تولید الیاف خاص و ماندن در بازارهای بین‌المللی

به گزارش سرویس خبر و گزارش نساجی امروز ، ششمین میزگرد تخصصی صنایع نساجی و پوشاک ماهنامه نساجی امروز با موضوع « بررسی وضعیت تولید و مصرف الیاف مصنوعی در کشور » در محورهایی شامل « تأثیر نرخ ارز و قیمت جهانی نفت در قیمت الیاف مصنوعی»، « مشکلات دریافت مواد اولیه »،« آمار مصرف، واردات و صادرات واحدهای تولیدی الیاف مصنوعی »، « کیفیت و تنوع تولیدات داخلی و نحوه پاسخگویی به بازار داخل » ‌با حضور کارشناسان و متخصصین حوزه الیاف مصنوعی در دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار شد.

*حاضران نشست تخصصی بررسی وضعیت تولید و مصرف الیاف مصنوعی (‌به ترتیب الفبا) آقایان و خانم‌ها:

*دکتر روح‌الله احمدی- مشاور شرکت الیاف‌سازان فارس
*دکتر محمدرضا بابائی- عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی نساجی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
*مهندس امیرمسعود بزرگیان- مدیر پروژه و فنی شرکت ایران اشتریک
*مهندس الهام بیطرفان- مدیر بازرگانی  شرکت الیاف ترمه صدف 
*مهندس محمود حکمتیان- کارشناس دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت
*مهندس حمیدرضا خرّمی-  مدیر بازرگانی شرکت نگین پلی‌استر اشتهارد و ثابت لایی رباط
*مهندس خشایار فرزاد- عضو هیئت مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران
*دکتر شاهین کاظمی و مهندس سیما ولی‌زاده- عضو هیئت مدیره و کارشناس فروش شرکت پارسیان پلی‌تکس
*مهندس محمدصادق محمودی-  مدیر فروش شرکت خاوران الیاف پارسیان 
*مهندس محمدرضا مقدم- مدیرعامل شرکت کیمیا پلی‌استر (گروه صنعتی گلریز قم) 
*مهندس گلنار موسوی- کارشناس مسئول سازمان ملی استاندارد ایران 
*مهندس سیدیوسف موسویان- مدیر فروش شرکت فواد الیاف
*مهندس  نجفی- معاون بازرگانی شرکت پلی‌اکریل ایران
*مهندس عباس نجفی- نایب رئیس هیئت مدیره شرکت الیاف ابریشم ماهان دلیجان
*مهندس امید واصف- مدیر فروش شرکت الیاف پارس
*مهندس رضا هنریار- مدیر فروش شرکت الیاف گستر یزد

در ابتدای میزگرد، دکتر شاهین کاظمی به ارائه مطالبی در مورد بررسی روند عرضه و تقاضای جهانی الیاف مصنوعی
پرداخت و گفت: در سال 2013، میزان تقاضای جهانی الیاف با 4/4 درصد رشد نسبت به سال قبل5/83 میلیون تن بود که این میزان در سال 2014 میلادی با7 /2 درصد رشد به 7/85 میلیون تن رسید که پیش‌بینی می‌شود در سال 2015 ، میزان مصرف جهانی الیاف  با 3درصد رشد به عددی در حد 3/88 درصد میلیون تن برسد. 

وی با بیان این مطلب که میزان مصرف جهانی الیاف روند رو به رشد خود را طی می‌کند، تصریح کرد: از سرعت رشد مصرف الیاف در طی چند‌سال گذشته به میزان قابل توجهی کاسته شده است، به گونه‌ای که طی سال‌های 2002 تا 2007 ، میزان متوسط رشد سالیانه مصرف الیاف، 6/5 درصد در حالی‌که این میزان در فاصله سال‌های 2010 تا 2015 به 2/3 درصد کاهش یافته است.

به‌گفته وی، هرچند در سال 2013 ، میزان مصرف الیاف در چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرف کننده جهانی الیاف به میزان 4 درصد افزایش یافته بود، اما این میزان در سال 2014 تنها 2 درصد رشد را نشان می‌دهد؛ در حالی‌که در سایر کشورهای آسیایی میزان مصرف الیاف در سال 2013 میلادی 7 درصد رشد نمود و در سال 2014 ، میزان رشد آن به 11 درصد نیز رسید.

دکتر کاظمی

عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلی‌تکس، با بیان این مطلب که سهم چین از بازار جهانی منسوجات که در سال 2013 به بیش از 52 درصد رسیده بود در سال 2020 به کمتر از 49  کاهش خواهد یافت، ادامه داد: ‌در فاصله سال‌های 2010 تا 2015، میزان تقاضای الیاف در کارخانجات نساجی چین تنها 2/3 درصد رشد داشته است در حالی‌که این میزان در مورد سایر کشورهای آسیایی‌4/4 درصد بوده است (با وجود کاهش میزان تقاضا در کشورهایی نظیر ژاپن، کره جنوبی و تایوان)، البته میزان رشد تقاضای مصرف الیاف در سایر کشورهای جهان تنها 8/1 درصد بوده است.

بخش دیگر مطلب دکتر کاظمی به میزان تقاضای الیاف در کشورهای اروپای غربی اختصاص داشت. وی، صنعت نساجی متداول در اروپا را رو به زوال و برچیده شدن دانست و افزود: تنها حوزه منسوجات فنی در این قاره، باقی مانده است.

به‌گفته این کارشناس صنعت نساجی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که در فاصله سال‌های 2010 تا 2015 میزان مصرف الیاف در این قاره نزدیک به 2 درصد افزایش خواهد یافت که همگی مربوط به حوزه منسوجات فنی است، در سال 2014 سهم الیاف استیپل پلی استر 26 درصد و سهم پلی پروپیلن (الیاف استیپل، نخ فیلامنت و منسوجات بی‌بافت اسپان باند) 23 درصد از کل الیاف مصرفی در اروپا بوده است، در این میان، بیشترین میزان رشد مصرف الیاف در اروپا در طی 5 سال گذشته مربوطه به نخ‌های فیلامنتی پلی استر و در درجه دوم الیاف پلی‌استر استیپل بوده است.

شکل 1 – میزان مصرف الیاف در صنایع نساجی اروپای غربی (2015 - 2000)

عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلی‌تکس، در مورد میزان تقاضای الیاف در کشورهای اروپای شرقی نیز عنوان داشت: به‌دلیل جابجایی کارخانه‌های بزرگ اروپای غربی به سمت اروپای شرقی، صنعت نساجی در این حوزه همچنان زنده باقی مانده است اما از رشد متوازن و متقارنی برخوردار نیست. 
دکتر کاظمی تصریح کرد: میزان افزایش تقاضای الیاف در فاصله سال‌های 2010 تا 2015 در این حوزه برابر با 7/2 درصد بوده است. در سال 2014،  الیاف استیپل پلی‌استر 23 درصد و پنبه 35 درصد از سهم بازار مصرف الیاف در این ناحیه را به خود اختصاص داده بود.

