به گزارش سرویس خبر و گزارش نساجی امروز، مهندس صفی‌نژاد با اعلام این مطلب که دامنه مواد تعاونی بسیار گسترده است. بعضی محصولات مانند انواع صابون، نرم‌کن سیلیکونی (میکرو و ماکرو)، سیلیکون کاتالیست، آنتی استاتیک‌ها و دیسپرس‌کننده مایع به نوعی در ایران تولید می‌شوند و می‌توان گفت بازار داخلی را در انحصار خود دارند؛ افزود: تا جایی که من اطلاع دارم دیسپرس‌کننده پرک وارداتی است ولی اگر عملکرد دیسپرس مایع مشابه دیسپرس پرک است؛ چرا شاهد واردات آن هستیم؟!
به جرئت می‌توان اعلام کرد اسپین فینیش داخلی برای ماشین‌های بی‌سی اف برای تولید الیاف پلی‌پروپیلن، قادر به توقف واردات می‌باشد اما بعضی‌ها این محصول را وارد می‌کنند .به گفته مدیرعامل هینزا شیمی، ماده ارزان قیمت از نظر اصول کیفی، استحکام، دوام، استاندارد و ... بسیار پایین‌تر از ماده گران است. در واقع هیچ محصول ارزانی بی‌دلیل نیست و نقص و مشکلی در کیفیت محصولات ارزان قیمت وجود دارد.
*نساجی امروز: بیوگرافی و سوابق فعالیت در صنایع نساجی
متولد سال1344 و دانش‌آموخته رشته علوم و تکنولوژی رنگ از دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) هستم البته این رشته در حال حاضر یکی از زیرگروه‌های مهندسی پلیمر محسوب می‌شود. از سال 1371 فعالیت حرفه‌ای خود را در «کارخانجات چیت ری» آغاز کردم و حدود چهار سال به‌عنوان سرپرست سالن سفیدگری و رنگرزی، مشغول کار شدم. این کارخانه در واقع یک شهر به شمار می‌آمد به طوری‌که دارای بخش نانوایی، نجاری، نیروگاه، آهنگری، سیم پیچی و ... بود؛ حدود دو هزار نفر در سه شیفت چیت ری کار می‌کردند و به یاد دارم روزانه 240 هزارمتر پارچه از بخش سفیدگری و رنگرزی به قسمت چاپ و بسته‌بندی ارسال می‌شد.
زمانی‌که از انبار کارخانه درخواست پارچه می‌کردیم، 5-6 مرتبه خاورهای کارخانه مسیر بین انبار و سالن رنگرزی را جهت تخلیه پارچه طی می‌کردند! سال‌های بعد شنیدم که ماشین‌آلات و دستگاه‌های کارخانه به تدریج فروخته شدند، با پرسنل تسویه حساب صورت گرفت و در نهایت زمین کارخانه هم واگذار گردید. سرنوشت کارخانه بافکار که در نزدیکی چیت ری قرار داشت نیز بهتر نبود و امروز فقط سوله‌های تخریب شده آن باقی مانده است.
سپس 3 سال با سِمت کارشناس ارشد «شرکت سوآر صنعت» به فعالیت می‌پرداختم، این شرکت (که تحت نظر اداره کار قرار داشت) در تمام استان‌ها دارای شعبات مختلف دوزندگی، گردبافی، جوراب‌بافی و تخت‌بافی بود. به این صورت که مثلاً مرکزی را در کهکیلویه و بویراحمد به 40-50 نوع چرخ خیاطی مجهز و دوره‌های آموزش خیاطی برای پرسنل برگزار می‌کردند؛ فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها، با دریافت وام می‌توانستند چرخ خیاطی بخرند و کسب و کار مستقلی برای خود راه‌اندازی نمایند. طبق اطلاعاتی که بعدها شنیدم این پروژه نه تنها پیشرفتی نکرد بلکه بسیاری از مراکز مستقر در استان‌ها تعطیل شدند. معمولاً چنین پروژه‌های دولتی برای جذب بودجه و بالا بردن ارقام اشتغال‌زایی است بدون این‌که دستاورد یا نتیجه خاصی داشته باشد!
