمینه صادرات خیلی خوبی فراهم شد زیرا این محصول نخ و پرز ندارد و حساسیت ایجاد نمی‌کند.
احمد فرهی همچنین معتقد است سه ویژگی بارز باعث شده است که شرکت فرهی در شــرایط ویژه‌ای قرار گیرد: «ما مجموعه نسبتا کاملی که خط تولید را هم داراست، هستیم و این یکی از ویژگیهای مجموعه ماســت، ویژگی دوم این اســت که ما هیچگونه وابستگی ازلحاظ مواد اولیه به خارج از کشور نداریم و کلیه مواد ما داخل ایران در پتروشیمی تندگویان تولید میشود. علاوه بر اینها ویژگی سوم مجموعه ما بحث صادرات اســت که صادرات این قالی‌ها به نسبت قالی‌های اکلریک و سایر قالی‌ها با اقبال بهتری روبه‌روست.»
علاوه بر تولید یکی از ویژگیهای منحصر به فرد شــرکت فرهی سیســتم فروش منحصر به فرد مجموعه در حوزه فرش است؛ این مجموعه تنها شرکت فرش ماشینی در کشور است که علاوه بر 80 فروشگاه در شهرهای مختلف کشور برای عرضه محصولات خود، مبدا تاســیس هاپیر فرش‌هایی در 7 شعبه بوده است که به عنوان «آقای فرش» شناخته می‌شــوند و در شهرهای تهران، مشهد، اصفهان و... چند سالی است راه‌اندازی شده و مشتریان بسیاری به صورت سالانه دارد و جای خود را با تبلیغات گســترده در این سال‌ها در بازار فرش ماشــینی به عنوان مراکز فروش بزرگ فرش باز کرده است.
خانواده فرهی در طول بیش از 3 دهه فعالیت در حوزه تولید و فروش فرش ماشینی همیشه نوآوری را دستور کار مجموعه خود قرار داده‌اند. احمد فرهی در گفتوگویی که با سایت فرش فرهی انجام داده، گفته است: «ببینید یکی از ویژگیهای صنعت، نوآوری و اصلاحات است. اگر در صنعتی نوآوری و اصلاحات نباشد آن صنعت محکوم به ورشکستگی است؛ یعنی اگر صنعت قالی ماشینی رشد نمی‌کرد و نمی‌توانستیم فناوری یا طرح‌های جدیدی داشــته باشــیم این صنعت محکوم به ورشکستگی بود. صنعت نمی‌تواند راکد باقی بماند، دنیا در حال تحول است و ما نمی‌توانیم یک گوشه بنشینیم و مانند پنجاه سال قبل فکر کنیم. باید در جامعه روحیه همگرایی را تقویت کنیم و بدانیم که این کشور ماست و یک سری مسائل را هم کنار بگذاریم. به تولیدکننده بها دهیم. راهکار دیگر دعوت از سرمایه‌گذاران خارجی است که باید ضمن حفظ امنیت مالی و جانی آنها، برای حضور و سرمایهگذاری در ایران تدابیری بیندیشیم.»
آنچه فرش ماشــینی ایران را در جهان یگانه کرده این اســت که قالیبافی ماشینی ایران از لحاظ طرح و رنگ و نقش از فرش دستباف الهام می‌گیرد و با افزایش شــانه و تراکم بالا ســعی دارد هرچه بیشتر ازنظر کمی و کیفی به فرش دستباف نزدیک شود.
همین مسئله باعث شده فرش ماشینی ایران از نظر طرح، رنگ، تنوع و کیفیت حرف اول را در دنیا بزند. همچنین در سالهای گذشته کارخانه‌های فرش ماشینی ایرانی در زمینه فناوری هم خیلی به‌روز و پیشــرفته شده‌اند؛ برعکس برخی صنایع دیگر که از فرسودگی دستگاه‌ها، خطوط تولید و تکنولوژی به شدت رنج می‌برند و نه تنها نمی‌توانند محصولات کیفی تولید کنند بلکه از نظر بهره‌وری و راندمان کاری هم در وضعیت خوبی قرار ندارند.