 شکل 2 - میزان مصرف الیاف در صنایع نساجی اروپای شرقی (2015 - 2000)

میزان تقاضای الیاف در ترکیه نیز مورد اشاره دکتر کاظمی قرار گرفت و عنوان داشت: در میان کشورهای اروپایی، تنها بازار نساجی کشور ترکیه، دارای روند رو به رشد و با ثبات است به‌طوری‌که متوسط نرخ رشد بازار مصرف الیاف در این کشور در طی پنج سال( 2010 تا 2015 ) حدود 6/5 درصد بوده است. 

به‌گفته وی، در حال حاضر الیاف پنبه 41 درصد، نخ‌های فیلامنتی پلی‌استر 23 درصد، الیاف پلی‌استر استیپل 11 درصد و الیاف اکریلیک 8 درصد از این بازار را به خود اختصاص داده‌اند. 

دکتر کاظمی ضمن اشاره به این مطلب که هنوز فاصله معناداری بین میزان مصرف الیاف پنبه و نخ‌های فیلامنتی     پلی‌استر در این بازار وجود دارد، اذعان داشت:  نزدیک به 25 درصد نخ‌های فیلامنتی پلی‌استر مورد مصرف در بازار ترکیه تولید داخل و بیش از 75 درصد آن وارداتی است به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود که این نسبت تا سال 2030 به 85/15 درصد نیز برسد. 

عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلی‌تکس ‌افزود: هم‌اکنون کشور چین با مازاد تولید نخ‌های فیلامنتی پلی‌استری مواجه است و شرکت‌های ترکیه، تمایلی به سرمایه‌گذاری در این حوزه و افزایش سهم تولید داخل ندارند و بیشتر علاقه‌مند به واردات این نخ‌ها هستند. این کارشناس صنعت نساجی یادآور شد: طبق پیش‌بینی‌ها، میزان سرانه مصرف الیاف مصنوعی در ترکیه تا سال 2020 حدود 2 برابر افزایش خواهد یافت پس بهتر است ترکیه را به عنوان یکی از مقاصد مهم صادراتی الیاف و نخ‌های فیلامنتی پلی استری محسوب کرد. 

  شکل 3 - میزان مصرف الیاف در صنایع نساجی ترکیه (2015 - 2000)

وی اضافه کرد: در سال دو هزار، میزان ظرفیت تولید جهانی نخ‌های فیلامنتی پلی‌استری در حدود 5/12‌میلیون تن بود که این میزان تا سال 2010 به بیش از 25 میلیون تن (در حدود 2 برابر) رسید که با توجه به تولید 38 میلیون تن در سال 2014، پیش‌بینی می‌شود در سال 2016 ، میزان تولید نخ‌های فیلامنتی پلی‌استری از 41 میلیون تن نیز فراتر رود. 

عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلی‌تکس، سهم چین از میزان جهانی تولید نخ‌های فیلامنتی پلی‌استری در سال دو هزار را حدود 35 درصد اعلام کرد و افزود: در سال 2010 این میزان به 70 درصد افزایش یافت و پیش‌بینی می‌شود با نصب واحدهای جدید تولیدی، در سال 2015 این کشور سهمی در حدود 77 درصد از بازار جهانی نخ‌های فیلامنتی پلی‌استری را به خود اختصاص دهد. 

به‌گفته دکتر کاظمی، میزان تولید این کشور در حدود 25 درصد بیش از نیاز بازار داخلی آن است؛ به همین دلیل بسیاری از کارخانجات تولید نخ‌های فیلامنتی پلی‌استر چین ظرفیت خود را حدود 40 درصد کاهش داده‌اند تا بتوانند از بحران پیشی گرفتن ظرفیت تولید نسبت به تقاضا عبور نمایند.

وی سپس بازار الیاف پلی‌استر استیپل را به دو قسمت تقسیم کرد:
1- واحدهای تولید الیاف استیپل بسیار بزرگ با ظرفیت بیش از 200 تن در روز که عموماً با تکنولوژی ذوب‌ریسی مستقیم از مذاب کار می‌نمایند و بازار هدف آنها، تأمین نیازهای ویژه شرکت‌های ریسندگی پنبه‌ای و ... است. 

2- واحدهای تولید الیاف استیپل نسبتاً کوچک که دارای تکنولوژی ذوب ریسی از چیپس و یا پرک بطری هستند و عموماً تولید آنها در شرایط فعلی به صورت فصلی و مقطعی شده است. 

به‌اعتقاد این کارشناس صنعت نساجی، در حال حاضر شرکت‌های بزرگ تولید الیاف استیپل در چین با ظرفیت 75-70 درصد به فعالیت خود ادامه می‌دهند و شرکت‌های کوچک تولید الیاف (که هنوز تعطیل نشده‌اند) ظرفیت خود را در حد 60-50 درصد حفظ کرده‌اند. 

وی ضمن اشاره به وجود فاصله معنادار میان حجم تولید الیاف پلی‌استر استیپل و میزان تقاضا برای این الیاف در سطح جهانی گفت: به ناچار تعداد زیادی از کارخانجات راهی جز تعطیلی ندارند. 

شکل 4 – میزان اضافه ظرفیت تولید پلی‌استر نسبت به میزان تقاضای بازار (الیاف استیپل، نخ‌های فیلامنتی، نخ‌های صنعتی و نخ کفپوش ماشینی)

دکتر کاظمی سپس بیان داشت: روند رو به رشد بازار جهانی منسوجات با توجه به بحران‌های فعلی در حد معقولی قرار دارد البته در میان، حوزه منسوجات بی‌بافت توانسته است رشدی بیش از حد انتظار و متوسط جهانی به خود اختصاص دهد و در فاصله سال‌های 2010 تا 2015 به رشدی حدود 5/5 درصد برسد.

وی عنوان داشت: منسوجات بی‌بافت (‌به‌خصوص منسوجات بی‌بافت اسپان‌باند) به عنوان رقیبی برای‌ منسوجات بافته‌شده محسوب ‌می‌شوند و توانسته‌اند سهمی از این بازار را به خود اختصاص دهند که با توجه به این موارد، پیش بینی می‌شود در سال 2016 ، صنعت منسوجات بی‌بافت نزدیک به 8 میلیون تن الیاف نیاز داشته باشد. 

به‌گفته عضو هیئت مدیره شرکت پارسیان پلی‌تکس،‌ در حال حاضر سهم الیاف پلی‌استر استیپل از این بازار در حدود 49 درصد می‌باشد که این میزان در سال‌های 1990 و 2010 به ترتیب برابر با 40 و 46 درصد بوده است. 
سهم بازار الیاف پلی پروپیلن استیپل به‌گفته دکتر کاظمی، از 36 درصد در سال 1990 به 34 درصد در سال 2010 و 31 درصد در سال 2016 کاهش یافته است که در این میان، بیشترین رشد متعلق به الیاف سلولزی بازیافته است که    توانسته‌ سهم خود را از 8 درصد در سال 1990 به 12 درصد در سال 2010 و 15 درصد در سال 2016 افزایش دهد.

