متاورس چگونه صنعت را تغییر خواهد داد؟

ترجمه: آزاده موحد

به گزارش سرویس اطلاع‌رسانی نساجی امروز، در اکتبر 2021 شرکت متاپلتفورمز که زمانی با نام فیس بوک شناخته می شد، اعلام کرد که تمرکز خود را بر روی "ساخت متاورس" گذاشته است. متاورس نسخه ای فرضی از اینترنت بوده که با محیط های مجازی تعریف می شود. متاورس با بهره گیری از واقعیت افزوده، واقعیت ترکیبی، واقعیت مجازی یا فناوری های دنیای مجازی فناوری های فعلی اینترنت را گسترش می دهد تا از این طریق ارتباط بین کاربران رسانه های اجتماعی و شبکه(وب) را تقویت کند.

از زمانی که واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در دسترس عموم قرار گرفت، محیط های مجازی نیز در میان مردم محبوبیت پیدا کرد. با توسعه این فناوری و فراتر رفتن نقطه فروش منحصر به فرد(USP) از بازی های ویدیویی، در صنعت نیز این پرسش مطرح شد که این فناوری چگونه می تواند باعث ایجاد تحول در عملکرد و تولیدات صنعتی شود.

کاربردهای صنعتی

آرش رضایی متخصص تحول دیجیتال در مرکز تخصصی در واحد تولید یکپارچه نساجی در موسسه فناوری نساجی دانشگاه فنی آخن می گوید برای تعیین کاربردهای مشخص فناوری های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، باید از ابتدا این دو را از یکدیگر تفکیک کرد. در واقع کار و تخصص او تا حد زیادی دیجیتالی سازی را نیز پوشش می دهد: از اجرای روشنمد تحول دیجیتال تا کاربردهای متنوع فناوری های نساجی. او همچنین در این مرکز به شرکت های کوچک و متوسط برای برطرف کردن پیچیدگی های مالی دیجیتالی کردن فرایندهای تولیدی در صنعت نساجی کمک می کند. در حالی که فناوری های صنعت 4.0 نظیر ابزار تعمیر و نگهداری پیشگیرانه و هوش مصنوعی به وضوح در پروژه های او نمایان است، رضایی می گوید اشکال جدید تجسم فکری نظیر واقعیت افزوده و واقعیت مجازی نیز به میدان آمده اند.

البته واقعیت مجازی و واقعیت افزوده با هم یکی نیستند: در واقعیت مجازی از هدست استفاده می شود در حالی که در واقعیت افزوده ممکن است از ابزار یا عینک های هوشمند استفاده شود. بنابراین کاربردهای بالقوه واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی منحصر به فرد بوده و باید از یکدیگر تفکیک شوند. قابلیت واقعیت افزوده در افزودن یک لایه دیجیتال به دنیای واقعی برای تولید بسیار مناسب است برای مثال در تنظیم فرایندها یا تعمیر و نگهداری ماشین. واقعیت افزوده این امکان را برای کارگران کارخانه فراهم می کند تا اطلاعات مجازی را از محرک های بصری بیرون بکشند. برای مثال در یک کارخانه نساجی فناوری واقعیت افزوده می تواند کارگر را از خطای تولید یا یکسان نبودن آگاه کند. از سوی دیگر تجربه کاملا مجازی بودن در واقعیت مجازی برای آموزش دادن مناسب تر است.

فناوری های واقعیت افزوده به ویژه در بازار تولید منسوجات از پتانسیل بسیار بالایی برخوردارند. کمپانی تکنولوژی CGS بعضی از کاربردهای واقعیت افزوده را در زنجیره تامین عنوان کرد از طراحی دسته جمعی محصول تا خرده فروشی مبتنی بر شهود.

کمپانی آلمانی اوکولاوویس یک روش واقعیت افزوده از راه دور(Oculavis Share)  را به تولیدکنندگان ارایه می دهد. نیخیل ونکاتشان، مدیر توسعه تجاری شرکت می گوید استفاده از واقعیت افزوده در تولید اساسا مانند "یک ابزار ارتباطی " عمل می کند، مانند کاربرد آن در رسانه اجتماعی متاورس.

او این گونه توضیح می دهد: "شما یک مدول در اختیار دارید که در آن متخصص می تواند از راه دور دانش خود از یک وضعیت فنی مشخص را از طریق تماس ویدیویی و واقعیت افزوده در اختیار شما بگذارد. مدول دیگر دستورالعمل گام به گام را پیشنهاد می دهد که در آن متخصص می تواند یک روند اجرایی استاندارد را در یک جریان کاری بر پایه مولتی مدیا ایجاد کند.

