احتمالا بارها عبارت «مافیای پارچه چادر مشکی» را شنیدهاید؛ افرادی که گفته میشود با در دست داشتن بازار داخل، تولید را برای تولیدکننده ایرانی گران و اینگونه آنان را از گردونه رقابت خارج میکنند. حال پرسش این است که چند درصد از مشکلات ایران در حوزه تولید پارچه چادر مشکی، به وجود مافیا بازمیگردد؟
ایران به عنوان بزرگترین مصرف کننده پارچه چادر مشکی، سالهاست که بامشکل تولید پارچه آن مواجه است. مشکلی که در دولتهای مختلف مطرح شده؛ اما همچنان به قوت خود باقی است و انگار عزمی برای برطرف کردن آن وجود ندارد.
به گزارش سایت نساجی امروز به نقل ازقدس آنلاین، باوجود اینکه صنعت نساجی در ایران قدمتی طولانی دارد و به ایران باستان بازمیگردد و حتی جزو صنایع استراتژیک در کشور محسوب میشود؛ اما همچنان در بسیاری از عرصهها وابسته است از جمله تولید پارچه چادر مشکی و ماشینآلات آن.
بسیاری بر وجود مافیا در این حوزه تاکید دارند و آن را عامل عدم توفیق ایران در تولید این پارچه دانسته و عنوان میکنند واردات پارچه چادر مشکی به دلیل سود بالایی که دارد در حجم بالا اتفاق میافتد و تولیدکننده داخلی باتوجه به اینکه در تامین مواد اولیه، دانش فنی و ماشین آلات با مشکل مواجه است، بنابراین عملا قدرت رقابت خود را در مقابل واردکننده از دست میدهد و اینگونه از گردونه رقابت خارج میشود.
اما برخی به دلایل دیگر اشاره دارند و از نبود عزم کافی از جانب مسئولان در حوزه تولید این نوع پارچه خبر میدهند و میگویند بسیاری از مسئولان به چادر مشکی به عنوان یک کالای استراتژیک نگاه نمیکنند هرچند که شعار آن را بدهند.
نیاز سالانه ۵۰ میلیون متر مربع پارچه چادر مشکی
علیرضا حائری، کارشناس صنعت نساجی میگوید: ایران سالانه حدود ۵۰ میلیون متر مربع پارچه چادر مشکی نیاز دارد که ۸۰ تا ۸۵ درصد این میزان وارداتی است، البته این میزان(۵۰ میلیون متر مربع) کمی کاهش یافته؛ هم به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و هم به دلیل تغییر فرهنگ.
وی کره جنوبی، تایوان و چین را کشورهای عمده صادر کننده پارچه چادر مشکی برشمرد و اظهار کرد: این کشورها تنها برای ما و برخی از کشورهای همسایه اقدام به تولید پارچه چادر مشکی میکنند.
وی در خصوص مهمترین مشکل حوزه تولید پارچه چادر مشکی، ابراز کرد: متاسفانه آن دورهای که باید متولیان فرهنگی و صنعتی ما اقدام به سرمایه گذاری، نیازسنجی و بررسی بازارهای هدف احتمالی برای صادرات میکردند، نکردند و اینگونه شد که بازار به دست تجار افتاد و حوزه تجارت ما هم کارش را در این رابطه به خوبی انجام داد.
حائری در رابطه با وجود مافیای در حوزه واردات پارچه چادر مشکی، ابراز کرد: بخش صنعت در حوزه نیازسنجی و ارائه تسهیلات و سرمایه گذاری در این عرصه کم کاری کرده و برای اینکه این کم کاری را جبران کند همه چیز را بر گردن مافیا میاندازد!
وی اضافه کرد: در همه کشورهای دنیا و حتی در ایران رسم است که تولید کنندگان برای اینکه برند آنان در بازار اقتدار خود را از دست ندهد و در حوزه قیمتگذاری با مشکل مواجه نشوند با یک یا دو توزیع کننده عمده، عقد قرارداد میکنند. تولید کنندگان پارچه چادر مشکی هم همین گونه هستند به طور مثال تولید کننده کرهای در ایران تنها یک توزیع کننده عمده دارد و مابقی افراد باید از همان یک نفر پارچه را تهیه کنند. چنانچه برخی به این میگویند مافیا، باید بگوییم که این یک رسم بینالمللی است که حتی تولیدکنندگان ایرانی هم از آن تبعیت میکنند.
وی خاطرنشان کرد: اما پرسش این است آقایانی که حرف از وجود مافیا در حوزه پارچه چادر مشکی میزنند خود در این عرصه چه کردهاند؟ آیا مافیا به طور مثال اقدام به تخریب کارخانه تولید پارچه چادر مشکی میکند؟ یا اینکه بر سر تولید آن ایجاد مشکل میکند؟!
حائری اضافه کرد: عنوان میشود که وارداکنندگان بهترین جنس پارچه را با قیمتی مناسبتر از تولید داخل در اختیار مصرف کننده میگذارند، بنابراین تولید کننده متضرر میشود. در جواب باید گفت این وظیفه مسئولان مربوطه است که اگر پارچه چادر مشکی را یک کالای استراتژیک میدانند، تسهیلات و تخفیفاتی را برای تولیدکننده آن در نظر گیرند تا تولید بهصرفه شود.
وی با بیان این نکته که مسئولان فرهنگی و صنعتی ما باید ۳۰ سال پیش فکر امروز را میکردند، ابراز کرد: زمانی که مسئولان در این عرصه کوتاهی کردند، تجار بازار را در دست گرفتند و همانان بودند که بازار را در این عرصه به تعادل رساندند، بنابراین اینکه برخی میگویند مافیا؛ در حقیقت نوعی سرپوش گذاشتن بر کم کاری خودشان است.
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه امروز میزان ارز و تعرفهای که برای واردات پارچه چادر مشکی استفاده میشود بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار است، خاطرنشان کرد: چنانچه تنها یک سال این ارز را به تولید اختصاص دهند با این پول میتوانیم ۶ کارخانه تولید پارچه چادر مشکی با ظرفیت تولید سالانه هر کدام ۱۰ میلیون متر مربع بسازیم.
حائری در خصوص بحث دانش فنی تولید این نوع پارچه هم تصریح کرد: در تولید این نوع پارچه با سه بخش ریسندگی، بافندگی و رنگرزی و تکمیل مواجه هستیم که در هر سه این حوزهها، ماشینآلات وارداتی هستند؛ اما چنانچه واردات ماشینآلات انجام شود در حوزه ریسندگی و بافندگی با وجود پیچیدگیها بسیار خودکفا هستیم و دانش لازم را داریم؛ اما در بخش رنگرزی علاوه بر ماشینآلات، نیازمند دانش فنی رنگرزی هم هستیم، چراکه در حال حاضر رنگ را هم وارد میکنیم.
وی در پایان با اشاره به اینکه در حال حاضر در شهرکرد کارخانه تولید پارچه چادر مشکی داریم، خاطرنشان کرد: به طور کلی در استانهایی که آب زیادی دارند میتوانیم این کارخانه را احداث کنیم، چراکه در بخش رنگرزی و تکمیل پارچه چادر مشکی که بخش بسیار مهمی است، آب فراوانی مصرف میشود.