تورم در سراسر قاره آسیا رو به افزایش است و عوامل مختلفی مثل تغییر تقاضای جهانی، افزایش قیمت مواد غذایی و افزایش قیمت سوخت و همینطور اختلال در زنجیرههای تامین باعث آن شدهاند
بارت ادس، تحلیلگر امور آسیا و اقیانوسیه و استاد دانشگاه مکگیل کانادا
در نقاط مختلف آسیا نرخ واکسیناسیون در حال افزایش است، تجارت الکترونیک در اوج است، اکثر کسب و کارها احیا شدهاند، مشکلات و اختلالهای زنجیره تامین در حال کاهش است و امیدها به بهبود اوضاع در سال جدید بیشتر شده است.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل ازآینده نگر، مودیز آنالیتیکز پیشبینی کرده که تا پایان سال ۲۰۲۲ تمام اقتصادهای بزرگ آسیایی به احیای کامل برسند و تولید ناخالص داخلی واقعیشان در مقایسه با سهماهه چهارمِ سال ۲۰۱۹ (پیش از بروز بحران کرونا) بهبود پیدا کند.
با این حال، خوشبینیهای پیشین در خصوص احیای اقتصادی و برقراری ثبات منطقهای در آسیا با ریسکهای مختلفی مواجه است. شش ریسک مهم که در سال میلادی پیشِ رو باید آنها را مورد توجه قرار داد از این قرارند:
یک: بحران کرونا همچنان مانع احیای اقتصادهای جهان است
روند آهسته واکسیناسیون در بسیاری از کشورها و موثر نبودن واکسن در مقابل برخی سویههای جدید کرونا از جمله اومیکرون مهمترین تهدیدی است که در برابر احیای اقتصادی آسیا در سال ۲۰۲۲ قرار دارد. اگر مشخص شود که سویه جدید کرونا ابعاد ناشناخته جدیدی هم دارد، اوضاع بدتر خواهد شد و نظامهای بهداشت و درمان در کشورهای مختلف بیشتر دچار دردسر خواهند شد.
آسیا به دلیل وابستگیاش به تولید، به صورت مشخصتر در معرض این تهدید قرار خواهد داشت. این در حالی است که از دو سال پیش، مسئله اختلال در زنجیرههای تامین هم چالش بزرگی پیش روی آسیا قرار داده و تداوم آن حتی دردسر بیشتری درست خواهد کرد. در عین حال اگر در زمستان با سویههای جدیدتری از ویروس کرونا مواجه باشیم، قرنطینههای بیشتری رخ خواهد داد، مرزهای بیشتری بسته خواهد شد و اینها باعث هراس سرمایهگذاران، بههمخوردن بازارهای سهام و همین طور اعمال فشار بیشتر بر صنعت گردشگری خواهد شد. مجموعه این عوامل، باعث میشود نگرانیها درباره اینکه واقعا چه زمانی از شر بحران کرونا خلاص خواهیم شد بالا برود.
دو: قضاوت چین درباره چالشهای داخلی همچنان اشتباه باقی میماند
بحران شرکت اِوِرگراند چین و نیز آسیبپذیری سایر شرکتهای چینی فعال در حوزه املاک باعث شده نگرانیها درباب اینکه دولت چگونه دارد بخش املاک را مدیریت میکند افزایش یابد. واقعیت این است که بخش املاک در چین تشکیلدهنده بخش عمدهای از ثروت خانوارهاست. برخوردهای ضابطهای در بخشهای مختلف (به خصوص در خدمات اینترنتی و آموزش مجازی) باعث شده سرمایهگذاران مجبور شوند به این فکر کنند که کدام صنعت در چین هدف بعدی این برخوردهای ضابطهای خواهد بود و دولت پکن قصد دارد این بار چطور به مسئله توزیع ثروت و رسیدن به هدف «رفاه عمومی مشترک» بپردازد.