مدول دیگر استفاده از واقعیت افزوده برای اضافه کردن یک ناظر در مقابل یک قطعه پیچیده از تجهیزات است. ویرایشگر واقعیت افزوده این امکان را برای شرکت ها فراهم می کند تا از این مدل ها بدون نیاز به کدنویسی استفاده کنند. به گزارش سرویس اطلاع‌رسانی نساجی امروز، کاربران با استفاده از رابط گرافیکی می توانند مدل های سه بعدی موجود را به طور مستقیم وارد سیستم کنند. در تصویرسازی سه بعدی با استفاده از واقعیت افزوده کاربر این امکان را دارد تا اجزای مختلف درون ماشین را ببیند و از درون یک رابط بصری به ماشین یا اجزا دسترسی داشته باشد. در این حالت می توان با استفاده از اطلاعلات به دست آمده کارهای مختلفی انجام داد."

ونکاتشان به عملیاتی اشاره می کند که معمولا به صورت دستی انجام می شود مانند تعمیر و نگهداری ماشین. دیجیتالی سازی در صنعت باعث هوشمندتر شدن این فرایندها شده است: هوش مصنوعی و یادگیری ماشین امکان تعمیر و نگهداری پیشگیرانه ماشین آلات را فراهم می کند در حالی که واقعیت افزوده نگهداری از راه دور، راهنمایی بصری افراد کنترل کننده، شناسایی خطرات و غیره را ممکن می سازد.

برای مثال موسسه فناوری نساجی برای کمک به فرایند تنظیم یک ماشین بافندگی یک سیستم بر پایه واقعیت افزوده را مورد بررسی قرار داد. پس از آن موسسه با در نظر گرفتن جنبه های ارگونومیک این اپلیکیشن از فناوری های واقعیت افزوده در کنار وزنه ها استفاده کرد تا محدودیت های حرکتی افراد را شبیه سازی کند و فشارهای مختلفی که در موقعیت های کاری مختلف وارد می شود و همچنین سالخوردگی کارگران را نشان دهد.

ونکاتشان نشان داد که استفاده از واقعیت افزوده به تنهایی در صنعت محدودکننده است. واقعیت مجازی روی دیگر سکه می باشد. هرچند که واقعیت مجازی به دلیل طبیعت آن دارای کاربردهای عملی کمتری در صنعت نساجی است اما رضایی می گوید استفاده از آن در آموزش سه بعدی بسیار موثر است.

او در حال توسعه محصول خود با استفاده از فناوری بر پایه واقعیت ترکیبی است. به گفته او در این فناوری از ترکیبی از قابلیت های واقعیت افزوده و مجازی استفاده می شود تا توانایی آن در ساخت محیط های یادگیری مجازی را نشان دهد. به گزارش سرویس اطلاع‌رسانی نساجی امروز، هرچندکه هنوز هم در مورد عملی بودن این فناوری در صنعت نگرانی هایی وجود دارد اما بر اساس یک مطالعه موردی که توسط Accenture Open Innovation and Cognitive3D انجام شد، واقعیت مجازی یک روش آموزشی موثر از نظر کیفی و کمی بوده که کارکنان را ترغیب می کند تا به خاطر بیاورند چگونه امور را سریع تر و دقیق تر انجام دهند.

در سال های اخیر دانشگاه ها مطالعات بیشتری را بر روی مزایای آموزش به روش غوطه ور شدن در فضای مجازی انجام داده اند. دکتر ماتیو پویاد محقق در مدرسه شبیه سازی و تصویرسازی مدرسه هنر گلاسکو در اسکاتلند، پایان نامه دکترای خود را به کارایی فناوری شبیه سازی واقعیت مجازی در آموزش و آماده کردن کارکنان بخش تعمیر و نگهداری کارخانجات انرژی هسته ای اختصاص داد. در این فناوری از فناوری های دیگری نظیر فناوری لمسی برای تقلید ارتعاشات ابزارهای مشخص و آماده سازی بدن از نظر فیزیولوژیکی برای انجام اموری که نیازمند مهارت های حرکتی می باشد، استفاده می شود.

تحقیق بعدی پویاد پیرامون کارایی شبیه سازی واقعیت مجازی در آموزش ایمنی و سلامت در محیط های تولیدی است. او می گوید: "زمانی که از هدست استفاده می کنیم در واقع در حال به کارگیری فناوری ردیابی حرکتی هستیم تا بتوانیم کاملا احساسات روانی کاربری را که در یک محیط خطرناک خاص قرار گرفته از نو خلق کنیم."

در نهایت رضایی اشاره می کند که به زودی در میان کاربردهای بالقوه زیادی که برای این فناوری وجود دارد، کاربرد اقتصادی و با درآمد بالای مورد نظر شناسایی خواهد شد. او اضافه می کند که علی رغم وجود مشکلات فراوان در به کارگیری این فناوری در تولید، رشد آن به طور یکنواخت ادامه دارد.

