تا پیش از کرونا، ماه‌های پایانی سال زمانی برای رونق بسیاری از بازارها از جمله پوشاک، لوازم خانگی، لوازم الکترونیکی و به خصوص موبایل بود.
شیوع کرونا و بیم موج چهارم که با ورود نوع جهش یافته و انگلیسی آن، می‌تواند وضعیتی به مراتب بدتر از موج‌های اول تا سوم برای کشور ایجاد کند، نگرانی‌هایی درخصوص میزان فروش در این بازارها ایجاد کرده است. فعالان اصناف مختلف که در اسفند سال گذشته و همزمان با اعمال برخی محدودیت‌ها و قرنطینه‌های اجباری، نتوانستند آن‌گونه که باید از بازار شب عید بهره ببرند، چشم امیدی به بازار امسال دارند.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از اقتصادآنلاین، ادامه‌دار شدن ساعات منع تردد و اعلام 9 شهر قرمز در هفته جاری، می‌تواند همه‌چیز را در بازار شب عید تحت تاثیر قرار دهد. با وجود اینکه تا چندی پیش برخی اصناف اعلام کردند که در نمایشگاه‌های بهاره امسال می‌توان قدری از مشکلات نشات گرفته از کاهش فروش را جبران کرد، اما خبرها حاکی از لغو نمایشگاه‌های بهاره در سال جاری مانند سال گذشته است.
هر چند دولت هنوز برنامه‌ای جهت فروش‌های ایام شب عید برای اصناف اعلام نکرده، اما مقرر شده واحدهای صنفی فروش فوق‌العاده را تحت نظارت واحدهای بازرسی اصناف برگزار کنند. در این بین صنف پیراهن‌دوزان که اسفند 98 نیز نتوانست نمایشگاه بهاره داشته باشد، بیش از گذشته تحت فشارهای اقتصادی قرار دارد. با استناد به صحبت‌های رییس اتحادیه پیراهن‌دوزان، فعالان این صنف برای جبران کاهش درآمد و فروش خود، با حاشیه سود بسیار پایین اجناس را می‌فروشند تا بتوانند همچنان به کار خود ادامه دهند.
افت تقاضا برای پوشاک بزرگسال
حسین آقا کوچکی در ادامه سخنان خود به بیشترین و کمترین تقاضا در بازار پوشاک اشاره کرد و گفت: «بیشترین تقاضا برای خرید پوشاک در بخش پوشاک بچگانه است و با توجه به کاهش قدرت خرید مردم در بخش بزرگسال میزان تقاضا به‌شدت کاهش پیدا کرده است، قیمت‌ها هم بیشتر در فروشگاه‌ها به صورت توافقی شده است.» کوچکی در بخش دیگری از سخنان خود به فروشگاه‌هایی که قیمت کالا را درج نمی‌کنند نیز پرداخت و افزود: «این فروشگاه‌ها با توافق با مشتری قیمت نهایی را اعلام می‌کنند و راهکارهایی برای جذب مشتری دارند و نظارت هم در مجموع در حوزه پوشاک کم است و معمولا فروشگاه‌هایی که شاکی دارند بازرس‌ها به آن فروشگاه‌ها مراجعه می‌کنند.»
او با بیان اینکه امسال هم شبیه سال گذشته است و با وجود ویروس کرونا نمی‌توان به رونق این بازار امید داشت، گفت: «با وجود فاصله‌گذاری‌ها و ماسک زدن اما برخی مسائل مانند پرو کردن لباس را متاسفانه نمی‌توانیم رعایت کنیم زیرا مردم خودشان این موضوع را نمی‌پذیرند.»