4 سال در رده‌های مختلف «شرکت فرش سهند» مانند مدیریت سالن تکمیل، مدیریت مهندسی صنعتی، مدیریت انبارها و کنترل کیفیت و مهندسی ایزو کار کردم. این مجموعه به تولید نخ پلی‌پروپیلن مورد مصرف در فرش ماشینی می‌پرداخت و بخشی از تولیدات در نمرات مختلف به سایر واحدهای تولیدی فروخته می‌شد. ابتدا در بخش تکمیل آغاز به کار کردم و به نصب و راه‌اندازی ماشین‌آلات می‌پرداختم؛ پس از مدتی به عنوان مدیر مهندسی صنعت منصوب شدم و بعدها مدیریت انبارها و ایزو برعهده‌ام گذاشته شد اما به دلیل مسافت طولانی کارخانه، همکاری‌ام با این واحد تولیدی به اتمام رسید و به «شرکت بوریا» پیوستم.
سپس در شرکت بوریا به‌عنوان مدیر فروش و آنالیزور نرم‌افزارها فعالیت داشتم. بوریا در ابتدا با یک نام دیگر و شراکت آقایان فرزین حریری، بهرام شهریاری و بنده ) در سال 1369 راه‌اندازی شده بود و مدتی کار کردیم. به دلایلی این شرکت منحل شد و شرکاء از همدیگر جدا شدند اما تنها فردی که در شرکت ماند و به رشد و توسعه آن پرداخت آقای مهندس حریری بود. وقتی برای دومین بار به ایشان پیوستم؛ به دلیل تجربه فعالیت در فرش سهند و آشنایی با تکنیک‌های تولید فرش، از فضای حرفه‌ای بوریا دور نبودم و با توجه رفاقت و دوستی دیرینه با آقای مهندس حریری و همچنین فعالیت‌های نوین و منحصر به فرد بوریا در بهره‌گیری از تکنیک‌های خاص دابی و ژاکارد ، 10 سال به همکاری با این شرکت ادامه دادم.
علاقه و اشتیاق جهت راه‌اندازی یک کسب و کار مستقل و در ادامه پیشنهاد آقای مهندس حسین زمانی ابیانه- یکی از دوستان دوران دانشگاه- باعث شد از سال 1387 تاکنون در «شرکت هینزا شیمی به عنوان تولیدکننده رزین‌های پایه آب و مواد تعاونی نساجی» حضور پیدا کنم که در واقع شکل نوظهور و مدرن «شرکت سیزال» با ظرفیتی بالغ بر 5/2 برابر آن است. شرکای هینزا شیمی آقایان مهندس رحمت‌اله رضایی، حسین زمانی ابیانه، داود بیگی و بنده هستند. شاید همکاران بسیاری، تجربه چندان خوبی از شراکت نداشته باشند به هر حال اختلاف نظر و حواشی زیادی در شراکت وجود دارد که شاید موجب جدایی شود اما با اتخاذ رویکردهای منطقی میان افراد، شراکت‌ها پایدار می‌مانند و هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید. شخصاً به انجام کار گروهی اعتقاد خاصی دارم زیرا پیشرفت در آن سریع‌تر و بهتر صورت می‌گیرد.
*نساجی امروز:تولیدات هینزاشیمی چه طیفی از مواد تعاونی را در برمی‌گیرد؟
بیش از 90 تا 95 درصد از بازار هدف ما صنعت نساجی (به خصوص کارخانه‌های فرش ماشینی، موکت، منسوجات بی‌بافت و تکمیل پارچه) است و توان تولید انواع رزین های پایه آب هموپلیمرها و کوپلیمرها را برای این صنف صنعتی داریم. در بخش تولید مواد تعاونی نساجی می‌توان به این موارد اشاره کرد: انواع صابون، آنتی استاتیک‌ها، روغن‌های حل شونده، روغن‌های استرچ، انواع اسپین فینیش‌ها برای ماشین‌آلات مختلف ذوب‌ریسی، روغن گردبافی برای ماشین‌های گردباف، دیسپرس‌کننده، روغن آهار، سیلیکون کاتالیست برای تولیدکنندگان الیاف هالو پلی‌استر و ...