توسعه

مشکلات فوق اما به راستی نشان دهنده یک تنگنای مهم است: امروزه اولویت اصلی کمپانی های واقیعت افزوده و واقعیت مجازی توسعه موارد کاربردی ارزشمند برای سرعت بخشیدن به اجرای این فناوری هاست. رضایی توضیح می دهد که اگرچه یک سری از موارد کاربردی آزمایشی وجود دارد اما سطح پذیرش و قابل استفاده بودن آن ها به دلایل متعدد بسیار پایین است.

نخست این که بیشتر امور مربوط به تعمیر و نگهداری ماشین معمولا به صورت حضوری و توسط افراد حرفه ای قابل انجام است که احتمالا بسیار آسان تر از کمک گرفتن از واقعیت افزوده می باشد. علاوه بر آن به کارگیری فناوری های پوشیدنی هوشمند و سخت افزارهای دیگر نیازمند آموزش دادن به کارکنان است. به گزارش سرویس اطلاع‌رسانی نساجی امروز، ونکاتشان می گوید: "نگرانی اولیه ما تلاش برای معرفی نرم افزار و سخت افزارهای جدید می باشد. بسیاری از مشتریان این نگرانی را داشتند که فناوری جدید نیاز به آموزش دارد که این موضوع به طور خودکار مقاومت در برابر تغییر را با خود به همراه خواهد داشت."

او اضافه می کند که یکی از راه حل های این معضل طبیعت آگنوستیک(قابلیت کار با سیستم های مختلف بدون نیاز به سازگاری داشتن با آن ها) واقعیت افزوده است(محصول را می توان بر روی گوشی هوشمند، تبلت و همچنین عینک هوشمند استفاده کرد) ضمن این که ادعا می شود نرم افزار آن بسیار ساده و سرراست می باشد.

یکی دیگر از مشکلات انتخاب های محدود برای سخت افزار یا فناوری های پوشیدنی هوشمند موجود در بازار است. البته ایده های جدیدی وجود دارند که شرکت های مختلف بر روی آن ها کار می کنند و در نتیجه روز به روز دامنه موارد استفاده گسترده تر خواهد شد.

ونکاتشان می گوید محدودیت اساسی دیگری به جز آن هایی که در بالا اشاره شد وجود ندارد، تنها مشکل کمبود آگاهیست. آن ها به صورت فعالانه با آگاهی دادن در مورد فناوری جدید، ارایه مثال های مختلف، به اشتراک گذاشتن شاخص های کلیدی عملکرد و کشف این که چگونه شرکت های مختلف می توانند با استفاده از این راهکارها به موفقیت دست پیدا کنند سعی در ارتقای آگاهی دارند.

رضایی می گوید: "نگرانی اصلی توسعه موارد کاربردی معنی دار است. این فناوری ها به معنای واقعی جدید هستند. بزرگ ترین چالش یافتن موارد کاربردی برای آن ها، صحبت با نیروی کار و توسعه به کارگیری فناوری در صنایع و نمایش کاربرد صنعتی آن ها در واقعیت است."

هرچند که تعداد موارد کاربردی بسیار اندک است اما پاندمی کووید-19 به طرز حیرت آوری نشان داد که تعمیر و نگهداری از راه دور می تواند چه مزایایی به همراه داشته باشد. تولیدکنندگان تجهیزات اصلی در دوره ای که محدودیت های مسافرت وجود دارد می توانند از راه دور و به صورت مجازی به مشتریان خود خدمات ارایه دهند. مزیت دیگر کاهش هزینه ها با حذف هزینه های سفر است. تعمیر و نگهداری سریع تر و ارزان تر آن قدری ارزشمند است که پس از پایان پاندمی و نبود خطرات سلامتی ناشی از مسافرت در دوران پاندمی نیز راهکار واقعیت افزوده و خدمات از راه دور را همچنان به کار گرفت.

ونکاتشان می گوید: "پاندمی کووید-19 تحولی بزرگ در تغییر رویه افراد برای پذیرش این فناوری بوده است. فناوری جدید نه تنها در دوران پاندمی مفید و کاربردی است بلکه شاید با استفاده از این نوع از فناوری بتوان ارزش های زیادی ایجاد کرد و درآمدهای موجود را افزایش داد."

مدل های کسب و کار مرتبط با خدمات از راه دور که هنوز در حال توسعه می باشند، تا حد زیادی کشف نشده اند. شرکت ها می توانند با حذف عنصر سفر غیرضروری منابع با ارزش خود را در فعالیت هایی به کار بگیرند که دارای بهره وری بیشتری هستند.

هرچند که در صنایع تولیدی سنت ها حکمفرما هستند و امور برای مدت زمانی طولانی به صورت مشخصی انجام می شوند اما فناوری های دیجیتال پیشرفته روز به روز بیشتر خود را ثابت می کنند و نشان می دهند که از چه مزایایی برخوردارند.

رضایی می گوید این فناوری های به واقع مربوط به آینده هستند اما توسعه آن ها در طول چند سال گذشته بسیار گسترده و عظیم بوده است.