خیابان آذربایجان و انقلاب مملو از اجناس دست دوم
کوچکی درخصوص قاچاق پوشاک نیز گفت: «قاچاق پوشاک هر زمان برای قاچاقچی سودده باشد انجام می‌دهد، اگر سودده نباشد اصلا سراغش نمی‌رود و ممکن است در پاره‌ای موارد حوزه کارش را هم تغییر دهد این افراد به دلیل افزایش نرخ ارز کمتر به دنبال قاچاق این محصول هستند اما در بخش اجناس دست دوم و به اصطلاح تاناکورایی همچنان این بازار فعال است و رونق هم دارد.
این در حالی است که این لباس‌های دست دوم اغلب کمک‌های بشردوستانه کشورهای دیگر به کشورهای جنگ زده است که با کشتی‌ها حمل می‌شود و سر از کنارک و چابهار در ایران درمی‌آورد.» او در ادامه صحبت‌های خود به راه‌های فروش این نوع اجناس نیز اشاره کرد و افزود: «برخی افراد این اجناس (لباس، کفش، کیف و...) را کانتینری با قیمت ناچیزی می‌خرند و وارد تهران می‌کنند و در خیابان آذربایجان و انقلاب تهران و... مملو از این اجناس است و به راحتی هم می‌فروشند و عده‌ای هم این لباس‌ها را می‌خرند.»
رشد فروشگاه‌های بدون جواز
کوچکی در مورد تعطیلی بنگاه‌ها در ایام کرونا نیز گفت: «با توجه به اینکه بسیاری از فروشگاه‌های این صنف جواز ندارند در صورتی هم که تعطیل شوند در آمارها نیستند و حمایتی هم از آنها نمی‌شود.»
رییس اتحادیه پیراهن‌دوزان در پاسخ به این پرسش که چرا در بخش پوشاک هنوز نمی‌توانیم با کالاهای مشابه خارجی رقابت کنیم؟ افزود: «تجهیزات و ماشین‌آلات حوزه پوشاک ما در کشور یا فرسوده است یا اینکه تولید کشور چین است و حتی چرخ‌های خیاطی ژاپنی هم که در برخی واحدهای صنفی وجود دارد برای قبل از انقلاب است و برندهای خوب بسیار کم است پس نمی‌توان توقع رقابتی بودن داشت.» او میانگین قیمت فروش پیراهن مردانه با پارچه و دوخت مناسب را حدود 120 هزار تومان و پیراهن بچگانه هم کمی پایین‌تر و حدود 80 هزار تومان اعلام کرد.
محدودیت واردات پوشاک
رحمان سادات نجفی، مدیرعامل جامعه بازاریان و بازرگانان کیش نیز درخصوص برندهای خارجی پوشاک گفت: «واردات پوشاک در کیش که از سوی وزارت صمت در قالب سهمیه مناطق آزاد عنوان شده به صورت ثبت سفارش انجام شده و وارد جزیره می‌شود و در بازارهای این منطقه به فروش می‌رسند البته بخش دیگری هم از تولیدات داخل است که در جزیره به فروش می‌رسند.»
او درخصوص تاثیر کرونا و محدودیت‌ها بر فروش نیز ادامه داد: «باتوجه به شیوع ویروس کرونا در کشور اماکن تفریحی تجاری مانند کیش که گردشگرپذیر نیز هستند تحت‌الشعاع این قضیه قرار گرفته و میزان مسافران کمتر از قبل و میزان واردات کالا به دلیل تحریم‌ها هم بسیار محدود شده است.»
نجفی تصریح کرد: «در اوایل شیوع ویروس کرونا حدود 3 ماه بازارها و پاساژها در کل جزیره تعطیل بودند و چرخه گردشگری و خرید‌ها کلا متوقف شده بود، کم‌کم با تدابیری که اندیشیده شده و رعایت پروتکل‌ها مجددا بازارها باز شدند و با عنایت به اینکه این ویروس در کشور وجود دارد و باید با وجود آن به فعالیت‌ها ادامه داد به مدل موفق همزیستی با کرونا دست پیدا کردیم و با فاصله‌گذاری اجتماعی و سایر پروتکل‌های بهداشتی کمترین آمار درگیری کرونا را در کیش به ثبت رساندیم.»
