بررسی و ارزیابی زنجیره ارزش پوشاک ایران حاکی از آن است که مهمترین مشکلات این زنجیره عبارتند از:ناهمخوانی کیفیت، انعطاف ناپذیری و تنوع کم محصولات، بالا بودن سهم واردات غیر رسمی (قاچاق) و...
صنعت پوشاک بواسطه ارتباط مستقیم آن با زندگی روزمره و نیازهای اساسی خانوار، پس از مواد غذایی و مسکن در درجه سوم اهمیت قرار دارد.
در کنار نقش استراتژیک این صنعت در تامین یکی از اقلام اساسی خانوار، ویژگی اشتغال زای آن توام با هزینه پایین ایجاد هر شغل در این صنعت موجب شده است تا به یکی از کانون های ایجاد اشتغال صنعتی، همواره مورد توجه سیاستگذاران باشد. اما در یک سال گذشته به واسطه سایه سنگین کرونا صنعت پوشاک به شدت با بحران رو به رو شده است تاجایی که شاهد تعطیلی صدها کارگاه تولید پوشاک ( به خصوص کارگاه های کوچک) و بیکاری جمعیت بسیار زیادی در حوزه پوشاک بوده ایم که البته هنوز آماآمار دقیقی از آن ها منتشر نشده است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از اتاق تهران، در این بین کاهش تقاضا برای خرید پوشاک به خصوص در دو بازار مهم شب عید و شروع سال تحصیلی هم در اقتصاد صنعت پوشاک نقش بسیار مخربی داشته است. همچنین باید به این مورد حضور بیشتر افراد در خانه و کاهش نیاز به خرید پوشاک به عنوان کالایی مصرفی را هم اضافه کرد.
البته در کنار این چالش ها صنعت پوشاک با مشکلات ریشه ای هم همیشه درگیر بوده است. بررسی و ارزیابی زنجیره ارزش پوشاک ایران حاکی از آن است که مهمترین مشکلات این زنجیره عبارتند از:
1- ناهمخوانی کیفیت، انعطاف ناپذیری و تنوع کم محصولات، بالا بودن سهم واردات غیر رسمی (قاچاق) در بازار داخل به واسطه توزیع مویرگی پوشاک خارجی خصوصا از طریق شبکه های اجتماعی؛ ضعف انسجام سیاستی ناشی از دوگانگی نهاد سیاستگذار و قوانین بالاسری در صنف (قانون اصناف) و صنعت (قانون تجارت)؛ محدودیت واردات مواد اولیه (خرجکار، پارچه و...) مورد نیاز برای صادرات پوشاک؛ ضعف در حلقه مد و طراحی شامل تحقیقات بازار، تحقیقات اندامی، کلکسیون سازی وShow Fashion، ضعف در برندینگ، خدمات پس از فروش (شامل استرداد، تعویض، تعمیر) افزایش هزینههای توزیعی در شبکه توزیع خرده فروشی سنتی و فقدان فروشگاه های تخصصی، فروش آنلاین، ضعف توان فناورانه در حوزه های مهندسی دوخت، فرآیند تولید و تجهیزات تولید.»
در این بین متاسفانه تمرکز بالای این صنعت بر بازار داخل بواسطه نقصان هایی در زنجیره ارزش آن، همراه با تحدید بازارهای داخلی از ناحیه قاچاق اجناس خارجی، موجب شده است تا این صنعت از توان رقابتی چندانی برخوردار نباشد.
بر همین اساس مرکز مطالعات و پژوهش های بازرگانی در گزارشی و در راستای ارتقای توان رقابت پذیری این صنعت از منظر بهبود و تکمیل زنجیره ارزش، پیشنهادهایی ارائه داده است:
1- حمایت از توسعه فناوری های نوین در زنجیره ارزش پوشاک شامل دو بخش طراحی (بهره گیری از ظرفیت شرکت های دانش بنیان و استارت آپ ها برای داخلی سازی نرم افزارهای تخصصی تامین، تدارک، طراحی و مد) و تولید ( استفاده از مواد اولیه پیشرفته و ارگانیک در تولید، مکانیزاسیون فرآیند تولید با بکارگیری ERP ،چاپ سه بعدی و پرو مجازی)
2- ایجاد پنجره واحد طراحی و تولید پوشاک با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن ها و اتحادیه های تولید و صادرات پوشاک با هدف تسریع فرآیندهای مجوزدهی
3- پشتیبانی از ایجاد مدارس تخصصی طراحی و تاسیس خانه مد پوشاک
4- مجوزدهی به شرکت های تخصصی خدمات طراحی و مد و پرداخت بخشی از هزینه طراحی برای شرکت های تولید کننده داخلی 5- تشویق ادغام های عمودی میان تولید کنندگان محصولات نساجی و پوشاک و در اولویت قراردادن این بنگاه ها جهت دریافت حمایت های دولتی. 6- حمایت از برگزاری جشنواره های ملی پوشاک بومی درهر فصل. 7- صدور جواز ورود موقت جهت تامین مواد اولیه مشروط به صادرات حداقل 52 درصدی تولیدات.»