رویکرد بسیار سختگیرانه دولت چین در خصوص موارد ابتلا به کرونا که به سیاست تحمل صفر معروف شده نیز موضوع مهم دیگری است. این سختگیریها در حدی است که سفرهای خارجی به چین به شدت کنترل میشود و حتی در برخی بنادر، انجام مداوم تست کرونا به صورت گسترده مورد توجه قرار دارد و باعث تاخیرهای کاری زیادی میشود. تاثیر این شرایط روی زنجیرههای تامین به شکلی است که کمبود برخی کالاها حس میشود و تاخیر به صورت جهانی در عرصه تامین در حال وقوع است و این خودش به افزایش تورم جهانی خواهد انجامید.
اقتصادهای محلی در داخل چین هم به خاطر قرنطینهها و تعطیلیها و همینطور کاهش سفرهای بین استانی به شدت آسیب دیدهاند. اعتماد مصرفکننده در چین هنوز در سطحی پایینتر نسبت به دوران پیش از وقوع بحران کرونا قرار دارد. همچنین رشد در بخش ساخت و ساز کاهش یافته و افزایش موارد قطعی برق باعث شده که برخی از کسب و کارها در انجام امور خود با محدودیت مواجه شوند.
صندوق بینالمللی پول گزارش داده که عدم احیای سریع مصرف و همین طور عدم وجود سیاستهای حمایتی لازم باعث خواهد شد احیای اقتصادی در جهان به تاخیر بیفتد. در مورد چین، شاهدیم که این کشور با چالشهای داخلی زیادی مواجه است و اگر واکنشهای خود را نسبت به این چالشها درست تعریف نکند، رشد اقتصاد این کشور با مشکل مواجه خواهد شد و به تبع آن، اقتصادهای دیگر آسیایی نیز به دردسر خواهند افتاد.
سه: آسیبپذیری آسیا دربرابر جرایم سایبری همچنان بالاست
آسیا به صورت مشخص در برابر جرایم سایبری آسیبپذیری زیادی دارد و علتش هم جمعیت زیاد کشورهای این قاره، آگاهی اندک در خصوص تهدیدهای سایبری، عدم وجود قوانین مناسب در خصوص افشای اطلاعات و همین طور مشکلات تکنولوژیک مختلف است. مواردی مانند سرقت هویت مجازی، نقض اطلاعات شخصی، اخاذی و حتی جاسوسی از جمله تهدیدهای مهم سایبری علیه اقتصادهای آسیایی هستند. منشا بسیاری از این تهدیدها بوتها هستند که در صورت موفقیت حملاتشان، هزینههای سنگینی روی دست اقتصادهای آسیایی میگذارند.
چهار: تورم در آسیا رو به افزایش است
تورم در سراسر قاره آسیا رو به افزایش است و عوامل مختلفی مثل تغییر تقاضای جهانی، افزایش قیمت مواد غذایی و افزایش قیمت سوخت و همین طور اختلال در زنجیرههای تامین باعث آن شدهاند. بانک توسعه آسیایی پیشبینی کرده که در کشورهای در حال توسعه در آسیا، تورم در سال ۲۰۲۲ میلادی رو به افزایش باشد. صندوق بینالمللی پول هشدار داده که افزایش قیمت کامودیتیها (کالاهای خام) و نیز افزایش هزینه حمل و نقل در کنار تداوم اختلال زنجیرههای ارزش جهانی دارند به نگرانیها درباره طولانیشدن تورم و همین طور تابآوری صادرات دربرابر شوکها دامن میزنند.
از سوی دیگر، تاخیرهای دائمی در عملیات استخراج معادن، عقبافتادن ارسال و تحویل مرسولههای باری، کمبود نیمهرساناها، افزایش شدید هزینههای ارسال محمولههای دریایی و محدودیتهای نامشخص در حوزههای مختلف تولیدی و باری باعث شده که مسئله تورم بیشتر و گستردهتر شود. این مسئله همچنین به تغییرات ساختاری و مهم در ظرفیتهای تولید، تحویل و ذخیره در بخشهای مهم انجامیده است.