*نساجی امروز:برنامه‌ای برای تولید رنگ‌های نساجی مدنظر قرار داده‌اید؟
خیر! هیچ اقدامی در زمینه تولید رنگ‌های نساجی انجام نداده‌ایم. همانطور که می‌دانید درصد بالایی از رنگ‌های مصرفی صنعت نساجی وارداتی هستند و به دلیل نوسان شدید قیمت ارز، واردات بسیار سرمایه‌بر می‌باشد به همین دلیل تمرکز اصلی ما تولید مواد تعاونی نساجی است.
*نساجی امروز:در حال حاضر وضعیت تولید و بازار مواد تعاونی نساجی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ چند درصد بازار در اختیار تولیدکنندگان ایرانی قرار دارد و سهم مواد خارجی چقدر است؟
در بخش رزین‌های مصرفی نساجی، حدود 90 تا 95 درصدِ بازار متعلق به سازندگان داخلی است و اغلب کیفیت مطلوبی دارند. اجازه دهید از زاویه دیگری این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم.
فرش ماشینی دارای شانه و تراکم‌های پایلی و پودی متعدد است. حتی جنس نخ‌های پود، تار چله و خاب نیز از یکدیگر متفاوت هستند اما بعضی تولیدکنندگان فرش ماشینی ترجیح می‌دهند از یک نوع رزین برای تمام موارد فوق استفاده کنند و متأسفانه به دلیل عدم آگاهی و اطلاعات کامل، هر گونه مشکل و ایراد در محصول نهایی را به گردن رزین می‌اندازند! با تکیه بر تجاربی که از فعالیت در بخش تکمیل و بافندگی فرش سهند به دست آوردم همچنین تکنیک‌های بافت فرش که در بوریا فرا گرفتم؛ به این نتیجه رسیدم که باید برای بافت هر نوع فرش با نخ‌های مختلف از رزین مخصوص و مقادیر مشخص استفاده کرد زیرا قدرت جذب و ویسکوزیته رزین نخ اکریلیک تفاوت‌های بسیاری با نخ پلی پروپیلن یا پلی‌استر دارد. بی‌توجهی به این موضوع تبعات نامطلوب فراوانی مانند افت استحکام پایل را در بردارد؛ همچنین استفاده بی‌اندازه رزین در تولید فرش ماشینی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. بسیاری از کارخانه‌های فرش ماشینی کاشان، رزین خالص را با نشاسته مخلوط می‌کنند بدون این‌که از خود بپرسند این فرش در کدام منطقه کشور با چه وضعیت جغرافیایی استفاده می‌شود؟ برای مثال در شرایط آب و هوایی شمال کشور چه اتفاقی برای فرش می‌افتد؟ آیا به راستی استفاده از نشاسته کیفیت فرش را بالا می‌برد؟ آیا پس از یک‌مرتبه شست‌وشو کیفیت خود را از دست نمی‌دهد؟ این مسائل از گذشته در صنعت فرش ماشینی ایران وجود داشته و دارد!
البته کارخانه‌های بسیاری از رزین خالص استفاده می‌کنند و هیچ اعتقادی به ترکیب آن با نشاسته ندارند و تمام مراحل کنترل استحکام پایل را مدنظر قرار می‌دهند. تعداد این کارخانه‌ها کم نیستند و برندهای بسیار مشهور و خوشنام در این رده هستند.