وی یادآور شد: با توجه به این آمار، سهم صنعت منسوجات بی بافت از بازار جهانی مصرف الیاف استیپل نساجی از 7 درصد در سال 1990 به بیش از 9 درصد در سال 2016 افزایش یافته است.

وی تأکید کرد: در فرآیندهای ذوب‌ریزی تولید منسوجات بی‌بافت نظیر اسپان باند و ملت بلون در عوض الیاف استیپل مستقیم از چیپس یا گرانول پلیمری استفاده میشود که این فرآیندها در حال حاضر سهمی در حدود 27 درصد از بازار کلی منسوجات بی‌بافت را به خود اختصاص داده‌اند و باید در محاسبات تولید منسوجات بی‌بافت به آن نیز توجه شود. 

شکل 5– میزان مصرف الیاف در صنعت منسوجات بی بافت

در بخش دیگر این میزگرد، دکتر کاظمی عنوان داشت: با توجه به کمبود زمین‌های زراعی برای تولید الیاف گیاهی نظیر پنبه و هم‌چنین کاهش مراتع چرای دام جهت تولید الیاف حیوانی نظیر پشم، مدتهاست که تمایل به استفاده از الیاف بشرساخت افزایش یافته است، اما از طرف دیگر با توجه به محدودیت منابع نفتی زیرزمینی و افزایش تمایل به حفظ محیط زیست در مقابل پلیمرهایی که غالباً از چرخه تجدید پذیری بسیار طولانی در محیط زیست برخوردارند امروزه فشار جهت بازیافت پلیمرها و استفاده مجدد از آنها در تولید الیاف بسیار ملموس شده است. 

شکل 6 – ظرفیت جهانی تولید الیاف پلی استر استیپل (الیاف نو و الیاف بازیافتی)

به‌گفته وی، در کنار افزایش تولید جهانی الیاف پلی‌استر استیپل در فاصله 6 سال گذشته میزان تولید الیاف پلی‌استر بازیافتی نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته است به گونه‌ای که در سال 2010 الیاف پلی استر استیپل بازیافتی سهمی در حد 35 درصد داشتند ولی در سال 2016 سهم آنها به بیش از 50 درصد خواهد رسید.

دکتر کاظمی به رواج استفاده از پرک و مواد بازیافتی جهت تولید نخ‌های فیلامنتی پلی‌استر اشاره کرد و گفت: به دلیل حساسیت فرآِیند تولید و نیاز بازار، هنوز نخ‌های فیلامنتی بازیافتی نتوانسته‌اند مانند الیاف پلی‌استر استیپل بازیافتی، سهم عمده‌ای از بازار را به خود اختصاص دهند.

وی اضافه کرد: سهم عمده بازار نخ‌های فیلامنتی ‌پلی‌استری مربوط به بازار نساجی متداول است که میزان ‌اندکی از آن در اختیار نخ‌های فیلامنتی بازیافتی قرار دارد و هنوز در حوزه‌هایی نظیر نخ‌های صنعتی و نخ کف‌پوش‌ها، استفاده از مواد بازیافتی رایج نشده است.

 
شکل 7 – ظرفیت جهانی تولید نخ‌های فیلامنتی پلی‌استر (نخ‌های فیلامنتی نساجی، نخ‌های فیلامنتی صنعتی و نخ کفپوش)

بخش پایانی مطالب دکتر کاظمی به بیان روند آتی بازار اختصاص داشت که براین اساس، طی چند سال گذشته بازار کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا و اروپای غربی به یک بازار صرفاً واردکننده منسوجات تبدیل شده است و بازار کشورهای اروپای شرقی و ترکیه نیز در سالیان آتی به این سمت متمایل خواهد شد. 
وی افزود: صنعت نساجی چین به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده منسوجات، متأثر از بحران‌های اقتصادی جهانی بوده و نمی‌توان انتظار ویژه‌ای از آن داشت.

شکل 8 – میزان تقاضای جهانی الیاف در طی 50 سال گذشته

وی تصریح کرد: متوسط رشد تقاضای الیاف در چین طی سال‌های 2010 تا 2015 در حدود 2/3 درصد بوده است در حالی‌که این میزان در فاصله سال‌های 2015 تا 2030 تا 8/1 درصد کاهش خواهد داشت، اما در مقابل، متوسط رشد تقاضای الیاف در سایر نقاط جهان که در فاصله سال‌های 2010 الی 2015 با چین برابر بود در سال‌های 2015 تا 2030 تنها تا حد 5/2 درصد افت خواهد داشت.

دکتر کاظمی با اشاره به این مطلب که سهم بازار الیاف پنبه به عنوان «سلطان سابق بازار الیاف جهان» از 38 درصد در سال دو هزار به 26 درصد در سال 2030 کاهش خواهد یافت و در مقابل سهم بازار الیاف استیپل و نخ‌های فیلامنتی پلی‌استر از 36‌درصد در سال دو هزار به 57 درصد در سال 2030 افزایش خواهد داشت، البته در این میان، نباید از رشد تقاضا جهت الیاف سلولزی بازیافته غافل شد.

*مهندس نجفی: طبق مطالعه انجام شده شرکت پلی‌اکریل ایران در سال 1391‌، ظرفیت تولید الیاف پلی‌استر استیپل ایران حدود 320 هزار تن بود. در هفت‌ماه امسال واردات 17 هزار و 700 تن الیاف پلی‌استر استیپل به کشور انجام شده و پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال حدود 24-23 هزار تن الیاف پلی‌استر استیپل وارد کشور شود.

معاون بازرگانی شرکت پلی‌اکریل ایران ادامه داد: متوسط مصرف الیاف پلی‌استر استیپل طی چند سال اخیر حدود 5/2 کیلوگرم بوده که اگر رشد جمعیت با این میزان تطبیق داده شود به این نتیجه خواهیم رسید که بازار پلی‌استر اورلپ دارد پس باید تدابیری برای صادرات آن اندیشید و ساز وکاری برای تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر استیپل لحاظ شود تا بتوانند به صادرات محصولات خود در بازارهای جهانی بپردازند.

مهندس نجفی

وی با بیان این مطلب که دولت ‌ترکیه‌، محدودیت‌هایی را برای مهار واردات الیاف پلی‌استر به این کشور مدنظر قرار داده؛ تصریح کرد: بهتر است تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر در ایران، انسجام بیشتری داشته باشند و با برنامه‌ریزی دقیق‌تر به فعالیت ادامه دهند. 

مهندس نجفی، جمعیت ایران در سال1389‌را بالغ بر 72 میلیون و 874 هزار نفر و نرخ رشد جمعیت را 4‌‌/1‌درصد اعلام کرد و گفت: در سال1399 جمعیت کشور به 83 میلیون و 743 هزار نفر افزایش خواهد یافت که اگر متوسط مصرف الیاف پلی‌استر استیپل برای هر نفر، دو کیلو و صدگرم و نرخ رشد جمعیت 4/1 درصد درنظر گرفته شود، در مجموع 178 هزار تن از بازار پلی‌استر استیپل توسط واحدهای داخلی تأمین خواهد شد.  