حتی بیثباتی اقتصادی در آمریکا نیز میتواند تاثیر بدی روی اقتصادهای در حال توسعه در آسیا بگذارد و مثلا به افزایش بار بدهیها بیانجامد، سرمایهها را فراری دهد و نیز باعث سختگیرانهشدن شرایط مالی در این اقتصادها شود. همچنین احتمالش هست که بازارهای سهام جهانی از همین بابت دچار سقوط شوند. همچنین اگر اومیکرون و سایر سویههای ویروس کرونا به افزایش موارد ابتلا در سطح جهان بیانجامند و محدودیتهای بیشتری به وجود بیاورند، آهستگی رشد اقتصادهای آسیایی ادامه خواهد یافت.
پنج: درگیری آمریکا و چین گستردهتر میشود
رقابت استراتژیک بین آمریکا و چین بالا میگیرد و احتمال بروز تنش در مسائل مختلف جهانی را بیشتر میکند. آمریکا و متحدانش به گسترش زیرساختهای امنیتی و نظامی خود در منطقه اقیانوس آرام و هند ادامه میدهند و هدفشان مقابله با چین است. جو بایدن بر اساس سیاستهایی که دولت ترامپ در پیش گرفته بود، در تلاش است متحدان آمریکا را به اعمال محدودیت در مناسبات مالی، تجاری، سرمایهگذاری و تکنولوژیک با چین ترغیب کند و این باعث شده کشورهای ثالث مجبور شوند طرف یکی از دو کشور چین و آمریکا را بگیرند. با این حال، دولت چین با اطمینان به خود دارد در مقابل اقدامات آمریکا موضع خود را حفظ میکند و بنابراین سرنوشت رقابت ژئوپلیتیک دو کشور و تاثیر آن روی رشد اقتصادیشان مشخص نیست.
با این وجود، سیاست پرتنشی که آمریکا در قبال مسئله حساس تایوان پیش گرفته است، ممکن است به چالشی بسیار بزرگ در مناسبات دو کشور بدل شود. چین به مسئله تایوان بسیار حساس است و مداخله آمریکا و نیز حضور نظامی آمریکا در این جزیره را برنمیتابد و آن را تهدیدی علیه خود میبیند. چنین مسئله بزرگی ممکن است در آینده بر تمام ابعاد مناسبات چین و آمریکا تاثیر بگذارد و حتی از تنشهای تجاری (و به خصوص جنگ تعرفههای تجاری که در زمان دونالد ترامپ علیه چین آغاز شد) نیز فراتر برود.
شش: تنشهای اجتماعی بیشتر میشوند
بحران کرونا به مصایب انسانی زیادی در میان اقتصادهای در حال توسعه آسیا انجامیده است؛ به خصوص در میان طبقاتی که از قبل هم با مشکل فقر دست و پنجه نرم میکردند یا به حاشیه کشیده شده بودند. در دوران پاندمی کرونا، بسیاری از دولتها برای خرجکردن و تامین رفاه و بهداشت مردم تحت فشار قرار داشتند تا به صورت آنی از تاثیر بحران کرونا کاسته شود. در چنین شرایطی تامین بودجههای دولتی کار دشواری بود و در موارد بسیاری نیز تامین نشد. در نتیجه، نارضایتیهای اجتماعی در دوران کرونا افزایش یافت چون راه واقعی برای مقابله با مشکلات معیشتی ناشی از این بحران هم یافت نشده بود.
از سوی دیگر، آسیا منطقهای است که در معرض بیشترین تاثیرات ناشی از گرمایش زمین قرار دارد. در برخی از کشورها مشکلات ناشی از تغییرات آب و هوایی حتی به اعتراضات سیاسی علیه دولتها نیز منجر شده و پیشبینی میشود که این وضع ادامه نیز داشته باشد.