*نساجی امروز:فکر می‌کنید در صنعت فرش ماشینی کدام گروه غالب هستند؟ گروه اول یا دوم؟
برندها و کارخانه‌های مشهور رزین خالص مصرف می‌کنند ولی واقعیت این است که تا یک‌سال پیش هم رزین‌های نشاسته‌‌ای مورد استفاده گسترده صنعتگران فرش ماشینی قرار می‌گرفت بدون توجه به کیفیت محصول نهایی و رعایت حقوق مصرف‌کننده! مردم پس از شستن فرش متوجه کاهش استحکام اولیه، کیس خوردگی در کناره‌ها و ... می‌شوند ولی به‌دلیل فقدان سیستم کنترلی و نظارتی یا استاندارد مشخص برای ممانعت از ورود فرش‌های بی‌کیفیت به بازار مصرف، در نهایت بعد از 3-2 سال فرش دیگری می‌خرند و همچنان این چرخه معیوب ادامه می‌یابد. این اجحاف به حقوق مصرف‌کنندگان فقط در صنایع نساجی صورت نمی‌گیرد و در تمام محصولات و خدمات از لوازم خانگی تا ایربگ خودرو مصداق دارد!
*نساجی امروز:به سوال قبلی بازگردیم.. اشاره کردید که درصد عمده‌ای از بازار رزین مصرفی نساجی در اختیار سازندگان داخلی است. سایر مواد تعاونی مانند اسپین فینیش و ... چه وضعیتی دارند؟
دامنه مواد تعاونی بسیار گسترده است. بعضی محصولات مانند انواع صابون، نرم‌کن سیلیکونی (میکرو و ماکرو)، سیلیکون کاتالیست، آنتی استاتیک‌ها و دیسپرس‌کننده مایع به نوعی در ایران تولید می‌شوند و می‌توان گفت بازار داخلی را در انحصار خود دارند. اما تا جایی که من اطلاع دارم دیسپرس‌کننده پرک وارداتی است ولی اگر عملکرد دیسپرس مایع مشابه دیسپرس پرک است؛ چرا شاهد واردات آن هستیم؟! به جرئت می‌توان اعلام کرد اسپین فینیش داخلی برای ماشین‌های بی‌سی اف برای تولید الیاف پلی‌پروپیلن، قادر به توقف واردات می‌باشد اما بعضی‌ها این محصول را وارد می‌کنند.
در زمینه اسپین فینش مصرفی ماشین‌آلات بی‌سی اف برای تولید پلی‌استر (گرانول‌های ویرجین یا بازیافتی) نیز توان تولید محصول باکیفیت در داخل کشور وجود دارد و نیازی به واردات نیست. اسپین فینش مورد نیاز برای نخ‌های POY وATY به دلایل مختلف فنی و اقتصادی در کشور تولید نمی‌شود و همگی وارداتی هستند. چندین بار برای تولید محصول فوق اقدام کردیم اما مواد اولیه مورد نیاز در انحصار کمپانی‌های خارجی قرار دارد. یکی دیگر از مواد تعاونی مصرفی در صنعت نساجی، روغن استرچ است که با روش‌های مختلف می‌توان تولید کرد.
اصل موضوع در این محصول، فلش پوینت (Flash Point) است که در صنعت نساجی باید از فلش پوینت 130 به بالا استفاده کرد. در این زمینه باید به محاسبه کاهش وزن روغن با در نظر گرفتن فلش پوینت، میزان پایداری امولسیون، رنگ و بوی روغن و به طور کلی تمام تستهای آزمایشگاهی توجه کرد. معمولاً یک روغن استرچ باکیفیت که تمام موارد مذکور را به اصطلاح پاس کند، گران‌قیمت است لذا بعضی از تولیدکنندگان محصولات خود را با نازل‌ترین کیفیت و قیمت به زنجیره‌های بعدی تولید نخ، پارچه و ... می‌رسانند بدون این‌که تعهدی نسبت به کیفیت محصول داشته باشند یا خود را ملزم به پاسخگوی اعتراض واحدهای ریسندگی، بافندگی و تکمیل بدانند!
