بانک مرکزی شبکه بانکی کشور را به ملزم ارائه خدمات ثبت، تایید و انتقال چک‌های جدید صیادی از طریق دستگاه‌های خودپرداز کرده اما تاکنون تنها دو بانک این امکان را فراهم کرده‌اند.
از ابتدای امسال، بانک‌ها موظف به اجرای کامل قانون جدید چک شده‌اند. این قانون در سال ۱۳۹۷، توسط مجلس شورای اسلامی به منظور بهبود فضای کسب و کار و معاملات به وسیله چک، کاهش صدور چک بلامحل و همچنین کاهش نسبت چک‌های برگشتی به مبادله‌شده تصویب شد.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از جهان صنعت، مطابق آمار بانک مرکزی، از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان آبان‌ماه، ۲/۵۵ میلیون فقره چک به ارزش ۲/۱۶۶۱ هزار میلیارد تومان مبادله شده که تعداد چک‌های برگشتی نیز در این بازه زمانی برابر با ۱۳/۵ میلیون فقره به ارزش ۹/۲۰۷ هزار میلیارد تومان بوده است.
از این رو، در هشت ماهی که از سال ۱۴۰۰ می‌گذرد، نسبت تعداد و ارزش چک‌های برگشتی به مبادله شده به ترتیب برابر با ۳/۹ درصد و ۵/۱۲ درصد است. این در حالی است که قبل از اجرای قانون جدید چک و در سال ۱۳۹۶، نسبت تعداد و ارزش چک‌های برگشتی به مبادله‌شده به ترتیب برابر با ۱۵ و ۲۱ درصد بوده است.
الزام به ثبت و تایید، مهم‌ترین تکلیف اجراشده قانون جدید چک
یکی از مهم‌ترین تکالیف قانون جدید چک که توسط کاربران چک و شبکه بانکی از ابتدای امسال عملیاتی شده شامل الزامی شدن ثبت و تایید چک در سامانه صیاد بانک مرکزی است که تاثیر بسزایی در کاهش چک‌های برگشتی داشته است.
مطابق این تکلیف، همه کاربران چک موظفند تا اطلاعات خواسته‌شده روی برگه چک‌های جدید بنفش رنگ از جمله نام گیرنده، مبلغ و تاریخ سررسید چک را علاوه بر لاشه کاغذی، در سامانه صیاد نیز ثبت کنند، چرا که در غیر این صورت چک‌های ثبت نشده در سامانه صیاد توسط شبکه بانکی کارسازی نخواهند شد. از این رو بانک‌ها موظف شدند تا راه‌های دسترسی کاربران چک به سامانه صیاد را مهیا و تسهیل کنند.
روش‌های ثبت و تایید چک در سامانه صیاد
یکی از راه‌های دسترسی کاربران چک به سامانه صیاد بانک مرکزی، مراجعه حضوری به شعب بانکی جهت ثبت و تایید چک توسط متصدیان بانک است. این راهکار هر چند در ابتدا لازم و ضروری بود، اما با سختی‌هایی نیز همراه است، چرا که هر بار مراجعه به شعب بانکی جهت ثبت و تایید چک امری زمان‌بر و وقت‌گیر است.
از دیگر راه‌های دسترسی به سامانه صیاد، استفاده از اپلیکیشن‌های تجاری و موبایل‌بانک‌ها است. هرچند این روش در دسترس بسیاری از کاربران قرار دارد، اما همچنان افرادی که در مناطق محروم صاحب کسب و کاری هستند یا به هر دلیل به اینترنت و گوشی هوشمند دسترسی ندارند در استفاده از چک‌های جدید در معاملات خود، کمی با مشکل مواجه هستند.
با توجه به افزایش روزافزون استفاده از چک‌های جدید میان مردم، لازم است تا بانک‌ها امکان دسترسی به سامانه صیاد را برای همه، به خصوص صاحبان کسب و کار در مناطق محروم مهیا کنند. از این رو، اتصال دستگاه‌های خودپرداز و کارتخوان به سامانه صیاد و راه‌اندازی سامانه‌های پیامکی جهت ثبت و تایید چک، از جمله راهکارهای مناسب جهت حل مشکل این افراد است.
بانک‌ها تا پایان دی موظف به اتصال خودپرداز به سامانه صیاد هستند
بانک مرکزی در راستای گسترش و سهولت دسترسی به خدمات سامانه صیاد برای انجام امور ثبت، تایید و انتقال چک‌های جدید صیادی، شبکه بانکی کشور را به ارائه این خدمات از طریق دستگاه‌های خودپرداز و کارتخوان ملزم کرده است.
از این رو، حسن شجاعی رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس بیان کرد: با توجه به اینکه چک‌هایی که در سامانه صیاد بانک مرکزی ثبت نشده باشند توسط شبکه بانکی کارسازی نمی‌شوند؛ از این رو لازم است تا بانک مرکزی پیگیر اتصال خودپرداز به سامانه صیاد توسط تمامی بانک‌ها باشد؛ این در حالی است که تاکنون تنها بانک ملت این امکان را مهیا کرده است.
وی در رابطه با اتصال خودپرداز به سامانه صیاد ادامه داد: اتصال خودپرداز، سیستم پیامکی و دستگاه‌های کارتخوان به سامانه صیاد بانک مرکزی جهت ثبت، تایید و انتقال چک یکی از اقداماتی است که حتی قرار بود تا پایان شهریورماه این خدمت توسط تمامی بانک‌ها ارائه شود. البته طبق زمان‌بندی ارائه‌شده توسط آقای صالح‌آبادی در آخرین جلسه با کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، قرار شد که امکان ثبت و تایید اطلاعات چک از طریق خودپردازها و پیامک تا پایان دی ۱۴۰۰ توسط تمامی بانک‌ها فراهم شود.
وعده اتصال خودپرداز به صیاد توسط شبکه بانکی تا پایان دی
هرچند زمان وعده رییس کل فرا رسیده اما تاکنون تنها بانک‌های ملت و صادرات امکان ثبت و تایید چک از طریق خودپرداز را مهیا کرده‌اند؛ این نشان می‌دهد زیرساخت‌های لازم توسط بانک مرکزی جهت ارائه این خدمات توسط شبکه بانکی فراهم شده ولی اکنون این بانک‌ها هستند که باید در تسهیل کار با چک تسریع کنند.