به‌گفته معاون بازرگانی شرکت پلی‌اکریل ایران، در سال1392 ظرفیت تولید الیاف پلی‌استر استیپل 320 هزار تن بود که این میزان در سال‌جاری افزایش یافته و به حدود 350 هزار تن رسیده ‌است، البته باید توجه داشت که الیاف پلی‌استر فیلامنت، بخش قابل‌توجهی از بازار مصرف این نوع الیاف را به خود اختصاص می‌دهد و سهم آن رو به افزایش است. 

وی اعلام داشت: تا پایان مهرماه1393، ‌17 ‌هزار و 349 تن الیاف پلی‌استر وارد کشور شده است که از این رقم 602 تن به ترکیه اختصاص دارد (‌کشوری که تصور می‌کنیم باید بازار صادراتی ما باشد!) 

مهندس نجفی سپس به لزوم صادرات الیاف پلی‌استر اشاره کرد و گفت: با توجه به سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه تولید الیاف و وجود مزیت نسبی در این بخش، باید استراتژی‌های دقیق و موثر برای صادرات و هم‌چنین گسترش صنایع پائین‌دستی مانند واحدهای ریسندگی و بافندگی اتخاذ شود.

وی ضمن بیان این مطلب که طی چند ماه اخیر، واردات محصولات نساجی با ارز آزاد انجام شده‌است که امیدوارم این موضوع، براساس نیاز صنعت بوده باشد نه کمبود ارز، اذعان داشت: بارقه امیدی جهت صادرات نخ پلی‌استر و هم‌‌چنین منسوجات به وجود آمده است و در وضعیتی قرار گرفته‌ایم که باید صادرات در اولویت نخست واحدهای تولیدی قرار گیرد. 

مهندس مقدم

*مهندس مقدم: طبق آمار موجود، 39 واحد تولید الیاف پلی‌استر استیپل در کشور وجود دارند که این رقم در حال افزایش است. ظرفیت تولید براساس پروانه بهره‌برداری مجتمع پتروشیمی شهید تندگویان 411 هزارتن و ظرفیت 38 واحد دیگر (در مجموع) 544 هزار تن می‌باشد. البته ظرفیت واقعی واحدهای مذکور، کمتر از میزان یاد شده است. 

وی به عدم تخصیص ارز مبادله‌ای برای واردات الیاف پلی‌استر استیپل پس از چندین ماه نامه‌نگاری و جلسات مختلف با مسئولان ذی‌ربط اشاره کرد و افزود: شرکت تندگویان، خوراک واحدهای تولید پلی‌استر یعنی PET را بر مبنای ارز آزاد در نظر می‌گرفت و در مقابل، واحدهای تولیدی برای عرضه محصولات خود به بازارهای داخلی و خارجی به این دلیل که رقیبان می‌توانستند با ارز مبادله‌ای، محصول مشابه را وارد کنند‌، دچار مشکلات جدی می‌شدند.

مدیرعامل شرکت کیمیا پلی‌استر تصریح کرد: این روند به جای این‌که حمایت از تولیدکننده داخلی را در بر بگیرد به معنای ارائه یارانه و حمایت از تولیدکنندگان خارجی بود! خوشبختانه همان‌طور که اشاره شد، تخصیص ارز ‌مبادله‌ای برای واردات الیاف پلی‌استر استیپل متوقف شده است..

وی، یکی از بازارهای هدف الیاف پلی‌استر را ترکیه اعلام کرد و گفت: به دلیل لابی‌‌گری‌های تعدادی از شرکت‌های ترکیه، قوانین ضد دامپینگ بر صادرات محصولات ایران تعیین شده ‌است و تولیدکنندگان داخلی از دسترسی به این بازار بزرگ محروم شده‌اند. 

اشباع بازار داخلی الیاف پلی‌استر استیپل، نکته دیگری بود که مورد اشاره مهندس مقدم قرار گرفت و بیان داشت: این موضوع بارها در کمیته تخصصی الیاف پلی‌استر انجمن صنایع نساجی مطرح شده است و نامه‌های متعددی مبنی بر محدودیت در صدور پروانه‌های جدید به وزارت صنعت ارسال ‌و از مسئولین درخواست کرد‌ه‌ایم که با مساعدت کمیته مذکور، مشاوره‌های فنی و اطلاعات جدید در اختیار متقاضیان جدید قرار داده شود تا افراد با آمادگی بیشتر (نه صرفاً با انگیزه کسب سود)، وارد این عرصه شوند و بدانند که بازار تولید الیاف پلی‌استر استیپل اشباع شده است. 

*مهندس امامی رئوف: در جلسات مختلف تولیدکنندگان نخ عنوان می‌کنند تعرفه واردات پنبه کاهش یابد تا به واردات بپردازیم اما تعرفه نخ بیشتر شود تا تولید نخ در کشور مقرون به صرفه شود در مقابل واحدهای بافندگی خواستار کاهش تعرفه نخ و افزایش تعرفه پارچه هستند! این زنجیره تا تولید محصولات نهایی مانند پوشاک ادامه پیدا می‌کند. سوال مشخص این است که آیا محصولات شما از نظر قیمت در بازارهای جهانی (‌صرف نظر از صادرات) توان رقابت دارند؟ آیا در صورت حذف قوانین ضد دامپینگ، قیمت تمام شده تولیدات داخل طبق ارز آزاد، مجالی برای رقابت دارند یا خیر؟

*مهندس مقدم: عادلانه نیست قانونی وضع شود که مشکلات تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر استیپل را رفع نماید اما این مشکل به زنجیره‌های بعدی صنایع نساجی یعنی واحدهای ریسندگی، بافندگی و ... منتقل شود! ضمناً منطقی و صحیح نیست که خوراک با دلار مبادله‌ای در اختیار مجتمع‌های پتروشیمی قرار گیرد اما ‌مبنای قیمت گرانول‌، دلار آزاد باشد! آیا این جریان، یک رانت بزرگ برای واحدهای پتروشیمی نیست؟ 

مهندس امامی رئوف: آیا این موضوع صحت دارد که واحدهای پتروشیمی، محصولات خود را 30 تا20 درصد ارزان‌تر از قیمت بازار داخلی، صادر می‌کنند؟  

*مهندس مقدم: بله ... فکر می‌کنم چنین جریانی وجود دارد. 

مهندس محمودی

*مهندس محمودی: درصد بسیار اندکی از مصرف‌کنندگان الیاف هالو، صنعتگر و تولیدکننده منسوجات بی‌بافت هستند و لحاف پرکن‌های سنتی، عمده مخاطبان این بخش محسوب می‌شوند. 

وی گفت: شرکت خاوران الیاف پارسیان، مشکل خاصی در زمینه بازار فروش ندارد و صادرات آن به عراق و کشورهای آسیای میانه در حال انجام است. 