*نساجی امروز:با توجه به تمام مسائلی که در زمینه توان تولید مواد تعاونی نساجی اشاره کردید؛ می‌توان گفت در این بخش خودکفا هستیم و وابستگی خاصی به واردات وجود ندارد؟
بله درصد بالایی خودکفاست اما بعضی از مواد اولیه خاص تولید داخل ندارند و باید وارد شوند. مثلاً تعداد تولیدکنندگان روغن سیلیکون در دنیا انگشت‌شمار هستند و نیازهای این بخش باید به صورت مستقیم یا غیر مستقیم (واسطه) از این شرکت‌ها تأمین شوند.
*نساجی امروز:کم نیستند تعداد صنعتگران نساجی که معتقدند اختلاف قیمت در مواد تعاونی شرکت‌های مختلف بالاست. این اختلاف به دلیل تمایز و کیفیت بالاتر است یا دلایل دیگری دارد؟
به هر حال بعضی‌ها به اسم تولیدکننده مواد اولیه می‌خرند و می‌فروشند؛ مدعی تولید هستند و کسی نمی‌تواند صحت و سقم این ادعا را ثابت کند. بارها پیش آمده مشتری می‌گوید «ماده‌ای را (برای مثال) 30 تومان می‌خرد چرا همین ماده را شما 50 تومان می‌فروشید؟ ماده 30 تومانی کار من را راه می‌اندازد!!!» ولی اطلاعی ندارد ماده 30 تومانی از نظر مسائل کیفی و استاندارد در چه سطحی قرار دارد آیا معادل کیفیت ماست؟ به این نتیجه رسیده‌ایم که ماده ارزان قیمت از نظر اصول کیفی، استحکام، دوام، استاندارد و ... بسیار پایین‌تر از ماده گران است.
در واقع هیچ محصول ارزانی بی‌دلیل نیست. به ندرت اتفاق می‌افتد محصولی از قدیم در انبار داشته‌اند و با قیمت قدیم هم عرضه می‌کنند ولی همانطور که اشاره شد نقص و مشکلی در کیفیت محصولات ارزان قیمت وجود دارد. بعضی واسطه‌ها نیز محصول را به صورت مدت‌دار و ارزان‌تر از قیمتِ تولیدکننده می‌فروشند یا دامپینگ می‌کنند ولی چنین حرکاتی در طولانی مدت ماندگار نیست.
*نساجی امروز:آیا مواد تعاونی نساجی کشور صادر هم می‌شوند؟ یا نیاز داخلی به اندازه‌ای است که صادرات به صرفه و منطقی نیست...
طی 3-4 سال گذشته چندین بار برای صادرات اسپین فینیش اقدام کردیم اما به دلیل چالش‌های موجود در سیستم‌های مالی، بازگشت ارز، هزینه‌های حمل و نقل، تعرفه‌های سنگین کشور مقصد و ... امکان صادرات فراهم نشد. در زمینه مسائل علمی، تخصصی و کیفی هیچ‌گونه مشکل یا نقصی در محصولات ما وجود نداشت و صرفاً به دلایل غیر فنی از صادرات بازماندیم کما این‌که هیچ کارخانه‌ای در حوزه نخ بی‌سی اف و پلی پروپیلن وجود ندارد که روغن اسپین فینیش در اختیارشان قرار دهیم و به اصطلاح مشتری دائم هینزا شیمی نشوند.
*نساجی امروز:تمایز هینزا شیمی نسبت به سایر تولیدکنندگان مواد تعاونی نساجی چیست؟
مشتریان می‌توانند آزادانه از هر تولیدکننده‌ای خرید کنند اما بهتر است با تحقیق و مطالعه این کار را انجام دهند و پیش از خرید به مقایسه فنی قیمت و کیفیت محصول بپردازند. فکر می‌کنم از معدود شرکت‌هایی هستیم که در صورت وجود هر گونه مشکل یا نقص فنی، پس از انجام تستهای تخصصی محصول را از مشتریان پس می‌گیریم و به اصطلاح با آنان کنار می‌آییم.