اما در این بین احمد فرهی که خــود دو فرزندش را از جوانی به سمت کسب و کار و فعالیت در کارخانه هدایت کرده است و حاال این مجموعه را به کمک آنها مدیریت میکند، می‌گوید نیروی انسانی بالاترین سرمایه هر مجموعه صنعتی و کشور است: «من خیلی حرفم را شفاف میزنم چون مملکتم را دوست دارم از اوضاع واحوال به وجود آمده بسیار ناراحتم، ما می‌توانستیم در جامعه بسیار بیشتر پیشرفت کنیم، چراکه مانند نیروی جوان و تحصیلکرده ما در هیچ جای دنیا وجود ندارد. بالاترین سرمایه در هر کشوری نیروی انسانی است. نیروی انسانی ما چیست؟ خیلی‌هایشان یا معتاد شده‌اند، یا به خارج رفتهاند و یا درراه رســیدن به خارج در دریا غرق شده و از بین رفتهاند.
دولت باید بتواند یک تصمیم قطعی بگیرد و مسائل را از دید ملی بنگرد. الان خیلی از مجموعه‌ها و کارخانه‌ها ورشکست شده اند؛ مثال پول بیمه و کارگر یا برق‌شان را نمی‌توانند پرداخت کنند که بر سر این مسائل مدام مســئولان بانکی و دولتی تشکیل جلسه میدهند و الان همه آنها وضع نابسامانی پیداکرده‌اند و اثراتش نمایان میشود.»
احمد فرهی معتقد است باتوجه به پیچیدگی وضعیت اقتصادی ایران مهمترین کاری که دولت باید انجام دهد و داروی شــفادهنده بیمــاری اقتصاد ایران محســوب میشــود، اقتصــاد خصوصی و خصوصی‌سازی واقعی است. »
اگر ما میخواهیم که جامعه‌مان از این وضع نجات پیدا کند بایستی تبعیض را از بین ببریم، زیرساختهای لازم را فراهم کنیم، جلوی رانت را بگیریم، شرایط را برای همه یکسان کنیم و چوب لای چرخ تولیدکننده نگذاریم.
جالب است بدانید که در ژاپن با ۱۲۵ میلیون نفر جمعیت تعداد اعضای کادر دولتی در حدود ۵۰۰ هزار نفر اســت، ولی ما در کشورمان با جمعیتی در حدود ۸۲ میلیون چیزی در حدود ۵ میلیون نفر کادر اداری داریم. یکی از دلایل تورم همین تعداد بالای نیروی کار دولتی است، وقتی در جایی به جای ۵ نفر از ۱۵ نفر استفاده کنیم، این موضوع روند و فرآیند کار را کند میکند. در کشورهای پیشرفته برای صدور پروانه و مجوز ساختوساز حداکثر دو ساعت زمان الزام است درحالیکه در ایران حدود یک سال یا شش ماه زمان الزام است. اینها مسائل ساختاری است و هر زمان که دولت بتواند موانع آن را رفع کند سبب گشایش در بسیاری از کارها شده است، اگر اقتصاد درست شود فرهنگ هم تصحیح میشود.»
هایپرمارکت فرش
علی فرهی دانش‌آموخته مدیریت صنعتی از دانشگاه علم و صنعت از دوران دانشجویی دلبسته کار و صنعت بود و همین شد که سررشته زندگیاش به کارخانه خانوادگی تولید فرش ماشینی گره خورد.
او باتوجه به تحصیلات و حمایت‌های پدرش همیشه به دنبال نوآوری، اصلاح شرایط و تجربه اولین‌ها در کارخانه فرش فرهی و این مجموعه بوده است که برای نمونه میتوان به اولین تولید فرش پلی استر ضد لک و ضد حساسیت با نظارت او در کارخانه خانوادگی اشاره کرد.