مهندس محمودی، ضمن اشاره به فقدان نظارت و شناخت مصرف الیاف هالو در صنایع مصرفی مانند خودروسازی و ... ، حجم تولید آن را روزانه 50 تا 60 تن عنوان کرد و گفت: تجربه صادرات الیاف هالو به اسپانیا را هم داریم و توان تولید برای مشتریان اروپایی وجود دارد اما با افزایش هزینه‌های حمل و نقل، صادرات برای صنعتگران ایرانی دشوارتر خواهد شد.

*مهندس امامی رئوف: آیا آماری از میزان تولید و مصرف الیاف هالو در جهان دارید؟ 

مهندس محمودی: ‌شرکای اصلی کارخانه خاوران الیاف، چینی هستند و ضمن سرمایه‌گذاری، کارشناسان چینی هم در کارخانه به فعالیت می‌پردازند. طبق برآورد کارشناسان چینی هنگام راه‌اندازی کارخانه، مصرف الیاف هالو بازیافتی در ایران ماهیانه 3 هزار تن و در جنوب غربی آسیا، حدود 15 هزارتن است. 

وی ادامه داد: شاید یکی از دلایل عدم ادامه فعالیت آنان، تفاوت میان ریال و دلار بود زیرا تمام معاملات مجموعه براساس دلار انجام می‌شد. ضمن این‌که تصمیم داشتند در بازار الیاف هالو صنعتی ایران مانور دهند درحالی‌که مصرف‌کنندگان این بخش در ایران هنوز سنتی هستند و برخلاف کارخانه‌های بزرگ صنعتی، نگران کیفیت محصولات خود نیستند! 

*مهندس امامی رئوف: برآوردی از میزان واردات الیاف هالو دارید؟

 *مهندس محمودی: پس از افزایش نرخ دلار، واردات الیاف هالو متوقف شده است. 

مهندس هنریار

*مهندس هنریار: از بهره‌برداری شرکت الیاف گسترد یزد، حدود سه ماهی سپری می‌شود اما متأسفانه به دلیل آشفتگی بازار و واردات بی‌رویه‌، نتوانستیم به ظرفیت تولید اسمی مجموعه برسیم. 

وی با طرح این پرسش که دلیل واردات بی‌رویه الیاف پلی‌استر استیپل به کشور چیست، ادامه داد: قیمت مواد اولیه، هزینه‌های تولید، حقوق و دستمزد نیروی کار، بسته‌بندی، مواد تکمیلی و ... برای نخ‌‌POY ‌و پلی‌استر استیپل ، یکسان است اما چرا باید تعرفه گمرکی  POY‌ 20 درصد و تعرفه پلی‌استر استیپل 4 درصد باشد؟ چرا شاهد این تناقض بزرگ در صنایع نساجی هستیم؟ مگر نه این‌که قیمت جهانی POY  و الیاف استیپل، تقریباً یکسان است؟! 
مدیر فروش شرکت الیاف گستر یزد اذعان داشت: به دلیل واردات با ارز آزاد، شرایط تاحدودی برای تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر استیپل بهتر شده اما هنوز کافی نیست.

مهندس هنریار تصریح کرد: اصولاً دلیل واردات الیاف پلی‌استر استیپل به ایران چیست؟ کشور ما که از نظر دسترسی به منابع پتروشیمی، وجود دانش فنی نیروهای متخصص و ... با مشکلی مواجه نیست. به اعتقاد من دلیل این امر، قیمت بالای تهیهPET و افزایش قیمت تمام شده است که تولید را غیر اقتصادی و واردات را توجیه‌پذیر می‌نماید.

به‌گفته وی، شرکت الیاف گستر یزد با تولید ماهیانه 5 هزار تن الیاف پلی‌استر، قادر است به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان الیاف 4/1 در ایران شناخته شود اما به‌دلیل معضلات بسیار(که همه نسبت به آن واقفیم)، هنوز نتوانسته به این ظرفیت دست یابد و در حال‌حاضر با 30 درصد ظرفیت به تولید ادامه می‌دهد. 

*مهندس امامی رئوف: قیمت تمام شده الیاف وارداتی با احتساب تمام هزینه‌های گمرک و حمل ونقل باز هم پائین‌تر از تولید داخلی است؟

*مهندس هنریار: در حال‌حاضر این قیمت تقریباً یکسان است به همین دلیل تولیدکنندگان داخلی باید تمام تلاش خود را برای ارائه محصول باکیفیت‌تر به عمل آورند. البته باید به این موضوع توجه کرد که کیفیت PET مجتمع تندگویان در سطح جهانی نیست و تولیدات یکنواخت و به‌اصطلاح یک‌ دست از طریق این مجموعه در اختیار واحدهای مشابه ما قرار نمی‌گیرد، این موضوع باعث می‌شود کیفیت تولیدات ما نیز دچار نوسان شود و مشتریان ترجیح دهند از الیاف وارداتی که ‌‌از یکنواختی بیشتری برخوردار هستند، استفاده کنند. با توجه به این شرایط، واردات PET  را در دستور کار قرار داده‌ایم که هم از نظر قیمت برای ما مقرون‌ به‌صرفه‌تر است و هم از نظر ثبات کیفیت، اطمینان بیشتری نسبت به آن داریم.

مهندس خرمی

*مهندس خرّمی: شرکت تولیدی صنعتی نگین پلی‌استر اشتهارد در قالب دو کارخانه به فعالیت می‌پردازد. کارخانه ثابت لایی که در زمینه تولید منسوجات بی‌بافت، الیاف بال فایبر و لایه‌دوزی فعال است و کارخانه نگین پلی‌استر که تولیدکننده الیاف پلی‌استر سالید و هالو (ویرجین و بازیافتی) می‌باشد. 

وی عنوان داشت: وضعیت تولید و صادرات چندان رضایت‌بخش نیست واحدهای تولیدی اغلب دوستان و همکاران علی‌رغم توانمندی‌های فنی و تخصصی، با تمام ظرفیت کار نمی‌کند. 

مهندس خرّمی معتقد بود که نوسان قیمت نفت تأثیر چندانی بر عملکرد تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر ندارد و افزود: ایران از ذخایر ارزشمند و خدادادی مانند نفت، گاز، معادن و ... بهره‌مند است اما این ثروت ارزشمند، اثرات مثبتی در روند توسعه صنعت و اقتصاد کشور ندارد! چرا؟!

مدیر بازرگانی شرکت نگین پلی‌استر اشتهارد سپس به عدم تخصیص ارز مبادله‌ای برای واردات الیاف پلی‌استر اشاره کرد و گفت: دامنه این بحث به اندازه‌ای گسترده است که گاهی اوقات برخی از انواع پلی‌استر را در بر می‌گیرد که یا در داخل کشور تولید نمی‌شوند و یا از نظر کیفیت، انتظارات صنعتگران نساجی را برآورده نمی‌کنند لذا معتقدیم این اقدام به دلیل کمبود ارز بوده است نه حمایت از واحدهای داخلی! 

وی با بیان این مطلب که بهتر است دولتمردان به وعده‌های خود در زمینه حمایت از تولید و تولیدکننده، جامه عمل بپوشانند، شرکت متبوع خود را از خانواده الیاف پلی‌استر و منسوجات بی‌بافت عنوان کرد و گفت: خواهان جلب رضایت صنعتگران نساجی هستیم و برای رسیدن به این هدف، از هیچ‌گونه تلاشی دریغ نخواهیم کرد.