*نساجی امروز:مدتی پیش اخبار مربوط به انعقاد همکاری هینزا شیمی و حریر الوان با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جهموری منتشر شد. در این زمینه توضیحات بیشتری ارائه نمایید.
توسط اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران نیاز یکی از شرکت‌های عضو (حریر الوان) به روغن ماشین‌های گردبافی اعلام شد که پس از انجام تحقیقات و مطالعات ابتدایی، دریافت نمونه‌های داخلی و خارجی و بررسی‌های فنی اعلام کردیم که امکان تولید این روغن در کشور وجود دارد. چندین بار نمونه‌های اولیه به حریر الوان ارسال شد که در نهایت مورد تأیید مدیران مجموعه قرار گرفت و همکاری هینزا شیمی با این مجموعه تاکنون ادامه دارد.
*نساجی امروز:پس از انتشار این خبر، بعضی همکاران اعلام کردند تولید روغن مذکور کار خاص و پیچیده‌ای نیست و بیشتر یک شوی تبلیغاتی و بزرگ‌نمایی است. پاسخ شما به این انتقاد چیست؟
مشخصات روغن 6-7 شرکت داخلی (که سرآمد همگی آنان شرکت نفت بهران است) را به‌عنوان نمونه مورد بررسی قرار دادیم، در خلال صحبت با بسیاری از مصرف‌کنندگان، متوجه اشکالاتی در کیفیت یا قیمت روغن‌های موجود شدیم. از سوی دیگر نمونه‌های دریافتی از نظر رنگی مشکل داشتند و فلش پوینت بعضی بالای200 درجه یا پایین‌تر از حد استاندارد بود در واقع امولسیون هیچ‌کدام پایدار به نظر نمی‌رسید! گویا فقط به مرحله اولیه استفاده از روغن به روی ماشین گردبافی فکر می‌کردند و به مراحل بعدی هیچ توجهی نداشتند.
این قبیل تولیدکنندگان که ساده‌ترین مسائل فنی تولید روغن گردبافی را در محصولات خود رعایت نمی‌کنند؛ چگونه ادعا دارند که تولیدات ما نمایشی است یا کار خاصی انجام نداده‌ایم؟! هینزا شیمی اساس و پایه فعالیت‌هایش را بر استانداردسازی محصولات قرار داده و تلاش می‌کند تا به مرجع قابل اعتماد در حوزه مواد تعاونی نساجی تبدیل شود؛ در حالی‌که اکثر همکاران چشم‌اندازی برای آینده خود متصور نیستند. توان تولید هینزاشیمی در پروانه بهره‌برداری22000تن در سال است.در تولید موادی مانند اسپین فینیش جز لیدرهای بازار نساجی محسوب می‌شویم و در برخی موارد از نظر کیفی بنام و اثرگذار هستیم.
*نساجی امروز:هینزا شیمی سال 1400 را چگونه پشت سر گذاشت؟ و سال 1401 را در چه شرایطی آغاز کرد؟
با افزایش قیمت مواد اولیه، سال سختی از نظر تأمین مواد اولیه (ریالی و حجمی) داشتیم و این شرایط امسال نیز ادامه دارد. قیمت محصولات روند صعودی دارد، مصرف‌کنندگان در مقابل افزایش قیمت‌ها مقاومت می‌کنند لذا با ریزش مشتریان روبرو خواهیم شد و فشار مالی به روی آخرین زنجیره‌های تولید تحمیل می‌َ‌شود. کاهش قدرت خرید مردم نیز بر تمام زنجیره‌های تولید نساجی اعم از نخ، پارچه، فرش و مواد اولیه اثرگذار است و صنایع کشور را با بحران جدی روبرو می‌سازد.
*نساجی امروز:نکته نهایی
آموزش به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان که زنجیره صنعت نساجی را تشکیل می‌دهند، اجتناب‌ناپذیر است. این امر منجر به ارتقای کیفیت محصولات، خدمت‌رسانی بهتر و رشد فنی کارخانه‌های تولیدی می‌شود.