سرمایه‌های تجار با کاهش ارزش پول ملی آب رفت
این فعال حوزه بازرگانی درخصوص اینکه چه تعدادی از گردشگران برای خرید پوشاک به جزیره مراجعه می‌کنند نیز تصریح کرد: «آمار دقیقی در دست نیست و باید گفت شرایط نسبت به سه سال گذشته بسیار فرق کرده و به دلیل وجود تحریم‌ها و ابلاغ برخی بخشنامه‌های دولتی که متاسفانه در مناطق آزاد هم اجرا شده است شکل متعارف تجارت شبیه قبل نیست.»
او با بیان اینکه جزیره کیش تحت تاثیر قوانین ارزی در سرزمین اصلی است، افزود: «به دلیل تاثیرات نرخ ارز شرایط ایده‌آلی به لحاظ حاشیه سود برای فروش کالاها وجود ندارد. این در حالی است که مناطق آزاد نباید قوانین‌شان تحت‌الشعاع سرزمین اصلی قرار می‌گرفت اما به دلیل محدودیت‌های ارزی و تصمیمات بانک مرکزی این اتفاقات در حوزه واردات پوشاک هم رخ داده است.»
براساس گفته‌های او بیشترین واردات پوشاک از کشورهای امارات، ترکیه و چین و برخی برندهای محدود هم از کشورهای اروپایی است اما با کاهش ارزش پول ملی بخشی از سرمایه‌های تجار در این مدت از بین رفته یا کوچک‌تر شده است و از سوی دیگر حاشیه سود تجار نسبت به گذشته کمتر شده و قدرت خرید مردم هم افت کرده است. سادات نجفی ادامه داد: «نظارت روی کالاها در کیش به دو بخش تقسیم می‌شود؛ کالاهای داخلی که اغلب از سوی مدیریت بازرگانی سازمان منطقه آزاد کیش بازرسی می‌شود و در این حوزه نظارت می‌شود اما درخصوص کالاهای وارداتی بیشتر عرضه و تقاضا مطرح است و اگر قیمت‌گذاری غیر‌متعارف اعلام شود بخش نظارت و بازرسی جامعه بازاریان کیش برای بررسی اقدام می‌کند.»
نجفی گفت: «سعی شده بیشتر پرونده‌های شکایت در این بخش به نفع مصرف‌کننده حل و فصل شود و اگر موضوعی ادامه پیدا کند بخش بازرگانی سازمان ورود پیدا می‌کند و از طریق اهرم‌های حاکمیتی دنبال می‌شود.» او در مورد کالاهای داخلی منطقه افزود: «بخشی از کالاها تولید داخل است و بسیاری از تولیدات در داخل کیش انجام می‌شود و مواد اولیه وارد کیش می‌شود و کارخانجاتی که در این جزیره مستقر هستند اقدام به تولید کرده و برندسازی می‌کنند. در یک مقطعی برخی واحدهای پوشاک تعطیل و مجددا فعال شدند و این روند به صورت سینوسی همواره ادامه داشته.»
مدیرعامل جامعه بازاریان و بازرگانان کیش افزود: «اینکه گفته می‌شود دیگر پوشاک با کیفیت در کیش نیست را من تایید نمی‌کنم زیرا براساس نیاز مشتری کالا وارد این جزیره می‌شود و اگر مردم به دنبال کالای ارزان باشند کالایی با قیمت پایین وارد می‌شود اما اگر به دنبال کالای با کیفیت و گران باشند کالاهای مرغوب‌تر با قیمت بالاتر وارد بازارها می‌شود. در شرایط فعلی در کل کشور برندهای خارجی و واردات از کشورهای اروپایی به دلیل تحریم‌ها متوقف شده است و با تحمیل شدن این قضیه وضعیت پوشاک خارجی در حال حاضر نه تنها در کیش بلکه در کل کشور تغییر کرده و واردات در مجموع محدود شده است.»