مهندس خرّمی ادامه داد: آیا در زمینه الیاف پلی‌استر استانداردی وجود دارد؟ آیا آزمایشگاه مجهزی در این زمینه به فعالیت می‌پردازد؟ آیا برای الیاف وارداتی، تست‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود؟ متأسفانه خیر! و تولیدکنندگان با توجه به ویژگی‌های الیاف مدنظر، از آن استفاده می‌کنند. 

به‌گفته وی، تولیدکنندگان متعددی در کشور (‌چه در قالب کارخانه‌های صنعتی یا واحدهای سنتی) به ارائه الیاف هالو، سالید و لایی می‌پردازند اما تفاوت موجود در کیفیت محصولات کارخانه‌های مختلف را فقط متخصصین و صنعتگران در می‌یابند که با تکیه بر تخصص و تجارب خود، مواد اولیه موردنیاز را از برندهای معتبر و شناخته شده تهیه می‌کنند.

وی از تولیدکنندگان خواست تا همواره افزایش کیفیت محصولات خود را طبق استاندارد مشخص و با بهره‌گیری از آزمایشگاه‌های قابل اطمینان، مدنظر قرار دهند. ممکن است بخشی از مشکلات تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر به تعرفه‌های گمرکی و نرخ ارز مربوط باشد اما بخش عمده‌ مسائل به عملکرد ضعیف مدیران واحدها در توجه به استانداردهای بین‌المللی بازمی‌گردد. 

*مهندس نجفی: سرمایه‌گذاری وسیعی در حوزه تولید الیاف پلی‌استر انجام شده ‌است و شاهد راه‌اندازی کارخانه‌های متعددی در این زمینه هستیم و در این میان تولیدکنندگانی موفق خواهند بود که در این عرصه پر از رقابت به تولید الیاف خاص بپردازند.

مهندس نجفی با اشاره به این مطلب که کاربرد الیاف پلی‌استر در صنایع نساجی محدود نمی‌شود به موارد استفاده از آن در راه‌سازی، جاده‌سازی و ساختمان‌سازی اشاره کرد و افزود: واحد تحقیق و توسعه شرکت پلی‌اکریل ایران، موفق به تولید الیاف باسیلون (به‌عنوان جایگزین الیاف اکرلیک) شده که قیمت کمتر اما مشخصات فنی نزدیک به اکرلیک دارد و قابل استفاده واحدهای تولید فرش ماشینی خواهد بود. یکی دیگر از تولیدات ما، هم‌چنین نخ «پلی‌کول»‌ ‌است که به دلیل خواص فیزیکی مناسب و خصوصیت امکان انتشار سریع رطوبت جهت مصارف پوشاک ورزشی و سایر البسه‌ای که دفع عرق و خنک شدن بدن مورد نظر باشد، کاربرد دارد. 

وی به لزوم حمایت دانشگاه و وزارت صنعت از بخش تولید الیاف تأکید کرد و گفت: ای کاش زمانی که دولتمردان در رأس هیئت سیاسی و اقتصادی راهی سایر کشورها (‌به‌خصوص ترکیه) می‌شوند، نماینده‌ای از صنعت نساجی نیز در این هیئت حضور داشته باشد که برای مثال دیدگاه‌های صنعتگران ایرانی را در زمینه تعرفه ضد دامپینگ بر صادرات محصولات ایران به طرف مقابل منعکس نماید تا تولیدکنندگان پلی‌استر یکی از مهم‌ترین بازارهای هدف خود یعنی ترکیه را از دست ندهند. 

معاون بازرگانی شرکت پلی‌اکریل ایران، پیشنهاد تولید نوار پلی‌استر را به تولیدکنندگان مطرح کرد که در حال حاضر، بازار گسترده داخلی و حتی صادراتی دارد. 

وی به کاهش قابل‌توجه واردات الیاف POY به کشور اشاره کرد و گفت: در هفت ماه نخست امسال، فقط3 هزار و 600 تن الیاف POY وارد کشور شده است و در مقابل، تولید داخلی آن افزایش یافته که با افزایش تعرفه واردات الیاف POY ، می‌توان به حمایت از تولیدکنندگان این بخش پرداخت. 

به‌گفته مهندس نجفی، قیمت الیاف پلی‌استر از 6/1 دلار به یک دلار رسیده است (‌تقریباً 60 درصد) در حالی‌که قیمت نفت، با چنین کاهشی مواجه نیست. 

مهندس موسوی

*مهندس موسوی: در ‌نود و چهارمین اجلاس شورای عالی استاندارد مورخ 76/7/15، انواع الیاف و نخ‌های مصنوعی مشمول اجرای اجباری استاندارد قرار گرفته و بر اساس استاندارهای مورد قبول در آزمایشگاه‌های سازمان و یا آزمایشگاه‌های همکار مورد آزمون و ارزیابی ‌انطباق قرار می‌گرفت.

وی ادامه داد: د‌ر یکصد و چهارمین اجلاس شورای عالی استاندارد مورخ 9/7/82 ، با حذف اجرای اجباری استاندارد‌های انواع الیاف و نخ به جز واردات الیاف و نخ بر پایه دامی موافقت گردید لذا کالاهای شرح الاشاره از آن تاریخ از ‌کنترل کیفی کالاهای تحت پوشش سازمان خارج شدند. 

به‌گفته مهندس موسوی، استانداردهای ملی تدوین شده  برای الیاف و نخ‌های پلی‌استر به شرح ذیل هستند:
*ویژگی‌های الیاف پلی‌استر مورد مصرف در سیستم ریسندگی پنبه‌ای - به شماره  2739
*ویژگی‌های الیاف پلی‌استر مورد مصرف در سیستم ریسندگی  ریسندگی پشمی - به شماره ‌ 2740
*ویژگی‌های تاپس پلی‌استر- به شماره  2648
*ویژگی‌های نخ پلی‌استر کشیده شده - به شماره‌‌ 925
*ویژگی‌های نخ پلی‌استر تکسچرایز - به شماره‌ 927 

مهندس نجفی

*مهندس نجفی: شرکت الیاف ابریشم ماهان دلیجان، سال 1389 با هدف توليد الياف پلي‌استر ظريف(کتان تايپ) که صرفاً از آسياي جنوب شرقي و اروپا واردات مي‌شد، به بهره‌برداري رسيد. توليد اين شرکت ساليانه 15‌هزار تن است که اين الياف به دليل نوع توليد خاص و همچنين مشخصات محصول نهايي که داراي ظرافت و استحکام بالا مي‌باشد در صنايع نساجي شامل ريسندگي‌هاي ظريف باف و لايه‌هاي نبافته بهداشتي استفاده مي‌شود.