اما اگر یک برند ویژه را بخواهیم در مجموعه فرهی کنار نام علی فرهی قرار دهیم بدون شک مجموعه «آقای فرش» است. او در گفتوگویی که روی سایت مجموعه منتشر شده، گفته است: «تنها شرکت فرش ماشینی در ایران هستیم که به توزیع کالاهای خود می‌پردازیم و به عرضه مستقیم محصولاتمان ادامه می‌دهیم.
این نوع توزیع در مواد غذایی فراوان است اما در فرش ماشینی تاکنون کمتر وجود داشته است. بخش فروش مجموعه دارای 130 نفر است و 50 نفر نیروی ستادی در دفتر و 80 نفر در فروشگاه‌ها و شهرستان‌ها فعال هستند.
آقای فرش یک امکان مناسب برای شهروندانی است که مایل به خرید و بازدید از فرشهای دستباف و ماشینی و تابلوفرشهای مختلف هستند. مجموعه‌ای که در آن تلاش شده برندهای معتبر زیر یک سقف کنار هم جمع شوند و به مهمترین مرکز فروش فرش به صورت یکپارچه و دائمی بدل شده است.
باید بتوانیم با استفاده از تکنولوژی، تولید فرش را به سمتی ببریم که با کاهش هزینه‌ها از طریق ماشین بتوانیم محصولات مناسب با کیفیت خوب و رقابتی، تولید کنیم و دست تولیدکنندگان هندی و چینی و افغانی را که با مدد کارگر ارزان، فرش با قیمت پایین تولید می‌کنند، کوتاه کنیم. فرش هنری دستباف مشتری خاص و محدود خودش را دارد اما عموم مردم برای رفع نیازشان، فرش ارزان‌تر میخواهند. اگر تولیدکنندگان فرش دستباف در تولیدشان از تکنولوژی دور بمانند و از تکنولوژی گریزان باشند و از آن استفاده نکنند رقبای آنها جایشان را خواهند گرفت. این یک واقعیت است.
بزرگترین تولیدکننده نخ پلی استر
در صنعت فرش گروه فرش فرهی مشتمل بر 2 واحد تولیدی شرکت نساجی فرخ سپهر کاشان و شرکت نساجی اطلس ریس کاشان فعالیت خود را از سال 1369 آغاز کرد: شرکت نساجی فرخ سپهر کاشان: شرکت نساجی فرخ سپهر کاشان (عضو گروه فرش فرهی) یکی از بزرگترین واحدهای تولیدکننده نخ پلی اســتر فیلامنت در صنعت فرش ماشینی کشور است.
این واحد صنعتی با بهره‌گیری از دانش روز دنیا اقدام به تولید انواع نخ‌های مرغوب به صورت خام و رنگی میکند. این واحد صنعتی با همکاری مراکز علمی، پژوهشــی و اقدامات دانش‌محور موفق شد برای اولین بار در ایران، نخ 100درصد پلی استر فیلامنت یا ابریشم مصنوعی را تولید کند و مورد استفاده قرار دهد و در همین راستا موفق به دریافت گواهینامه استاندارد تشویقی از موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شد.
همچنین این شرکت با پیاده‌سازی سیستم IMS موفق به دریافت گواهینامه‌های بین‌ا‌لمللی 9001 ISO و 14000 ISO و 18000 OHSAS شد. این مجموعه با ظرفیت تولیدی 15 تن در روز توانمندی تولید انواع نخ به صورت مات، براق، خام، رنگی، تابیده، بدون تاب، تک‌لا و چندلا را دارد.شرکت فرخ سپهر کاشان شعار خود را نوآوری و کیفیت تعیین کرده است.
شــرکت اطلس ریس کاشان: شرکت اطلس ریس کاشان به عنوان یکی از واحدهای تولیدی گروه فرش فرهی در تاریخ 1386 در شــهر کاشان راه‌اندازی و با هدف بافندگی و خطوط تکمیل بافت فرش به بهره‌برداری رسید. از بخش‌های دیگر این واحد تولیدی و صنعتی میتوان به خطوط تولید بافت فرش ماشینی و تولید دوک نخ و خطوط تکمیل فرش ماشینی اشاره کرد.