وی افزود: متأسفانه طی چندسال اخیر به دلیل مشکلاتی که مورد اشاره دوستان قرار گرفت، نتوانستیم با صد درصد ظرفیت به تولید بپردازیم و در مقطعی از زمان، تولید الیاف با دنیرهای پائین را هم شروع کردیم که البته توجیه اقتصادی چندانی برای ما نداشت. 

مهندس نجفی خاطرنشان ساخت: اغلب شرکت‌های تولیدکننده نخ نمره 30 و 40 به بالا، معتقدند که کیفیت الیاف وارداتی از نظر کیفیت مطلوب، قابل مقایسه با تولیدات داخلی نیست که به اعتقاد من دلیل این امر، کیفیت پائین مواد اولیه‌ مصرفی کارخانه‌های کشور است.

وی افزود: در سال1391 حدود 80-70 درصد مواد اولیه مورد نیاز را از طریق واردات (‌هند و کره جنوبی)‌ تأمین کردیم و محصولاتی که از این مواد اولیه تولید ‌شد، قابل استفاده کارخانه‌های تولید نخ بود به طوری‌که رضایت خریداران را به همراه داشت پس از مدتی تصمیم گرفتیم مواد اولیه مذکور را از پتروشیمی شهیدتندگویان تهیه نمائیم اما با چند مشکل مواجه شدیم، برای مثال از نظر کیفی قادر به ارائه مواد اولیه یکنواخت نیستند، هم‌چنین در بسیاری از موارد، شرط رنگ رعایت نمی‌شود. 

نایب رئیس هیئت مدیره شرکت الیاف ابریشم ماهان دلیجان اضافه کرد: بازار اصلی تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر ترکیه است اما در سال‌جاری‌ با کاهش 3 تا4 هزارتنی صادرات به این کشور روبرو شدیم که تبعات نامطلوبی برای صنعتگران این بخش به همراه داشت.

وی ضمن اشاره به افزایش هزینه‌های حمل و نقل گفت: کشورهای اروپای شرقی آمادگی خرید تولیدات ما را دارند اما به دلیل افزایش قیمت حمل و نقل، شرایط برای صادرات فراهم نیست. 

به‌گفته مهندس نجفی، امیدوار بودیم اجرای تعرفه ترجیحی ایران و ترکیه، منافعی برای صنعتگران و تولیدکنندگان ایرانی به همراه داشته باشد اما طبق شنیده‌ها، این تعرفه صرفاً به نفع تولیدکنندگان پوشاک ترکیه است و هنوز هیچ یک از تولیدکنندگان ایرانی با مواهب آن مواجه نشده‌اند!

مهندس حکمتیان

*مهندس حکمتیان: میزان نیاز واحدهای داخلی به الیاف پلی‌استر 180 هزارتن‌، تعداد واحدهای فعال در زمینه تولید الیاف پلی‌استر استیپل 45 واحد، ظرفیت تولید 300هزارتن ‌و حجم واردات حدود 20 هزارتن می‌باشد.

کارشناس دفتر نساجی وزارت صنعت ادامه داد: قیمت جهانی الیاف پلی‌استر استیپل 05/1 دلار ، قیمت بازار داخل 4 هزار تومان و حجم صادرات آن حدود 20 هزارتن است. 

وی، تعداد واحدهای تولید نخ پلی‌استر را 30 واحد اعلام کرد و گفت: ظرفیت تولید داخل 350 هزار تن، واردات حدود 40 هزارتن، حجم تولید 240 هزار تن و میزان نیاز داخلی 280 هزارتن می‌باشد. هم‌چنین میزان تولید الیاف پلی‌استر کتان تایپ در کشور 50 هزارتن است و 7 واحد در این زمینه، فعال هستند.

مهندس حکمتیان سپس به حمایت‌های تعرفه‌ای از تولیدکنندگان الیاف پرداخت و گفت: واردات با ارز آزاد در حال انجام است.  

*مهندس موسویان: عمده فعالیت شرکت فواد الیاف در زمینه تولید و مصرف الیاف پلی‌استر است و به موازات آن به تولید پارچه و محصولات کالای خواب نیز می پردازد.  

وی بیان داشت: دغدغه ما در بحث توزیع، بی‌ثباتی کیفیت الیاف بازیافتی است و این موضوع کسب رضایت مشتریان را با دشواری‌هایی مواجه ساخته است. دوستان دلیل این بی‌ثباتی کیفیت را در چه مواردی می‌دانند؟ 

*مهندس مقدم: در مورد الیاف هالو، نیازمند مکانیزم‌های پیشرفته‌ای هستیم تا بطری‌های مختلف PET را از مبدأ جداسازی نماید و کارگاه‌های سنتی که به جمع‌آوری بطری می‌پردازند، امکانات گسترده‌ای برای شست‌وشو و... ندارند به همین دلیل گاه کیفیت محصول نهایی بالا و گاهی پائین است. به اعتقاد من، مهم‌ترین دلیل نوسان کیفیت الیاف بازیافتی، به بخش جمع‌آوری و فرآوری بطری‌های PET اختصاص دارد.

مهندس بزرگیان

*مهندس بزرگیان: تولید منسوجات بی‌بافت، رشد قابل‌توجهی را در دنیا تجربه می‌کند این در حالی‌است که متأسفانه در اولویت‌های وزارت صنعت جایی برای آن مدنظر قرار نگرفته است و اگر صنعتگری بخواهد پروژه‌ای در این زمینه اجرا کند باید مجوزهای خاص دریافت کند. این موضوع بارها با مسئولین در میان گذاشته‌ایم که رشد و رونق تولید منسوجات بی‌بافت، مزیت‌های بسیار بزرگی برای تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر به‌همراه خواهد داشت اما به نتایج مثبتی منجر نشده است.

وی افزود: تکنولوژی‌های‌ امروز برای کاهش ضایعات بطری‌های PET راهکارهای ارائه کرده است که البته نیازمند تجهیزات و دستگاه‌های گران‌قیمت است اما تولیدکنندگان با استفاده از این دستگاه‌ها می‌توانند به‌صورت آنلاین ‌با عبور از یک فضای مغناطیسی، مانع ورود پلیمرهایی نامتناسب به داخل اکسترودر شوند به این ترتیب با یکنواختی کیفیت محصول نهایی مواجه خواهیم شد.

وی افزود: حدود سه ماه پیش به اتفاق یکی از متخصصین آلمانی، از کارخانجات مختلف تولید الیاف پلی‌استر کشور بازدید به عمل آوردیم و متوجه نایکنواختی کیفیت تولیدات برخی از آنان شدیم. بخشی از این مشکل به دلیل کیفیت پلیمرهای مصرفی کارخانه‌هاست اما بخش دیگر به دلیل عدم استفاده واحدهای تولیدی از پلیمریزاسیون است.  

*دکتر کاظمی: تولیدکنندگان بزرگ منسوجات بی‌بافت در ایران، لابی‌های بسیار قدرتمندی دارند و توانسته‌اند وزارت صنعت را مجاب نمایند که تولید این محصول از فهرست اولویت‌هایی این وزارتخانه خارج شود! ‌اما صنعتگران الیاف پلی‌استر چنین امکانی نداشتند و به همین دلیل تمام متقاضیان راه‌اندازی کارخانه تولید الیاف، موفق به دریافت پروانه بهره‌برداری شده‌اند! 

*مهندس مقدم: البته ‌وضعیت تولیدکنندگان منسوجات بی‌بافت، چندان بهتر از سایر صنعتگران نساجی نیست و آنان نیز با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. البته صنعت منسوجات بی‌بافت در دنیا بسیار گسترده است و تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته‌ای در این بخش عرضه می‌شود این صنعت با منسوجات بی‌بافت ایران که غالباً تولید لایی، ترموباند و ... است، تفاوت‌های بسیاری دارد!  

دکتر احمدی

*دکتر احمدی: شرکت الیاف‌سازان فارس در ‌سال‌های اولیه تولید به سر می‌برد و چندماهی است که از فعالیت آن در زمینه تولید الیاف سپری می‌شود. 

وی، دغدغه اصلی تولیدکنندگان الیاف پلی‌استر را عدم مدیریت تأمین‌کنندگان پرک دانست و پیشنهاد برگزاری جلسه‌ای با حضور تأمین‌کنندگان و فعالان حوزه پرک را مطرح کرد تا هر دو طرف در جریان مسائل و چالش‌های یکدیگر قرار گیرند و به تشریک مساعی بپردازند.

دکتر احمدی افزود: در این میزگرد صحبتی از الیاف پلی‌پروپیلن و اکرولیک نشد. واقعیت این است که 90درصد کارخانه‌های الیاف پلی‌پروپیلن استیپل کشور در آستانه توقف قرار گرفته‌اند که در صورت تقویت و حمایت‌، قادر به ادامه فعالیت خواهند بود.

*مهندس مقدم:کمیته الیاف پلی‌استر انجمن صنایع نساجی ایران با حضور تعدادی از تولیدکنندگان و فعالان بخش خصوصی تشکیل شده است که دغدغه رفع مشکلات تولید و بهبود وضعیت تولید را دارند در این راستا، تولیدکنندگان الیاف پلی پروپیلن نیز می‌توانند دور یکدیگر جمع شوند و با برگزاری جلسات مختلف ضمن همفکری، مسائل و چالش‌های خود را به مراجع ذی‌ربط انتقال دهند. 

دکتر بابایی

*دکتر بابائی: بیشتر دوستان حاضر در میزگرد به دلیل مقتضیات شغلی خود، درگیر مسائل روزانه هستند اما آقایان خرّمی و نجفی به بیان مسائلی در زمینه کیفیت و اهمیت استاندارد¬سازی پرداختند که به دیدگاه افرادی همچون من نزدیکتر است.

وی، هزاره سوم را «هزاره تولید پایدار» دانست و افزود: تولید پایدار یک ماتریس محسوب می‌شود که درایه‌های نهان و آشکار دارد.  «اعتماد» درایه‌ایست که مشکل بدست می‌آید اما به سادگی از دست می‌رود. آموزش مستمر، کیفیت، استانداردسازی و توجه به محیط زیست در این ماتریس قرار دارند.  کسب موفقیت نیازمند شناخت تمام درایه‌هاست. 

دکتر بابائی تصریح کرد: روند تدوین استاندارد در کشورهای غربی به این ترتیب بود که ابتدا واحدهای‌ کوچک تولیدی، استانداردهای داخلی واحد صنعتی خود را تعریف و تدوین کردند. سپس برای تقویت و توسعه بازار خود، اتحادیه‌ای تشکیل دادند تا به تبادل استانداردهای موجود بپردازند. به این ترتیب از استانداردهای داخلی و بعضاً غیرمشترک به یک استاندارد محلی دست یافتند. در گام‌های بعدی، این استاندارد محلی به استاندارد استانی، کشوری، منطقه‌ای و سپس بین‌المللی تبدیل شد.

وی افزود: استانداردسازی در ایران اکثراً به‌صورت اقتباس و ترجمه‌ استانداردهای رایج در کشورهای غربی انجام می‌شود. به همین دلیل موضوع برای بخشی از تولیدکنندگان داخلی که باید از این استاندارد، بهره‌مند شوند، چندان ملموس نیست و حتی در برخی از استانداردهای ملی، دستگاه‌های آزمایشگاهی مورد نیاز در داخل کشور وجود ندارد.

دکتر بابائی از تولیدکنندگان واحدهای صنعتی درخواست کرد که استانداردهای کارخانه‌ای خود را جدی بگیرند و حتی‌الامکان استانداردهای مذکور را با واحدهای مشابه (‌هر چند رقیب) به اشتراک بگذارند. به‌گفته وی، تهیه برخی از تجهیزات آزمایشگاهی در بضاعت واحدهای صنعتی  نیست. به همین دلیل سازمان ملی استاندارد و دانشگاه‌ها می‌توانند نقش موثری در این زمینه ایفا کنند. 

وی اضافه کرد: آن‌چه به‌عنوان حضور موثر و پایدار در بخش «صادرات» عنوان می‌شود، همانند کوه یخ است که بخش اعظم آن در زیر آب قرار دارد. مشکل اینجاست که همیشه به نوک کوه یخ نگاه می‌شود و تصور می‌گردد که به آسانی می‌توان از عهده آن برآمد. در حالی‌که این‌طور نیست. تنها تحلیل دقیق تمام ابعاد کوه، علی‌الخصوص آن قسمتی که در زیر آب واقع شده است، حداقل‌های لازم برای حضوری موفق در این عرصه را روشن می‌سازد. 

این مدرس دانشگاه، اعتماد متقابل میان صنعتگران، آموزش مستمر، استاندارد‌سازی و  تولید محصول با کیفیت را از نکات زمانبر و مهمی برشمرد که لازم است در عمل، مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
وی سپس تولید الیاف خاص را مورد تأکید قرار داد و گفت: برای بقاء در دنیای پر رقیب امروز، گریزی از تولید الیاف خاص نیست. 

مهندس واصف

*مهندس واصف: گروه تولیدی پارس در زمینه الیاف پلی‌استر،الیاف پلی‌پروپیلن، منسوجات نبافته، ‌موکت، ژئوتکستایل، فرش ماشینی و نخ بی‌سی‌اف به فعالیت می‌پردازد. 

به‌اعتقاد این فعال نساجی، با توجه به کاهش جهانی قیمت نفت و گرانول، فرصت بسیار خوبی برای احیای واحدهای تولید پلی‌پروپیلن فراهم شده است که با توجه به این شرایط، گروه تولیدی پارس به مصرف پلی‌پروپیلن و صادرات ژئوتکستایل به کشورهای آسیای میانه ( به‌خصوص ترکمنستان) روی آورده ‌است.   

مهندس واصف تصریح کرد: متأسفانه برخی واحدها به‌صورت غیرتخصصی و بدون درنظر گرفتن کیفیت، محصولاتی تولید و روانه بازار داخلی و خارجی می‌کنند که این اقدام برای کارخانه‌های معتبر و خوش‌نام مشکلاتی را به وجود می‌آورد. 

گزارش تصویری